Đầu tư tuyến đường sắt đô thị nối NIC với trung tâm Hà Nội

Tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội) hôm nay, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham dự Ngày hội Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024 và kỷ niệm năm năm thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC).

Đây là sự kiện lớn, quy tụ các tập đoàn hàng đầu trong và ngoài nước như Petrolimex, Viettel, Sovico Group, T&T Group, Thaco, Visa, MoMo, CT Group, cùng nhiều lãnh đạo các tập đoàn công nghệ quốc tế, bao gồm Chủ tịch Tập đoàn Meta phụ trách các vấn đề toàn cầu Nick Clegg, Phó chủ tịch Tập đoàn Nvidia Raymond Teh, và lãnh đạo cấp cao của Qualcomm, AMD, Intel, Samsung.

NIC – Trái tim của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao vai trò của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) trong việc tạo môi trường thuận lợi cho khởi nghiệp sáng tạo, thu hút đầu tư, và phát triển công nghệ cao.

NIC được thành lập theo Quyết định số 1269/QĐ-TTg ngày 2/10/2019 với mục tiêu trở thành trung tâm đầu tàu của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, thu hút sự quan tâm của các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới.

Sau năm năm thành lập và một năm khánh thành khu trung tâm, NIC đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, bao gồm xây dựng cơ sở vật chất, hoàn thiện thể chế và chính sách, cùng việc kết nối với nhiều đối tác quốc tế.

Đặc biệt, NIC đã triển khai các hoạt động trong chín lĩnh vực công nghệ tiên tiến như AI, bán dẫn, công nghệ môi trường, đô thị thông minh, y tế, và an ninh mạng.

Hiện tại, NIC có gần 2.000 thành viên tại 20 quốc gia và vùng lãnh thổ, khẳng định vị thế là một trong những đầu tàu của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng nhấn mạnh rằng, NIC không chỉ là nơi ươm mầm các doanh nghiệp khởi nghiệp mà còn là trung tâm kết nối trí thức khoa học công nghệ từ khắp nơi trên thế giới. Ông kỳ vọng NIC sẽ tiếp tục phát huy vai trò dẫn dắt, đưa Việt Nam trở thành quốc gia hàng đầu trong đổi mới sáng tạo và làm chủ các công nghệ tiên tiến.

Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và đầu tư đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp khởi nghiệp, các bạn trẻ; trong đó lưu ý khẩn trương sửa đổi Nghị định 94 năm 2020 quy định về cơ chế, chính sách ưu đãi đối với NIC, trình ban hành trước ngày 10/10/2024.

Đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế, mở rộng mạng lưới các chuyên gia, nhà khoa học về đổi mới sáng tạo.

Chính phủ sẽ chỉ đạo đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông kết nối cho Khu công nghệ cao Hòa Lạc, trong đó có NIC, đặc biệt là tuyến đường sắt đô thị kết nối với trung tâm Hà Nội.

Đổi mới sáng tạo: Chính sách và chiến lược hàng đầu

Tại sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh vai trò quan trọng của đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ trong phát triển nhanh, bền vững của quốc gia. Ông khẳng định Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn đặc biệt quan tâm đến khoa học công nghệ, coi đây là một trong những quốc sách hàng đầu.

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã nêu rõ định hướng phát triển mạnh mẽ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm tạo bứt phá nâng cao năng suất, chất lượng, và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Về mặt pháp lý, đổi mới sáng tạo đã được quy định trong nhiều luật, trong đó có Luật Khoa học và Công nghệ. Luật này xác định đổi mới sáng tạo là quá trình tạo ra và ứng dụng các giải pháp kỹ thuật, công nghệ, và quản lý để nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội, tăng năng suất, chất lượng, và giá trị gia tăng của sản phẩm.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh rằng, để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, cần có một hệ thống quy định pháp luật, cơ chế và chính sách đồng bộ, hiệu quả, phù hợp với từng ngành, lĩnh vực, địa phương và cả nước.

Tình hình đổi mới sáng tạo tại Việt Nam

Việt Nam đã có nhiều thành tựu đáng kể trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo. Đến nay, cả nước có khoảng 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, 208 quỹ đầu tư, 84 vườn ươm, 35 tổ chức thúc đẩy kinh doanh và 20 trung tâm khởi nghiệp sáng tạo.

Đặc biệt, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam hiện xếp thứ 56/100 quốc gia trên thế giới, trong khi Hà Nội và TP.HCM lọt vào top 200 thành phố có hệ sinh thái khởi nghiệp tốt nhất toàn cầu.

Theo báo cáo của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2024 của Việt Nam xếp hạng 44/133 quốc gia, tăng 2 bậc so với năm 2023. Chỉ số Phát triển Chính phủ điện tử năm 2024 của Liên Hợp Quốc cũng ghi nhận sự tiến bộ vượt bậc của Việt Nam, với thứ hạng tăng từ vị trí 86/193 quốc gia lên 71/193.

Thủ tướng nhận định rằng, trong bối cảnh thế giới đang biến đổi nhanh chóng, khoa học công nghệ và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã mang đến những thách thức và cơ hội mới.

Đổi mới sáng tạo không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là động lực đột phá trong phát triển khoa học công nghệ và chiến lược phát triển quốc gia. Đặc biệt, đối với Việt Nam, đây là yếu tố quan trọng để thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển xanh và bền vững.

Bên cạnh những thành tựu, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng chỉ ra rằng Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức trong cuộc đua đổi mới sáng tạo, đặc biệt là năng lực cạnh tranh về công nghệ.

So với các nước trong khu vực và trên thế giới, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa làm chủ hoàn toàn các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), bán dẫn, và điện toán đám mây.

Thủ tướng chia sẻ ba quan điểm chính để thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Thứ nhất, đổi mới sáng tạo phải là một lựa chọn chiến lược, yêu cầu khách quan, và là nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển bền vững.

Thứ hai, đổi mới sáng tạo phải lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, với doanh nghiệp là động lực chính và thế hệ trẻ là nguồn lực quan trọng nhất.

Thứ ba, đổi mới sáng tạo cần khuyến khích tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám hành động, dám chấp nhận rủi ro, và dám vượt lên chính mình vì lợi ích quốc gia.

Những giải pháp cụ thể để thúc đẩy đổi mới sáng tạo

Để hiện thực hóa chiến lược đổi mới sáng tạo, Thủ tướng đã nêu ra sáu nhiệm vụ và giải pháp quan trọng cho thời gian tới.

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế và chính sách nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, đồng thời đảm bảo họ có thể tiếp cận dễ dàng các nguồn lực tài chính và hạ tầng cần thiết.

Thứ hai, tăng cường đầu tư vào phát triển hạ tầng chiến lược, bao gồm giao thông, năng lượng, hạ tầng số, viễn thông, dữ liệu và giáo dục đào tạo.

Thứ ba, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, với sự liên kết giữa các trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp.

Chương trình đào tạo 50.000 nhân lực về trí tuệ nhân tạo và công nghệ bán dẫn là một trong những giải pháp chiến lược để đáp ứng nhu cầu nhân lực trong các lĩnh vực công nghệ tiên tiến.

Thứ tư, cần tăng cường thu hút đầu tư tài chính từ cả trong và ngoài nước.

Thứ năm, nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia bằng cách xây dựng hệ thống quản trị hiện đại, tạo môi trường thuận lợi cho các hoạt động đổi mới sáng tạo của người dân và doanh nghiệp.

Cuối cùng, thúc đẩy hợp tác quốc tế là nhiệm vụ quan trọng nhằm học hỏi và chuyển giao công nghệ hiện đại, từ đó tiến tới làm chủ công nghệ trong các lĩnh vực trọng yếu.

Thủ tướng đặc biệt lưu ý rằng việc hợp tác quốc tế không chỉ dừng lại ở chuyển giao công nghệ mà còn cần chú trọng đến nghiên cứu và phát triển, giúp Việt Nam vươn lên trong cuộc đua toàn cầu về đổi mới sáng tạo.

Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính chính thức công bố ngày 1/10 hằng năm là Ngày hội Đổi mới sáng tạo Việt Nam. Đây sẽ là sự kiện thường niên để vinh danh, khích lệ và thúc đẩy những cá nhân, tổ chức có đóng góp xuất sắc trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước, đặc biệt là các bạn trẻ, hãy cùng chung tay xây dựng và phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.

Ông khẳng định, với tinh thần "dám nghĩ, dám làm, dám hành động, dám dấn thân và dám đổi mới sáng tạo", Việt Nam sẽ đạt được những thành tựu to lớn hơn nữa, khẳng định vị thế trong khu vực và trên thế giới.