Phát triển bền vững
Giải bài toán kinh doanh thịt lợn thương hiệu Việt
Nhật Bản chỉ có một giống lợn bản địa nhưng ngành kinh doanh thịt lợn thương hiệu đã được hình thành và phát triển. Trong khi đó, Việt Nam có sự đa dạng phong phú về tài nguyên nhưng lại chưa được khai thác.

Việt Nam có sự đa dạng phong phú và may mắn có được số lượng lớn các giống vật nuôi. Dẫn báo cáo của Chính phủ Việt Nam, Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) cho biết, ở Việt Nam có hơn 20 giống lợn bản địa. Gần đây, một số giống này đã bị giảm mạnh về số lượng và bị lai với các giống khác dẫn đến tình trạng một số giống bản địa gần như hoặc đã tuyệt chủng.
Trong bối cảnh có nhiều dịch bệnh của lợn lây lan ở châu Á, việc bảo tồn các giống lợn bản địa là một nhiệm vụ cấp bách trên quan điểm đa dạng sinh học, và là một trong những ưu tiên của Chính phủ Việt Nam. Phát triển các biện pháp bền vững để cải thiện sinh kế của hộ chăn nuôi quy mô nhỏ cũng là một ưu tiên quan trọng không kém.
Trong đó, dự án thành lập hệ thống ngân hàng gien đông lạnh cho các giống lợn bản địa Việt Nam và phát triển hệ thống chăn nuôi bền vững để bảo vệ đa dạng sinh học (SATREPS) với sự cố vấn của các chuyên gia Nhật Bản bắt đầu vào tháng 5/2015 đã thực hiện khảo sát lợn bản địa Việt Nam tại 22 tỉnh và thiết lập cơ sở dữ liệu gồm các nhận dạng, phân loại, đặc tính. Sau khi dự án kết thúc vào tháng 5/2020, đối tác phía Việt Nam của dự án cam kết tiếp tục các sáng kiến do dự án khởi xướng để bảo tồn và sử dụng các nguồn tài nguyên lợn bản địa quan trọng của Việt Nam.
GS. Kazuhiro Kikuchi, cố vấn trưởng dự án này cho biết, dự án đã thực hiện bảo quản lạnh tinh trùng của các giống được chọn và thiết lập một hệ thống ngân hàng tinh trùng đông lạnh. Dự án cũng thực hiện nhiều nghiên cứu để sản xuất phôi trong ống nghiệm, đông lạnh tế bào trứng và phôi bằng phương pháp thủy tinh hóa, chuyển nhân tế bào soma, cấy chuyển phôi và hợp tử.
Các công nghệ cơ bản để phòng ngừa và kiểm soát các bệnh truyền nhiễm, cải thiện việc nuôi và quản lý chăn nuôi đã được phổ biến cho người chăn nuôi lợn bản địa ở tỉnh Hòa Bình nhằm tăng năng suất lợn bản địa.
Dự án đã được hình thành và bắt đầu như thế nào, thưa ông?
GS. Kazuhiro Kikuchi: Khi biết rằng Việt Nam có tới 26 giống lợn bản địa tôi đã rất kinh ngạc vì ở Okinawa (Nhật Bản) chỉ có một giống. Tôi cũng được biết rằng một số giống trong số này đã bị tuyệt chủng hoặc gần tuyệt chủng trong quá trình ngành chăn nuôi tìm cách nâng cao hiệu quả để phát triển kinh tế. Mỗi loại giống đều có những đặc tính và đặc điểm di truyền riêng, cả đã được khám phá và chưa được khám phá. Các đặc tính và đặc điểm di truyền này không thể khôi phục lại được một khi bị mất đi.

Nhận thức được điều này và trước nguy cơ mất đi các nguồn tài nguyên lợn bản địa, các nhà nghiên cứu Việt Nam và Nhật Bản đã thảo luận về cách thức bảo tồn các giống bản địa này như thế nào và quyết định xin tài trợ dự án SATREPS, theo đó các nghiên cứu và hoạt động chung có thể được thực hiện bởi cả hai nước.
Các hoạt động chính của dự án là gì?
GS. Kazuhiro Kikuchi: Dự án có bốn hợp phần chính. Thứ nhất, khảo sát lợn bản địa Việt Nam và thiết lập hệ thống ngân hàng đông lạnh. Trong đó, khảo sát kiểu hình và đặc điểm di truyền; bảo quản đông lạnh tinh trùng và thiết lập hệ thống ngân hàng tinh trùng (hệ thống ngân hàng gene).
Thứ hai, phát triển kỹ thuật sinh sản, cụ thể là sản xuất phôi trong ống nghiệm; đông lạnh tế bào trứng và phôi; nhân bản. Trong hệ thống ngân hàng gene hiện được thành lập tại Viện Chăn nuôi, chỉ có tinh trùng được bảo quản lạnh. Tuy nhiên, để áp dụng trong tương lai, các nghiên cứu đã được thực hiện để thiết lập các kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm, đông lạnh tế bào trứng và phôi. Kỹ thuật này hiện được cho là rất khó. Ngoài ra, các nghiên cứu để thiết lập một kỹ thuật chuyển nhân tế bào soma, hay còn thường được gọi là kỹ thuật nhân bản cũng đã được thực hiện.
Thứ ba, khảo sát tình hình dịch bệnh tại các trại nuôi lợn bản địa ở Việt Nam. Thứ tư, cải thiện việc quản lý chăn nuôi lợn bản địa Việt Nam để tăng năng suất.
Hợp phần thứ ba và thứ tư đã được thực hiện thử nghiệm với hộ chăn nuôi mẫu ở tỉnh Hòa Bình. Các hoạt động phổ biến đã được thực hiện để Qhòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh và cải thiện việc quản lý chăn nuôi và dinh dưỡng.
Qua các nghiên cứu về lợn bản địa Việt Nam, đâu là những phát hiện mới mà ông thu nhận được?
GS. Kazuhiro Kikuchi: Trước hết, lợn bản địa Việt Nam chịu được điều kiện chăn nuôi kém (vì chúng có thể sống bằng thức ăn sống) nhưng thịt thì lại rất ngon. Điều này rất quan trọng về mặt thực phẩm, vì nó làm tăng cơ hội xây dựng thương hiệu thịt lợn bản địa.
Thứ hai, nhiều giống lợn bản địa của Việt Nam có kích thước nhỏ với trọng lượng chỉ 40-50kg, có nghĩa là chúng có thể được dùng phục vụ mục đích y học. Điều này có thể tạo ra nhu cầu tiềm năng và cơ hội thương mại trong tương lai. Như vậy, tài nguyên lợn bản địa Việt Nam có nhiều tiềm năng khác nhau.
Cần lưu ý, Nhật Bản chỉ có một và ở Philippines chỉ có vài giống lợn bản địa nhưng ngành kinh doanh thịt lợn thương hiệu đã được hình thành và phát triển. Trong khi đó, Việt Nam có sự đa dạng phong phú về tài nguyên nhưng lại chưa được khai thác.
Ông mong muốn các đối tác Việt Nam sẽ tiếp tục làm gì sau khi dự án kết thúc?
GS. Kazuhiro Kikuchi: Cho đến nay trong dự án, các nhà nghiên cứu Nhật Bản cùng tham gia nghiên cứu. Từ giờ trở đi, phía Việt Nam sẽ phải tiếp tục một mình. Tôi hy vọng rằng các đối tác Việt Nam sẽ nỗ lực hết sức để bảo tồn nguồn gien và chia sẻ tầm quan trọng của việc bảo tồn với những nhà nghiên cứu bên ngoài. Điều quan trọng là áp dụng những gì đã biết để bảo tồn và tiếp tục.
Ông nghĩ gì về sự lây lan của dịch tả lợn châu Phi kể từ năm ngoái?
GS. Kazuhiro Kikuchi: Sự lây lan của dịch tả lợn châu Phi (ASF) gây nhiều mối đe dọa trong việc thực hiện dự án. Chúng tôi đã cố gắng thực hiện các biện pháp phòng ngừa để đối phó với tình hình dịch bệnh, phải mất nhiều nỗ lực và thời gian hơn. Một số hoạt động theo kế hoạch đã phải hủy bỏ.
Tuy nhiên, các hoạt động chăn nuôi tại Trung tâm Nghiên cứu và phát triển chăn nuôi miền núi Thái Nguyên không bị ảnh hưởng do có các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát, và điều này đã cho chúng tôi niềm tin rằng có thể ngăn chặn được ASF nếu thực hiện các biện pháp kịp thời và hiệu quả. Sự lây lan của ASF cũng cho chúng ta một thông điệp quan trọng về bảo tồn nguồn gien, vì một khi nguồn gien bị mất đi do các bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng, không có cách nào phục hồi được.
Đối với việc tìm kiếm và chăn nuôi giống lợn không bị nhiễm virus nói chung, có tiềm năng để tìm thấy những con lợn như vậy trong nguồn tài nguyên di truyền phong phú. Tuy nhiên, cho đến nay, cá thể hoặc nhóm cá thể như vậy vẫn chưa được chứng minh. Việc tiếp tục khảo sát và nghiên cứu là cần thiết.
Quan điểm của ông về sự hợp tác giữa hai quốc gia và các tổ chức tham gia dự án?
GS. Kazuhiro Kikuchi: Hợp tác và cộng tác là rất cần thiết trong nghiên cứu và thực hiện dự án. Mặc dù tôi có cảm tưởng rằng các tổ chức Việt Nam có xu hướng hoạt động theo chiều dọc, nhưng tăng cường hợp tác theo chiều ngang giữa các tổ chức nghiên cứu sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn cho các nghiên cứu và thực hiện dự án.
Xin cảm ơn ông!
Xuất khẩu nông nghiệp - tiềm năng lớn của Việt Nam
Bộ Nông nghiệp bị phê bình vì để thiếu thịt lợn
Phó thủ tướng Vương Đình Huệ phê bình Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn khi để thiếu thịt lợn khiến giá tăng cao nhưng chậm báo cáo tình hình.
“100 bà Thái Hương” và lời giải cho bài toán đưa Việt Nam thành cường quốc nông nghiệp
Áp dụng triệt để công nghệ, từ chăn nuôi, vận hành, quản lý nhân sự tới hỗ trợ người nông dân, tập đoàn TH là hình mẫu điển hình về sản xuất trình độ cao trong nông nghiệp.
'Phải coi thị trường là mệnh lệnh của sản xuất nông nghiệp'
Ngành nông nghiệp đang được tái cơ cấu theo hướng liên kết sản xuất bền vững, coi thị trường là mệnh lệnh của sản xuất.
Chính phủ muốn Nông nghiệp Việt vào Top 15 phát triển nhất thế giới năm 2030
Nghị quyết mới của Chính phủ hướng đến năm 2030, nông nghiệp Việt Nam đứng trong số 15 nước phát triển nhất thế giới, trong đó ngành chế biến nông sản đứng trong số 10 nước hàng đầu thế giới.
Tiên phong mở lối đi mới trong du lịch hang động
Giữa Cẩm Phả, Quảng Ninh, hang Ngọc Rồng đang cho thấy sự đổi mới trong cách tiếp cận, khai thác cảnh quan tự nhiên. Một sản phẩm du lịch có cách thức tiếp cận hài hòa giữa bảo tồn, phát triển kinh tế và lợi ích cộng đồng, đang vun đắp cho con đường du lịch bền vững.
Syre rót 1 tỷ USD xây nhà máy tái chế dệt may tại Việt Nam
Nhà máy tái chế dệt may của Syre với tổng vốn đầu tư 1 tỷ USD vừa được Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
Kiến tạo ‘nền tảng’ kinh tế xanh từ chuyển đổi số
Chuyển đổi số muốn hiệu quả cần hệ sinh thái đồng bộ, kết nối giữa công nghệ, con người và môi trường, hướng tới phát triển xanh và bền vững.
Cơ hội vàng cho ngành nhựa ‘kể câu chuyện khác’
Ngành nhựa đứng trước cơ hội chuyển mình, từ một ngành công nghiệp bị định kiến trở thành ngành công nghiệp hiện đại, có trách nhiệm và bền vững.
Chủ tịch HanelPT Trần Thị Thu Trang: Đừng coi ESG là gánh nặng
Bà Trần Thị Thu Trang - Chủ tịch HanelPT khẳng định ESG chính là cơ hội thúc đẩy tăng trưởng bền vững cho doanh nghiệp, mang lại lợi ích kinh tế và xã hội lâu dài.
Bất động sản Đà Nẵng: Nghỉ dưỡng hạ nhiệt, chung cư soán ngôi
Bất động sản nghỉ dưỡng ven biển tại Đà Nẵng đang ở giai đoạn trầm lắng sau thời gian tăng trưởng nóng, trong khi chung cư sở hữu lâu dài lại trở thành lựa chọn ưu tiên của các nhà đầu tư.
Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ
Năm nay, vốn điều lệ của Lotte Finance đã tăng hơn 726 tỷ đồng so với năm 2024, từ 4.186 tỷ đồng lên hơn 4.912 tỷ đồng để thúc đẩy cho vay tiêu dùng.
'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings
Bán đi dự án "vàng" tại Cầu Giấy, CTX Holdings dự kiến ghi nhận kết quả kinh doanh cao nhất kể từ khi thành lập, đồng thời có nguồn lực để bước vào chu kỳ mới.
Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ
Sự việc của C.P. Việt Nam là hồi chuông cảnh tỉnh cho các doanh nghiệp về hệ thống quản trị minh bạch và hiệu quả.
Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX
Với Tổng giám đốc BITEX Trần Thanh Thảo, muốn đất nước phát triển mạnh mẽ thì không có con đường nào bền vững hơn đầu tư vào giáo dục.
Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – viên ngọc mới của châu Á
InterContinental Halong Bay, khu nghỉ dưỡng hạng sang mới nhất thuộc thương hiệu khách sạn cao cấp hàng đầu thế giới, đang được kỳ vọng sẽ thiết lập chuẩn mực mới cho du lịch nghỉ dưỡng miền Bắc. Nhưng điều gì khiến một thương hiệu toàn cầu như InterContinental lựa chọn Hạ Long?
Tổng thống Cộng hòa Litva đến Hà Nội trên chuyên cơ Vietjet
Tổng thống nước Cộng hòa Litva Gitanas Nauseda và phu nhân tới Hà Nội tối 11/6 trên chuyến bay chuyên cơ Vietjet, bắt đầu thăm chính thức Việt Nam từ ngày 11 - 12/6.