Ưu đãi về thuế, phí hay tiền thuê đất chỉ mang tính bước đầu, không thể giúp doanh nghiệp, nhà đầu tư tham gia tích cực vào kinh tế tuần hoàn nếu không có động lực thị trường để tạo ra lợi ích bền vững.
Dây chuyển xử lý bã thạch cao của DAP. Ảnh: VGP
Trước đây, Việt Nam sử dụng quặng apatit để sản xuất phân bón, cho ra thành phẩm là phân bón trộn lẫn thạch cao, có hiệu quả sử dụng rất thấp. Ngược lại, thạch cao sử dụng cho sản xuất công nghiệp và xây dựng lại phải nhập khẩu từ nước ngoài.
Nhà máy sản xuất phân bón phức hợp DAP được xây dựng tại khu kinh tế Đình Vũ, TP. Hải Phòng ra đời đã phá đi cục diện bất lợi đó. Ông Nguyễn Ngọc Sơn, Phó tổng giám đốc Công ty CP DAP, cho biết, công ty đã đầu tư phát triển công nghệ và thành công trong việc tách bã thạch cao ra khỏi phân bón để làm đầu vào cho ngành khác.
Quá trình này đặc biệt gian nan bởi suốt giai đoạn 2015 - 2017, dù đã làm chủ được công nghệ nhưng DAP mới chỉ sản xuất bã thạch cao một cách cầm chừng, sản xuất để dùng thử nghiệm. Đến năm 2017, tiêu chuẩn cho thạch cao chế biến từ bã thải được ban hành, công ty mới từng bước xâm nhập thị trường.
Hiện tại, DAP đã đạt được sản lượng 1,3 triệu tấn thạch cao mỗi năm, hoàn thành mục tiêu là tạo ra bã thái đến đâu sản xuất thạch cao hết đến đó nhưng vẫn còn một lượng lớn bã thải tồn kho từ các năm trước chưa giải quyết được.
Dù sao, quá trình đầy nỗ lực để chuyển chất thải thành tài nguyên, DAP cũng tìm ra được cơ hội thị trường, lấy đó làm động lực để tiếp tục theo đuổi mô hình kinh tế tuần hoàn. Còn nhiều doanh nghiệp đã triển khai kinh tế tuần hoàn từ rất sớm nhưng vẫn đang loay hoay tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm.
TS. Nguyễn Duy Thái tại tọa đàm Thách thức và Giải pháp thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong ngành công thương do Báo Công thương tổ chức
TS. Nguyễn Duy Thái, Phó chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp môi trường Việt Nam, lấy ví dụ, có doanh nghiệp ở khu công nghiệp đã xử lý nước thải từ các nhà máy, nước đầu ra đáp ứng được điều kiện để cung cấp cho sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên, do thiếu quy chuẩn kỹ thuật, doanh nghiệp lại không có chức năng kinh doanh cấp nước, nên cuối cùng sản phẩm “vẫn bơ vơ ở đấy”.
Ông Thái nhận xét, trên thực tế, từ trước khi có các quy định, chính sách pháp luật về kinh tế tuần hoàn, cộng đồng doanh nghiệp đã có nhận thức rất tốt và chủ động áp dụng nhưng còn vướng rất nhiều rào cản, từ quy hoạch, tiêu chuẩn cho đến thị trường.
“Có những cái ''má phanh'' đang cản trở kinh tế tuần hoàn”, đại diện Hiệp hội Công nghiệp môi trường cho biết.
Để gỡ những cái “má phanh” ấy, theo ông Thái, một trong những giải pháp đặc biệt quan trọng là cần phải có những chính sách định hướng phát triển kinh tế tuần hoàn theo thị trường. Ở đó, phải làm rõ được cung, cầu trên thị trường như thế nào, vai trò điều hành của Nhà nước là gì và chính sách sản phẩm ra sao?
“Không có chính sách khuyến khích nào hơn là việc nâng cao chất lượng sản phẩm tuần hoàn và nâng cao thị trường tiêu thụ cho sản phẩm tuần hoàn”, ông Thái nói.
Không có chính sách khuyến khích nào hơn là việc nâng cao chất lượng sản phẩm tuần hoàn và nâng cao thị trường tiêu thụ cho sản phẩm tuần hoàn
Đồng quan điểm, dưới góc nhìn một doanh nghiệp trực tiếp đối diện với những khó khăn khi triển khai kinh tế tuần hoàn, ông Sơn cho biết, ưu đãi về thuế, phí, tiền thuê đất chỉ là ở “giai đoạn lùi”, cần phải tạo cơ chế thị trường, tức là tạo ra dòng lợi nhuận bền vững, doanh nghiệp tham gia vào kinh tế tuần hoàn mới sống và phát triển được.
TS. Lại Văn Mạnh, Trưởng ban Kinh tế tài nguyên và môi trường, Viện Chiến lược chính sách tài nguyên và môi trường (ISPONRE), bổ sung, câu chuyện của nhà máy DAP còn cho thấy vai trò của việc ban hành những tiêu chuẩn liên quan đến kinh tế tuần hoàn.
Theo ông Mạnh, tiêu chuẩn không phải là công cụ kinh tế để khuyến khích hay ưu đãi, tuy nhiên, thông qua tiêu chuẩn, cơ quan quản lý mới có thể thực thi vai trò kiến tạo, thúc đẩy thị trường cũng như tạo ra niềm tin cho người tiêu dùng.
Theo các chuyên gia, thực hiện kinh tế tuần hoàn cần phải có những tiêu chí cụ thể để đánh giá, về cả khía cạnh kinh tế, xã hội và môi trường, thay vì chỉ dựa vào tiêu chí “kinh tế tuần hoàn để giảm phát thải”.
Hơn 4 năm về trước, là một trong nhóm lãnh đạo Nhựa tái chế Duy Tân (DTR) đi bôn ba khắp châu Âu để tìm kiếm công nghệ tái chế đạt chuẩn, ông Huỳnh Ngọc Thạch, Giám đốc điều hành công ty, đã thực sự ấn tượng với tỷ lệ thu gom, tái chế chai nhựa lên đến 97% của quốc gia Bắc Âu Na Uy.
Quy định tỷ lệ tái chế bắt buộc, khuyến khích sử dụng nhựa tái sinh là một số khuyến nghị được cộng đồng doanh nghiệp quốc tế đưa ra để thúc đẩy chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn.
Trong bối cảnh ngành vật liệu xây dựng đang dịch chuyển mạnh mẽ theo hướng phát triển bền vững, Vicostone đã sớm khẳng định vị thế doanh nghiệp tiên phong ứng dụng ESG trong toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh, với mục tiêu kiến tạo tương lai xanh thông qua hoạt động sản xuất có trách nhiệm.
Trong hai ngày tập huấn tại Tuyên Quang, 40 tham dự viên dân tộc thiểu số được trang bị kiến thức về bình đẳng giới trong mối liên hệ với phát triển kinh tế gia đình và kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với bạo lực. Khóa học do Quỹ Vì Tầm Vóc Việt tổ chức giúp họ hiểu rõ hơn các vấn đề giới, nhận diện nguy cơ bạo lực gia đình và mang những bài học ấy trở về để gieo sự thay đổi trong chính mái nhà của mình.
Tiêu dùng xanh không còn là lựa chọn, mà là nghĩa vụ tất yếu của cả người dân lẫn doanh nghiệp trên hành trình hướng tới kinh tế tuần hoàn và Net Zero 2050.
Ngành dầu khí Việt Nam được kỳ vọng đóng vai trò tiên phong thúc đẩy chuyển dịch năng lượng tại các đô thị lớn, hình thành hệ sinh thái nhiên liệu sạch toàn diện.
Ngày 20/11 hàng năm từ lâu đã trở thành một mốc thời gian thân thuộc với người Việt Nam, gắn liền với truyền thống “tôn sư trọng đạo” và những ký ức học trò đầy cảm xúc. Nhưng nếu nhìn rộng hơn ra bối cảnh quốc tế, có thể thấy ngày 20/11 cũng là thời điểm diễn ra rất nhiều sự kiện mang tính bước ngoặt của lịch sử thế giới – từ những biến chuyển lớn của nền chính trị quốc tế, các phát minh khoa học – công nghệ, cho tới những quyết định quan trọng về quyền con người.
Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) công bố hoàn tất kết nối và đưa vào vận hành hệ thống cảnh báo rủi ro SIMO của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tự động cảnh báo các giao dịch có dấu hiệu gian lận và lừa đảo.
Trong quý III/2025, SCG đã tiêu tốn khoảng 200 – 300 triệu baht, tương đương khoảng 160 – 240 tỷ đồng chi phí một lần để tái khởi động Tổ hợp hóa dầu Long Sơn.
Lũ lớn nhiều ngày qua đang nhấn chìm các tỉnh Nam Trung Bộ – Tây Nguyên, với nhiều điểm vượt mốc lịch sử, buộc chính quyền kích hoạt biện pháp ứng cứu cao nhất.
