Luật Đầu tư công 2024: Đột phá trong quản trị nhà nước

Phạm Sơn Thứ ba, 17/12/2024 - 16:25

Luật Đầu tư công 2024 thể hiện vai trò quản trị nhà nước, thúc đẩy thực thi nhanh gọn, hiệu quả nhưng vẫn đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Luật Đầu tư công 2024 có nhiều cơ chế mới giúp đẩy nhanh tiến độ đầu tư công. Ảnh: Hoàng Anh

Quá trình quyết định chủ trương đầu tư của dự án đầu tư công quan trọng quốc gia, theo quy định của luật cũ, phải trải qua 11 bước, cuối cùng sẽ trình Quốc hội xem xét và thông qua nghị quyết về chủ trương đầu tư.

Theo Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SB LAW, điều này tạo ra một điểm nghẽn bởi phải đợi đến kỳ họp của Quốc hội mới có thể trình chủ trương hoặc chủ trương điều chỉnh dự án đầu tư công quan trọng quốc gia.

Tương tự, đối với các dự án đầu tư công nhóm A, B, C sử dụng nguồn ngân sách địa phương, thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư thuộc về cơ quan dân cử, tức hội đồng nhân dân các cấp, cũng hoạt động theo kỳ họp, gây ra sự chậm trễ về tiến độ, thời gian quyết định chủ trương đầu tư công.

Tháo gỡ điểm nghẽn này, Luật Đầu tư công 2024 mới được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 8, đã quy định nâng mức vốn tối thiểu của dự án quan trọng quốc gia từ 10 nghìn tỷ đồng lên 30 nghìn tỷ đồng. Đồng thời, thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án đầu tư công nhóm A, B, C được chuyển giao về Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu bộ, cơ quan trung ương và các ủy ban nhân dân các cấp.

Bên cạnh đó, thẩm quyền điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn với vốn ngân sách trung ương giữa các bộ, cơ quan trung ương và địa phương được điều chuyển từ Ủy ban thường vụ Quốc hội sang Thủ tướng Chính phủ.

Ông Hà nhận định, chính sách mới thể hiện sự phân quyền rất quyết liệt, giúp giảm thời gian xử lý các thủ tục hành chính liên quan, qua đó xóa bỏ tắc nghẽn đầu tư công, kiến tạo không gian phát triển.

“Nếu như quan điểm trước đây khi xây dựng luật là thực hiện chức năng quản lý nhà nước một cách chặt chẽ thì bây giờ Luật Đầu tư công 2024 thể hiện rõ nét tinh thần kiến tạo”, Luật sư Hà cho biết.

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế, TS. Võ Trí Thành, bổ sung, các cơ quan hành chính được giao thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm A, B, C và quyền điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn nhưng đi kèm với việc báo cáo với Quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp vào kỳ họp gần nhất.

Quy định này thể hiện sự cân bằng, một mặt đẩy mạnh phân cấp phân quyền để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đầu tư công, mặt khác đảm bảo tính minh bạch, trách nhiệm giải trình để nguồn vốn đầu tư công được sử dụng đúng mục đích, tạo tác động tích cực và lan tỏa.

Bên cạnh quy định phân cấp, phân quyền, Luật Đầu tư công 2024 cũng cho phép tách giải phóng mặt bằng ra thành dự án riêng, thay vì chỉ cho phép đối với dự án nhóm A và dự án quan trọng quốc gia.

Trước đây, chính sách này đã được áp dụng tại một số địa phương có cơ chế đặc thù, thể hiện tính hiệu quả cao. Bởi lẽ, khâu giải phóng mặt bằng tiêu tốn rất nhiều thời gian, thường là khâu gây ra sự trì trệ, vướng mắc khi triển khai đầu tư công, đặc biệt các dự án liên quan đến diện tích lớn và vùng dân cư.

“Luật Đầu tư công 2024 phản ánh bản chất về yêu cầu của quản trị nhà nước, đòi hỏi tính tốc độ, linh hoạt, phân cấp phân quyền để giảm bớt thời gian không cần thiết, ứng phó với biến động của nền kinh tế”, ông Thành tổng kết.

Đánh giá cao Luật Đầu tư công 2024, tuy nhiên, vị chuyên gia kinh tế cũng lưu ý cần tiếp tục thực thi hiệu quả công tác kiểm toán để rà soát vướng mắc, rút ra bài học, từ đó tiếp tục kiện toàn, hoàn thiện các chính sách.

Như vậy, tính hiệu quả và độ lan tỏa của đầu tư công sẽ tiếp tục được nâng cao, đảm nhiệm đúng vai trò là một trong ba trụ cột của tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh mới.

Quốc hội thông qua Luật Đầu tư công sửa đổi

Quốc hội thông qua Luật Đầu tư công sửa đổi

Tiêu điểm -  7 tháng
Luật Đầu tư công (sửa đổi) được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV hứa hẹn tạo đột phá cho đầu tư công.
Quốc hội thông qua Luật Đầu tư công sửa đổi

Quốc hội thông qua Luật Đầu tư công sửa đổi

Tiêu điểm -  7 tháng
Luật Đầu tư công (sửa đổi) được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV hứa hẹn tạo đột phá cho đầu tư công.
Thủ tướng đưa ra 6 giải pháp đẩy mạnh giải ngân đầu tư công cuối năm

Thủ tướng đưa ra 6 giải pháp đẩy mạnh giải ngân đầu tư công cuối năm

Tiêu điểm -  8 tháng

Mục tiêu giải ngân đầu tư công năm nay vẫn trên 95% kế hoạch, Thủ tướng Chính phủ đưa ra sáu giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn, đẩy mạnh giải ngân vào cuối năm.

Chạy nước rút giải ngân hơn 300.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Chạy nước rút giải ngân hơn 300.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Tiêu điểm -  8 tháng

Thời gian giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 không còn nhiều, nhưng vẫn còn đến hơn 47% lượng vốn chưa được giải ngân.

[Infographic] Kinh tế TP. HCM 10 tháng với điểm nghẽn đầu tư công

[Infographic] Kinh tế TP. HCM 10 tháng với điểm nghẽn đầu tư công

Tiêu điểm -  8 tháng

Kinh tế TP. HCM 10 tháng qua khởi sắc với sản xuất công nghiệp hồi phục, bán lẻ tăng 10%, xuất nhập khẩu tăng 11%, nhưng tỷ lệ giải ngân đầu tư công chỉ đạt 21,8%.

Đánh thuế chuyển nhượng 20%: Nguy cơ lớn với thị trường bất động sản?

Đánh thuế chuyển nhượng 20%: Nguy cơ lớn với thị trường bất động sản?

Tiêu điểm -  21 giờ

Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp và chuyên gia lo ngại, việc đánh thuế chuyển nhượng bất động sảm 20% có nguy cơ khiến thị trường tê liệt, đóng băng giao dịch.

Thủ tướng thúc tiến độ loạt dự án trọng điểm Quảng Trị

Thủ tướng thúc tiến độ loạt dự án trọng điểm Quảng Trị

Tiêu điểm -  1 ngày

Thủ tướng yêu cầu chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng chiến lược của tỉnh Quảng Trị như Cảng hàng không Quảng Trị, cao tốc Bắc Nam phía Đông.

IFC rót 500 tỷ đồng mua trái phiếu Công ty thu phí tự động VETC

IFC rót 500 tỷ đồng mua trái phiếu Công ty thu phí tự động VETC

Tiêu điểm -  1 ngày

Khoản đầu tư từ IFC sẽ giúp VETC mở rộng quy mô hoạt động, nâng cao kết nối và an toàn giao thông.

Tập đoàn Mỹ muốn đầu tư điện gió ngoài khơi ở Lâm Đồng, Vĩnh Long

Tập đoàn Mỹ muốn đầu tư điện gió ngoài khơi ở Lâm Đồng, Vĩnh Long

Tiêu điểm -  2 ngày

Pacifico Energy - một tập đoàn ở Mỹ đặt vấn đề phát triển điện gió ngoài khơi tại Lâm Đồng, Vĩnh Long nhằm cụ thể hóa kế hoạch tiến sâu vào ngành năng lượng Việt Nam.

Doanh nghiệp nhà nước lộ nhiều 'lỗ hổng' trong quản lý vốn

Doanh nghiệp nhà nước lộ nhiều 'lỗ hổng' trong quản lý vốn

Tiêu điểm -  2 ngày

Nhiều doanh nghiệp nhà nước để phát sinh nợ quá hạn hàng nghìn tỷ đồng, đầu tư dài hạn thua lỗ, sử dụng đất chưa đúng mục đích.

Rủi ro tập trung tín dụng cao khi ngân hàng đổ tiền vào công ty chứng khoán

Rủi ro tập trung tín dụng cao khi ngân hàng đổ tiền vào công ty chứng khoán

Tài chính -  12 giờ

Nhiều ngân hàng đổ vốn vào công ty chứng khoán, kỳ vọng bứt phá lợi nhuận nhưng rủi ro tập trung tín dụng cao đang rình rập, VIS Rating nhận định.

Masan Consumer mất hàng trăm tỷ đồng doanh thu vì bỏ thuế khoán

Masan Consumer mất hàng trăm tỷ đồng doanh thu vì bỏ thuế khoán

Doanh nghiệp -  13 giờ

Masan Consumer ước tính sụt giảm 600 – 800 tỷ đồng doanh thu riêng trong quý II/2025 do quy định bỏ thuế khoán đối với các hộ kinh doanh.

'Moments of Wonder' - Đại nhạc hội đặc biệt kỷ niệm 80 năm Quốc khánh

'Moments of Wonder' - Đại nhạc hội đặc biệt kỷ niệm 80 năm Quốc khánh

Nhịp cầu kinh doanh -  14 giờ

Ngày 23/8, tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (đường Cầu Tứ Liên, xã Đông Anh, Hà Nội), đại nhạc hội “Moments of Wonder” - sự kiện âm nhạc có quy mô lớn nhất từ trước đến nay sẽ chính thức diễn ra. Chương trình quy tụ dàn nghệ sĩ đình đám quốc tế và Việt Nam như DJ Snake, J Balvin, The Kid LAROI, DPR IAN, Soobin và Hòa Minzy. Đây là sự kiện đặc biệt nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, đồng thời khẳng định vị thế Việt Nam là điểm đến lễ hội và giải trí hàng đầu khu vực.

Lợi nhuận BVBank giảm mạnh, nợ xấu tăng

Lợi nhuận BVBank giảm mạnh, nợ xấu tăng

Tài chính -  14 giờ

BVBank ghi nhận lãi ròng nửa đầu năm 2025 giảm gần 40% so với cùng kỳ, chủ yếu do thu ngoài lãi sụt mạnh, chi phí hoạt động tăng và nâng trích lập dự phòng.

Novaland lỗ hơn 600 tỷ đồng trong nửa đầu năm

Novaland lỗ hơn 600 tỷ đồng trong nửa đầu năm

Doanh nghiệp -  16 giờ

Novaland vẫn đối mặt với áp lực đáo hạn 32.000 tỷ đồng, tồn kho lớn, dòng tiền khó khăn và thách thức pháp lý tại nhiều dự án.

Cách chiếc bánh tráng Tân Nhiên kể câu chuyện phát triển bền vững

Cách chiếc bánh tráng Tân Nhiên kể câu chuyện phát triển bền vững

Phát triển bền vững -  17 giờ

Thương hiệu bánh tráng Tân Nhiên vươn lên từ lối suy nghĩ “con đường dẫn đến phát triển bền vững phải bắt đầu từ sự tử tế”.

1Office Next: Từ phần mềm quản trị đến nền tảng kiến tạo

1Office Next: Từ phần mềm quản trị đến nền tảng kiến tạo

Diễn đàn quản trị -  18 giờ

1Office vừa chính thức bước vào giai đoạn phát triển mới với nền tảng 1Office Next, tích hợp AI và Low-code giúp doanh nghiệp tự kiến tạo cách vận hành theo đúng tưởng tượng.