Luật Đầu tư công 2024: Đột phá trong quản trị nhà nước

Phạm Sơn Thứ ba, 17/12/2024 - 16:25

Luật Đầu tư công 2024 thể hiện vai trò quản trị nhà nước, thúc đẩy thực thi nhanh gọn, hiệu quả nhưng vẫn đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Luật Đầu tư công 2024 có nhiều cơ chế mới giúp đẩy nhanh tiến độ đầu tư công. Ảnh: Hoàng Anh

Quá trình quyết định chủ trương đầu tư của dự án đầu tư công quan trọng quốc gia, theo quy định của luật cũ, phải trải qua 11 bước, cuối cùng sẽ trình Quốc hội xem xét và thông qua nghị quyết về chủ trương đầu tư.

Theo Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SB LAW, điều này tạo ra một điểm nghẽn bởi phải đợi đến kỳ họp của Quốc hội mới có thể trình chủ trương hoặc chủ trương điều chỉnh dự án đầu tư công quan trọng quốc gia.

Tương tự, đối với các dự án đầu tư công nhóm A, B, C sử dụng nguồn ngân sách địa phương, thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư thuộc về cơ quan dân cử, tức hội đồng nhân dân các cấp, cũng hoạt động theo kỳ họp, gây ra sự chậm trễ về tiến độ, thời gian quyết định chủ trương đầu tư công.

Tháo gỡ điểm nghẽn này, Luật Đầu tư công 2024 mới được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 8, đã quy định nâng mức vốn tối thiểu của dự án quan trọng quốc gia từ 10 nghìn tỷ đồng lên 30 nghìn tỷ đồng. Đồng thời, thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án đầu tư công nhóm A, B, C được chuyển giao về Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu bộ, cơ quan trung ương và các ủy ban nhân dân các cấp.

Bên cạnh đó, thẩm quyền điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn với vốn ngân sách trung ương giữa các bộ, cơ quan trung ương và địa phương được điều chuyển từ Ủy ban thường vụ Quốc hội sang Thủ tướng Chính phủ.

Ông Hà nhận định, chính sách mới thể hiện sự phân quyền rất quyết liệt, giúp giảm thời gian xử lý các thủ tục hành chính liên quan, qua đó xóa bỏ tắc nghẽn đầu tư công, kiến tạo không gian phát triển.

“Nếu như quan điểm trước đây khi xây dựng luật là thực hiện chức năng quản lý nhà nước một cách chặt chẽ thì bây giờ Luật Đầu tư công 2024 thể hiện rõ nét tinh thần kiến tạo”, Luật sư Hà cho biết.

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế, TS. Võ Trí Thành, bổ sung, các cơ quan hành chính được giao thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm A, B, C và quyền điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn nhưng đi kèm với việc báo cáo với Quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp vào kỳ họp gần nhất.

Quy định này thể hiện sự cân bằng, một mặt đẩy mạnh phân cấp phân quyền để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đầu tư công, mặt khác đảm bảo tính minh bạch, trách nhiệm giải trình để nguồn vốn đầu tư công được sử dụng đúng mục đích, tạo tác động tích cực và lan tỏa.

Bên cạnh quy định phân cấp, phân quyền, Luật Đầu tư công 2024 cũng cho phép tách giải phóng mặt bằng ra thành dự án riêng, thay vì chỉ cho phép đối với dự án nhóm A và dự án quan trọng quốc gia.

Trước đây, chính sách này đã được áp dụng tại một số địa phương có cơ chế đặc thù, thể hiện tính hiệu quả cao. Bởi lẽ, khâu giải phóng mặt bằng tiêu tốn rất nhiều thời gian, thường là khâu gây ra sự trì trệ, vướng mắc khi triển khai đầu tư công, đặc biệt các dự án liên quan đến diện tích lớn và vùng dân cư.

“Luật Đầu tư công 2024 phản ánh bản chất về yêu cầu của quản trị nhà nước, đòi hỏi tính tốc độ, linh hoạt, phân cấp phân quyền để giảm bớt thời gian không cần thiết, ứng phó với biến động của nền kinh tế”, ông Thành tổng kết.

Đánh giá cao Luật Đầu tư công 2024, tuy nhiên, vị chuyên gia kinh tế cũng lưu ý cần tiếp tục thực thi hiệu quả công tác kiểm toán để rà soát vướng mắc, rút ra bài học, từ đó tiếp tục kiện toàn, hoàn thiện các chính sách.

Như vậy, tính hiệu quả và độ lan tỏa của đầu tư công sẽ tiếp tục được nâng cao, đảm nhiệm đúng vai trò là một trong ba trụ cột của tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh mới.

Quốc hội thông qua Luật Đầu tư công sửa đổi

Quốc hội thông qua Luật Đầu tư công sửa đổi

Tiêu điểm -  8 tháng
Luật Đầu tư công (sửa đổi) được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV hứa hẹn tạo đột phá cho đầu tư công.
Quốc hội thông qua Luật Đầu tư công sửa đổi

Quốc hội thông qua Luật Đầu tư công sửa đổi

Tiêu điểm -  8 tháng
Luật Đầu tư công (sửa đổi) được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV hứa hẹn tạo đột phá cho đầu tư công.
Thủ tướng đưa ra 6 giải pháp đẩy mạnh giải ngân đầu tư công cuối năm

Thủ tướng đưa ra 6 giải pháp đẩy mạnh giải ngân đầu tư công cuối năm

Tiêu điểm -  9 tháng

Mục tiêu giải ngân đầu tư công năm nay vẫn trên 95% kế hoạch, Thủ tướng Chính phủ đưa ra sáu giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn, đẩy mạnh giải ngân vào cuối năm.

Chạy nước rút giải ngân hơn 300.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Chạy nước rút giải ngân hơn 300.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Tiêu điểm -  9 tháng

Thời gian giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 không còn nhiều, nhưng vẫn còn đến hơn 47% lượng vốn chưa được giải ngân.

[Infographic] Kinh tế TP. HCM 10 tháng với điểm nghẽn đầu tư công

[Infographic] Kinh tế TP. HCM 10 tháng với điểm nghẽn đầu tư công

Tiêu điểm -  9 tháng

Kinh tế TP. HCM 10 tháng qua khởi sắc với sản xuất công nghiệp hồi phục, bán lẻ tăng 10%, xuất nhập khẩu tăng 11%, nhưng tỷ lệ giải ngân đầu tư công chỉ đạt 21,8%.

Doanh nghiệp 'đau đầu' bảo vệ tài sản trí tuệ

Doanh nghiệp 'đau đầu' bảo vệ tài sản trí tuệ

Tiêu điểm -  1 ngày

Những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp buộc phải học cách trở thành luật sư bất đắc dĩ, chỉ để cố gắng bảo vệ thương hiệu do chính mình gây dựng.

Đổi mới 1986: Bước ngoặt lịch sử và khát vọng về một cuộc chuyển mình lần thứ hai

Đổi mới 1986: Bước ngoặt lịch sử và khát vọng về một cuộc chuyển mình lần thứ hai

Tiêu điểm -  2 ngày

Từ tro tàn của một cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội trầm trọng, những quyết sách táo bạo và các sáng kiến 'phá rào' từ cơ sở đã đưa Việt Nam từ một quốc gia nghèo đói, bị cô lập vào quỹ đạo tăng trưởng năng động, hội nhập sâu rộng với thế giới.

Bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng

Bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng

Tiêu điểm -  3 ngày

Chính phủ vừa chính thức xoá bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, mở đường cho các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại tham gia sản xuất với sự cấp phép của Ngân hàng Nhà nước.

Ông Nguyễn Thanh Nghị làm Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương

Ông Nguyễn Thanh Nghị làm Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương

Tiêu điểm -  4 ngày

Phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thanh Nghị được Bộ Chính trị điều động giữ chức Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương.

Ông Trần Lưu Quang giữ chức Bí thư Thành ủy TP.HCM

Ông Trần Lưu Quang giữ chức Bí thư Thành ủy TP.HCM

Tiêu điểm -  5 ngày

Ông Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương được phân công làm Bí thư Thành ủy TP.HCM nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Kế thừa lãnh đạo cần nhiều hơn một cuộc chuyển giao quyền lực

Kế thừa lãnh đạo cần nhiều hơn một cuộc chuyển giao quyền lực

Diễn đàn quản trị -  5 giờ

Kế thừa không chỉ là trách nhiệm mang tính hình thức mà là sự truyền lửa, gìn giữ tinh thần cốt lõi và kiến tạo con đường phát triển bền vững cho thế hệ tương lai

Người dân đội mưa chờ cả đêm xem tổng duyệt diễu binh, diễu hành

Người dân đội mưa chờ cả đêm xem tổng duyệt diễu binh, diễu hành

Ống kính -  5 giờ

Sáng 30/8, buổi lễ tổng duyệt diễu binh, diễu hành mừng Quốc khánh 2-9 diễn ra trang trọng tại quảng trường Ba Đình.

Vì sao chủ tịch Phát Đạt bán 88 triệu cổ phiếu PDR?

Vì sao chủ tịch Phát Đạt bán 88 triệu cổ phiếu PDR?

Doanh nghiệp -  5 giờ

Quyết định chuyển nhượng 88 triệu cổ phiếu PDR của ông Nguyễn Văn Đạt, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Phát triển bất động sản Phát Đạt được lý giải để 'kiến tạo' tương lai cho doanh nghiệp.

T&T Group đề xuất nghiên cứu đầu tư nhiều dự án chiến lược, đột phá tại Cà Mau

T&T Group đề xuất nghiên cứu đầu tư nhiều dự án chiến lược, đột phá tại Cà Mau

Doanh nghiệp -  6 giờ

T&T Group đề xuất nghiên cứu đầu tư nhiều dự án chiến lược và đột phá tại Cà Mau, góp phần tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho địa phương trong tương lai gần.

Caravan thư viện 2030 lần thứ 16 trao yêu thương đến Trường tiểu học và trung học cơ sở Vừ A Dính

Caravan thư viện 2030 lần thứ 16 trao yêu thương đến Trường tiểu học và trung học cơ sở Vừ A Dính

Nhịp cầu kinh doanh -  9 giờ

Dự án Thư viện 2030 lần thứ 16 - Gieo chữ trên đá núi gồm 200 doanh nhân đã xuất phát, chính thức khánh thành xây một thư viện, xây một giấc mơ và khởi công niềm tin cho thế hệ tương lai.

'Gỡ rào, mở đường' để tư nhân tăng tốc

'Gỡ rào, mở đường' để tư nhân tăng tốc

Leader talk -  9 giờ

Kinh tế tư nhân từ lâu đã được xác định là “động lực quan trọng” của nền kinh tế và ngày càng được xem trọng. Tuy nhiên, sau gần bốn thập kỷ đổi mới, khu vực này vẫn chưa có được vị trí xứng tầm.

Dấu ấn Vietravel Airlines tại Triển lãm Thành tựu đất nước

Dấu ấn Vietravel Airlines tại Triển lãm Thành tựu đất nước

Nhịp cầu kinh doanh -  23 giờ

Với thông điệp “Kiến tạo cất cánh từ vùng trời quốc gia”, Vietravel Airlines đã mang đến Triển lãm Thành tựu đất nước một không gian trưng bày đặc biệt, nơi hành trình của một hãng hàng không trẻ được hòa quyện cùng bức tranh 80 năm xây dựng và phát triển của đất nước.