Trên toàn cầu, khai thác than hiện có chi phí vốn cao nhất, với chi phí nợ tăng lên 7,9% vào năm 2021, và chi phí vốn chủ sở hữu tăng lên 18,2%, theo dữ liệu mới nhất từ báo cáo của Nhóm Tài chính bền vững Oxford.
Đứng sau than về chi phí vốn lần lượt là sản xuất dầu khí và nhiên liệu tái tạo.
Kể từ năm 2016, chi phí vay nợ để huy động vốn cho năng lượng tái tạo và công nghệ đang có xu hướng giảm, trong khi chi phí nợ cho khai thác than lại tăng lên.
Tại châu Âu, sản xuất dầu khí có chi phí vốn chủ sở hữu cao nhất.
Không chỉ vậy, báo cáo cho thấy các công ty điện năng tái tạo với tỷ lệ công suất năng lượng mặt trời và năng lượng gió cao hơn có chi phí vốn chủ sở hữu và nợ thấp hơn so với các công ty tập trung vào nhiên liệu hóa thạch trên phạm vi toàn cầu.
Cụ thể, chi phí nợ của các công ty điện tái tạo là 6%, thấp hơn con số 6,7% của các công ty điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
Cùng với đó, các công ty điện tập trung vào năng lượng tái tạo có chi phí vốn chủ sở hữu (15,2%) thấp hơn so với các công ty dựa vào nhiên liệu hóa thạch (16,4%).
Tại châu Âu, chi phí chênh lệch vốn chủ sở hữu giữa các công ty điện lực có hàm lượng carbon thấp hơn, và các công ty cùng ngành có hàm lượng carbon cao hơn, đã ngày càng gia tăng theo thời gian.
Ví dụ, từ năm 2015, các công ty có tỷ lệ năng lượng mặt trời và năng lượng gió cao hơn trong cơ cấu năng lượng đã giảm chi phí vốn chủ sở hữu từ 17% xuống 14%, trong khi những công ty có tỷ lệ này thấp hơn lại có xu hướng ngược lại.
Điều này cho thấy rằng các nhà đầu tư vốn chủ sở hữu có tầm nhìn xa hơn ở châu Âu dự đoán rằng rủi ro chuyển đổi liên quan đến nhiên liệu hóa thạch sẽ sớm tăng lên, báo cáo đưa ra phân tích.
Ngoài ra, báo cáo lưu ý rằng việc đầu tư vào các hoạt động sử dụng nhiều carbon, cũng như vào các hoạt động thăm dò khai thác thâm dụng vốn trong ngành dầu khí, đang ngày càng trở nên rủi ro.
Cuộc xung đột Nga – Ukraine, vốn đã khiến giá dầu và khí đốt tăng lên mức cao nhất trong vòng một thập kỷ qua, càng thúc đẩy các nền kinh tế từ bỏ nhiên liệu hóa thạch, và chuyển dòng vốn sang năng lượng sạch.
Trọng tâm để đạt được các mục tiêu của Thỏa thuận Paris là chuyển một lượng lớn vốn vào năng lượng carbon thấp, và giá cung cấp năng lượng tái tạo phụ thuộc rất nhiều vào chi phí vốn.
Chi phí vốn hoạt động như một cơ chế truyền tải chính giữa hệ thống tài chính và nền kinh tế thực, ảnh hưởng đến các quyết định đầu tư của cả các tổ chức tài chính lẫn doanh nghiệp, do đó đòi hỏi phải giảm chi phí vốn cho năng lượng sạch.
Thực tế tại châu Âu cho thấy rằng các chính sách môi trường quan trọng trong việc định giá tài sản. TS. Ben Caldecott, Giám đốc Nhóm Tài chính bền vững Oxford, cho biết thêm: “Chi phí vốn là yếu tố chính quyết định tổng chi phí của các công nghệ năng lượng khác nhau, và phản ánh những rủi ro mà thị trường tài chính nhận thấy, ví dụ, tốc độ thay thế than đá bằng năng lượng tái tạo”.
