Giá cổ phiếu lao dốc, thương vụ M&A Sabeco có thực sự thành công?

Báo cáo tổng quan về thị trường mua bán và sáp nhập (M&A) nhóm nghiên cứu thuộc Diễn đàn M&A Việt Nam cho thấy, thị trường M&A Việt Nam đã trải qua một thập kỷ sôi động. Trong 10 năm qua, đã có gần 4.000 thương vụ được tạo lập, với tổng giá trị đạt khoảng 48,8 tỷ USD. Quy mô thị trường năm 2017 tăng 9 lần so với năm 2008.

Riêng trong năm 2017, tổng giá trị M&A của Việt Nam đạt 10,2 tỷ USD, mức cao nhất từ trước đến nay và tăng trưởng 175% so với năm 2016.

Trong đó, thương vụ kỷ lục nhất của thập kỷ thuộc về Thaibev (Thái Lan), thông qua công ty con Vietnam Beverage mua lại 51% Tổng công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), công ty bia lớn nhất Việt Nam, trị giá gần 5 tỷ USD đã được tạo lập trong năm 2017.

Các chuyên gia đánh giá, thương vụ này chiếm gần 50% tổng giá trị M&A của năm 2017 và bằng 86,2% tổng giá trị của tất cả các thương vụ M&A tại Việt Nam năm 2016. 

Tuy nhiên, sau gần một năm sáp nhập thành công, giá trị cổ phiếu SAB của Sabeco đã giảm mạnh từ đầu năm đến nay, khoảng gần 20%. Nếu tính mức giá Thaibev mua Sabeco là 320.000 đồng/cổ phiếu thì SAB đang mất gần 40%. Đóng cửa giao dịch ngày 20/7, giá cổ phiếu của SAB nằm ở mức sàn, chỉ còn 200.000 đồng/cổ phiếu.

Chính điều này đã đặt ra một câu hỏi là liệu rằng những thương vụ M&A lớn như Sabeco hay Vinamilk có thực sự thành công hay không khi giá trị cổ phiếu có xu hướng giảm mạnh sau khi sáp nhập.

Ông Phạm Văn Thinh, Tổng giám đốc công ty Deloitte Việt Nam cho rằng, còn quá sớm để đánh giá sự thành công của các thương vụ M&A này. Việc có thành công hay không là phải tuỳ thuộc vào người bán và người mua chứ không chỉ qua những con số trên thị trường chứng khoán.

Theo lãnh đạo Deloitte Việt Nam, từ góc độ người mua, ThaiBev vào Sabeco không để đầu tư chứng khoán; do đó, chứng khoán lên hay xuống không ảnh hưởng đến sự thành công của giao dịch M&A. Trong khi đối với người bán là Nhà nước, đây rõ ràng là một thương vụ thành công.

Sau khi nhảy vào Sabeco, tập đoàn ThaiBev của tỷ phú Thái Lan Charoen Sirivadhanabhakdi vẫn chỉ đang trong quá trình chỉnh đốn tiếp quản, trong khi còn nhiều vấn đề liên quan đến hậu tiếp quản như vấn đề thương hiệu, văn hoá và kinh doanh trong tương lai. Việc vận hành Sabeco như một phần của Thaibev cũng được ông Minh cho là một vấn đề đáng lưu tâm khi đánh giá sự thành công của thương vụ này.

Trong khi đó, với tư cách là nhà tư vấn thương vụ thoái vốn nhà nước tại Sabeco, bà Lê Hải Yến, Phó giám đốc Khối tư vấn và dịch vụ ngân hàng đầu tư, Công ty CP Chứng khoán Bảo Việt nhận định, cần dựa vào nhiều yếu tố để đánh giá một thương vụ thoái vốn nhà nước thành công hay không.

"Nếu chỉ nhìn vào giá cổ phiếu để đánh giá một thương vụ M&A thành công hay không thì chưa đủ bởi lẽ giá cổ phiếu có tính biến động theo thị trường và ảnh hưởng từ chiến lược mua của nhà đầu tư trong ngắn hạn trong khi các thương vụ đầu tư lại thường mang tính dài hạn", bà Yến nhận định.

Một số yếu tố được bà Yến đưa ra là hiệu quả mục tiêu Nhà nước đạt được, những lợi ích doanh nghiệp thu dược khi thu hút nhà đầu tư tiềm lực để đẩy mạnh quá trình phát triển nhằm kiện toàn quản trị doanh nghiệp; mang lại lợi ích cho các cổ đông, kể cả các cổ đông nhỏ. 

Diễn đàn M&A Việt Nam thường niên lần thứ 10 - năm 2018: “Bước ngoặt mới - Kỷ nguyên mới”.
Vào ngày 8/8/2018, Báo Đầu tư và AVM Vietnam sẽ phối hợp tổ chức Diễn đàn M&A Việt Nam thường niên lần thứ 10 - năm 2018 với chủ đề “Bước ngoặt mới. Kỷ nguyên mới” tại Trung tâm Hội nghị GEM (TP. HCM).
Dưới sự Bảo trợ của Bộ Kế hoạch & Đầu tư, trong 10 năm vừa qua, Diễn đàn thường niên M&A đã tạo dấu ấn trên thị trường, là nơi thảo luận, trao đổi cũng như đề ra nhiều phương hướng, giải pháp thúc đẩy hoạt động M&A diễn ra mạnh mẽ tại Việt Nam. Bên cạnh đó, sự kiện cũng là nơi vinh danh những thương vụ M&A tiêu biểu, có đóng góp quan trọng cho sự phát triển chung của nền kinh tế.
Hướng đến kỷ niệm 10 năm, Diễn dàn sẽ cùng các doanh nhân, nhà đầu tư đào sâu những yếu tố thúc đẩy thị trường vươn tới kỷ nguyên mới, đồng thời tổng kết chặng đường 10 năm M&A tại Việt Nam, tôn vinh các thương vụ tiêu biểu của thập kỷ và dự báo chặng đường M&A trong những năm tiếp theo.
Diễn đàn gồm các hoạt động chính: Hội thảo M&A với các diễn giả hàng đầu Việt Nam và quốc tế, Gala Diner vinh danh Thương vụ M&A tiêu biểu 2017 - 2018 và Thương vụ của thập kỷ, phát hành Đặc san “Một thập kỷ M&A tại Việt Nam & cơ hội M&A 2018-2019”, Khoá đào tạo quốc tế Chiến lược M&A để tăng trưởng đột phá.