Triết lý khởi nghiệp của các doanh nghiệp tỷ đô

Năm 1837 tại Mỹ với kinh nghiệm từ thợ làm nến và làm xà phòng, William và James mỗi người góp 3.547 USD để bắt đầu sự nghiệp kinh doanh cùng nhau. 

Doanh nghiệp Cicinnati nhỏ bé của họ giờ đã nổi tiếng khắp thế giới với 250 sản phẩm có thương hiệu, từ thuốc Pepto-Bismol đến tã giấy Pampers. Tên họ của họ là Procter và Gamble. Ý tưởng khởi nghiệp của họ từ đâu mà đến?

Alexander Norris có hai cô con gái, hai người chồng của họ đều cần nguồn nguyên liệu khan hiếm lúc bấy giờ là mỡ động vật. Vì thương yêu hai cô con gái đồng thời không muốn hai chàng rể phải cạnh tranh nhau, ông đề nghị họ cùng kết hợp kinh doanh. Phải mất một thời gian họ mới đồng ý hợp tác. Hiện nay, P&G đạt doanh thu hàng năm trên 40 tỷ USD với hơn 100.000 nhân công trên khắp thế giới.

Ý tưởng khởi nghiệp đến từ tâm yêu thương hai người con gái và mong muốn tạo kết nối cùng có lợi giữa hai người con rể.

Năm 2014 tại Sài Gòn khi nhìn những dòng xe máy nối đuôi nhau tấp nập chạy trên đường, Anthony Tan giật mình hiểu ra tại sao ứng dụng gọi xe ô tô qua điện thoại của mình không đạt được kỳ vọng như tại Malaysia hay Singapore. Anh đề nghị tạo thêm một ứng dụng gọi xe máy qua điện thoại, ý tưởng mà chưa ai từng thực hiện. Nhiều người khuyên CEO này không nên làm vậy vì tại Việt Nam mỗi gia đình đều có hơn một chiếc xe máy dùng cho việc đi lại.

Anh giải thích rằng đó mới chính là nguồn cung cấp đối tác rất lớn cho ứng dụng đặt xe của mình, những người đi xe máy chủ yếu là người có thu nhập thấp và nhu cầu khách hàng thu nhập thấp sử dụng phương tiện xe máy là rất lớn. Mặt khác nếu sử dụng xe máy và thời gian nhàn rỗi hàng ngày có thể tạo thêm một nguồn thu nhập đáng kể cho gia đình, tại sao họ lại không làm?

Đây chính là nguồn tiền bổ sung thêm dinh dưỡng trong khẩu phần ăn hàng ngày, là nguồn tài chính hỗ trợ cho đào tạo nâng cao kiến thức giúp cho nhiều gia đình có cơ hội tìm những công việc có thu nhập cao hơn; là khoản tích lũy giúp các gia đình vững tâm và thêm hạnh phúc trong cuộc sống.

Tháng 5/2014, Anthony đưa công ty của mình là Grab vào Sài Gòn với ứng dụng Grab Car, đến tháng 11/2014, ứng dụng Grab Bike dành cho xe máy ra mắt tạo ra nguồn lãi vượt trội bù đắp cho khoản lỗ từ Grab Car vốn dĩ cạnh tranh không lại với Uber Car tại Việt Nam. 

Tháng 12/2014, Anthony Tan sang Nhật Bản, ngồi lên chính chiếc ghế mà Jack Ma ngồi nhiều năm về trước, nói chuyện với tỷ phú giàu nhất Nhật Bản là Masayoshi của Soft Bank. Chỉ với một cái bắt tay Soft Bank đã bơm 250 triệu USD cho Grab. 

Năm 2015, Grab Bike lan rộng khắp Việt Nam và Indonesia. Từ 25 ngàn USD đầu tư ban đầu năm 2012, năm 2018 công ty Grab đã huy động được 6,4 tỷ USD từ các nhà đầu tư và công ty được định giá khoảng 11 tỷ USD.

Khởi nghiệp một dự án kinh doanh không đơn thuần là nhìn thấy lợi nhuận rõ ràng trong một lĩnh vực nào đó mà nó phải được xuất phát từ tâm thế của một người mong muốn sản phẩm của mình giúp ích cho cộng đồng. 

Từ tâm thế đó tỏa cái nhìn ra mọi mặt cuộc sống tìm ra một dự án khởi nghiệp mang đậm tính thời sự, cấp bách làm lợi cho xã hội, cho môi trường với niềm tin mãnh liệt vào thành công. Một người doanh nhân mang trong mình một sứ mệnh phụng sự nhân loại, đem công sức giúp ích cho công đồng với niềm tin mãnh liệt vào thành công không lẽ nào lại có thể thất bại.

Từ những năm 2000, thế hệ khởi nghiệp đầu tiên của Việt Nam như Đặng Lê Nguyên Vũ của cà phê Trung Nguyên, Hồ Hoàng Hải của mái hiên di động Phú Thành đã ngồi lại với nhau để thành lập ra câu lạc bộ khởi nghiệp với phương trâm khởi nghiệp thành công quay lại giúp cộng đồng. Câu lạc bộ này giúp vốn và tư vấn cho các dự án khởi nghiệp của các bạn trẻ mang nhiệt huyết khởi nghiệp để phục vụ cộng đồng.

Muốn khởi nghiệp trước tiên phải khởi tâm, khởi tâm như mầm sống của đại ngàn cây, mầm sống ấy bao trùm một vùng rộng lớn nên khó có thể bị tiêu diệt, cây giữ nước cho đất, tạo oxy và thức ăn cho muôn loài động vật. Không có cây nào đổ gục vì các cây luôn kết nối chặt chẽ với nhau, mọc sát nhau và chống đỡ cho nhau. 

Không có khởi nghiệp thất bại vì với cái tâm của người khởi nghiệp xếp lợi ích của mình sau lợi ích công đồng và hòa cùng lợi ích với cộng đồng, dự án khó thất bại vì khách hàng là người hưởng lợi trước tiên và họ kết nối chặt chẽ với dự án bởi một sợi dây tình cảm vô hình khó mà chặt đứt được.

Giờ đây khách hàng không còn xu hướng tẩy chay các sản phẩm mà họ thích khi họ không còn ưng ý, ngược lại họ phản hồi lại với công ty mong muốn công ty thay đổi chất lượng phù hợp với nhu cầu khách hàng.

Đầu năm 2015, Facebook yêu cầu tất cả người sử dụng phải đổi lại tên trùng với tên thật ngoài đời nếu không sẽ mất tài khoản vĩnh viễn. CEO Mark Zuckerberg muốn Facebook trở thành nơi mọi người kết bạn, tương tác và trao đổi với nhau như ở ngoài đời thực. 

Thay vì tẩy chay sử dụng Facebook để phản đối yêu cầu này nhiều người sử dụng mạng xã hội Facebook đã xuống đường biểu tình nhằm phản đối và đề nghị Facebook gỡ ở yêu cầu vô lý này. Cuối cùng thì khách hàng là người chiến thắng, và Facebook cũng chẳng thua, họ đã hiểu rằng khách hàng rất trung thành với mạng xã hội này.

Lợi nhuận chỉ là phần thưởng do công sức mình bỏ ra chứ không phải từ trên trời rơi xuống. Với cái tâm khởi lên tràn đầy sức sống và lý tưởng cao đẹp như vậy thì đồng tiền không thể làm mờ đôi mắt và nhờ đó mà họ sáng suốt nhận ra từng đường đi nước bước của dự án, nhìn thấy những rủi ro gì cần tránh và những trướng ngại cần vượt qua.

Với tâm khởi lên đầy trách nhiệm với xã hội thì việc kêu gọi vốn cũng rất dễ dàng bởi ngoài kia cũng có rất nhiều người hảo tâm và giàu có mong muốn chung tay đầu tư vào dự án có lợi cho xã hội, cho môi trường. Họ không quan tâm đến lợi nhuận thu về là bao nhiêu, họ quan tâm đến việc giúp ích cho bao nhiêu người. 

Kết nối tình cảm giữa người với người, giữa người với thiên nhiên là một kết nối mang tính cộng sinh cùng tồn tại, cùng phát triển. Lợi nhuận như chu trình lưu chuyển của dòng nước, nơi nào có mầm sống mà gặp hạn ắt sẽ có cơn mưa đổ xuống tưới mát rất nhanh thôi. Nơi nào là sa mạc không có mầm sống cũng sẽ chẳng bao giờ hy vọng gặp được cơn mưa.

Bà Thái Hương, nhà sáng lập của tập đoàn sữa TH và là tổng giám đốc của Bắc Á Bank. Câu slogan của ngân hàng chỉ đơn giản là: “Giữ tâm sáng để vươn xa rộng khắp”, để có được thành công như ngày hôm nay bà không ngần ngại nói rằng: “Ngành nào cũng rất quan trọng đối với nền kinh tế, nhưng ngay từ đầu, tôi đã lựa chọn nông nghiệp công nghệ cao vì quá yêu đồng đất quê hương, quá thương những người nông dân nghèo đói”. Chính với cái tâm yêu quê hương được khởi lên đầy trong sáng như vậy không lẽ nào lại không thể vươn xa rộng khắp.