Phát triển bền vững

Bản chất và cơ hội của kinh tế tuần hoàn

Phạm Sơn Thứ hai, 25/04/2022 - 07:56

Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Quân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế tuần hoàn (ICED), kinh tế tuần hoàn cần được hiểu rộng hơn phạm vi tái chế, xử lý rác thải.

PGS.TS Nguyễn Hồng Quân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế tuần hoàn (ICED).

Câu chuyện về hướng đi của ngành năng lượng đang nóng hơn bao giờ hết, đặc biệt là sau khi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đưa ra cam kết phát thải carbon ròng bằng không vào năm 2050.

Tuy nhiên, các nghiên cứu của McKinsey và quỹ Ellen MacArthur chỉ ra, việc chuyển đổi năng lượng chỉ đóng góp khoảng 50 – 60% vào tiến trình đưa phát thải ròng bằng không. Nói cách khác, Việt Nam chắc chắn sẽ thất bại trong việc thực hiện cam kết tại COP26 nếu chỉ tập trung vào năng lượng.

Phần đóng góp còn lại được các tổ chức chỉ ra đến từ kinh tế tuần hoàn. Để đóng vai trò quan trọng như vậy, kinh tế tuần hoàn cần được hiểu rộng hơn phạm vi tái chế, tái sử dụng và xử lý chất thải.

PGS.TS Nguyễn Hồng Quân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế tuần hoàn (ICED), định nghĩa, kinh tế tuần hoàn là một hệ thống kinh tế nền tảng các mô hình kinh doanh, sao cho khái niệm kết thúc vòng đời được thay thế bằng giảm sử dụng, tái sử dụng, tái chế và phục hồi vật liệu.

Với bản chất là các mô hình kinh doanh, kinh tế tuần hoàn có thể áp dụng ở các cấp độ, từ người tiêu dùng, nhà máy, công ty cho đến thành phố, quốc gia và xuyên quốc gia.

Đồng quan điểm, TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thương hiệu và cạnh tranh (BCSI), cho biết, kinh tế tuần hoàn là “bước tiến tiếp theo nữa của kinh tế tái chế”. Kinh tế tuần hoàn bao hàm cả chu trình từ khai thác tài nguyên, thiết kế, sản xuất cho đến lưu thông, tiêu dùng, tất cả đều phải đảm bảo tối thiểu hóa phát thải.

Tận dụng cơ hội từ kinh tế tuần hoàn

Nói về vai trò của kinh tế tuần hoàn, ông Quân cho biết, đây là giải pháp đóng góp trực tiếp cho 9/17 mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc, đồng thời đóng góp gián tiếp cho nhiều mục tiêu còn lại.

Kinh tế tuần hoàn đem lại các giá trị to lớn, vượt ra ngoài lợi ích môi trường, có thể kể đến như tạo công ăn việc làm, tạo thị trường mới có giá trị cao, nâng cao tính minh bạch, tăng cường khả năng chống chịu của doanh nghiệp, gìn giữ và kiến tạo giá trị về văn hóa, xã hội.

Theo Viện trưởng ICED, việc ứng dụng kinh tế tuần hoàn không chỉ giúp doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm với môi trường mà còn là chìa khóa nâng cao năng lực cạnh tranh, tìm kiếm cơ hội kinh tế mới. Cùng với đó, các doanh nghiệp làm trong lĩnh vực tưởng chừng “không liên quan” như du lịch, dịch vụ… cũng có thể tham gia vào kinh tế tuần hoàn.

Như vậy, một số doanh nghiệp cung ứng dịch vụ kinh tế chia sẻ như ứng dụng đặt xe (Grab, Gojek), chia sẻ phòng cho thuê (Airbnb) thực chất cũng là đang tham gia một phần vào kinh tế tuần hoàn, thông qua việc tận dụng nguồn lực sẵn có trong xã hội.

Ở Việt Nam, mô hình kinh tế tuần hoàn sơ khai đã xuất hiện từ sớm. Đó là những mô hình vườn – ao – chuồng; vườn – ao – chuồng – rừng… giúp người nông dân tận dụng chất thải làm phân bón, chất đốt. Khi đó, chưa đưa ra khái niệm kinh tế tuần hoàn nhưng người dân thực hiện rất tích cực bởi đem lại giá trị rõ rệt về kinh tế.

Thực tiễn này cho thấy, để triển khai kinh tế tuần hoàn, doanh nghiệp cần nhìn ra được cơ hội kinh tế từ những thứ tưởng chừng không có giá trị. Ông Quân lấy ví dụ, những phụ phẩm của ngành thủy sản trước đây thường bị thải bỏ ra môi trường nhưng hiện tại đang được một số đơn vị thu gom lại để sản xuất các chất như chitosan, omega-3… có giá trị kinh tế rất cao.

“Kinh tế tuần hoàn có thể được áp dụng trên nhiều lĩnh vực kinh tế khác, có thể kể đến như năng lượng tái tạo, du lịch, nông nghiệp, xe điện, đô thị thông minh…”, ông Quân nhận xét. 

Doanh nghiệp nên chuyển đổi bền vững thế nào?

Doanh nghiệp nên chuyển đổi bền vững thế nào?

Phát triển bền vững -  3 năm

Theo TS. Võ Trí Thành, khi thực hiện chiến lược chuyển đổi xanh, bền vững, doanh nghiệp cần tập trung vào những mảng có thể làm ngay và đem lại giá trị ngay, thay vì đầu tư dàn trải.

Để cam kết bền vững không chỉ là những ‘lời hứa suông’

Để cam kết bền vững không chỉ là những ‘lời hứa suông’

Phát triển bền vững -  3 năm

Nếu bất chấp những hành động “có vẻ” như đang bảo vệ môi trường nhưng không mang tính thực chất, doanh nghiệp có thể phải đối mặt với sự quay lưng, thậm chí là làn sóng tẩy chay của người tiêu dùng.

CEO công ty phần mềm lớn nhất châu Âu chia sẻ bí quyết dẫn đầu hoạt động phát triển bền vững

CEO công ty phần mềm lớn nhất châu Âu chia sẻ bí quyết dẫn đầu hoạt động phát triển bền vững

Diễn đàn quản trị -  3 năm

SAP là công ty phần mềm lớn nhất châu Âu. Trong một buổi trả lời phỏng vấn với Forbes, ông Daniel Schmid (Giám đốc Bền vững của SAP) đã chia sẻ lý do tại sao SAP lại trở thành công ty dẫn đầu trong việc thực hiện các trách nhiệm cộng đồng và hoạt động phát triển bền vững trên thị trường quốc tế.

Sáu giải pháp phục hồi, phát triển du lịch bền vững

Sáu giải pháp phục hồi, phát triển du lịch bền vững

Leader talk -  3 năm

Những từ khóa chủ đạo của du lịch Việt Nam trong năm 2022 và giai đoạn sắp tới sẽ là hòa bình, hợp tác, phát triển, xanh hóa, an toàn, thân thiện, số hóa, kết nối.

Tăng nguồn lực cho sử dụng nước bền vững

Tăng nguồn lực cho sử dụng nước bền vững

Phát triển bền vững -  3 năm

Không chỉ quản lý nguồn nước bền vững, đáo ứng nhu cầu dùng nước cho cả hiện tại và tương lai, chương trình hỗ trợ từ Nestlé Việt Nam và công ty La Vie còn giúp mang nguồn nước sạch tới những khu vực khó khăn về nước sinh hoạt.

Viettel lần đầu công bố báo cáo phát triển bền vững

Viettel lần đầu công bố báo cáo phát triển bền vững

Phát triển bền vững -  15 giờ

Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) cam kết phát triển kinh doanh gắn liền với trách nhiệm môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp.

Khởi nghiệp xanh và 4 lời khuyên 'đắt giá' của chuyên gia Phạm Chi Lan

Khởi nghiệp xanh và 4 lời khuyên 'đắt giá' của chuyên gia Phạm Chi Lan

Phát triển bền vững -  1 ngày

Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, khởi nghiệp xanh không chỉ là kinh doanh mà là hành trình làm vì sự sống của đất, vì sức khỏe con người và tương lai bền vững của đất nước.

Khánh thành Trung tâm hydrogen xanh Việt Nam

Khánh thành Trung tâm hydrogen xanh Việt Nam

Phát triển bền vững -  3 ngày

Việc ra mắt Trung tâm Hydrogen xanh Việt Nam thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị hydrogen toàn cầu.

Vicem Bút Sơn ngắt chuỗi thua lỗ nhờ kinh tế tuần hoàn

Vicem Bút Sơn ngắt chuỗi thua lỗ nhờ kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  5 ngày

Vicem Bút Sơn ghi nhận khoản thu nhập từ xử lý chất thải, qua đó bù đắp khoản lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh cốt lõi.

Đô thị ESG: Bước ngoặt hay 'mác xanh' thời thượng?

Đô thị ESG: Bước ngoặt hay 'mác xanh' thời thượng?

Phát triển bền vững -  6 ngày

ESG đang bước ra khỏi báo cáo để trở thành tiêu chuẩn vận hành mới của đô thị hiện đại. Nhưng để “xanh” không chỉ là màu sơn, Việt Nam cần khung pháp lý rõ ràng, chính sách hỗ trợ mạnh mẽ và một thế hệ người mua hiểu rằng phát triển bền vững không phải chi phí, mà là đầu tư cho tương lai.

Y tế Medlatec được Ares Management đầu tư chiến lược

Y tế Medlatec được Ares Management đầu tư chiến lược

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Hệ thống y tế Medlatec nhận đầu tư chiến lược từ Ares Management đã mở ra một chương mới cho cả doanh nghiệp và ngành y tế tư nhân Việt Nam.

Viettel lần đầu công bố báo cáo phát triển bền vững

Viettel lần đầu công bố báo cáo phát triển bền vững

Phát triển bền vững -  15 giờ

Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) cam kết phát triển kinh doanh gắn liền với trách nhiệm môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp.

Sống năng động, đầu tư hiệu quả tại căn hộ cao tầng Flora Avenue

Sống năng động, đầu tư hiệu quả tại căn hộ cao tầng Flora Avenue

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Bộ đôi cao tầng Road Residence & Park Residence tại Flora Avenue nổi bật với vị trí đắt giá và không gian sống hiện đại. Một bên đón nhịp sống rộn ràng từ các trục đường huyết mạch, một bên hòa mình giữa các công viên sôi động, để cùng kiến tạo chuẩn sống phồn hoa phía Nam Thủ đô.

Vinpearl trở thành thương hiệu mạnh nhất Đông Nam Á năm 2025

Vinpearl trở thành thương hiệu mạnh nhất Đông Nam Á năm 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Vinpearl vừa được vinh danh là thương hiệu mạnh nhất Đông Nam Á và số 1 Việt Nam năm 2025, theo xếp hạng của Brand Finance – tổ chức định giá thương hiệu hàng đầu thế giới. Đây là bước tiến thần tốc, khẳng định tầm vóc, bản lĩnh và uy tín vượt trội của Vinpearl tại Việt Nam cũng như trên thế giới.

T&T Group được vinh danh Top 30 tập đoàn đầu tư chiến lược Việt Nam

T&T Group được vinh danh Top 30 tập đoàn đầu tư chiến lược Việt Nam

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Ngày 28/10/2025, tại Hà Nội, Tập đoàn T&T Group của doanh nhân Đỗ Quang Hiển đã xuất sắc được vinh danh trong bảng xếp hạng ALPHA 30 - Top 30 tập đoàn đầu tư chiến lược Việt Nam năm 2025.

Mất 'khách sộp' Vietjet, lợi nhuận SAGS quý III sụt giảm

Mất 'khách sộp' Vietjet, lợi nhuận SAGS quý III sụt giảm

Doanh nghiệp -  16 giờ

Doanh thu quý III/2025 của SAGS giảm là do không còn cung cấp dịch vụ phục vụ mặt đất trọn gói cho Vietjet tại sân bay Tân Sơn Nhất.

Biên lợi nhuận gộp tăng vọt, Đạm Phú Mỹ báo lãi ròng tăng 275%

Biên lợi nhuận gộp tăng vọt, Đạm Phú Mỹ báo lãi ròng tăng 275%

Doanh nghiệp -  16 giờ

Biên lợi nhuận gộp trong quý III/2025 của Đạm Phú Mỹ tăng gần gấp đôi cùng kỳ, từ 11,7% lên 19,3%, phản ánh sự hiệu quả trong việc kiểm soát chi phí đầu vào, tối ưu hóa giá bán.