Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo bứt phá trong quý II

Sản xuất công nghiệp trong quý II/2022 tăng trưởng khá do hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được duy trì và đang dần phục hồi. Giá trị tăng thêm ước tăng 9,87% so với cùng kỳ năm trước.

Tính chung 6 tháng đầu năm nay, giá trị tăng thêm ngành công nghiệp tăng 8,48% so với cùng kỳ năm trước.

Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 9,66% (quý I tăng 7,72%; quý II tăng 11,45%), đóng góp 2,58 điểm phần trăm vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế. 

Theo Tổng cục Thống kê, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo đang là động lực tăng trưởng của toàn nền kinh tế. 

Ngành sản xuất và phân phối điện tăng 6,1%, đóng góp 0,24 điểm phần trăm; ngành cung cấp nước và xử lý rác thải, nước thải tăng 6,51%, đóng góp 0,04 điểm phần trăm; ngành khai khoáng tăng 2,28%, đóng góp 0,08 điểm phần trăm trong mức tăng chung.

Từ đầu năm đến nay, chỉ số sản xuất của một số ngành trọng điểm thuộc ngành công nghiệp cấp II tăng cao so với cùng kỳ năm trước, dẫn đầu là sản xuất trang phục (23,3%); sản xuất thiết bị điện (22,2%); sản xuất thuốc, hóa dược và dược liệu (17,5%).

Tiếp sau đó là sản xuất da và các sản phẩm có liên quan; sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn; khai thác quặng kim loại; sản xuất sản phẩm điện tử, máy vi tính và sản phẩm quang học.

Ở chiều ngược lại, chỉ số IIP của một số ngành giảm, trong đó mạnh nhất là sửa chữa, bảo dưỡng và lắp đặt máy móc, thiết bị (10,9%); sản xuất sản phẩm từ cao su và plastic; thoát nước và xử lý nước thải; sản xuất than cốc, sản phẩm dầu mỏ tinh chế; khai thác dầu thô và khí đốt tự nhiên.

Một số sản phẩm công nghiệp chủ lực trong 6 tháng đầu năm nay tăng cao so với cùng kỳ năm trước, bao gồm linh kiện điện thoại (tăng 22,2%); bia (tăng 14,2%); phân u rê (13,6%); vải dệt từ sợi tự nhiên (11,4%) và than sạch (9,9%).

Trong khi đó, một số sản phẩm cho thấy sự sụt giảm đáng kể so với cùng kỳ năm trước, bao gồm tivi (18,3%); vải dệt từ sợi nhân tạo (9,7%); thức ăn cho thủy sản; điện thoại di động; phân hỗn hợp NPK; xe máy; sắt, thép thô.

Xét theo địa phương, chỉ số sản xuất công nghiệp 6 tháng đầu năm nay của 61 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng so với cùng kỳ năm trước, dẫn đầu là Bắc Giang với 45,9%.

Một số địa phương khác cũng có chỉ số IIP tăng cao do ngành công nghiệp chế biến, chế tạo phục hồi mạnh mẽ khi dịch bệnh được kiểm soát như Lai Châu, Quảng Nam, Hà Giang, Bình Phước, Sơn La.

Bên cạnh đó, vì hoạt động sản xuất kinh doanh vẫn gặp nhiều khó khăn, 2 địa phương duy nhất có chỉ số IIP sáu tháng đầu năm nay giảm so với cùng kỳ năm trước gồm Trà Vinh (giảm 25,7%) và Hà Tĩnh (-7,3%).

Mặt khác, chỉ số tiêu thụ toàn ngành công nghiệp chế biến, chế tạo nửa đầu năm nay cũng ghi nhận tích cực khi tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước.

Tại thời điểm 30/6/2022, chỉ số tồn kho của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo ước tính tăng 6,1% so với cùng thời điểm tháng trước và tăng 14,1% so với cùng thời điểm năm trước (cùng thời điểm năm trước tăng 29,5%).

Tỷ lệ tồn kho toàn ngành bình quân 6 tháng qua là 78% (cùng kỳ năm 2021 là 92%)

Số lao động đang làm việc trong các doanh nghiệp công nghiệp tại thời điểm 01/6/2022 tăng 1,3% so với cùng thời điểm tháng trước và tăng 5,8% so với cùng thời điểm năm trước.

Trong đó, lao động khu vực doanh nghiệp nhà nước tăng 0,2% so với cùng thời điểm tháng trước và giảm 4,8% so với cùng thời điểm năm trước; doanh nghiệp ngoài nhà nước tăng 0,7% và giảm 0,3%; doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tăng 1,6% và tăng 6,9%.

Bộ Công thương cho biết, sáu tháng của năm 2022 đã trôi qua, hiện nay, các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp đang nỗ lực đẩy nhanh sản xuất, bù lại khoảng thời gian hai năm khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Sản xuất tại các trung tâm công nghiệp đều đang có dấu hiệu phục hồi tích cực, đóng góp đáng kể vào mức tăng trưởng kinh tế của các địa phương nói riêng, của cả nước nói chung.

Tuy nhiên, tình trạng ‘khát’ nhân lực đang là một trong những ‘chướng ngại vật’ lớn mà doanh nghiệp đang phải đối mặt trên chặng đường phục hồi sản xuất.

Trong hội nghị do Bộ Kế hoạch và đầu tư tổ chức mới đây, đại diện Liên minh Hỗ trợ công nghiệp Việt Nam, bà Phạm Thị Tình phản ánh, sau thời gian dài nghỉ việc, tay nghề của lao động đi xuống, doanh nghiệp phải mất thời gian và chi phí đào tạo lại. Dù giá nhân công trong lĩnh vực này tăng nhưng vẫn không đủ sức ‘giữ chân’ lao động.

Trong bối cảnh mặt bằng giá cả thế giới tăng cao, Bộ Công thương cho rằng các doanh nghiệp sản xuất cần đa dạng thị trường nhập khẩu nguyên liệu lẫn thị trường xuất khẩu hàng hóa để tránh phụ thuộc. Bên cạnh đó, cần có nhiều hơn các chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ tại thị trường trong nước để từng bước tự chủ nguồn nguyên liệu. Đây là vấn đề cốt lõi để phát triển bền vững công nghiệp Việt Nam.

Bộ cũng lưu ý cần tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp theo hướng tăng tỷ trọng các ngành chế biến, chế tạo và giảm tỷ trọng gia công, lắp ráp đối với các sản phẩm công nghiệp được sản xuất ở Việt Nam.