Nghịch lý ngành logistics

Tuệ Linh Thứ ba, 25/01/2022 - 08:18

Trong khi các doanh nghiệp xuất nhập khẩu đang gặp khó do giá thuế container thì các doanh nghiệp logistics nội địa lại "ngậm ngùi" nhường thị trường cho các doanh nghiệp nước ngoài.

Chi phí logistics đang là một gánh nặng với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu

Oằn mình gánh chi phí logistics

Chia sẻ tại hội thảo "Giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp xuất khẩu nhằm tạo thuận lợi thương mại trong bối cảnh Covid-19", bà Lý Kim Chi, Chủ tịch Hội lương thực thực phẩm TP.HCM cho biết, sau khi vượt qua giai đoạn khó khăn nhất của đại dịch, các doanh nghiệp xuất khẩu phải đối diện với thách thức mới, trong đó có phí dịch vụ logistics tăng cao, thời gian vận chuyển kéo dài.

Đáng chú ý, đây đang là giai đoạn tất bật nhất của các doanh nghiệp lương thực thực phẩm để sản xuất hàng Tết và giao đơn xuất khẩu. Tuy nhiên, các doanh nghiệp đang rất thận trọng khi nhận đơn, nhiều đơn vị phải từ chối bớt bạn hàng.

Cũng theo bà Chi, nếu trước đây thời gian vận chuyển hàng hoá đến Mỹ là 28 ngày thì bây giờ thời gian chờ container rỗng có thể kéo dài đến 2-3 tháng khiến cả doanh nghiệp và đối tác đều rơi vào thế bị động do thời hạn sử dụng sảm phẩm bị rút ngắn, giá bị đội lên cao.

Về chi phí, trước đây giá một container đi Mỹ chỉ khoảng 2.000 USD, đi Nga 1.200 USD nhưng hiện nay đã lên đến 15.000 USD/container 40 feet (Mỹ), 9.000-10.000 USD (Nga).

Trong khi đó, doanh nghiệp khó có thể điều chỉnh giá bán tăng tương ứng do hầu hết các đơn hàng đã được ký trước và cũng phải duy trì tính cạnh tranh để giữ khách, tạo việc làm cho người lao động.

Đồng quan điểm với bà Chi, ông Nguyễn Chánh Phương, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM, cũng cho biết khó khăn lớn nhất hiện nay với ngành gỗ là logistics.

"Việc thiếu container khiến hàng tồn kho tăng cao, khó thu hồi vốn, nhiều nơi còn không dám nhận đơn trong bối cảnh hiện nay", ông Phương nói.

Các doanh nghiệp dệt may cũng chung những khó khăn này. Mặc dù ngay từ đầu năm, các doanh nghiệp đã có đơn hàng đến hết quý I, nhiều doanh nghiệp đã có đơn đến giữa năm và thỏa thuận với khách hàng kế hoạch sản xuất, cung ứng cho cả năm 2022, nhưng vì giá cước vận tải tàu biển, phí thuê container cùng hàng chục phí khác đẩy chi phí logistic tăng cao khiến các doanh nghiệp không dám ký thêm hợp đồng mới.

Trong thời gian tới, có thể các doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với khó khăn này bởi theo Bộ Công thương, dự kiến chuỗi cung ứng trên toàn cầu sẽ còn tiếp tục tắc nghẽn đến cuối năm 2022.

Doanh nghiệp nội địa "nhường" thị phần cho nước ngoài

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), hiện tại, 95% thị phần hàng hoá xuất nhập khẩu của nước ta phụ thuộc vào 38 hãng tàu nước ngoài, chi phí logistics cao một cách vô lý đang gây sức ép và làm giảm sức cạnh tranh của hàng Việt Nam trên thị trường thế giới.

Đặc biệt, tiên lượng về vấn đề này, từ cuối năm 2021, hội nghị Liên Hiệp Quốc về thương mại và phát triển đã đưa ra cảnh báo việc tăng cước container đường biển có thể khiến giá nhập khẩu toàn cầu tăng 11% và giá tiêu dùng tăng 1,5% từ nay đến năm 2023. Điều này thực sự là thách thức lớn với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Trong khi đó, Việt Nam hiện đang có khoảng 4.000 - 4.500 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics trực tiếp và có đến hơn 30.000 công ty liên quan.

Một câu hỏi được đặt ra là tại sao với số lượng áp đảo mà khối doanh nghiệp logistics nội địa chỉ có được 5% thị phần ngay chính trên "sân nhà", các đơn vị xuất nhập khẩu phải "bạc mặt" vì chi phí vận chuyển? Bởi lẽ với nguồn lực như trên, các doanh nghiệp nội hoàn toàn có thể làm chủ được thị trường.

Lý giải nguyên nhân, các chuyên gia cho biết, các doanh nghiệp logistics Việt Nam chủ yếu có quy mô nhỏ cả về vốn và nhân lực cũng như kinh nghiệm hoạt động quốc tế, chưa có sự liên kết giữa các khâu trong chuỗi cung ứng và giữa doanh nghiệp dịch vụ logistics với doanh nghiệp xuất, nhập khẩu nên không có sức cạnh tranh, đa phần làm dịch vụ ở các chuỗi cung ứng nhỏ, thiếu chuyên nghiệp...

Hiện, doanh nghiệp logistics Việt Nam mới được khách hàng thuê vận chuyển tới cảng nội địa, sau cảng là do doanh nghiệp nước ngoài quyết định đơn vị vận chuyển. Vì thế, ở cả chiều mua và bán, doanh nghiệp logistics trong nước đều hạn chế về “sân chơi".

Nói rõ hơn về vấn đề này, theo ông Huỳnh Văn Cường, Phó chủ tịch Hiệp hội logistics TP.HCM, các công ty logistics Việt Nam chỉ cung cấp các dịch vụ phổ thông cơ bản. Ngoài việc chưa đủ tiềm lực, kinh nghiệm thì vấn đề cốt lõi là 65% hàng nhập khẩu và 73% hàng xuất khẩu được thực hiện bởi doanh nghiệp nước ngoài.

"Hầu hết gói logistics đều được chỉ định từ các gói thầu quốc tế và đương nhiên miếng bánh còn lại trong nước chỉ là một phân đoạn nhỏ trong chuỗi cung ứng”, ông Cường cho hay.

Do đó, ông Cường kiến nghị, Chính phủ cần khoanh vùng các công ty sản xuất được xác định là mũi nhọn của quốc gia, định hướng ưu tiên hợp tác với các công ty logistics đầu ngành Việt Nam theo đúng tinh thần "người Việt Nam ưu tiên dùng dịch vụ của công ty Việt Nam".

Bởi lẽ, để nang cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam và cả nền kinh tế, việc giảm chi phí về logistics là điều hết sức cần thiết và bám sát mục tiêu của các cơ quan chức năng logistics phải trở thành ngành dịch vụ đem lại giá trị gia tăng cao, gắn sự phát triển của ngành này với thị trường nội địa, thị trường xuất khẩu.

Chi phí logistics đắt đỏ khiến nông nghiệp gặp khó

Chi phí logistics đắt đỏ khiến nông nghiệp gặp khó

Tiêu điểm -  4 năm
Chi phí logistics tăng cao đang gây ảnh hưởng không nhỏ đến giá trị của nông sản và sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp.
Chi phí logistics đắt đỏ khiến nông nghiệp gặp khó

Chi phí logistics đắt đỏ khiến nông nghiệp gặp khó

Tiêu điểm -  4 năm
Chi phí logistics tăng cao đang gây ảnh hưởng không nhỏ đến giá trị của nông sản và sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp.
Lãng phí hàng triệu m2 đất vàng

Lãng phí hàng triệu m2 đất vàng

Tiêu điểm -  10 giờ

Hà Nội đang rốt ráo xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách chậm triển khai nhiều năm, hứa hẹn tạo chất lượng mới cho bất động sản Thủ đô.

Quảng Ninh phát huy vai trò Đảng trong doanh nghiệp

Quảng Ninh phát huy vai trò Đảng trong doanh nghiệp

Tiêu điểm -  11 giờ

Những chi bộ mạnh đã trở thành chỗ dựa để doanh nghiệp ở Quảng Ninh phát triển ổn định, thích ứng với thị trường và tạo giá trị lâu dài.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước gặp mặt đại biểu tiêu biểu đại diện các tầng lớp nhân dân

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước gặp mặt đại biểu tiêu biểu đại diện các tầng lớp nhân dân

Tiêu điểm -  12 giờ

Sáng 24/8, tại Hà Nội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tổ chức Hội nghị gặp mặt đại biểu tiêu biểu đại diện các tầng lớp Nhân dân nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng tám và Quốc khánh 2/9.

Người Việt hoàn toàn có thể làm chủ công nghệ blockchain

Người Việt hoàn toàn có thể làm chủ công nghệ blockchain

Tiêu điểm -  1 ngày

Lãnh đạo Hiệp hội blockchain và tài sản số Việt Nam tin rằng, thế hệ trẻ không chỉ giỏi công nghệ, mà còn biết biến công nghệ thành giá trị hữu ích cho xã hội.

Petrovietnam bắt tay CIP phát triển điện gió ngoài khơi

Petrovietnam bắt tay CIP phát triển điện gió ngoài khơi

Tiêu điểm -  1 ngày

Petrovietnam vừa đạt được thỏa thuận phát triển chung về điện gió ngoài khơi với Quỹ CI GMF II Cooperatief U.A (thuộc Tập đoàn CIP đến từ Đan Mạch), hứa hẹn bước tiến mới cho ngành năng lượng tái tạo.

Tại sao Thế Giới Di Động muốn IPO riêng các chuỗi điện thoại, điện máy, bách hóa?

Tại sao Thế Giới Di Động muốn IPO riêng các chuỗi điện thoại, điện máy, bách hóa?

Doanh nghiệp -  8 giờ

Đằng sau câu chuyện "tái sinh" Thế Giới Di Động là tham vọng mô hình tập đoàn bán lẻ đã được Chủ tịch Nguyễn Đức Tài ấp ủ từ những ngày đầu.

Anh hùng lao động Thái Hương được vinh danh trong dịp đặc biệt của đất nước

Anh hùng lao động Thái Hương được vinh danh trong dịp đặc biệt của đất nước

Nhịp cầu kinh doanh -  9 giờ

Tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (Hà Nội), Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày 24/8 đã tổ chức hội nghị gặp mặt của lãnh đạo Đảng, Nhà nước với đại biểu tiêu biểu đại diện các tầng lớp nhân dân tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Lãng phí hàng triệu m2 đất vàng

Lãng phí hàng triệu m2 đất vàng

Tiêu điểm -  10 giờ

Hà Nội đang rốt ráo xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách chậm triển khai nhiều năm, hứa hẹn tạo chất lượng mới cho bất động sản Thủ đô.

Quảng Ninh phát huy vai trò Đảng trong doanh nghiệp

Quảng Ninh phát huy vai trò Đảng trong doanh nghiệp

Tiêu điểm -  11 giờ

Những chi bộ mạnh đã trở thành chỗ dựa để doanh nghiệp ở Quảng Ninh phát triển ổn định, thích ứng với thị trường và tạo giá trị lâu dài.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước gặp mặt đại biểu tiêu biểu đại diện các tầng lớp nhân dân

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước gặp mặt đại biểu tiêu biểu đại diện các tầng lớp nhân dân

Tiêu điểm -  12 giờ

Sáng 24/8, tại Hà Nội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tổ chức Hội nghị gặp mặt đại biểu tiêu biểu đại diện các tầng lớp Nhân dân nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng tám và Quốc khánh 2/9.

Đếm ngược 8Wonder: Người hâm mộ 'ôm rào' từ 5h sáng, dàn siêu sao sẵn sàng cháy hết mình

Đếm ngược 8Wonder: Người hâm mộ 'ôm rào' từ 5h sáng, dàn siêu sao sẵn sàng cháy hết mình

Nhịp cầu kinh doanh -  1 ngày

Hàng chục ngàn khán giả đếm ngược chờ sân khấu 8Wonder 2025: Moments of Wonder sáng đèn, bắt đầu đại nhạc hội đẳng cấp nhất mùa hè.

8Wonder 2025 bán hết 50.680 vé: Cột mốc mới với ngành công nghiệp biểu diễn

8Wonder 2025 bán hết 50.680 vé: Cột mốc mới với ngành công nghiệp biểu diễn

Nhịp cầu kinh doanh -  1 ngày

Theo thông tin từ ban tổ chức, đến tối ngày 22/8, toàn bộ 50.680 vé của đại nhạc hội 8Wonder 2025 đã được bán hết.