Những phản ứng chưa từng có của ngành du lịch Việt

Quỳnh Chi Thứ tư, 24/02/2021 - 19:54

Như một cách phản ứng lại với khủng hoảng, ngành du lịch năm 2020 đã xuất hiện rất nhiều những từ khoá và “biệt ngữ” mới, phản ánh đúng thực trạng của các xu hướng trong ngành.

Ngành du lịch đối mặt với những thiệt hại nặng nề trong năm 2020 do ảnh hưởng của Covid-19

Nếu như năm 2019, du lịch Việt Nam đạt được những kỳ tích “vàng” trong tăng trưởng với 18 triệu lượt khách quốc tế, là một trong 10 quốc gia có mức tăng trưởng du lịch nhanh nhất thế giới thì năm 2020, ngành du lịch phải đối mặt với những thiệt hại to lớn do Covid-19 gây nên. 

Năm 2020, Việt Nam chỉ đón 56 triệu lượt khách nội địa và 3,8 triệu lượt khách quốc tế khiến cho tổng thu du lịch ước tính giảm khoảng 19 tỷ USD so với năm ngoái. 

Gần 1/5 tổng số cơ sở lưu trú phải đóng cửa, mức công suất phòng trung bình cả nước thấp kỷ lục khi chỉ đạt 20 - 25%. Riêng đối với ngành dịch vụ lữ hành, theo Tổng cục Du lịch, đã có gần 340 doanh nghiệp lữ hành phải xin thu hồi giấy phép kinh doanh trong năm 2020.

Theo những ghi nhận trong quá khứ, ngành du lịch đã cho thấy khả năng thích ứng, đổi mới và phục hồi mạnh mẽ sau nghịch cảnh. 

Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng chưa từng có này đòi hỏi những cách tiếp cận mới và sự phản ứng mạnh mẽ hơn từ nhiều cấp độ và sự phối hợp liên ngành. 

Bên cạnh việc giải quyết các tác động kinh tế xã hội tức thì do Covid-19 gây ra đối với du lịch và hướng tới tăng tốc phục hồi sau đại dịch, ngành du lịch còn phải tận dụng cơ hội mà cuộc khủng hoảng này mang lại để chuyển đổi và trở nên linh hoạt hơn, toàn diện và bền vững hơn.

Như một cách phản ứng lại với khủng hoảng, ngành du lịch năm 2020 đã xuất hiện rất nhiều những từ khoá và “biệt ngữ” mới, phản ánh đúng thực trạng của các xu hướng trong ngành du lịch. Báo cáo “Xu hướng xu lịch Việt Nam 2021” của Outbox Consulting chỉ ra 6 từ khoá đáng chú ý của ngành du lịch trong thời gian qua. 

Đóng cửa (lockdown) 

Lockdown được xem là “kẻ thù” lớn nhất của du lịch khi người dân được yêu cầu phải giữ nguyên vị trí của họ và việc di chuyển giữa các nước là điều không thể. Chính vì chính sách đóng cửa này mà ngành du lịch Việt Nam chỉ đón 3,8 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2020, khiến tổng thu du lịch giảm 530 ngàn tỷ đồng. 

Nhưng ngược lại, chính tình cảnh khó khăn này cũng khiến cho các doanh nghiệp du lịch nhạy bén hơn trong việc thay đổi phương thức kinh doanh, tập trung vào thị trường du lịch nội địa nhằm giảm bớt ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng.

“No mask, no fly ”

Nếu như lệnh đóng cửa là cách các Chính phủ phản ứng lại với dịch bệnh, thì “no mask, no fly” (tạm dịch: không đeo khẩu trang thì không được bay) là cách mà ngành du lịch nói chung và dịch vụ vận chuyển nói riêng chung tay góp phần ngăn chặn dịch bệnh. 

Trường hợp tại Việt Nam, nếu như không mang khẩu trang, hành khách sử dụng bất kể phương tiện nào từ máy bay, xe khách đến tàu lửa đều được nhắc nhở và thậm chí từ chối phục vụ.

Du lịch sẽ tăng tốc khi dịch bệnh được khống chế

Điều này có nghĩa rằng trước tình hình dịch bệnh hiện nay, đeo khẩu trang tại nơi công cộng không phải là một hoạt động được khuyến khích mà là yếu tố bắt buộc đối với mỗi du khách khi di chuyển hay đi du lịch tại các quốc gia nhằm đảm bảo an toàn không chỉ cho bản thân du khách mà còn cho cả cộng đồng địa phương.

Bình thường mới (new normal)

Đây là một thuật ngữ được dùng nhiều nhất trong không chỉ ngành du lịch mà còn với rất nhiều ngành kinh tế khác trong năm 2020. Bình thường mới là kết quả của việc thay đổi hành vi và sinh hoạt của người dân và cả nền kinh tế nhằm thích nghi với tình hình mới của đại dịch và các chính sách kiểm soát dịch bệnh. 

Sự ra đời của các biệt ngữ như Blursday (tạm dịch: việc mất nhận thức về ngày tháng khi ở nhà quá nhiều) và Hoffice (tạm dịch: làm việc tại nhà) mô tả sự thay đổi và kỳ lạ của bình thường mới.

Ngành du lịch cũng không ngoại lệ khi phải thay đổi để thích nghi với trạng thái mới của thế giới khi khả năng di chuyển bị hạn chế. Du khách thay đổi các hành vi du lịch như lựa chọn các điểm đến gần nơi ở nhằm giảm bớt khoảng cách di chuyển hay chọn cách du lịch tại chỗ để thoả mãn nhu cầu du lịch nhưng vẫn đảm bảo được an toàn. 

Trong những thay đổi này, có một số sẽ trở lại “bình thường” khi Covid-19 được kiểm soát và các quốc gia dỡ bỏ hạn chế của họ. Tuy nhiên một số thay đổi như dành thời gian ở nhà nhiều hơn và chú trọng vào các hoạt động giải trí tại gia sẽ mất thời gian lâu hơn để trở lại "bình thường". 

Một số thay đổi như đi du lịch có trách nhiệm hơn không chỉ đối với môi trường mà còn đối với cộng đồng địa phương tại điểm đến sẽ trở thành một thói quen lâu dài của du khách sau dịch.

Bong bóng du lịch

Thuật ngữ này lần đầu tiên được New Zealand và Úc đưa ra vào đầu tháng 5/2020. Hiểu một cách đơn giản, bong bóng du lịch được thiết lập bằng việc tạo các hành lang du lịch thông qua các thoả thuận độc quyền giữa các quốc gia hoặc địa phương đang ngăn chặn và kiểm soát tốt đại dịch Covid-19 trong nước. Nhờ thoả thuận này, cư dân có thể đi lại tự do giữa các nước mà không phải cách ly khi nhập cảnh. 

Tuy hiện nay, việc thực hiện bong bóng du lịch tại châu Á cũng như các nước trên thế giới còn gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh đang bùng phát trở lại nhưng về lâu dài, bong bóng du lịch vẫn sẽ là một giải pháp đáng cân nhắc để tái mở cửa du lịch thế giới.

“Workation” (làm việc kết hợp với kỳ nghỉ)

Ranh giới giữa du lịch công vụ và du lịch giải trí tiếp tục mờ nhạt hơn với tốc độ bùng phát nhanh của đại dịch Covid-19 cũng như sự sắp xếp lại các ưu tiên trong các chuyến đi của du khách.

Covid-19 và những phản ứng chưa từng có của ngành du lịch  1
Staycation và workation được dự báo vẫn sẽ tiếp tục tăng trưởng sau đại dịch

Trong năm 2020, các công ty lữ hành, các khách sạn, khu nghỉ dưỡng tung ra các gói ‘staycation’ (du lịch gần nhà) hay ‘workation’ đặc biệt kết hợp các biện pháp an toàn với giá hấp dẫn nhằm thu hút khách du lịch và giải quyết nhu cầu du lịch của du khách. 

Xu hướng này được dự báo vẫn sẽ tiếp tục tăng trưởng sau đại dịch, nhu cầu du lịch công vụ kết hợp giải trí sẽ trở lại mạnh mẽ hơn sau thời gian bị gián đoạn và dồn nén vì những chính sách giãn cách và đóng cửa biên giới. 

Bên cạnh đó, những thay đổi để thích nghi và một trạng thái bình thường mới dần được thiết lập, bản chất công việc và cách thức vận hành cũng sẽ ít nhiều thay đổi cũng là những lý do xu hướng này sẽ còn tồn tại lâu sau đại dịch.

Không tiếp xúc

Trước đại dịch, du lịch là một ngành dịch vụ yêu cầu việc tiếp xúc xảy ra thường xuyên, thế nhưng Covid-19 đã bắt buộc mọi người hạn chế tiếp xúc. Đứng trước các yêu cầu mới này, các xu hướng về công nghệ hạn chế tiếp xúc chưa bao giờ được phát triển và áp dụng nhiều như lúc này trong ngành du lịch và dịch vụ. 

Các công nghệ không chạm xuất hiện mọi nơi trong hành trình của du khách từ việc check-in để lên máy bay, đến việc nhận phòng khách sạn hay thanh toán các dịch vụ du lịch. 

Có thể nói bên cạnh những tác động tiêu cực gây ra, Covid-19 đã góp phần không nhỏ vào việc rút ngắn thời gian chuyển đổi số trong ngành du lịch, từ ít nhất hàng năm như trước đây xuống chỉ còn một vài tháng để áp dụng công nghệ trong ngành như hiện tại.

“Ánh sáng cuối đường hầm” cho ngành du lịch

“Ánh sáng cuối đường hầm” cho ngành du lịch

Leader talk -  4 năm
Giai đoạn khó khăn nhất của ngành du lịch đã qua, sang năm 2021, ông Hà Văn Siêu, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch tin rằng, với những nỗ lực của toàn ngành, du lịch Việt Nam sẽ tiếp tục phục hồi và phát triển, thích ứng với bối cảnh bình thường mới.
“Ánh sáng cuối đường hầm” cho ngành du lịch

“Ánh sáng cuối đường hầm” cho ngành du lịch

Leader talk -  4 năm
Giai đoạn khó khăn nhất của ngành du lịch đã qua, sang năm 2021, ông Hà Văn Siêu, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch tin rằng, với những nỗ lực của toàn ngành, du lịch Việt Nam sẽ tiếp tục phục hồi và phát triển, thích ứng với bối cảnh bình thường mới.
Du lịch sẽ tăng tốc khi dịch bệnh được khống chế

Du lịch sẽ tăng tốc khi dịch bệnh được khống chế

Tiêu điểm -  4 năm

Ngay bây giờ, phải chuẩn bị, cả nhân lực lẫn cơ sở hạ tầng để đón khách trở lại, chuẩn bị cho mùa bội thu sau những thất bát vì dịch bệnh.

Du lịch miền Trung định vị lại trên chặng đường mới

Du lịch miền Trung định vị lại trên chặng đường mới

Tiêu điểm -  4 năm

Liên tiếp nhận hai đợt dịch Covid-19 bùng phát nặng nề, rồi hứng chịu liên tiếp bão lũ thiên tai kéo dài hàng tháng trời, du lịch miền Trung trong năm 2020 đã thật sự rơi vào hung hiểm, mọi hoạt động bế tắc, mọi nguồn lực đầu tư kiệt quệ. Nhưng ngay khi giông bão đi qua, hoạt động du lịch của các tỉnh thành này lập tức được tính toán để hồi phục, đặc biệt là những hoạch định đổi mới, định vị lại tốt hơn.

Du lịch và bảo tồn: Cặp đôi hoàn hảo

Du lịch và bảo tồn: Cặp đôi hoàn hảo

Leader talk -  4 năm

Lâu nay, nhiều người cứ cho rằng Bảo tồn và Du lịch luôn mâu thuẫn. Họ nghĩ đơn giản đã bảo tồn thì không được thay đổi. Ngược lại, hễ làm du lịch là phải đổi thay không ngừng vì sản phẩm du lịch có vòng đời nhất định.

'Du lịch vắc xin' và nguy cơ bất bình đẳng sâu sắc

'Du lịch vắc xin' và nguy cơ bất bình đẳng sâu sắc

Phát triển bền vững -  4 năm

Nhiều doanh nghiệp đang chào bán gói du lịch kèm dịch vụ tiêm phòng Covid-19, cướp đi mất cơ hội tiêm phòng của nhóm người yếu thế nhất trên thế giới.

Dự án công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch do Sun Group đầu tư có quy mô ra sao?

Dự án công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch do Sun Group đầu tư có quy mô ra sao?

Tiêu điểm -  1 ngày

Ngày 19/12, UBND Thành phố Hà Nội và Tập đoàn Sun Group đã chính thức khởi công Dự án Cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch

Hà Nội khởi công trục đại lộ cảnh quan sông Hồng, quy tụ loạt tập đoàn lớn

Hà Nội khởi công trục đại lộ cảnh quan sông Hồng, quy tụ loạt tập đoàn lớn

Tiêu điểm -  1 ngày

Sáng ngày 19/12/2025, Hà Nội đã khởi công dự án đầu tư xây dựng trục đại lộ cảnh quan sông Hồng, một trong những dự án hạ tầng đô thị lớn nhất của Thủ đô trong nhiều thập kỷ.

Vingroup khởi công, khai trương 11 siêu dự án gần 1,7 triệu tỷ đồng

Vingroup khởi công, khai trương 11 siêu dự án gần 1,7 triệu tỷ đồng

Tiêu điểm -  1 ngày

Các dự án nền tảng trong lĩnh vực phát triển đô thị, hạ tầng, năng lượng xanh và công nghiệp nặng, góp phần tạo động lực tăng trưởng mạnh mẽ trong tương lai cho Vingroup.

Thủ tướng đề nghị Việt Nam và Singapore hợp tác phát triển điện hạt nhân nhỏ

Thủ tướng đề nghị Việt Nam và Singapore hợp tác phát triển điện hạt nhân nhỏ

Tiêu điểm -  1 ngày

Bên cạnh phát triển điện hạt nhân nhỏ, Thủ tướng cũng mong muốn đưa quan hệ Việt Nam – Singapore trở thành hình mẫu tiêu biểu về đoàn kết, hợp tác và đối thoại trong khu vực.

Phát triển thị trường năng lượng: Cơ chế giá vẫn còn nhiều vấn đề

Phát triển thị trường năng lượng: Cơ chế giá vẫn còn nhiều vấn đề

Tiêu điểm -  1 ngày

Thực tiễn cho thấy nhiều bất cập đang ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thị trường năng lượng, theo ý kiến một số chuyên gia.

Diễn đàn phát triển bền vững ngành xây dựng Việt Nam - VSCF 2025: Vinh danh 17 doanh nghiệp tiên phong.

Diễn đàn phát triển bền vững ngành xây dựng Việt Nam - VSCF 2025: Vinh danh 17 doanh nghiệp tiên phong.

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Việc kết hợp vinh danh doanh nghiệp tiên phong và trao chứng chỉ công trình xanh ngay trong khuôn khổ Diễn đàn cho thấy nỗ lực xây dựng một hệ sinh thái phát triển bền vững toàn diện, từ chính sách, doanh nghiệp đến công trình và thị trường.

ADB và BIDV ký gói vay 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp

ADB và BIDV ký gói vay 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp

Tài chính -  15 giờ

Gói tài chính sẽ đi kèm với viện trợ hỗ trợ kỹ thuật nhằm tăng cường năng lực của BIDV trong quản lý môi trường và rủi ro.

Tổng công ty cảng hàng không Việt Nam khánh thành đồng thời 3 công trình

Tổng công ty cảng hàng không Việt Nam khánh thành đồng thời 3 công trình

Ống kính -  16 giờ

Ngày 19 tháng 12, ACV long trọng tổ chức Lễ khánh thành và đưa vào khai thác Cảng HKQT Long Thành, Cảng HKQT Nội Bài và Cảng HKQT Vinh tại 3 miền đất nước.

Tập đoàn FLC bị hủy tư cách công ty đại chúng

Tập đoàn FLC bị hủy tư cách công ty đại chúng

Doanh nghiệp -  16 giờ

Hàng loạt cổ phiếu thuộc hệ sinh thái FLC cùng nhận quyết định hủy tư cách công ty đại chúng từ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.

Hawa có gần 1.000 hội viên sau hợp nhất với Bifa

Hawa có gần 1.000 hội viên sau hợp nhất với Bifa

Nhịp cầu kinh doanh -  18 giờ

Việc hợp nhất Bifa vào Hawa đã hình thành một tổ chức hội nghề nghiệp mới, quy tụ gần 1.000 doanh nghiệp hội viên, lớn nhất trong ngành gỗ Việt.

M Landmark Residences Đà Nẵng đưa nghệ thuật vào không gian sống tinh hoa

M Landmark Residences Đà Nẵng đưa nghệ thuật vào không gian sống tinh hoa

Nhịp cầu kinh doanh -  18 giờ

Tại M Landmark Residences Đà Nẵng, âm nhạc, nghệ thuật và không gian sống được đặt trong mối liên kết hài hòa, góp phần hình thành một phong cách sống tinh tuyển dành cho giới tinh hoa.

Dấu ấn See The Light: Kết nối 40.000 tri âm bằng xúc cảm

Dấu ấn See The Light: Kết nối 40.000 tri âm bằng xúc cảm

Nhịp cầu kinh doanh -  19 giờ

Với sự tham gia của hàng chục nghìn khán giả tại Sân vận động Mỹ Đình, live concert See The Light đã mở ra một hành trình ấn tượng, nơi âm nhạc, không gian và trải nghiệm được tổ chức đồng bộ để kết nối hàng chục nghìn người trong cùng một nhịp cảm xúc.

Đọc nhiều