Những rủi ro cho tăng trưởng kinh tế 2022

An Chi Thứ năm, 17/03/2022 - 09:34

Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, trong trường hợp giá xăng dầu năm 2022 tăng 30-40% so với năm 2021, GDP sẽ giảm tốc độ tăng trưởng và lạm phát sẽ tăng lên so với các dự báo trước đó.

Giá xăng dầu tăng cao sẽ là rủi ro cho tăng trưởng kinh tế trong 2022

Thời điểm cuối năm 2021, nhiều tổ chức kinh tế thế giới và chuyên gia trong nước từng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2022 sẽ đạt 6 - 6,5%, CPI bình quân tăng 3,8 - 4,2%. Tuy nhiên, trước diễn biến giá cả hàng hoá, nguyên vật liệu, xăng dầu tăng mạnh như hiện nay, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cho rằng, đà tăng trưởng kinh tế có thể sẽ chậm lại. 

Theo ông Lực, mặc dù có rất nhiều động lực cho tăng trưởng, nhưng trong năm 2022, nền kinh tế vẫn phải đối mặt với những rủi ro, thách thức. 

Các rủi ro bên ngoài đối với kinh tế Việt Nam được ông Lực chỉ ra bao gồm rủi ro địa chính trị (chiến sự Nga - Ukraine); giá cả tăng mạnh; các nước giảm các gói hỗ trợ, tăng lãi suất; lợi nhuận biên của doanh nghiệp tiếp tục bị thu hẹp. Trong khi đó, sức cầu của nền kinh tế còn yếu, dịch vụ phục hồi chậm; lạm phát; rủi ro nợ công, thâm hụt ngân sách và nghĩa vụ trả nợ của Chính phủ tăng mạnh.

Về tác động của chiến sự Nga – Ukraine đối với kinh tế toàn cầu, đến nay đã có khoảng 30 biện pháp trừng phạt chủ yếu của phương Tây đối với Nga trên 4 lĩnh vực: Tài chính - tiền tệ, năng lượng, vận tải. 

Trong đó có 5 biện pháp trừng phạt rất mạnh gồm phong tỏa tài sản của một số ngân hàng, tổ chức và cá nhân Nga (khoảng 1.400 tỷ USD); tách một số ngân hàng Nga ra khỏi hệ thống SWIFT; cấm các tổ chức thực hiện giao dịch tài chính liên quan đến NHTW Nga, Quỹ Tài chính quốc gia và Bộ Tài chính Nga; cấm không vận, hạn chế vận tải biển và đường sắt, làm gián đoạn chuỗi cung ứng; hạn chế nhập khẩu xăng dầu và khí đốt từ Nga.

Tình trạng này khiến giá xăng dầu được dự báo sẽ tăng bình quân 30 - 40% so với năm 2021, kéo theo đó là lạm phát và tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm. 

Tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2022: Trở lại nhịp trước đại dịch

Đối với Việt Nam, giá cả, lạm phát tăng nhanh cũng gây xói mòn đầu tư, tiêu dùng. Toàn bộ nền kinh tế có thể sẽ bị thiệt hại khi giá xăng dầu tăng cao kỷ lục. Ông Lực cho rằng, giá xăng dầu tăng làm tăng chi phí nhập khẩu xăng dầu, qua đó làm tăng nhập siêu. Trong khi đó, Việt Nam đã nhập siêu xăng, dầu từ năm 2015 đến nay.

Đối với kịch bản giá dầu năm 2022 trung bình tăng 30% so với năm 2021 cùng dự báo nhu cầu xăng dầu tăng khoảng 10% do các hoạt động kinh tế xã hội được phục hồi khi đó ước tính nhập siêu xăng dầu sẽ thâm hụt khoảng 9 tỷ USD.

Giá xăng dầu tăng cũng tác động tiêu cực đối với tiêu dùng của người dân. Chi tiêu cho xăng dầu chiếm 1,5% trong tổng tiêu dùng cuối cùng của hộ gia đình. Đồng thời, việc giá xăng dầu tăng cũng là áp lực khiến các mặt hàng tiêu dùng tăng giá theo gây ảnh hưởng đến an sinh xã hội và cuộc sống của người dân. Khi giá xăng dầu tăng cao, hộ gia đình sẽ cơ cấu lại và cắt giảm một phần chi tiêu, điều này sẽ làm giảm tổng cầu của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, giá dầu tăng cũng ảnh hưởng đến hoạt động của các doanh nghiệp. Khi giá dầu tăng làm tăng giá nguyên vật liệu đầu vào làm tăng chi phí sản xuất (chi phí xăng dầu chiếm khoảng 3,52% trong tổng chi phí sản xuất năm 2021).

Trong đó, một số ngành sẽ chịu ảnh hưởng lớn hơn do có chi phí xăng dầu chiếm tỉ trọng lớn như: Vận tải, hóa chất, phân bón, sản xuất nhựa...

Một tác động tiêu cực khác từ việc giá xăng dầu duy trì ở mức cao, đó là sẽ làm giảm đà phục hồi kinh tế của Việt Nam nói chung và hiệu quả của chương trình phục hồi, phát triển kinh tế xã hội 2022-2023 của Chính phủ nói riêng.

Giá xăng dầu tăng cao khiến áp lực lạm phát tăng cao. Giá xăng dầu tăng mạnh sẽ tác động trực tiếp đến nhóm giao thông, nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng (các nhóm này chiếm đến 28,5% trong rổ hàng hóa tính CPI), đồng thời tác động vòng 2, vòng 3… đến các nhóm hàng hóa khác và gây áp lực lên CPI tổng thể.

Dự báo lạm phát 2022 tăng vì giá nhiên liệu

Ông Lực ước tính, nếu giá xăng dầu bình quân năm 2022 tăng 30 - 40% so với năm 2021, GDP sẽ giảm tốc độ tăng trưởng từ 1,2 – 1,5% năm 2022 xuống mức 4,5 - 5%; ở kịch bản xấu có thể chỉ còn 3,5 - 4% và lạm phát sẽ đội lên từ 0,8 – 1% so với con số dự báo trước đó. 

Đồng quan điểm, theo chuyên gia kinh tế Lê Xuân Nghĩa, giá xăng dầu tăng cao cùng với nguy cơ lạm phát sẽ tác động lớn đến đà hồi phục và tăng trưởng kinh tế 2022. Điều này đang gây hoang mang cho doanh nghiệp, người dân về sự ổn định của kinh tế vĩ mô và niềm tin trở lại sản xuất kinh doanh trên thị trường.

Ông Nghĩa cũng cảnh báo, xung đột Nga - Ukraine còn kéo dài và phức tạp. Giá năng lượng châu Âu, thế giới còn biến động khó lường. Do đó, vấn đề lớn nhất của Việt Nam tới đây là an ninh năng lượng. Đủ cung xăng dầu cho thị trường trong nước thì mới giải quyết được vấn đề giá.

Mục tiêu của Việt Nam hiện nay là hạn chế đà tăng của giá xăng dầu vì nó ảnh hưởng rất tiêu cực tới nền kinh tế. Để làm được điều này, Việt Nam phải có nguồn dự trữ lưu và chiến lược dài hạn để ổn định giá xăng dầu. 

Việt Nam có thể dùng một phần dự trữ ngoại hối như hiện nay để dự trữ xăng dầu thay vì trữ tiền. Khi đã có nguồn cung xăng dầu bảo đảm, các công cụ về thuế, phí, phương thức kinh doanh mua bán xăng dầu mới có thể được tính toán để điều chỉnh phù hợp. Cần hạn chế thấp nhất tác động của giá xăng dầu biến động đến tăng trưởng kinh tế hiện nay, ông Nghĩa nhấn mạnh.

Xăng tăng giá, xe điện liệu có ‘lên ngôi’?

Xăng tăng giá, xe điện liệu có ‘lên ngôi’?

Tiêu điểm -  2 năm
Giá nhiên liệu hóa thạch tăng cao khiến người tiêu dùng có thêm lý do để cân nhắc việc sở hữu một chiếc xe điện.
Xăng tăng giá, xe điện liệu có ‘lên ngôi’?

Xăng tăng giá, xe điện liệu có ‘lên ngôi’?

Tiêu điểm -  2 năm
Giá nhiên liệu hóa thạch tăng cao khiến người tiêu dùng có thêm lý do để cân nhắc việc sở hữu một chiếc xe điện.
Lạm phát tăng cao: 'Họa' hay 'phúc' với bất động sản?

Lạm phát tăng cao: 'Họa' hay 'phúc' với bất động sản?

Bất động sản -  2 năm

Nhiều chuyên gia cho rằng, nếu lạm phát tăng quá cao khiến lãi suất tăng, thắt chặt dòng tiền, bất động sản sẽ ngay lập tức giảm giá và đóng băng thanh khoản.

Cần đặc biệt lưu tâm đến rủi ro lạm phát

Cần đặc biệt lưu tâm đến rủi ro lạm phát

Tiêu điểm -  2 năm

Xung đột Nga – Ukraine gia tăng căng thẳng cho chuỗi cung ứng toàn cầu, từ đó kéo theo áp lực lạm phát đối với Việt Nam.

Giá hàng hóa tăng chóng mặt, áp lực lạm phát rất lớn

Giá hàng hóa tăng chóng mặt, áp lực lạm phát rất lớn

Tiêu điểm -  2 năm

Việc nền kinh tế dần hồi phục cùng với giá cả các loại hàng hoá, đặc biệt là giá dầu tăng cao đang là những yếu tố đe doạ mạnh mẽ đến mục tiêu kiểm soát lạm phát của Việt Nam trong năm 2022.

Nỗi lo lạm phát của doanh nghiệp

Nỗi lo lạm phát của doanh nghiệp

Leader talk -  2 năm

Trước sức ép của lạm phát, nhiều người nghĩ rằng chỉ có người tiêu dùng cuối cùng là chịu thiệt vì doanh nghiệp chuyển phần chi phí tăng thêm cho khách hàng. Nhưng thật ra, rất nhiều chủ doanh nghiệp cũng lo lắng không thua kém gì, thậm chí còn hơn. Họ cũng phải suy nghĩ đau đầu để tìm các giải pháp thích ứng.

Bộ Chính trị cho ý kiến về đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Bộ Chính trị cho ý kiến về đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Tiêu điểm -  8 giờ

Ngày 18/9, Bộ Chính trị đã họp cho ý kiến về đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.

'Nút thắt' vốn ngoại vào chứng khoán được tháo gỡ

'Nút thắt' vốn ngoại vào chứng khoán được tháo gỡ

Tài chính -  12 giờ

Việc giải quyết vấn đề ký quỹ của nhà đầu tư nước ngoài và kiểm soát rủi ro về mặt thanh toán là điều kiện thiết yếu để chuẩn bị cho mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.

Sau 20 năm, cá tra vào Mỹ có cơ hội thoát thuế chống bán phá giá

Sau 20 năm, cá tra vào Mỹ có cơ hội thoát thuế chống bán phá giá

Tiêu điểm -  12 giờ

Việc doanh nghiệp xuất khẩu cá tra cần làm bây giờ là tập trung vào các điều kiện sản xuất, phát triển nguồn nguyên liệu, tăng cường sản xuất, tìm kiếm đối tác và thị trường mới.

Nền kinh tế Việt Nam vẫn tiêu thụ nhiều năng lượng

Nền kinh tế Việt Nam vẫn tiêu thụ nhiều năng lượng

Phát triển bền vững -  13 giờ

Chính phủ Australia hướng tới hỗ trợ Việt Nam đạt được một hệ thống năng lượng tin cậy, giá phải chăng và giảm phát thải carbon.

Tập đoàn ROX ủng hộ 1 tỷ đồng hỗ trợ khắc phục hậu quả bão Yagi

Tập đoàn ROX ủng hộ 1 tỷ đồng hỗ trợ khắc phục hậu quả bão Yagi

Nhịp cầu kinh doanh -  13 giờ

Tập đoàn ROX (tiền thân là TNG Holdings Vietnam) đã ủng hộ 1 tỷ đồng để chung tay cùng người dân bị thiệt hại do bão lũ tái thiết cuộc sống.

Cận cảnh 'rốn lũ' Hà Nội: Đi thuyền đến từng nhà dân cấp nước sạch

Cận cảnh 'rốn lũ' Hà Nội: Đi thuyền đến từng nhà dân cấp nước sạch

Ống kính -  15 giờ

Nước tinh khiết, sữa tươi sạch và các nhu yếu phẩm đã kịp thời được chuyển tới tận tay những người dân vùng "rốn lũ" tại huyện Mỹ Đức (Hà Nội). Hơn một tuần sau bão Yagi, nơi đây vẫn chìm trong biển nước.

Mang Trung thu ấm áp đến trẻ em mọi miền

Mang Trung thu ấm áp đến trẻ em mọi miền

Nhịp cầu kinh doanh -  16 giờ

Vinamilk đã thực hiện nhiều hoạt động đón Trung thu với trẻ em ở vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn, các em nhỏ có hoàn cảnh kém may mắn tại các trung tâm bảo trợ và mang những phần sữa, bánh đến với trẻ em sau những ngày bão lũ.

Đọc nhiều