Nợ xấu tiệm cận đỉnh lịch sử: Ngân hàng lấy công bù thủ

Trần Anh Thứ tư, 14/08/2024 - 09:21

Thay vì tăng trích lập dự phòng nợ xấu, nhiều ngân hàng đang 'đặt cửa' tăng trưởng tín dụng và tin rằng chất lượng tài sản sẽ sớm phục hồi.

Nợ xấu tiệm cận đỉnh

Báo cáo tài chính nửa đầu năm 2024 của các ngân hàng cho thấy, hầu hết đều ghi nhận tỷ lệ nợ xấu tăng so với cuối năm ngoái.

Số dư nợ xấu tuyệt đối của các ngân hàng tăng hơn 20% so với cuối năm ngoái, thậm chí ở một số ngân hàng, nợ xấu tuyệt đối tăng 30-50%.

Theo dữ liệu FiinGroup, tỷ lệ nợ xấu nội bảng của 27 ngân hàng niêm yết được báo cáo tại thời điểm cuối tháng 6/2024 là 2,21%, đã tiệm cận trở lại vùng đỉnh lịch sử 2,24%. Tỷ lệ nợ xấu còn cho thấy vấn đề khi đã tăng hai quý liên tiếp.

“Tỷ lệ tạo mới nợ xấu là 0,16% trong quý II/2024, tăng quý thứ 2 liên tiếp, áp lực nợ xấu vẫn ở mức cao trong khi bộ đệm dự phòng giảm về đáy 5 năm”, bà Đỗ Hồng Vân, Trưởng phòng phân tích dữ liệu, Khối dịch vụ thông tin tài chính của FiinGroup cho biết.

Tỷ lệ nợ xấu tăng ở nhiều ngân hàng lớn như Vietinbank, Tehcombank, VPBank và Sacombank. Trong khi nợ cần chú ý giảm khoảng 19 nghìn tỷ đồng, tương đương 8,9% so với thời điểm đầu năm, thì nợ có khả năng mất vốn lại tăng mạnh hơn 11 nghìn tỷ đồng, tương đương 10,6%.

Nợ xấu tăng lên trong khi chi phí dự phòng ở mức vừa phải nhờ việc gia hạn Thông tư 02, khiến bộ đệm dự phòng tiếp tục mỏng đi, hạn chế khả năng xử lý nợ trong thời gian tới.

Tỷ lệ bao phủ nợ xấu đã giảm về 81,5% trong quý II/ 2024, mức thấp nhất kể từ khi Covid-19 xuất hiện và cách khá xa so với mức đỉnh 143,2% của quý III/2022.

Cụ thể, có tới 23 ngân hàng suy giảm bao phủ nợ xấu, trong đó suy giảm mạnh nhất là VietinBank (giảm 53,5%), tiếp đến là BIDV (giảm gần 49%), BacABank (giảm 45%) và Vietcombank (giảm 18,2%).

Hiện tại, toàn hệ thống chỉ còn sáu ngân hàng có quỹ dự phòng rủi ro đủ sức bao phủ trên 100% nợ xấu, bao gồm Vietcombank, BIDV, Agribank, VietinBank, MB và Techcombank. Đáng lưu ý, toàn hệ thống đang hơn 10 ngân hàng có tỷ lệ bao phủ nợ xấu chỉ dưới 50%.

Theo các chuyên gia, nợ xấu không chỉ là một chỉ số phản ánh rủi ro tín dụng, mà còn là thước đo cho thấy những khó khăn và rủi ro mà nền kinh tế đang phải đối mặt.

Nền kinh tế vẫn đang trong giai đoạn phục hồi sau đại dịch Covid-19 và chịu ảnh hưởng của biến động toàn cầu, khiến nhiều doanh nghiệp và cá nhân gặp khó khăn trong việc trả nợ.

Thêm nữa, một số khoản nợ xấu còn là kết quả của quá trình thẩm định tín dụng chưa chặt chẽ, khiến khả năng trả nợ của khách hàng bị đánh giá thấp.

Công ty CP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) nhìn nhận, nợ xấu nội bảng có xu hướng tăng thêm khoảng 75,9 nghìn tỷ đồng so với cuối năm ngoái, trong khi nợ nội bảng, tiềm ẩn và cơ cấu lại tăng thêm khoảng 30,7 nghìn tỷ đồng.

Đặc biệt, nợ cơ cấu lại thời hạn và giữ nguyên nhóm nợ theo Thông tư 06 và Thông tư 02 tăng khá mạnh, cho thấy rằng nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong việc trả nợ và cần sự hỗ trợ từ các chính sách cơ cấu lại nợ.

Khi ngân hàng "lấy công bù thủ"

Điều thú vị là trong khi tỷ lệ nợ xấu đang tiệm cận đỉnh thì lợi nhuận toàn ngành ngân hàng thậm chí lại vượt đỉnh.

Thống kê từ FiinGroup cho thấy, lợi nhuận sau thuế của 27 ngân hàng niêm yết đạt gần 61 nghìn tỷ đồng trong quý II, vượt qua mức đỉnh lịch sử của quý trước. Lợi nhuận sau thuế toàn ngành tăng cao, tới 21,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tỷ lệ nợ xấu tăng, song trích lập dự phòng lại giảm và lợi nhuận tiếp tục tăng trưởng.

Điều này phần nào cho thấy các ngân hàng chưa quá quan ngại với rủi ro chất lượng tài sản.

Thay vì phòng thủ bằng cách tăng trích lập dự phòng, các ngân hàng đang nghiêng về hướng tấn công, tập trung tăng trưởng tín dụng và 'đặt cửa' chất lượng tài sản sẽ phục hồi khi nền kinh tế được cải thiện.

Theo FiinGroup, triển vọng tăng trưởng lợi nhuận ngành ngân hàng sẽ tiếp tục khả quan với bệ đỡ là nền kinh tế khởi sắc.

Xu hướng phục hồi đang diễn ra khá tích cực ở nhiều ngành thuộc nhóm phi tài chính, đây sẽ là động lực thúc đẩy tăng trưởng tín dụng trong thời gian tới.

“Phải thừa nhận rằng, chất lượng tài sản hệ thống ngân hàng đã suy giảm trong thời gian gần đây, nhưng chúng tôi tin rằng, chất lượng tài sản sẽ phục hồi trong những tháng tới, khi nền kinh tế Việt Nam được cải thiện.

Luật về bất động sản mới sẽ giúp các ngân hàng dễ dàng hơn trong việc ghi nhận giá trị từ tài sản thế chấp”, ông Barry Weisblatt David, Giám đốc Khối phân tích của chứng khoán VNDirect nhận định.

Đồng tình, công ty chứng khoán ACBS nhìn nhận có những tín hiệu cho thấy nợ xấu có thể sẽ được giảm dần áp lực vào nửa cuối năm, đặc biệt khi tăng trưởng tín dụng được kỳ vọng tốt hơn và thị trường bất động sản cũng tốt dần lên.

Nhóm chuyên gia ACBS cho rằng tỷ lệ chuyển nợ quá hạn phát sinh mới giảm xuống mức 0,4% dư nợ trong quý II thấp hơn mức 0,5% mỗi quý; cùng với đó là tỷ lệ nợ nhóm 2 giảm cho thấy áp lực về nợ xấu gia tăng trong thời gian tới sẽ giảm bớt.

“Bộ đệm dự phòng nhìn chung vẫn đủ để bao phủ gần như toàn bộ nợ xấu nhưng chưa đủ để bao phủ nợ tái cơ cấu tiềm ẩn chuyển thành nợ xấu. Việc gia hạn nợ tái cơ cấu đến hết năm 2024 có thể giúp chất lượng tài sản không phải chịu thêm áp lực nhưng không làm giảm áp lực trích lập dự phòng do các ngân hàng vẫn phải trích lập dự phòng 100% nợ tái cơ cấu đến hết năm 2024”, báo cáo của ACBS nhận định.

Chứng khoán KB Việt Nam nhận định, áp lực trích lập dự phòng rủi ro sẽ sớm tăng trở lại để củng cố lại bộ đệm, chuẩn bị cho công cuộc xử lý nợ giai đoạn 2025-2026.

Hiện tại, bức tranh nợ xấu vẫn chưa bộc lộ hết, nhờ tác động của việc kéo dài Thông tư 02. Mặc dù vậy, tiềm ẩn nợ xấu vẫn còn hiện hữu khi mức độ hồi phục của thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp chưa thực sự như kỳ vọng.

Lợi nhuận ngân hàng nửa đầu năm 2024: Nhóm tư nhân bứt phá

Lợi nhuận ngân hàng nửa đầu năm 2024: Nhóm tư nhân bứt phá

Tài chính -  3 tháng
Lợi nhuận ngân hàng trong quý II vượt qua đỉnh lịch sử của quý I hai năm trước, nhờ sự dẫn dắt của nhóm ngân hàng tư nhân.
Lợi nhuận ngân hàng nửa đầu năm 2024: Nhóm tư nhân bứt phá

Lợi nhuận ngân hàng nửa đầu năm 2024: Nhóm tư nhân bứt phá

Tài chính -  3 tháng
Lợi nhuận ngân hàng trong quý II vượt qua đỉnh lịch sử của quý I hai năm trước, nhờ sự dẫn dắt của nhóm ngân hàng tư nhân.
IFC bắt tay WDT giải quyết nợ xấu ngân hàng

IFC bắt tay WDT giải quyết nợ xấu ngân hàng

Tài chính -  4 tháng

Khoản đầu tư 60 triệu USD từ IFC và WFG sẽ giúp mua lại và giải quyết các khoản nợ xấu của các tổ chức tài chính trong nước.

TPBank kỳ vọng phục hồi nhờ kiểm soát tỷ lệ nợ xấu

TPBank kỳ vọng phục hồi nhờ kiểm soát tỷ lệ nợ xấu

Tài chính -  5 tháng

VIS Rating đánh giá năng lực độc lập của TPBank thể hiện cơ cấu nguồn vốn và khả năng sinh lời ở mức mạnh, an toàn vốn ở mức trên trung bình cũng như rủi ro tài sản và nguồn thanh khoản ở mức trung bình.

Nợ xấu ngân hàng lại tăng cao

Nợ xấu ngân hàng lại tăng cao

Tài chính -  6 tháng

Xu hướng nợ xấu tăng trở lại trong quý đầu năm cho thấy sự cải thiện về chất lượng tài sản cuối năm ngoái chỉ mang tính thời vụ. Ước tính trong quý đầu năm, số dư nợ xấu của ngành ngân hàng đã tăng thêm 14% so với cuối năm 2023, lên 224.000 tỷ đồng.

Diễn giả quốc tế: VinFuture thúc đẩy tiến bộ khoa học công nghệ toàn cầu

Diễn giả quốc tế: VinFuture thúc đẩy tiến bộ khoa học công nghệ toàn cầu

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Với chủ đề “Vật liệu cho tương lai bền vững”, tọa đàm của Quỹ VinFuture với các nhà khoa học hàng đầu thế giới, mang tới góc nhìn sâu sắc về vật liệu bền vững.

SeABank ưu đãi lãi suất 0% cho khách mua căn hộ Newtown Diamond

SeABank ưu đãi lãi suất 0% cho khách mua căn hộ Newtown Diamond

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

SeABank triển khai chương trình cho vay mua nhà lãi suất 0% tại dự án NewTown Diamond với mức lãi suất cho vay 0% và ân hạn trả nợ gốc lên tới 36 tháng.

Mù Cang Chải sẽ có thêm khu nghỉ dưỡng thương hiệu quốc tế

Mù Cang Chải sẽ có thêm khu nghỉ dưỡng thương hiệu quốc tế

Bất động sản -  15 giờ

Công ty CP Mù Cang Chải Discovery vừa ký kết thỏa thuận để Radisson Hotel Group quản lý vận hành khu nghỉ dưỡng ở địa danh nổi tiếng với ruộng bậc thang.

SHB trong Top 10 có báo cáo thường niên tốt nhất ngành tài chính

SHB trong Top 10 có báo cáo thường niên tốt nhất ngành tài chính

Nhịp cầu kinh doanh -  16 giờ

SHB lần thứ tư được vinh danh trong Top 10 doanh nghiệp có báo cáo thường niên tốt nhất nhóm ngành tài chính, minh chứng cho những nỗ lực về phát triển bền vững.

Hà Nội thống nhất xây 3 cầu mới qua sông Hồng

Hà Nội thống nhất xây 3 cầu mới qua sông Hồng

Tiêu điểm -  17 giờ

Hà Nội đã họp bàn triển khai đầu tư xây dựng một số cầu lớn qua sông Hồng bằng nguồn vốn công.

Kiến tạo nền quản trị hiện đại: Nền móng vững chắc cho khát vọng vươn mình

Kiến tạo nền quản trị hiện đại: Nền móng vững chắc cho khát vọng vươn mình

Leader talk -  17 giờ

Xây dựng một nền quản trị quốc gia hiện đại, hiệu quả, linh hoạt chính là nền móng để hiện thực hóa khát vọng phát triển của Việt Nam.

Bamboo Capital thắng lớn tại cuộc bình chọn doanh nghiệp niêm yết 2024

Bamboo Capital thắng lớn tại cuộc bình chọn doanh nghiệp niêm yết 2024

Nhịp cầu kinh doanh -  22 giờ

Bamboo Capital được vinh danh là doanh nghiệp có báo cáo thường niên và tổ chức đại hội đồng cổ đông thường niên tốt nhất tại cuộc bình chọn doanh nghiệp niêm yết 2024.