Ước tính thiên tai làm giảm 0,1% tăng trưởng GDP quý IV

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng tại phiên họp Chính phủ thường kỳ ngày 6/12, nhận định, nhiệm vụ tăng trưởng năm 2025 còn nhiều thách thức.

Cụ thể, thời gian còn lại của năm 2025 là rất ngắn, trong khi các động lực tăng trưởng về đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu tiếp tục đối mặt với rủi ro, khó khăn từ thị trường bên ngoài, chính sách thuế quan của Hoa Kỳ và các vấn đề nội tại của nền kinh tế.

Giải ngân vốn đầu tư công 11 tháng mới đạt 60,6% kế hoạch; tiến độ một số dự án trọng điểm chịu nhiều ảnh hưởng do sạt lở, mưa lũ, ngập lụt kéo dài.

Bên cạnh đó, đầu tư tư nhân chưa được như kỳ vọng; việc xúc tiến đầu tư, thu hút các dự án FDI quy mô lớn còn gặp vướng mắc.

Ông Thắng cho biết thêm, ước tính chưa đầy đủ, thiên tai khiến tốc độ tăng trưởng GRDP - tổng sản phẩm trên địa bàn trong quý IV của Huế, Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa… giảm khoảng 1%, cả năm giảm khoảng 0,2 – 0,3% và làm giảm khoảng 0,1% tăng trưởng GDP cả nước quý IV.

Ngoài ra, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, nhưng chịu nhiều sức ép. Công tác hoàn thiện thể chế, pháp luật đã được quan tâm chỉ đạo, nhưng vẫn chưa theo kịp yêu cầu phát triển.

Cùng với đó, tình hình thiên tai trong tháng cuối năm tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả… thường diễn biến phức tạp trong dịp cuối năm. Ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn tiếp tục cần quan tâm.

Phát biểu kết luận tại cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính thẳng thắn nhìn nhận những bất cập, hạn chế, một số vấn đề cần lưu ý.

Đó là sức ép điều hành về tỉ giá, lãi suất còn cao, đặc biệt trong bối cảnh tác động, ảnh hưởng, rủi ro bên ngoài gia tăng, nhất là lãi suất, tỉ giá. Hoạt động sản xuất kinh doanh một số lĩnh vực còn khó khăn, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ; số doanh nghiệp ngừng hoạt động còn lớn (trên 205.000).

Các động lực tăng trưởng truyền thống chưa đạt kỳ vọng trong khi các động lực tăng trưởng mới cần thời gian để phát huy hiệu quả (như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn…)

Bên cạnh đó, giá vàng biến động mạnh; mặc dù tình hình thị trường bất động sản từng bước được cải thiện nhưng giá nhà đất còn cao; phát triển nhà ở xã hội chưa được như mong muốn. Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ còn diễn biến phức tạp, nhất là trong dịp cuối năm.

Thể chế, pháp luật trong một số lĩnh vực còn vướng mắc; số lượng văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thực hiện luật phải sửa đổi, bổ sung, ban hành là rất lớn (nhất là sau khi 60 luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 10).

Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp là việc khó, phức tạp, thực hiện trên quy mô lớn, thời gian ngắn, yêu cầu cao nên có nơi còn lúng túng, chưa đồng bộ.

Đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn; tình hình thiên tai, lũ lụt dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, ảnh hưởng nặng nề. Thiệt hại ước tính tài sản sơ bộ gần 100 nghìn tỷ đồng, ước bằng khoảng 0,7 – 0,8% quy mô GDP năm 2025.

Các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng

Thủ tướng yêu cầu thực hiện nhất quán mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng.

Về chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chủ trì tập trung kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra; điều hành chính sách lãi suất, tỉ giá phù hợp, bảo đảm giá trị đồng tiền Việt Nam; tập trung vốn tín dụng cho sản xuất kinh doanh, các động lực tăng trưởng.

Thủ tướng cũng yêu cầu NHNN khẩn trương trình cấp có thẩm quyền về việc nghiên cứu, thành lập sàn giao dịch vàng trong tháng 12/2025.

Về chính sách tài khoá, Thủ tướng giao Bộ Tài chính miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí phù hợp; phát hành trái phiếu chính phủ cho các dự án, công trình lớn; phấn đấu thu ngân sách nhà nước năm 2025 vượt 25% so với dự toán.

Về quản lý thị trường, giá cả, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và môi trường phối hợp chặt chẽ, theo dõi sát diễn biến tình hình, bảo đảm cân đối cung cầu hàng hoá, dịch vụ, ổn định thị trường, giá cả, nhất là trong dịp cuối năm, không để thiếu hàng, sốt giá, găm hàng, đội giá.

Thủ tướng yêu cầu, làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới.

Về đầu tư, Bộ Tài chính chủ trì phấn đấu giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công; khẩn trương ban hành các Nghị định về thành lập, vận hành Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; thành lập Quỹ đầu tư của Chính phủ trong tháng 12/2025; triển khai kịp thời phân bổ chi tiết dự toán ngân sách nhà nước và kế hoạch đầu tư công năm 2026.

Bộ Xây dựng chủ trì được giao hoàn thiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn, phương thức lựa chọn đầu tư liên quan đến triển khai các dự án đường sắt; khẩn trương trình đề án thành lập "Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất" do Nhà nước quản lý, hoàn thành trước 15/12/2025.

Bộ Nông nghiệp và môi trường được giao chủ trì đẩy nhanh đàm phán mở cửa thị trường, công nhận lẫn nhau về an toàn thực phẩm giúp mở cửa thị trường cho các chủng loại trái cây, rau quả có thế mạnh của Việt Nam; quyết liệt thực hiện các giải pháp gỡ "Thẻ vàng" IUU trong tháng 12/2025.

Thủ tướng cũng yêu cầu triển khai quyết liệt, kịp thời, hiệu quả các Nghị quyết 57, 59, 66, 68, 70, 71, 72 của Bộ Chính trị; tiếp tục khẩn trương khắc phục hậu quả và sẵn sàng ứng phó với thiên tai, bão lũ; chú trọng phát triển văn hoá, xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.