Vì sao môi giới bất động sản thiếu chứng chỉ hành nghề?

Thiếu suất thi chứng chỉ môi giới bất động sản

Theo số liệu từ Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, thời điểm hiện tại, thị trường chỉ có khoảng 40.000 người hoạt động môi giới bất động sản có chứng chỉ môi giới do các cơ quan chức năng cấp.

Con số này rất khiêm tốn so với số lượng khoảng từ 300.000 - 400.000 cá nhân hành nghề môi giới bất động sản trên thị trường vào thời kỳ cao điểm. 

Thực tế, những năm gần đây, cùng với sự phát triển "nóng" của thị trường bất động sản, vai trò của môi giới đang được đánh giá cao, với những yêu cầu khắt khe.

Bên cạnh những môi giới hoạt động không có chứng chỉ hành nghề, trình độ, năng lực, hiểu biết về pháp luật còn nhiều yếu kém, ngày càng có nhiều môi giới nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao kỹ năng và thật sự mong muốn được cung cấp thông tin, kiến thức, hỗ trợ giao dịch.

Việc nâng cao năng lực của môi giới và cấp chứng chỉ hành nghề cho các môi giới là rất cấp bách. Thế nhưng, các “suất" thi trên thị trường lại đang rất thiếu.

Đây chính là lý do quan trọng khiến nhiều môi giới đã trải qua quá trình đào tạo chuyên môn nghiệp vụ một cách bài bản, đã tham gia các khóa học bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản, sẵn sàng tham gia các kỳ thi sát hạch nhưng lại chưa có chứng chỉ do không có suất thi.

Nguyên nhân là do trước đó, theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản 2014, sở xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm tổ chức kỳ thi sát hạch và cấp chứng chỉ.

Tuy nhiên, thực tế trong 10 năm qua, các địa phương quan tâm triển khai rất hạn chế về số lượt, số lượng. Tỷ lệ các kỳ thi chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản được tổ chức còn quá nhỏ so với nhu cầu.

Ví dụ, tại Hà Nội có hàng vạn môi giới bất động sản hoạt động nhưng chỉ tổ chức hai, ba lần các kỳ thi trong năm, với khoảng 2.000 - 3.000 lượt thí sinh tham dự. TP. HCM cũng ghi nhận tình trạng tương tự.

Thậm chí, nhiều vùng, địa phương, có nhu cầu về chứng chỉ rất lớn nhưng không tổ chức bởi không đủ nguồn lực, kinh nghiệm, chuyên môn thực hiện, lo ngại sai sót.

Theo số liệu từ Hội Môi giới, cả nước chỉ có khoảng 15 địa phương trên 63 tỉnh thành tổ chức các kỳ thi chứng chỉ môi giới bất động sản. 

Tháo gỡ các vướng mắc

Trước thực trạng đó, Luật Kinh doanh bất động sản 2024 được thông qua đã có các quy định mới về phương thức tổ chức sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề môi giới.

Theo đó, Bộ Xây dựng sẽ là cơ quan tổ chức kỳ thi sát hạch và cấp chứng chỉ. Ngoài phân cấp cho Sở Xây dựng tổ chức kỳ thi và cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản, Bộ Xây dựng có thể giao hoặc ủy quyền cho một số đơn vị tổ chức kỳ thi, trong đó có Hiệp hội Bất động sản Việt Nam và Hội Môi giới bất động sản Việt Nam.

Quy định mới này phù hợp theo quan điểm về một kỳ thi quốc gia nhằm đảm bảo chất lượng đào tạo, thi cử, tránh phát sinh tiêu cực. Thông qua việc rà soát nhu cầu, các kỳ thi sẽ được lên kế hoạch tổ chức với quy mô tương ứng.

Người làm nghề buộc phải có thái độ nghiêm túc trong việc chuẩn bị kiến thức pháp luật cũng như trải qua đào tạo và sát hạch nghiêm túc để có thể thông qua kỳ thi cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản.

Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch VARS nhấn mạnh, thời gian tới, cùng với các quy định nâng cao vai trò, ràng buộc pháp lý của nhà môi giới trong các giao dịch, hoạt động môi giới sẽ đi vào nề nếp, chính quy và chuyên nghiệp hơn.

Sẽ có nhiều hơn môi giới bất động sản chân chính, xây dựng thị trường dịch vụ bất động sản chuyên nghiệp, góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường bất động sản Việt Nam nói chung. Đồng thời, sự nhìn nhận của xã hội đối với nghề môi giới bất động sản sẽ dần dần thay đổi.

Để hướng đến một thị trường dịch vụ bất động sản chuyên nghiệp, nâng cao vị thế nghề môi giới, bảo vệ các nhà môi giới bất động sản chân chính, ông Đính đề xuất, cơ quan quản lý Nhà nước cần chỉ định cơ quan thực hiện công tác kiểm tra, thanh tra việc hành nghề môi giới bất động sản đúng luật.

Bên cạnh đó, để việc quản lý, phát triển thị trường bất động sản của nhà nước thực sự hiệu quả, tiết kiệm ngân sách quốc gia, Chính phủ cần rà soát lại, làm rõ vai trò của các hội chuyên môn nghề nghiệp tham gia vào trong quá trình đào tạo chuyên môn, chứng chỉ hành nghề.

Từ đó, các cơ quan quản lý có thể xem xét, giao cho tổ chức xã hội nghề nghiệp của nhà môi giới là Hội Môi giới bất động sản Việt Nam chủ trì việc cấp, quản lý mã số định danh và tham gia vào việc khuyến cáo, giám sát hội viên thực hiện đúng pháp luật.