Yên tâm với mục tiêu kiềm chế lạm phát

“Bắt bệnh” lạm phát

Nửa đầu năm 2022, công tác điều hành chính sách đạt được thành tựu tích cực khi giữ được mức lạm phát thấp (2,44%). Tuy nhiên, theo các chuyên gia, với tình hình quốc tế tiếp tục biến động mạnh và khó lường, áp lực lạm phát lên những tháng cuối năm là rất lớn.

Giữ vững ổn định vĩ mô, kiềm chế lạm phát là điều cần thiết để đảm bảo tăng trưởng lâu dài. Theo TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng Viện Nghiên cứu BIDV, để thực hiện được mục tiêu này, cần phải “bắt đúng bệnh”, tìm ra nguyên nhân của lạm phát để có hướng hành xử thích hợp.

Cần phải “bắt đúng bệnh”, tìm ra nguyên nhân của lạm phát để có hướng hành xử thích hợp.

TS Cấn Văn Lực

Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV

Ông Lực cho biết, áp lực lạm phát đến từ “4 tăng 1 giảm”. Đó là tăng về giá cả; tăng yếu tố bất định như chiến tranh, dịch bệnh; tăng rủi ro tài chính tiền tệ, rủi ro cho hệ thống ngân hàng khi nợ tư nhân và nghĩa vụ trả nợ tăng cao; tăng về rủi ro an ninh lương thực và an ninh năng lượng; giảm đà phục hồi tăng trưởng trên toàn cầu.

Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV nhận định, Việt Nam có thể yên tâm với mục tiêu kiềm chế lạm phát, do 3 nguyên nhân.

Thứ nhất, giá xăng thế giới hiện rơi vào khoảng 104USD/thùng, tăng 47% so với năm ngoái. Nhiều dự báo trên thế giới đang cho rằng mức giá này đã đạt đỉnh, do đó giá xăng sẽ có xu hướng giảm trong thời gian tới.

Giá xăng giảm sẽ giúp giá cả các nguyên vật liệu đầu vào khác dịu bớt di, từ đó giảm áp lực chi phí đẩy cho Việt Nam.

Thứ hai, Việt Nam hiện đang đảm bảo tốt nguồn cung các đầu vào thiết yếu cho nền kinh tế, đặc biệt là lương thực thực phẩm. Ngành nông nghiệp tiếp tục là bệ đỡ cho nền kinh tế trong giai đoạn biến động này.

Thứ ba, công tác phối hợp điều hành chính sách trong thời gian qua được tiến hành khá tốt, giúp cho lạm phát 6 tháng đầu năm không tăng cao. Một số động thái điều hành chính sách linh hoạt có thể kể đến như giảm thuế, phí đối với xăng dầu để hạ nhiệt giá xăng; siết chặt tín dụng chảy vào những lĩnh vực phi sản xuất…

Giải pháp

Đối với tình hình sắp tới, bài toán đặt ra cho Việt Nam là tiếp tục kiềm chế lạm phát nhưng phải giữ được đà phục hồi và tăng trưởng. Ông Lực đưa ra 4 giải pháp cần triển khai ngay trước mắt.

Thứ nhất, tiếp tục duy trì các biện pháp phòng ngừa rủi ro y tế, đặc biệt trong bối cảnh rất dễ xảy ra nguy cơ “dịch chồng dịch” như hiện nay. Tiêm phủ vaccine các mũi nhắc lại cần tiếp tục được tiến hành một cách nghiêm túc.

Thứ hai, tập trung điều tiết các loại hàng hóa có tác động mạnh đến CPI. Theo ông Lực, 3 nhóm hàng hóa, dịch vụ là giao thông vận tải; lương thực thực phẩm và vật liệu xây dựng chiếm đến 80% mức tăng CPI trong thời gian vừa qua, là những nhóm hàng hóa, dịch vụ cần có sự điều tiết của chính sách.

Trong đó, xăng dầu và thịt lợn là 2 mặt hàng mang tính trọng tâm của công tác kiềm chế lạm phát. Riêng đối với xăng dầu, ông Lực đề xuất giảm tiếp 30% các loại thuế, phí còn lại, từ đó có thể giúp CPI giảm 0,41% và đóng góp cho tăng trưởng GDP thêm 0,57%.

Giá xăng dầu tăng cao, đối tượng chịu áp lực nặng nhất là nhóm lao động phổ thông, người có thu nhập thấp và người yếu thế trong xã hội. Do đó, song song với điều hành giá cả, cần tiếp tục đẩy mạnh những giải pháp như giảm thuế, giảm phí hỗ trợ xóa đói giảm nghèo.

Thứ ba, liên tục đảm bảo nguồn cung các loại hàng hóa cần thiết, tránh trường hợp thiếu đầu vào cho sản xuất, kinh doanh.

Thứ tư, kiểm soát giá cả các loại hàng hóa có liên quan trực tiếp với giá xăng dầu. Theo ông Lực, giá xăng dầu những ngày gần đây đã có dấu hiệu dịu xuống nhưng giá nhiều mặt hàng tăng do giá xăng dầu vẫn giữ ở mức cao. “Nhiều lý do được đưa ra cho hiện tượng này nhưng theo tôi những lý do này chưa hợp lý”, vị chuyên gia kinh tế nhận xét.

Về dài hạn, ông Lực nhấn mạnh 2 nhiệm vụ trọng tâm, bao gồm tăng tính chống chịu của nền kinh tế thông qua đảm bảo an ninh lương thực, an ninh năng lượng và đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế. Trong đó, cơ cấu lại nền kinh tế sẽ giúp giải tỏa nhiều dự án tồn đọng, bỏ hoang, từ đó tạo ra nguồn lực thêm cho phát triển.