Bài toán nan giải của điện gió ngoài khơi

Nguyễn Cảnh Thứ năm, 04/04/2024 - 10:33

Theo đánh giá của Chính phủ, thiếu cơ chế chính sách và hành lang pháp lý có thể khiến các mục tiêu về điện gió ngoài khơi theo quy hoạch điện VIII khó đạt được.

Mục tiêu đầy tham vọng về điện gió ngoài khơi khó đạt được. Ảnh minh họa: Hoàng Anh

Một trong các nhiệm vụ trọng yếu nêu tại Nghị quyết 55 của Bộ Chính trị là xây dựng các chính sách hỗ trợ và cơ chế đột phá cho phát triển điện gió ngoài khơi gắn với triển khai thực hiện Chiến lược biển Việt Nam.

Trên cơ sở đó, quy hoạch điện VIII xác định, đến năm 2030, công suất điện gió ngoài khơi (ĐGNK) phục vụ nhu cầu trong nước đạt khoảng 6.000MW, có thể tăng thêm trong trường hợp công nghệ phát triển nhanh, giá điện và chi phí truyền tải hợp lý. Định hướng đến năm 2050, tổng công suất ĐGNK đạt khoảng 70 - 91,5GW.

Quy hoạch điện VIII cũng định hướng phát triển mạnh ĐGNK kết hợp điện mặt trời, điện gió trên bờ để sản xuất các nguồn năng lượng mới như hydro, amoniac xanh... phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

Theo ước tính, công suất ĐGNK để sản xuất năng lượng mới khoảng 15 nghìn MW đến năm 2035 và khoảng 240 nghìn MW đến năm 2050.

Đặc biệt, quy hoạch điện VIII xác định ưu tiên phát triển không giới hạn công suất các nguồn điện từ năng lượng tái tạo phục vụ xuất khẩu và sản xuất năng lượng mới trên cơ sở bảo đảm an ninh năng lượng và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Mục tiêu đến năm 2030, quy mô xuất khẩu điện đạt khoảng 5 - 10 nghìn MW.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Chính phủ, các nội dung quy hoạch nêu trên khó có thể thực hiện được do thiếu cơ sở pháp lý, quy định pháp luật hiện hành cũng như cơ chế chính sách cụ thể về phát triển ĐGNK.

Nguy cơ lỗi hẹn mục tiêu 7GW điện gió ngoài khơi vào 2030

Cụ thể, vấn đề xác định giá bán điện vẫn có yếu tố đánh giá, dự báo xu thế giá thiết bị trên thế giới. Điều này dẫn đến giá bán điện của các loại hình năng lượng tái tạo chưa bám sát giá thành thực tế. 

Có một số giai đoạn chưa đủ hấp dẫn nhà đầu tư, có giai đoạn lại quá hấp dẫn nhà đầu tư dẫn đến hiện tượng đầu tư ồ ạt.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng nhìn nhận chưa có cơ sở phát triển điện gió ngoài khơi. Nguyên nhân, Luật Đầu tư chưa quy định thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án nằm trên biển và các dự án điện gió gần bờ có ranh giới trên biển thuộc một địa phương và điểm tiếp bờ thuộc một địa phương khác.

Chưa có quy định về lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện dự án đầu tư ngoài khơi trên biển. Đặc biệt, Luật Điện lực hiện hành chưa quy định đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư các dự án điện nói chung, trong đó bao gồm ĐGNK.

Trong khi đó, quy chiếu Luật Đất đai, các dự án ĐGNK chủ yếu sử dụng khu vực biển trong khi đấu thầu, đấu giá theo quy định tại Luật Đất đai lại chỉ áp dụng đối với đối tượng là người sử dụng đất, liên quan đến quản lý, sử dụng đất.

Đặc biệt, hiện chưa có các quy định/yêu cầu về đảm bảo an ninh quốc phòng, chủ quyền biển đảo trong quá trình phát triển dự án ĐGNK.

Vì vậy, để thực hiện nhiệm vụ về phát triển ĐGNK theo Nghị quyết 55-NQ/TW và Quy hoạch điện VIII, đòi hỏi hoàn thiện các quy định pháp luật về điện lực, đầu tư như: bổ sung quy định thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án ĐGNK trong Luật Đầu tư.

Bổ sung quy định về tổ chức lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án ĐGNK trong Luật Đầu tư hoặc Luật Đấu thầu cũng như nghiên cứu, bổ sung các tiêu chí, yêu cầu đảm bảo an ninh quốc phòng, chủ quyền biển đảo trong quá trình phát triển dự án ĐGNK trong chiến lược biển Việt Nam và quy hoạch không gian biển quốc gia.

Hiện tại, Chính phủ đề xuất bổ sung quy định trong Luật Đầu tư thẩm quyền của Thủ tướng, UBND tỉnh đối với các dự án điện trên biển.

Theo đó, bổ sung Điều 31 Luật Đầu tư quy định thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư của Thủ tướng đối với dự án ĐGNK thuộc 4 trường hợp: khu vực biển chưa xác định thuộc địa giới hành chính của một tỉnh cụ thể; khu vực biển thuộc thẩm quyền giao biển của Thủ tướng, khu vực biển thuộc địa giới hành chính của hai tỉnh trở lên; dự án cáp điện ngầm vượt biển qua biên giới nhiều nước.

Bổ sung thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư của UBND tỉnh đối với dự án điện gió có đề nghị Nhà nước giao/cho thuê khu vực biển ngoài đối tượng nêu trên. 

Vài tháng trước, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên đánh giá, việc phát triển điện gió ngoài khơi còn nhiều khó khăn, vướng mắc chưa được pháp luật hiện hành quy định cụ thể.

Theo đó, ông Diên cho rằng, cần sớm báo cáo Chính phủ để kiến nghị Quốc hội có nghị quyết về các cơ chế, chính sách đặc thù cho việc triển khai các dự án điện khí và ĐGNK, đáp ứng tiến độ theo quy hoạch điện VIII. Riêng các dự án ĐGNK đòi hỏi đưa vào danh mục dự án quan trọng quốc gia cần được áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt.

Còn theo Bộ Tài nguyên và môi trường, để phát triển ngành công nghiệp ĐGNK theo đúng các chiến lược, quy hoạch, các cơ quan quản lý cần xây dựng khung pháp lý cho năng lượng tái tạo và ĐGNK như luật và các văn bản nghị định, thông tư, tiêu chuẩn quốc gia.

Bên cạnh đó, đòi hỏi chi tiết hóa diện tích các khu vực không gian biển kỹ thuật trên bản đồ biển, thuộc các tỉnh, các đới gần bờ, ngoài khơi; không gian biển cụ thể (tỉnh, tọa độ) theo quy hoạch điện VIII để hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030 bổ sung thêm 6.000MW điện gió ngoài khơi, đến 2050 đạt tổng công suất 87 – 91,5GW.

Thiết kế chính sách đặc thù cho điện khí và điện gió ngoài khơi

Thiết kế chính sách đặc thù cho điện khí và điện gió ngoài khơi

Tiêu điểm -  1 năm
Bộ Công thương cho rằng, cần sớm có cơ chế, chính sách đặc thù cho các dự án điện khí và điện gió ngoài khơi để thúc đẩy triển khai thực hiện đáp ứng tiến độ theo Quy hoạch điện VIII.
Thiết kế chính sách đặc thù cho điện khí và điện gió ngoài khơi

Thiết kế chính sách đặc thù cho điện khí và điện gió ngoài khơi

Tiêu điểm -  1 năm
Bộ Công thương cho rằng, cần sớm có cơ chế, chính sách đặc thù cho các dự án điện khí và điện gió ngoài khơi để thúc đẩy triển khai thực hiện đáp ứng tiến độ theo Quy hoạch điện VIII.
Quốc hội chốt còn 34 tỉnh, thành phố

Quốc hội chốt còn 34 tỉnh, thành phố

Tiêu điểm -  17 giờ

Quốc hội thông qua nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc trung ương.

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường: Vẫn còn nhiều vướng mắc

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường: Vẫn còn nhiều vướng mắc

Tiêu điểm -  1 ngày

Nhiều ý kiến cho rằng, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường khó đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ thừa cân, béo phì.

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Tiêu điểm -  1 ngày

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đưa ra phương án để tăng khả năng tiếp cận nhà ở của người dân, mở rộng nguồn cung.

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Tiêu điểm -  1 ngày

Đảng bộ Ban Tuyên giáo và dân vận Trung ương sẽ đổi mới mạnh mẽ tư duy, nâng cao chất lượng tham mưu, ứng dụng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo trong kỷ nguyên số.

Tìm hướng 'dìu dắt' 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Tìm hướng 'dìu dắt' 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Tiêu điểm -  1 ngày

Nâng cấp 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động để đạt được mục tiêu cả nước có 2 triệu doanh nghiệp theo Nghị quyết 68 là hoàn toàn khả thi.

Bất động sản Đà Nẵng: Nghỉ dưỡng hạ nhiệt, chung cư soán ngôi

Bất động sản Đà Nẵng: Nghỉ dưỡng hạ nhiệt, chung cư soán ngôi

Bất động sản -  12 giờ

Bất động sản nghỉ dưỡng ven biển tại Đà Nẵng đang ở giai đoạn trầm lắng sau thời gian tăng trưởng nóng, trong khi chung cư sở hữu lâu dài lại trở thành lựa chọn ưu tiên của các nhà đầu tư.

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Tài chính -  13 giờ

Năm nay, vốn điều lệ của Lotte Finance đã tăng hơn 726 tỷ đồng so với năm 2024, từ 4.186 tỷ đồng lên hơn 4.912 tỷ đồng để thúc đẩy cho vay tiêu dùng.

'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings

'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings

Doanh nghiệp -  14 giờ

Bán đi dự án "vàng" tại Cầu Giấy, CTX Holdings dự kiến ghi nhận kết quả kinh doanh cao nhất kể từ khi thành lập, đồng thời có nguồn lực để bước vào chu kỳ mới.

Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ

Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ

Diễn đàn quản trị -  14 giờ

Sự việc của C.P. Việt Nam là hồi chuông cảnh tỉnh cho các doanh nghiệp về hệ thống quản trị minh bạch và hiệu quả.

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Leader talk -  14 giờ

Với Tổng giám đốc BITEX Trần Thanh Thảo, muốn đất nước phát triển mạnh mẽ thì không có con đường nào bền vững hơn đầu tư vào giáo dục.

Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – viên ngọc mới của châu Á

Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – viên ngọc mới của châu Á

Bất động sản -  14 giờ

InterContinental Halong Bay, khu nghỉ dưỡng hạng sang mới nhất thuộc thương hiệu khách sạn cao cấp hàng đầu thế giới, đang được kỳ vọng sẽ thiết lập chuẩn mực mới cho du lịch nghỉ dưỡng miền Bắc. Nhưng điều gì khiến một thương hiệu toàn cầu như InterContinental lựa chọn Hạ Long?

Tổng thống Cộng hòa Litva đến Hà Nội trên chuyên cơ Vietjet

Tổng thống Cộng hòa Litva đến Hà Nội trên chuyên cơ Vietjet

Ống kính -  15 giờ

Tổng thống nước Cộng hòa Litva Gitanas Nauseda và phu nhân tới Hà Nội tối 11/6 trên chuyến bay chuyên cơ Vietjet, bắt đầu thăm chính thức Việt Nam từ ngày 11 - 12/6.

Đọc nhiều