Tiêu điểm
Đề xuất xây dựng 729km cao tốc giai đoạn 2021 – 2025
Dự án này được chia làm 12 dự án thành phần vận hành độc lập, triển khai theo hình thức đầu tư công từ Hà Tĩnh (Bãi Vọt) đến Quảng Trị (Cam Lộ), từ Quảng Ngãi đến Nha Trang (Khánh Hòa) và từ Cần Thơ đến Cà Mau. Tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng gần 147.000 tỷ đồng.
Tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo quy hoạch dài 2.063 km, trong đó hiện đã đưa vào khai thác 478 km, đang đầu tư 829 km, còn lại 756 km chưa đầu tư.
Trước đó, Quốc hội đã đề ra mục tiêu, “đến năm 2025, cơ bản hoàn thành tuyến đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông".
Do đó, tại phiên họp Quốc hội bất thường ngày 4/1/2022, Chính phủ đã đề nghị đầu tư thêm 729 km giai đoạn 2021-2025, trên các đoạn Bãi Vọt (Hà Tĩnh) - Cam Lộ (Quảng Trị), Quảng Ngãi - Nha Trang và Cần Thơ - Cà Mau, chia thành 12 dự án có thể vận hành khai thác độc lập.
Cụ thể, dự án có quy mô 4 làn xe (rộng 17m); tốc độ 100 - 120km/h. Tổng mức đầu tư khoảng 146.990 tỷ đồng, trong đó giai đoạn 2021 – 2025 bố trí khoảng 119.666 tỷ đồng, giai đoạn 2026 – 2030 bố trí khoảng 27.324 tỷ đồng. Nhu cầu sử dụng đất của dự án khoảng gần 5.500ha.
.jpg)
Trình bày báo cáo của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết thực tiễn triển khai các dự án theo phương thức đối tác công tư (PPP) thời gian qua còn gặp nhiều khó khăn, vì vậy, Chính phủ kiến nghị triển khai 12 dự án tiếp theo bằng hình thức đầu tư công; sau khi hoàn thành sẽ nhượng quyền thu phí để thu hồi vốn nhà nước.
Theo đó, áp dụng hình thức thu phí tự động không dừng, bố trí trạm tại các điểm ra, vào đường cao tốc, thu phí theo số km thực tế sử dụng.
"Hình thức đầu tư PPP sẽ được nghiên cứu áp dụng tại các dự án có nhu cầu vấn tải lớn, khả thi về tài chính như tuyến cao tốc vành đai đô thị, cao tốc hướng tâm...", theo ông Thể.
Dự án được chuẩn bị trong năm 2021 – 2022; giải phóng mặt bằng, tái định cư vào năm 2022 – 2023; khởi công từ năm 2023.
Với lộ trình trên, ông Thể cho biết nếu không phát sinh các tình huống phức tạp, đến năm 2025 có thể thông xe kỹ thuật toàn bộ các dự án thành phần, đưa vào khai thác một số đoạn; các đoạn phức tạp về kỹ thuật như có cầu, hầm lớn, xử lý đất yếu... sẽ đưa vào khai thác năm 2026.
Đoạn còn lại 27km trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông gồm Hòa Liên - Túy Loan sẽ được triển khai theo dự án riêng và cầu Cần Thơ 2 được đầu tư sau năm 2025.
Theo tờ trình, các dự án đường bộ cao tốc có tổng mức đầu tư lớn, thời gian thu hồi vốn kéo dài, trong khi nguồn thu chủ yếu có thể sụt giảm mạnh do tác động của nhiều yếu tố, nên tiềm ẩn nhiều rủi ro và không hấp dẫn các nhà đầu tư, tổ chức tín dụng; các nhà đầu tư khó khăn tiếp cận vốn tín dụng từ ngân hàng.
Một số ngân hàng thương mại và nhà đầu tư thực hiện dự án giao thông BOT thời gian qua cũng cho rằng hệ thống chính sách, pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) thiếu ổn định; những tồn tại, hạn chế của các dự án giao thông BOT giai đoạn trước vẫn chưa được xử lý dứt điểm; lưu lượng xe thực tế của các dự án giao thông BOT thấp hơn so với phương án tài chính.
“Vì vậy, các ngân hàng thương mại, nhà đầu tư quan ngại việc tiếp tục đầu tư các dự án giao thông BOT sẽ gia tăng rủi ro nợ xấu”, tờ trình của Chính phủ nêu rõ.
Xây dựng cơ chế để nhà đầu tư tư nhân tham gia dự án
Thẩm tra báo cáo nêu trên, theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, có ý kiến cho rằng Quốc hội đã ban hành Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư với kỳ vọng tạo đột phá trong thu hút nguồn lực đầu tư từ khu vực tư nhân nên cần tiếp tục quán triệt chủ trương lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư nhân, tiếp tục đẩy mạnh huy động đầu tư tư nhân. Vì vậy, Chính phủ cần xem xét, rà soát các khó khăn, vướng mắc của dự án để có cơ chế phù hợp, tiếp tục thực hiện thành công chủ trương này.
Theo đó, cân nhắc xây dựng cơ chế sử dụng nguồn vốn đầu tư công để hình thành quỹ đầu tư phát triển hạ tầng giao thông với lãi suất ưu đãi để nhà đầu tư tư nhân tiếp cận tham gia đầu tư dự án.
Ủy ban Kinh tế nhận thấy, thị trường vốn còn hạn chế, các doanh nghiệp chưa thông qua thị trường vốn để huy động vốn cho các dự án đầu tư hạ tầng mà chủ yếu là huy động vốn tín dụng từ các ngân hàng thương mại, cùng với những bất cập nêu trên vẫn chưa được khắc phục.
Do đó, khả năng các ngân hàng thương mại cho nhà đầu tư vay vốn để thực hiện dự án theo phương thức PPP là rất thấp.
Việc Chính phủ đề xuất đầu tư công để năm 2025 cơ bản hoàn thành tuyến đường bộ cao tốc Bắc Nam "là có cơ sở", theo ông Thanh.
Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ nghiên cứu, đề xuất giải pháp hữu hiệu để huy động vốn ngoài nhà nước cho các dự án giao thông PPP đã được Quốc hội phân bổ vốn theo kế hoạch.
Ngoài ra, Chính phủ cần giải trình, làm rõ hơn việc chỉ đề xuất đầu tư 729 km, còn lại 27 km sẽ đầu tư theo dự án riêng.
%20(1).jpg)
Theo ông Thanh, một số ý kiến đề nghị đầu tư dự án theo quy mô 4 làn xe với mặt đường 24,75m, bao gồm 2 làn dừng xe khẩn cấp (thay vì 17m như Chính phủ đề xuất) để phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam về đường cao tốc, đồng thời bảo đảm hiệu quả trong việc khai thác, mở rộng về sau.
Tuy nhiên, ý kiến khác cho rằng đầu tư dự án theo quy mô mặt đường 24,75m sẽ cần phải bổ sung thêm khoảng 50.000 tỷ đồng trong điều kiện ngân sách Nhà nước còn khó khăn.
Trước hai nhóm ý kiến nêu trên, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ giải trình, làm rõ vấn đề.
Theo quy hoạch hướng tuyến, 81,5km của dự án cao tốc đi trùng với đường Hồ Chí Minh. Vì vậy, Ủy ban Kinh tế đề nghị bổ sung, làm rõ phương án xử lý với các đoạn đi trùng để tránh ảnh hưởng đến nhu cầu đi lại, sinh hoạt của người dân và hiệu quả của các dự án liên quan.
Về thu hồi vốn đầu tư, Chính phủ dự kiến sẽ thực hiện nhượng quyền thu phí các dự án thành phần. Tuy nhiên, cơ chế nhượng quyền thu phí, tổ chức thu phí dự án đường cao tốc do nhà nước đầu tư đến nay chưa được ban hành. Đồng thời, qua giám sát, Ủy ban Kinh tế nhận thấy, việc thu phí tự động không dừng tại các dự án BOT còn nhiều bất cập. Chính phủ cần khẩn trương rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật để khắc phục.
Liên quan tiến độ, cơ quan thẩm tra cho rằng, cần khoảng 3 năm để khởi công và khoảng 2 - 3 năm để thi công, khả năng đến năm 2026 mới hoàn thành toàn tuyến. Do đó, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ xem xét điều chỉnh lại tiến độ hoàn thành trong báo cáo trình Quốc hội.
Qua giám sát dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2017 - 2020, Ủy ban Kinh tế cũng nhận thấy những khó khăn, vướng mắc về thiếu nguyên vật liệu, giá nguyên vật liệu tăng cao, bãi đổ thải... Do đó, cơ quan này đề nghị Chính phủ cần có các giải pháp và chỉ đạo quyết liệt để xử lý những vấn đề nêu trên, tránh ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng dự án cao tốc giai đoạn tới.
Đến năm 2030 sẽ đưa vào khai thác hơn 5.000km đường cao tốc
Doanh nghiệp vận hành đường cao tốc điêu đứng vì giãn cách
Với hoạt động thu phí giao thông, CII đã thực hiện dừng thu phí theo đúng yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Việc dừng thu phí tuy không ảnh hưởng đến hiệu quả các dự án BOT trong dài hạn nhưng ảnh hưởng trực tiếp theo chiều hướng giảm đến doanh thu và lợi nhuận CII trong năm tài chính 2021.
Đến năm 2030 sẽ đưa vào khai thác hơn 5.000km đường cao tốc
Đây là một trong những chỉ tiêu quan trọng của Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 vừa được Thủ tướng ký ban hành.
Thủ tướng đưa ra nguyên tắc phát triển các dự án cao tốc
Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, với các dự án cao tốc, nguồn vốn Nhà nước chỉ đóng vai trò ‘vốn mồi’ dẫn dắt các nguồn vốn khác.
Để doanh nghiệp vừa và nhỏ bước lên cao tốc EVFTA
Đội ngũ doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ Việt Nam đang tồn tại những khuyết điểm về năng lực, khó có thể tiếp cận những lợi thế mà các hiệp định tự do thương mại đem lại.
Những chướng ngại trên con đường bứt phá của kinh tế Việt Nam
Chiến tranh thương mại và kinh tế toàn cầu giảm tốc gây áp lực lên xuất khẩu, chuỗi cung ứng và tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Chương mới của làn sóng đầu tư Hoa Kỳ vào Việt Nam
Các doanh nghiệp Hoa Kỳ đang tăng mức độ quan tâm và mở rộng đầu tư tại Việt Nam, tập trung vào công nghệ cao, năng lượng và chuỗi cung ứng, đánh dấu một bước tiến mới.
Nguồn tiền cho phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số
Chính phủ dành 51.000 tỷ đồng cùng 1% chi thường xuyên, đồng thời đẩy mạnh hợp tác công tư để tài trợ vốn cho các mục tiêu khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Trump Organization muốn đẩy nhanh tiến độ dự án 1,5 tỷ USD ở Hưng Yên
Mong muốn này được ông Charles James Boyd Bowman, Tổng giám đốc dự án của Tập đoàn Trump Organization tại Việt Nam, chia sẻ trong cuộc gặp với Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Tiến tới Chính phủ không giấy tờ, quản trị thông minh
Chính phủ đẩy mạnh chuyển đổi số, hướng tới Chính phủ không giấy tờ và điều hành trên môi trường điện tử dựa trên dữ liệu.
KBC bắt tay The Trump Organization: Cú hích định hình lại đường lối quản trị
Thương vụ hợp tác giữa KBC với The Trump Organization chỉ đơn thuần là bước đi trong ngành bất động sản hay còn những toan tính khác của doanh nghiệp ông Đặng Thành Tâm?
Những chướng ngại trên con đường bứt phá của kinh tế Việt Nam
Chiến tranh thương mại và kinh tế toàn cầu giảm tốc gây áp lực lên xuất khẩu, chuỗi cung ứng và tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Tập đoàn Bamboo Capital có tân chủ tịch hội đồng quản trị
Người được coi là cầu nối trong các dự án liên doanh, hợp tác quốc tế là ông Tan Bo Quan vừa được bầu làm chủ tịch hội đồng quản trị Tập đoàn Bamboo Capital.
Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa
Các ngành nhựa và cao su đang chủ động xanh hóa, áp dụng kinh tế tuần hoàn để đáp ứng yêu cầu thị trường cũng như các quy định của pháp luật.
Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá
Logistics xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc, nếu không chuyển đổi doanh nghiệp ngành này sẽ bị loại khỏi “sân chơi” toàn cầu.
Chương mới của làn sóng đầu tư Hoa Kỳ vào Việt Nam
Các doanh nghiệp Hoa Kỳ đang tăng mức độ quan tâm và mở rộng đầu tư tại Việt Nam, tập trung vào công nghệ cao, năng lượng và chuỗi cung ứng, đánh dấu một bước tiến mới.
Bất động sản cởi trói, nợ xấu ngân hàng thoái lui
Các chuyên gia tài chính đều chung góc nhìn tích cực về sự cải thiện chất lượng tài sản ngân hàng cùng sự hồi phục chung của nền kinh tế, đặc biệt với những tháo gỡ ở nhóm ngành bất động sản.