“Nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng sau Tết Nguyên đán giảm theo quy luật hàng năm, giá các loại thực phẩm giảm do nguồn cung dồi dào là nguyên nhân chính làm chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3/2021 giảm 0,27% so với tháng trước, tăng 1,31% so với tháng 12/2020”, theo Tổng cục Thống kê.
Cụ thể, tháng 3 có 7/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giảm so với tháng trước.
Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm nhiều nhất với 1,46% (làm CPI chung giảm 0,49 điểm phần trăm), gồm lương thực tăng 0,01; thực phẩm giảm 2,2% ; ăn uống ngoài gia đình giảm 0,23%.
Trong đó, thực phẩm giảm mạnh chủ yếu do giá thịt lợn trong tháng giảm 3,87%, tác động làm CPI chung giảm 0,13 điểm phần trăm. Dịch tả lợn châu Phi được kiểm soát, nguồn cung thịt lợn được đảm bảo, giá các sản phẩm chế biến từ thịt lợn giảm (giá thịt quay, giò chả giảm 1,37%; thịt chế biến khác giảm 0,22%); giá thịt và trứng gia cầm giảm lần lượt 1,59% và 2,91%; giá rau tươi giảm 5,91%; giá quả tươi và chế biến giảm 3,28%.
Nhu cầu tiêu dùng về hàng hóa và dịch vụ của người dân sau Tết Nguyên đán giảm nên giá nhóm đồ uống và thuốc lá giảm 0,37%, trong đó giá nước giải khát có ga giảm 0,26%, rượu bia các loại giảm 0,5%, thuốc hút giảm 0,34%).
Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép giảm 0,2%; bưu chính viễn thông giảm 0,13%; nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình giảm 0,05%.
Ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhu cầu đi lại, du lịch giảm nên nhóm văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,03%. Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác giảm 0,28%.
Các nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng gồm nhóm giao thông tăng 2,29% (làm CPI chung tăng 0,22 điểm phần trăm), chủ yếu do ảnh hưởng của đợt điều chỉnh tăng giá xăng, dầu vào thời điểm 25/02/2021, 12/3/2021 và 27/3/2021, ở chiều ngược lại, giá một số mặt hàng giảm theo quy luật trở về mặt bằng giá thông thường sau Tết Nguyên đán.
Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,24%, do giá điện sinh hoạt tăng 0,52% (làm CPI chung tăng 0,02 điểm phần trăm); giá gas tăng 1,37%; giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 0,27% và giá dầu hỏa tăng 7,92%.
Nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,02% chủ yếu do thời tiết giao mùa, các loại vi rút gây bệnh sinh sôi mạnh, người dân dễ mắc bệnh hô hấp nên nhu cầu mua các loại thuốc tăng cường hệ miễn dịch tăng. Nhóm giáo dục tăng 0,01%.
CPI tháng 3/2021 tăng 1,31% so với tháng 12/2020 và tăng 1,16% so với cùng kỳ năm 2020. CPI bình quân quý I năm nay tăng 0,29% so với cùng kỳ năm trước do 5 nguyên nhân chủ yếu.
Thứ nhất, giá gạo trong nước tăng theo giá gạo xuất khẩu và nhu cầu tiêu dùng gạo nếp và gạo tẻ ngon trong dịp Tết Nguyên đán tăng cao làm cho giá gạo quý I/2021 tăng 8,55% (làm CPI chung tăng 0,22 điểm phần trăm).
Thứ hai, giá các mặt hàng thực phẩm tăng 0,49% (làm CPI chung tăng 0,1 điểm phần trăm).
Thứ ba, giá ăn uống ngoài gia đình tăng 2,08% theo giá lương thực, thực phẩm.
Thứ tư, giá gas trong nước tăng 7,58% do biến động theo giá gas thế giới.
Thứ năm, giá dịch vụ giáo dục tăng 4,49% do ảnh hưởng từ đợt tăng học phí năm học mới 2020-2021 theo lộ trình của Nghị định số 86/2015/NĐ-CP.
Bên cạnh đó, cũng có một số yếu tố góp phần kiềm chế CPI gồm: Chính phủ triển khai các gói hỗ trợ cho người dân và người sản xuất gặp khó khăn do dịch Covid-19, trong đó gói hỗ trợ của Tập đoàn Điện lực Việt Nam triển khai giảm giá điện, tiền điện cho khách hàng trong quý II và quý IV năm 2020 nên giá điện tháng 01/2021 giảm 16,88% so với tháng trước làm cho giá điện sinh hoạt bình quân quý I/2021 giảm 7,18% so với cùng kỳ năm 2020 (tác động làm CPI chung giảm 0,24 điểm phần trăm).
Cùng với đó, giá xăng dầu trong nước bình quân quý I/2021 giảm 9,54% so với cùng kỳ năm trước (tác động làm CPI chung giảm 0,34 điểm phần trăm) và giá dầu hỏa giảm 14,5%.
Đồng thời, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhu cầu đi lại, du lịch của người dân giảm so với cùng kỳ năm trước làm cho giá vé máy bay quý I/2021 giảm 24,28%; giá vé tàu hỏa giảm 10,03%; giá du lịch trọn gói giảm 4%.
Cuối cùng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp kiểm soát, khống chế dịch bệnh, bảo đảm sức khỏe người dân, giữ vững ổn định kinh tế - xã hội.
Lạm phát cơ bản tháng 3/2021 giảm 0,12% so với tháng trước và tăng 0,73% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ bản bình quân quý I/2021 tăng 0,67% so với bình quân cùng kỳ năm trước.
