Phát triển bền vững

Hướng đi cho nền nông nghiệp ‘thuận thiên’

Nguyễn Ánh Thứ năm, 23/05/2024 - 08:34

“Thuận thiên” là giải pháp bền vững giúp Đồng bằng sông Cửu Long phát triển kinh tế và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trồng lúa carbon thấp là mô hình nông nghiệp thuận thiên đem lại nhiều lợi ích. Ảnh: Hoàng Anh

Nói về “thuận thiên” đối với nông nghiệp miền Tây, GS. Andy Large, Giám đốc dự án Đại học Newcastle, cho biết, quan điểm này không chỉ chứa đựng yếu tố kinh tế mà còn đậm nét lịch sử, xã hội và văn hóa, là bí quyết lưu truyền cho thế hệ tương lai để cùng bảo vệ và phát triển Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trên thực tế, các giải pháp thuận thiên đang được ứng dụng trong rất nhiều mô hình nông nghiệp ở miền Tây, từ những dự án chiến lược như Đề án phát triển bền vững 1 triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao cho đến các mô hình xuất phát từ bà con nông dân như lúa – tôm, lúa – cá, nuôi thủy sản dưới tán rừng.

TS. Nguyễn Văn Kiền, Trưởng dự án Trường Đại học An Giang, Đại học Quốc gia TP.HCM, nhìn nhận, canh tác nông nghiệp thuận thiên là một giải pháp đột phá, giúp con người thích nghi hài hòa với thiên nhiên, thuận theo lợi ích tự nhiên để bảo vệ con người và hệ sinh thái.

Tuy nhiên, ông Kiền nhìn nhận, trên thực tế, nhiều mô hình thuận thiên chưa đem lại lợi ích thiết thực cho bà con nông dân.

Chẳng hạn như mô hình lúa thơm tôm sạch đã tận dụng được những giá trị thiên nhiên để tạo ra sản phẩm gạo và con tôm chất lượng cao, không sử dụng chế phẩm hóa học nhưng giá tôm thu mua lại bị “cào bằng” với giá tôm nuôi công nghiệp. Điều này xuất phát từ việc quyền định giá đang nằm trong tay lái buôn và doanh nghiệp.

Mặt khác, không phải mô hình thuận thiên nào cũng đem lại giá trị cao. Do đó, ông Kiền đề xuất cần phải xây dựng những mô hình nhỏ để minh chứng hiệu quả, sau đó nhân rộng, kết hợp với liên kết tiêu thụ, phát triển thị trường, từ đó vừa tối đa hóa lợi ích, vừa tạo văn hóa nông nghiệp thuận thiên cho bà con nông dân.

Còn theo GS. Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng danh dự Trường Đại học Nam Cần Thơ, hướng đi bền vững, thuận thiên nhất cho nông nghiệp Đồng bằng sông Cửu Long là giảm phát thải của cây lúa, sản xuất gạo carbon thấp.

Vị giáo sư cây lúa cho biết, theo tính toán, nếu tối ưu các biện pháp canh tác hữu cơ trên toàn bộ hơn 1,9 triệu héc ta lúa ở miền Tây sẽ giúp vùng giảm đến gần 11 triệu tấn khí thải carbon quy đổi đến năm 2030. Ngoài ra, việc tái sử dụng rơm rạ thay cho đốt bỏ cũng giúp giảm thiểu 50% lượng khí thải phát sinh.

Hiện nay, “dấu chân carbon” đang dần trở thành yêu cầu bắt buộc từ phía thị trường quốc tế. Do đó, giảm phát thải của cây lúa giúp gạo Việt Nam vững chân hơn trên trường quốc tế. Thậm chí, theo đề xuất từ phía doanh nghiệp, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng thương hiệu quốc gia cho gạo phát thải carbon thấp.

Một lợi ích thiết thực khác là câu chuyện tiềm năng khai thác tín chỉ carbon từ việc giảm phát thải cho cây lúa. Đây cũng là hợp phần quan trọng để gia tăng thu nhập cho bà con nông dân theo Đề án một triệu héc ta chuyên canh lúa bền vững của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Đáng chú ý, các giải pháp giảm phát thải cho cây lúa không hề phức tạp mà có thể dễ dàng ứng dụng ở các nông hộ, đơn cử như phương pháp “một phải năm giảm” (phải sử dụng giống được kiểm định, giảm tỷ lệ sử dụng giống, phân bón, thuốc trừ sâu, nước và thất thoát hậu thu hoạch); bón lót thay cho bón thúc…

Miền Tây không thiếu nước

Miền Tây không thiếu nước

Phát triển bền vững -  1 năm

Trong mùa khô, lượng nước đổ về Đồng bằng sông Cửu Long khoảng 60 – 70 tỷ m3, trong khi nhu cầu sử dụng chỉ khoảng 15 tỷ m3.

Kinh tế tuần hoàn ‘cứu’ Đồng bằng sông Cửu Long

Kinh tế tuần hoàn ‘cứu’ Đồng bằng sông Cửu Long

Phát triển bền vững -  1 năm

Các mô hình kinh tế tuần hoàn phù hợp với quan điểm chiến lược “thuận thiên” trong phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long, từ đó giải quyết những thách thức lớn của vùng đất Chín Rồng.

Miền Tây dẫn đầu về quản trị môi trường

Miền Tây dẫn đầu về quản trị môi trường

Diễn đàn quản trị -  1 năm

Hợp phần quản trị môi trường của Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) 2023 tiếp tục chứng kiến mức điểm “bết bát” của cả nước. Trong đó, Đồng bằng sông Cửu Long có tình hình khả quan hơn năm vùng kinh tế, xã hội còn lại.

Đồng bằng sông Cửu Long phải có dự án lớn, xoay chuyển tình thế

Đồng bằng sông Cửu Long phải có dự án lớn, xoay chuyển tình thế

Tiêu điểm -  1 năm

Sạt lở Đồng bằng sông Cửu Long là vấn đề lớn. Nếu đã đi vay vốn quốc tế thì phải làm các dự án lớn, xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái, chứ không làm vụn vặt, manh mún, Thủ tướng nhấn mạnh.

Đất nông nghiệp thành vàng nhờ du lịch: Cơ hội hay cạm bẫy?

Đất nông nghiệp thành vàng nhờ du lịch: Cơ hội hay cạm bẫy?

Phát triển bền vững -  5 giờ

Việt Nam hiện đang bước vào giai đoạn có thể xem là 'thời điểm vàng' để phát triển mô hình kinh tế du lịch đa giá trị từ nông nghiệp và đất nông nghiệp.

Chạm di sản, dựng tương lai

Chạm di sản, dựng tương lai

Phát triển bền vững -  1 ngày

Di sản đang bước sâu vào đời sống đương đại qua những sản phẩm và trải nghiệm được tạo tác chỉn chu, vừa giữ được tinh thần văn hóa, vừa bắt nhịp với thị trường.

AI mở lối hiện thực hóa ESG

AI mở lối hiện thực hóa ESG

Phát triển bền vững -  3 ngày

Ứng dụng AI gắn với quản trị dữ liệu chuẩn xác đang chứng minh ESG hoàn toàn có thể vận hành minh bạch, liên tục và mang lại giá trị bền vững cho doanh nghiệp.

AI là ‘đối tác chiến lược’ của ESG

AI là ‘đối tác chiến lược’ của ESG

Phát triển bền vững -  4 ngày

Trí tuệ nhân tạo (AI) được xem như “đối tác chiến lược” của phát triển bền vững, đồng hành xuyên suốt từ khâu lập kế hoạch, vận hành và báo cáo.

Bầu trời 'xanh' hơn nhờ nhiên liệu bay mới của Petrolimex

Bầu trời 'xanh' hơn nhờ nhiên liệu bay mới của Petrolimex

Phát triển bền vững -  4 ngày

Lần đầu tiên tại Việt Nam, Petrolimex ra mắt nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) giúp giảm 80% phát thải CO2, khẳng định cam kết hướng tới phát triển xanh.

Bất động sản Đông Bắc Hà Nội khai mở kỷ nguyên mới

Bất động sản Đông Bắc Hà Nội khai mở kỷ nguyên mới

Bất động sản -  2 giờ

Đồng hành cùng khí thế 80 năm lịch sử của đất nước, phía Đông bắc Hà Nội vươn lên thành tâm điểm bất động sản trong kỷ nguyên mới nhờ những thay đổi vượt bậc về hạ tầng.

Hạ tầng chiến lược - động lực bứt phá kinh tế

Hạ tầng chiến lược - động lực bứt phá kinh tế

Tiêu điểm -  3 giờ

Hàng loạt các dự án lớn được khởi công, khánh thành vượt tiến độ đã trở thành minh chứng cho tiềm lực mạnh mẽ của các doanh nghiệp trong nước.

Chủ tịch Cen Group Nguyễn Trung Vũ: Thị trường bất động sản sẽ thay đổi 'kinh khủng'

Chủ tịch Cen Group Nguyễn Trung Vũ: Thị trường bất động sản sẽ thay đổi 'kinh khủng'

Media -  4 giờ

Từ chỗ thiếu nguồn cung, thị trường bất động sản đang bùng nổ với sự xuất hiện của các dự án khu đô thị quy mô lớn chưa từng có.

Cánh cửa room ngoại phân hóa các ngân hàng

Cánh cửa room ngoại phân hóa các ngân hàng

Tài chính -  4 giờ

Trong bối cảnh mới, room ngoại không chỉ là “trần kỹ thuật” mà là “lựa chọn chiến lược”. Một số ngân hàng trống room vì không đủ hấp dẫn. Nhưng cũng có những ngân hàng tốt, giữ lại room cho đối tác chiến lược.

SHB cùng đất nước kiến tạo 'Niềm tin số'

SHB cùng đất nước kiến tạo 'Niềm tin số'

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng SHB – ông Đỗ Quang Vinh cùng hơn 300 KOL và các nhà quản lý, doanh nghiệp, nền tảng góp mặt tại Hội nghị KOL toàn quốc cùng nhau kiến tạo bản đồ niềm tin số quốc gia.

Đất nông nghiệp thành vàng nhờ du lịch: Cơ hội hay cạm bẫy?

Đất nông nghiệp thành vàng nhờ du lịch: Cơ hội hay cạm bẫy?

Phát triển bền vững -  5 giờ

Việt Nam hiện đang bước vào giai đoạn có thể xem là 'thời điểm vàng' để phát triển mô hình kinh tế du lịch đa giá trị từ nông nghiệp và đất nông nghiệp.

Vietjet khởi công trung tâm Kỹ thuật bảo dưỡng tàu bay tại Long Thành - Bước tiến mới của hàng không Việt Nam

Vietjet khởi công trung tâm Kỹ thuật bảo dưỡng tàu bay tại Long Thành - Bước tiến mới của hàng không Việt Nam

Doanh nghiệp -  6 giờ

Ngày 19/8/2025, Hãng hàng không Vietjet đã chính thức khởi công Trung tâm Kỹ thuật bảo dưỡng tàu bay tại Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.