Phát triển bền vững

Hướng đi cho nền nông nghiệp ‘thuận thiên’

Nguyễn Ánh Thứ năm, 23/05/2024 - 08:34

“Thuận thiên” là giải pháp bền vững giúp Đồng bằng sông Cửu Long phát triển kinh tế và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trồng lúa carbon thấp là mô hình nông nghiệp thuận thiên đem lại nhiều lợi ích. Ảnh: Hoàng Anh

Nói về “thuận thiên” đối với nông nghiệp miền Tây, GS. Andy Large, Giám đốc dự án Đại học Newcastle, cho biết, quan điểm này không chỉ chứa đựng yếu tố kinh tế mà còn đậm nét lịch sử, xã hội và văn hóa, là bí quyết lưu truyền cho thế hệ tương lai để cùng bảo vệ và phát triển Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trên thực tế, các giải pháp thuận thiên đang được ứng dụng trong rất nhiều mô hình nông nghiệp ở miền Tây, từ những dự án chiến lược như Đề án phát triển bền vững 1 triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao cho đến các mô hình xuất phát từ bà con nông dân như lúa – tôm, lúa – cá, nuôi thủy sản dưới tán rừng.

TS. Nguyễn Văn Kiền, Trưởng dự án Trường Đại học An Giang, Đại học Quốc gia TP.HCM, nhìn nhận, canh tác nông nghiệp thuận thiên là một giải pháp đột phá, giúp con người thích nghi hài hòa với thiên nhiên, thuận theo lợi ích tự nhiên để bảo vệ con người và hệ sinh thái.

Tuy nhiên, ông Kiền nhìn nhận, trên thực tế, nhiều mô hình thuận thiên chưa đem lại lợi ích thiết thực cho bà con nông dân.

Chẳng hạn như mô hình lúa thơm tôm sạch đã tận dụng được những giá trị thiên nhiên để tạo ra sản phẩm gạo và con tôm chất lượng cao, không sử dụng chế phẩm hóa học nhưng giá tôm thu mua lại bị “cào bằng” với giá tôm nuôi công nghiệp. Điều này xuất phát từ việc quyền định giá đang nằm trong tay lái buôn và doanh nghiệp.

Mặt khác, không phải mô hình thuận thiên nào cũng đem lại giá trị cao. Do đó, ông Kiền đề xuất cần phải xây dựng những mô hình nhỏ để minh chứng hiệu quả, sau đó nhân rộng, kết hợp với liên kết tiêu thụ, phát triển thị trường, từ đó vừa tối đa hóa lợi ích, vừa tạo văn hóa nông nghiệp thuận thiên cho bà con nông dân.

Còn theo GS. Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng danh dự Trường Đại học Nam Cần Thơ, hướng đi bền vững, thuận thiên nhất cho nông nghiệp Đồng bằng sông Cửu Long là giảm phát thải của cây lúa, sản xuất gạo carbon thấp.

Vị giáo sư cây lúa cho biết, theo tính toán, nếu tối ưu các biện pháp canh tác hữu cơ trên toàn bộ hơn 1,9 triệu héc ta lúa ở miền Tây sẽ giúp vùng giảm đến gần 11 triệu tấn khí thải carbon quy đổi đến năm 2030. Ngoài ra, việc tái sử dụng rơm rạ thay cho đốt bỏ cũng giúp giảm thiểu 50% lượng khí thải phát sinh.

Hiện nay, “dấu chân carbon” đang dần trở thành yêu cầu bắt buộc từ phía thị trường quốc tế. Do đó, giảm phát thải của cây lúa giúp gạo Việt Nam vững chân hơn trên trường quốc tế. Thậm chí, theo đề xuất từ phía doanh nghiệp, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng thương hiệu quốc gia cho gạo phát thải carbon thấp.

Một lợi ích thiết thực khác là câu chuyện tiềm năng khai thác tín chỉ carbon từ việc giảm phát thải cho cây lúa. Đây cũng là hợp phần quan trọng để gia tăng thu nhập cho bà con nông dân theo Đề án một triệu héc ta chuyên canh lúa bền vững của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Đáng chú ý, các giải pháp giảm phát thải cho cây lúa không hề phức tạp mà có thể dễ dàng ứng dụng ở các nông hộ, đơn cử như phương pháp “một phải năm giảm” (phải sử dụng giống được kiểm định, giảm tỷ lệ sử dụng giống, phân bón, thuốc trừ sâu, nước và thất thoát hậu thu hoạch); bón lót thay cho bón thúc…

Miền Tây không thiếu nước

Miền Tây không thiếu nước

Phát triển bền vững -  1 năm

Trong mùa khô, lượng nước đổ về Đồng bằng sông Cửu Long khoảng 60 – 70 tỷ m3, trong khi nhu cầu sử dụng chỉ khoảng 15 tỷ m3.

Kinh tế tuần hoàn ‘cứu’ Đồng bằng sông Cửu Long

Kinh tế tuần hoàn ‘cứu’ Đồng bằng sông Cửu Long

Phát triển bền vững -  1 năm

Các mô hình kinh tế tuần hoàn phù hợp với quan điểm chiến lược “thuận thiên” trong phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long, từ đó giải quyết những thách thức lớn của vùng đất Chín Rồng.

Miền Tây dẫn đầu về quản trị môi trường

Miền Tây dẫn đầu về quản trị môi trường

Diễn đàn quản trị -  1 năm

Hợp phần quản trị môi trường của Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) 2023 tiếp tục chứng kiến mức điểm “bết bát” của cả nước. Trong đó, Đồng bằng sông Cửu Long có tình hình khả quan hơn năm vùng kinh tế, xã hội còn lại.

Đồng bằng sông Cửu Long phải có dự án lớn, xoay chuyển tình thế

Đồng bằng sông Cửu Long phải có dự án lớn, xoay chuyển tình thế

Tiêu điểm -  1 năm

Sạt lở Đồng bằng sông Cửu Long là vấn đề lớn. Nếu đã đi vay vốn quốc tế thì phải làm các dự án lớn, xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái, chứ không làm vụn vặt, manh mún, Thủ tướng nhấn mạnh.

Tín chỉ carbon và cơ hội 1,9 tỷ USD

Tín chỉ carbon và cơ hội 1,9 tỷ USD

Phát triển bền vững -  21 phút

Tín chỉ carbon có thể đem về nguồn thu 1,9 tỷ USD mỗi năm, đóng góp 0,3 điểm phần trăm tăng trưởng GDP cho Việt Nam theo kịch bản giá cao.

Xu hướng lãnh đạo mới: Giám đốc tài chính am hiểu về ESG

Xu hướng lãnh đạo mới: Giám đốc tài chính am hiểu về ESG

Phát triển bền vững -  1 giờ

Trong dòng chảy thực hành ESG, một xu hướng lãnh đạo mới đang được hình thành là sự xuất hiện của các giám đốc tài chính có sự am hiểu về phát triển bền vững.

Nhựa tái chế Duytan hợp tác với Marico SEA tái chế bao bì

Nhựa tái chế Duytan hợp tác với Marico SEA tái chế bao bì

Phát triển bền vững -  2 giờ

Nhựa tái chế Duytan cùng Marico SEA ký kết thỏa thuận hợp tác về thu gom và tái chế bao bì nhựa nhằm thực thi trách nhiệm của nhà sản xuất về thu gom, tái chế.

Gỡ khó 'bài toán' tài chính ESG cho doanh nghiệp xuất khẩu

Gỡ khó 'bài toán' tài chính ESG cho doanh nghiệp xuất khẩu

Phát triển bền vững -  2 ngày

Để xuất khẩu bền vững, cắt giảm phát thải là "tấm thẻ ưu tiên” giúp doanh nghiệp mở rộng sự hiện diện tại các thị trường cao cấp và nâng tầm giá trị thương hiệu.

Ra mắt Cộng đồng sinh viên phát triển bền vững

Ra mắt Cộng đồng sinh viên phát triển bền vững

Phát triển bền vững -  4 ngày

Dear Our Community và Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia TP.HCM chính thức ra mắt Cộng đồng sinh viên phát triển Bền vững.

Tín chỉ carbon và cơ hội 1,9 tỷ USD

Tín chỉ carbon và cơ hội 1,9 tỷ USD

Phát triển bền vững -  21 phút

Tín chỉ carbon có thể đem về nguồn thu 1,9 tỷ USD mỗi năm, đóng góp 0,3 điểm phần trăm tăng trưởng GDP cho Việt Nam theo kịch bản giá cao.

Tại sao cần phát triển công nghệ AI của riêng Việt Nam?

Tại sao cần phát triển công nghệ AI của riêng Việt Nam?

Diễn đàn quản trị -  58 phút

Công nghệ AI giờ đây giống như một mặt trận, mà nếu Việt Nam không sớm có chủ quyền sẽ khó phát triển kinh tế và đảm bảo an ninh quốc gia.

Doanh nghiệp với AI và Data: Chiến lược khôn ngoan là 'âm thầm hành động'

Doanh nghiệp với AI và Data: Chiến lược khôn ngoan là 'âm thầm hành động'

Sổ tay quản trị -  1 giờ

Thay vì chạy theo tuyên bố “AI-first”, lựa chọn khôn ngoan là thực hiện các dự án nhỏ, đo lường tác động và song song chuẩn hoá hạ tầng.

Sóng đầu cơ thổi giá nhà ở

Sóng đầu cơ thổi giá nhà ở

Bất động sản -  1 giờ

Bên cạnh vướng mắc pháp lý khiến nguồn cung tắc nghẽn, đẩy giá chung cư tăng cao, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, nhiều doanh nghiệp chủ ý nâng giá bán để gia tăng lợi nhuận.

Xu hướng lãnh đạo mới: Giám đốc tài chính am hiểu về ESG

Xu hướng lãnh đạo mới: Giám đốc tài chính am hiểu về ESG

Phát triển bền vững -  1 giờ

Trong dòng chảy thực hành ESG, một xu hướng lãnh đạo mới đang được hình thành là sự xuất hiện của các giám đốc tài chính có sự am hiểu về phát triển bền vững.

Vì sao lạm phát, tỷ giá tăng vọt nhưng giới chuyên gia tin rằng 'không đáng ngại'?

Vì sao lạm phát, tỷ giá tăng vọt nhưng giới chuyên gia tin rằng 'không đáng ngại'?

Tài chính -  2 giờ

Dù chịu nhiều áp lực từ vĩ mô và bất ổn địa chính trị, giới chuyên môn cho rằng áp lực giá cả và tỷ giá sẽ sớm hạ nhiệt vào cuối năm 2025.

Cam kết chung tăng cường thúc đẩy quan hệ thương mại, đầu tư Việt - Anh

Cam kết chung tăng cường thúc đẩy quan hệ thương mại, đầu tư Việt - Anh

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Đẩy mạnh cam kết chung trong thúc đẩy tăng trưởng, tăng cường hợp tác xuyên biên giới và khai phá các cơ hội thương mại, đầu tư mới giữa Việt Nam và Vương quốc Anh.