Phát triển bền vững

Hướng đi cho nền nông nghiệp ‘thuận thiên’

Nguyễn Ánh Thứ năm, 23/05/2024 - 08:34

“Thuận thiên” là giải pháp bền vững giúp Đồng bằng sông Cửu Long phát triển kinh tế và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trồng lúa carbon thấp là mô hình nông nghiệp thuận thiên đem lại nhiều lợi ích. Ảnh: Hoàng Anh

Nói về “thuận thiên” đối với nông nghiệp miền Tây, GS. Andy Large, Giám đốc dự án Đại học Newcastle, cho biết, quan điểm này không chỉ chứa đựng yếu tố kinh tế mà còn đậm nét lịch sử, xã hội và văn hóa, là bí quyết lưu truyền cho thế hệ tương lai để cùng bảo vệ và phát triển Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trên thực tế, các giải pháp thuận thiên đang được ứng dụng trong rất nhiều mô hình nông nghiệp ở miền Tây, từ những dự án chiến lược như Đề án phát triển bền vững 1 triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao cho đến các mô hình xuất phát từ bà con nông dân như lúa – tôm, lúa – cá, nuôi thủy sản dưới tán rừng.

TS. Nguyễn Văn Kiền, Trưởng dự án Trường Đại học An Giang, Đại học Quốc gia TP.HCM, nhìn nhận, canh tác nông nghiệp thuận thiên là một giải pháp đột phá, giúp con người thích nghi hài hòa với thiên nhiên, thuận theo lợi ích tự nhiên để bảo vệ con người và hệ sinh thái.

Tuy nhiên, ông Kiền nhìn nhận, trên thực tế, nhiều mô hình thuận thiên chưa đem lại lợi ích thiết thực cho bà con nông dân.

Chẳng hạn như mô hình lúa thơm tôm sạch đã tận dụng được những giá trị thiên nhiên để tạo ra sản phẩm gạo và con tôm chất lượng cao, không sử dụng chế phẩm hóa học nhưng giá tôm thu mua lại bị “cào bằng” với giá tôm nuôi công nghiệp. Điều này xuất phát từ việc quyền định giá đang nằm trong tay lái buôn và doanh nghiệp.

Mặt khác, không phải mô hình thuận thiên nào cũng đem lại giá trị cao. Do đó, ông Kiền đề xuất cần phải xây dựng những mô hình nhỏ để minh chứng hiệu quả, sau đó nhân rộng, kết hợp với liên kết tiêu thụ, phát triển thị trường, từ đó vừa tối đa hóa lợi ích, vừa tạo văn hóa nông nghiệp thuận thiên cho bà con nông dân.

Còn theo GS. Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng danh dự Trường Đại học Nam Cần Thơ, hướng đi bền vững, thuận thiên nhất cho nông nghiệp Đồng bằng sông Cửu Long là giảm phát thải của cây lúa, sản xuất gạo carbon thấp.

Vị giáo sư cây lúa cho biết, theo tính toán, nếu tối ưu các biện pháp canh tác hữu cơ trên toàn bộ hơn 1,9 triệu héc ta lúa ở miền Tây sẽ giúp vùng giảm đến gần 11 triệu tấn khí thải carbon quy đổi đến năm 2030. Ngoài ra, việc tái sử dụng rơm rạ thay cho đốt bỏ cũng giúp giảm thiểu 50% lượng khí thải phát sinh.

Hiện nay, “dấu chân carbon” đang dần trở thành yêu cầu bắt buộc từ phía thị trường quốc tế. Do đó, giảm phát thải của cây lúa giúp gạo Việt Nam vững chân hơn trên trường quốc tế. Thậm chí, theo đề xuất từ phía doanh nghiệp, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng thương hiệu quốc gia cho gạo phát thải carbon thấp.

Một lợi ích thiết thực khác là câu chuyện tiềm năng khai thác tín chỉ carbon từ việc giảm phát thải cho cây lúa. Đây cũng là hợp phần quan trọng để gia tăng thu nhập cho bà con nông dân theo Đề án một triệu héc ta chuyên canh lúa bền vững của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Đáng chú ý, các giải pháp giảm phát thải cho cây lúa không hề phức tạp mà có thể dễ dàng ứng dụng ở các nông hộ, đơn cử như phương pháp “một phải năm giảm” (phải sử dụng giống được kiểm định, giảm tỷ lệ sử dụng giống, phân bón, thuốc trừ sâu, nước và thất thoát hậu thu hoạch); bón lót thay cho bón thúc…

Miền Tây không thiếu nước

Miền Tây không thiếu nước

Phát triển bền vững -  9 tháng

Trong mùa khô, lượng nước đổ về Đồng bằng sông Cửu Long khoảng 60 – 70 tỷ m3, trong khi nhu cầu sử dụng chỉ khoảng 15 tỷ m3.

Kinh tế tuần hoàn ‘cứu’ Đồng bằng sông Cửu Long

Kinh tế tuần hoàn ‘cứu’ Đồng bằng sông Cửu Long

Phát triển bền vững -  9 tháng

Các mô hình kinh tế tuần hoàn phù hợp với quan điểm chiến lược “thuận thiên” trong phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long, từ đó giải quyết những thách thức lớn của vùng đất Chín Rồng.

Miền Tây dẫn đầu về quản trị môi trường

Miền Tây dẫn đầu về quản trị môi trường

Diễn đàn quản trị -  11 tháng

Hợp phần quản trị môi trường của Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) 2023 tiếp tục chứng kiến mức điểm “bết bát” của cả nước. Trong đó, Đồng bằng sông Cửu Long có tình hình khả quan hơn năm vùng kinh tế, xã hội còn lại.

Đồng bằng sông Cửu Long phải có dự án lớn, xoay chuyển tình thế

Đồng bằng sông Cửu Long phải có dự án lớn, xoay chuyển tình thế

Tiêu điểm -  1 năm

Sạt lở Đồng bằng sông Cửu Long là vấn đề lớn. Nếu đã đi vay vốn quốc tế thì phải làm các dự án lớn, xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái, chứ không làm vụn vặt, manh mún, Thủ tướng nhấn mạnh.

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Phát triển bền vững -  14 giờ

Các ngành nhựa và cao su đang chủ động xanh hóa, áp dụng kinh tế tuần hoàn để đáp ứng yêu cầu thị trường cũng như các quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Phát triển bền vững -  19 giờ

Logistics xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc, nếu không chuyển đổi doanh nghiệp ngành này sẽ bị loại khỏi “sân chơi” toàn cầu.

Bếp đun ít khói và bước chân đồng hành của Tập đoàn TH trên hành trình trung hoà carbon

Bếp đun ít khói và bước chân đồng hành của Tập đoàn TH trên hành trình trung hoà carbon

Phát triển bền vững -  1 ngày

Từ năm 2022 đến nay, Tập đoàn TH đã góp phần quan trọng vào chuỗi hoạt động trao tặng hơn 200.000 bếp cho bà con nông dân các tỉnh thành trong cả nước; tương đương góp phần giảm 400.000 tấn khí CO2.

Thách thức từ 'luật chơi xanh' ngành hàng hải

Thách thức từ 'luật chơi xanh' ngành hàng hải

Phát triển bền vững -  3 ngày

Ngành hàng hải đối diện với bài toán chuyển đổi xanh để đáp ứng yêu cầu của đối tác cũng như quy định pháp lý của thị trường quốc tế.

Tắt đèn Bật ý tưởng 2025: Hành trình 15 năm và bước tiến mới

Tắt đèn Bật ý tưởng 2025: Hành trình 15 năm và bước tiến mới

Phát triển bền vững -  1 tuần

Với thông điệp "Tắt sống nhanh - Bật sống xanh", chiến dịch Tắt đèn Bật ý tưởng 2025 đã chính thức quay trở lại để tiếp tục hành trình bảo vệ môi trường.

KBC bắt tay The Trump Organization: Cú hích định hình lại đường lối quản trị

KBC bắt tay The Trump Organization: Cú hích định hình lại đường lối quản trị

Doanh nghiệp -  24 phút

Thương vụ hợp tác giữa KBC với The Trump Organization chỉ đơn thuần là bước đi trong ngành bất động sản hay còn những toan tính khác của doanh nghiệp ông Đặng Thành Tâm?

Những chướng ngại trên con đường bứt phá của kinh tế Việt Nam

Những chướng ngại trên con đường bứt phá của kinh tế Việt Nam

Tiêu điểm -  2 giờ

Chiến tranh thương mại và kinh tế toàn cầu giảm tốc gây áp lực lên xuất khẩu, chuỗi cung ứng và tăng trưởng kinh tế Việt Nam.

Tập đoàn Bamboo Capital có tân chủ tịch hội đồng quản trị

Tập đoàn Bamboo Capital có tân chủ tịch hội đồng quản trị

Hồ sơ quản trị -  2 giờ

Người được coi là cầu nối trong các dự án liên doanh, hợp tác quốc tế là ông Tan Bo Quan vừa được bầu làm chủ tịch hội đồng quản trị Tập đoàn Bamboo Capital.

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Phát triển bền vững -  14 giờ

Các ngành nhựa và cao su đang chủ động xanh hóa, áp dụng kinh tế tuần hoàn để đáp ứng yêu cầu thị trường cũng như các quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Phát triển bền vững -  19 giờ

Logistics xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc, nếu không chuyển đổi doanh nghiệp ngành này sẽ bị loại khỏi “sân chơi” toàn cầu.

Chương mới của làn sóng đầu tư Hoa Kỳ vào Việt Nam

Chương mới của làn sóng đầu tư Hoa Kỳ vào Việt Nam

Tiêu điểm -  23 giờ

Các doanh nghiệp Hoa Kỳ đang tăng mức độ quan tâm và mở rộng đầu tư tại Việt Nam, tập trung vào công nghệ cao, năng lượng và chuỗi cung ứng, đánh dấu một bước tiến mới.

Bất động sản cởi trói, nợ xấu ngân hàng thoái lui

Bất động sản cởi trói, nợ xấu ngân hàng thoái lui

Tài chính -  23 giờ

Các chuyên gia tài chính đều chung góc nhìn tích cực về sự cải thiện chất lượng tài sản ngân hàng cùng sự hồi phục chung của nền kinh tế, đặc biệt với những tháo gỡ ở nhóm ngành bất động sản.