Dù Covid-19, vốn FDI vẫn đổ vào Việt Nam 13,9 tỷ USD kể từ đầu năm

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và đầu tư, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài 5 tháng đầu năm nay đạt 13,9 tỷ USD, bằng 83% so với cùng kỳ năm trước.

Mặc dù vốn đăng ký cấp mới và vốn điều chỉnh tăng hơn so với cùng kỳ, song góp vốn mua cổ phần của các nhà đầu tư ngoại lại giảm mạnh, làm giảm tổng vốn đầu tư.

Tuy nhiên, nếu xét về giá trị, vốn đăng ký 5 tháng đầu năm 2020 vẫn tăng so với cùng kỳ các năm 2016-2018 (tăng 40% so với năm 2018, 14% so với năm 2017 và 26% so với năm 2016).

Trong đó, có 1.212 dự án mới được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, tổng vốn đăng ký đạt 7,44 tỷ USD, giảm 11% về số dự án nhưng tăng 15,2% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm trước.

Vốn đầu tư tăng là do trong 5 tháng đầu năm có dự án Nhà máy điện khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) Bạc Liêu được cấp giấy chứng nhận mới với tổng vốn đầu tư 4 tỷ USD, chiếm 54% tổng vốn đăng ký mới. Do đó, quy mô mỗi dự án bình quân tăng hơn so với cùng kỳ, từ 4,7 triệu USD năm 2019 lên 6,1 triệu USD năm 2020.

Theo đó, Nhà máy điện khí LNG Bạc Liêu là dự án điện quy mô lớn lần đầu tiên do nhà đầu tư nước ngoài đầu tư theo hình thức IPP (dự án điện độc lập), thuộc Trung tâm nhiệt điện khí LNG Bạc Liêu có tổng công suất 3.200 MW.

Tổ hợp nhà máy phát điện trên bờ được đặt tại xã Vĩnh Hậu A, huyện Hòa Bình với diện tích 40 ha; tổ hợp kho cảng LNG nằm trên vùng biển tỉnh Bạc Liêu (diện tích 100 ha), cách vị trí nhà máy điện 35 km. Công ty Delta Offshore Energy Pte. Ltd (DOE Singapore) là chủ đầu tư dự án và Tập đoàn Bechtel (Hoa Kỳ) là tổng thầu EPC của dự án.

Về vốn điều chỉnh, có 436 lượt dự án đăng ký điều chỉnh với tổng vốn tăng thêm đạt trên 3,45 tỷ USD, tăng 31% so với cùng kỳ năm 2019.

Vốn điều chỉnh tăng đột biến sau khi giảm liên tục trong 3 tháng đầu năm 2020 do có dự án Tổ hợp hoá dầu miền Nam tại Bà Rịa - Vũng Tàu điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 1,386 tỷ USD. 

Sau khi được phép tăng vốn, dự án Tổ hợp hóa dầu miền Nam hay còn gọi là Tổ hợp hóa dầu Long Sơn đã nâng vốn từ 3,7 tỷ USD lên gần 5,1 tỷ USD. Dự án này được quyết định đầu tư vào năm 2008, nhưng sau đó đã liên tục được điều chỉnh, đổi chủ đầu tư.

Cuối cùng, đến tháng 6/2018, Tổ hợp hóa dầu miền Nam đã trở thành dự án 100% vốn đầu tư của doanh nghiệp Thái Lan sau khi Tập đoàn SCG ký thỏa thuận mua lại 29% cổ phần của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (Petro Vietnam) trong dự án. 

Sau nhiều năm lận đận, dự án đã được khởi công xây dựng từ đầu năm 2018. Cùng với việc đề xuất được tăng vốn đầu tư vào năm ngoái, Tập đoàn SCG cũng đã cam kết đưa dự án vận hành vào cuối năm 2022.

Đối với góp vốn, mua cổ phần, kể từ đầu năm đến nay đã có 3.528 lượt góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài với tổng giá trị gần 2,99 tỷ USD, tăng 12% số lượt góp vốn, mua cổ phần nhưng chỉ bằng 39% giá trị so với cùng kỳ năm trước.

Mặc dù số lượt góp vốn, mua cổ phần tăng, song quy mô góp vốn nhỏ, bình quân chỉ có 0,85 triệu USD/lượt góp vốn, nhỏ hơn nhiều so với quy mô bình quân so với cùng kỳ (2,42 triệu USD/lượt).

Cơ cấu giá trị góp vốn, mua cổ phần trong tổng vốn đầu tư đăng ký cũng giảm đáng kể so với cùng kỳ, từ 45% trong 5 tháng năm 2019 xuống 22% trong cùng kỳ năm nay.

Theo thống kê của cục này, dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) kể từ đầu năm đến nay đã giải ngân được 6,7 tỷ USD, bằng 92% so với cùng kỳ năm trước.

Theo lĩnh vực đầu tư, các nhà đầu tư ngoại đã rót vốn vào 18 ngành lĩnh vực, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo dẫn đầu. Sản xuất, phân phối điện đứng thứ hai. Thứ ba là lĩnh vực bán buôn, bán lẻ.

Theo đối tác đầu tư, 96 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam, trong đó, Singapore dẫn đầu. Tiếp theo lần lượt là Thái Lan, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan. 

Nếu xét theo số lượng dự án thì Hàn Quốc đứng vị trí thứ nhất với 325 dự án, Trung Quốc đứng vị trí thứ hai với 176 dự án, Nhật Bản đứng thứ ba với 133 dự án, Hồng Kông đứng thứ tư với 113 dự án, Singapore thứ năm với 103 dự án.

Theo địa bàn đầu tư, nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 57 tỉnh thành phố, trong đó Bạc Liêu thu hút nhiều nhất. Theo sau là Bà Rịa – Vũng Tàu và TP.HCM.

Nếu xét theo số lượng dự án thì thành phố Hồ Chí Minh dẫn đầu với 450 dự án, Hà Nội đứng thứ hai với 258 dự án, Bắc Ninh đứng thứ ba với 78 dự án.

Kim ngạch xuất khẩu của khu vực đầu tư nước ngoài đã giảm trở lại sau khi tăng nhẹ trong 4 tháng đầu năm nay. Xuất khẩu kể cả dầu thô đạt 66 tỷ USD, giảm 7% so kỳ năm trước, chiếm 70% kim ngạch xuất khẩu. Xuất khẩu không kể dầu thô đạt 65,4 tỷ USD, giảm 6,8% so với cùng kỳ, chiếm 69% kim ngạch xuất khẩu.

Nhập khẩu của khu vực đầu tư nước ngoài đạt 55,5 tỷ USD, giảm 4% so cùng kỳ năm 2019 và chiếm 58% kim ngạch nhập khẩu.

Mặc dù bị tác động bởi dịch Covid-19, song trong 5 tháng đầu năm 2020, khu vực đầu tư nước ngoài vẫn xuất siêu 10,5 tỷ USD kể cả dầu thô và xuất siêu 9,8 tỷ USD không kể dầu thô, bù đắp phần nhập siêu của khu vực trong nước.