Tại sao phải bảo hộ sở hữu trí tuệ?

Hường Hoàng Thứ năm, 05/05/2022 - 16:37

Khi công nghệ thông tin càng phát triển, lĩnh vực sở hữu trí tuệ lại càng được các doanh nghiệp và công chúng quan tâm. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết sở hữu trí tuệ là gì và tại sao phải bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.

Sở hữu trí tuệ là lĩnh vực ngày càng được quan tâm thời gian gần đây (Ảnh: Thái An Law)

Khi vào thị trường và thành công thu hút khách hàng, không sớm thì muộn một sản phẩm mới sẽ bị đối thủ cạnh tranh sản xuất các sản phẩm giống hoặc tương tự. Trong một số trường hợp, đối thủ cạnh tranh sẽ được hưởng lợi lớn hơn so với nhà sáng tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ nguyên gốc. 

Những doanh nghiệp này có thể tiếp cận thị trường lớn hơn, có quan hệ tốt hơn với các nhà phân phối chính, tiếp cận với các nguồn nguyên liệu thô rẻ hơn hoặc có thể tiết kiệm được quy mô sản xuất, do đó họ có thể sản xuất một sản phẩm tương tự hoặc giống hệt với giá thành rẻ hơn. 

Mặc dù nhà sáng tạo gốc đã đầu tư đáng kể vào việc phát triển sản phẩm mới, nhưng đối thủ cạnh tranh lại hưởng lợi từ kết quả đầu tư đó mà chẳng mất một xu nào cho thành quả sáng tạo và sáng chế của họ. Điều này có thể gây áp lực nặng nề cho nhà sáng tạo gốc và thậm chí có thể đẩy họ ra khỏi thị trường.

Đây là lý do quan trọng duy nhất khiến các doanh nghiệp vừa và nhỏ phải cân nhắc khi sử dụng hệ thống sở hữu trí tuệ để bảo vệ sản phẩm sáng tạo và sáng chế của mình để độc quyền sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thương hiệu, tác phẩm văn học nghệ thuật và các tài sản vô hình khác. 

Bảo hộ sở hữu trí tuệ theo pháp luật đem lại quyền sở hữu cho nhà sáng tạo gốc đối với tác phẩm sáng tạo hoặc đổi mới, do đó sẽ hạn chế phạm vi sao chép và bắt chước của các đối thủ cạnh tranh một cách đáng kể.

Tài sản vô hình

Tài sản của một doanh nghiệp nhìn chung được chia thành hai loại: tài sản hữu hình (gồm nhà xưởng, máy móc, tài chính và cơ sở hạ tầng) và tài sản vô hình (gồm nguồn nhân lực, bí quyết kỹ thuật đến ý tưởng, chiến lược, kế hoạch kinh doanh, thương hiệu, kiểu dáng và các kết quả vô hình khác được tạo ra bởi các tài năng sáng tạo và đổi mới của công ty). 

Trước đây, tài sản hữu hình là tài sản có giá trị chính của một công ty và được coi là tài sản có tính quyết định trong việc xác định khả năng cạnh tranh của một doanh nghiệp trên thị trường. Trong những năm gần đây, điều này cơ bản đã thay đổi. Các doanh nghiệp đang nhận ra rằng các tài sản vô hình đang trở nên có giá trị hơn so với tài sản hữu hình.

Ngày nay, nhiều doanh nghiệp hàng đầu trong nhiều lĩnh vực kinh doanh đã và đang thuê các công ty khác thực hiện phần lớn những công việc sản xuất. Họ chủ yếu tập trung vào việc tạo ra sản phẩm và kiểu dáng mới và quảng bá thương hiệu (hoặc nhãn hiệu) của mình để thu hút khách hàng. Trong khi khâu thiết kế được thực hiện ở một nơi thì khâu sản xuất các sản phẩm đó lại được thực hiện ở nơi khác. 

Đối với những doanh nghiệp này, giá trị tài sản hữu hình của họ có thể rất ít, nhưng tài sản vô hình của họ (ví dụ, danh tiếng thương hiệu và/hoặc quyền sở hữu độc quyền các công nghệ quan trọng hoặc các kiểu dáng hấp dẫn) – những nhân tố chính cho thành công của họ - lại có giá trị rất cao.

Việc bảo hộ pháp lý tài sản vô hình thông qua hệ thống sở hữu trí tuệ mang lại cho chủ sở hữu độc quyền sử dụng những tài sản đó trong kinh doanh, biến tài sản vô hình thành quyền sở hữu độc quyền trong một thời hạn nhất định. 

Quay trở lại ví dụ nêu trên, những doanh nghiệp thuê gia công để sản xuất sản phẩm có thể tiếp tục mở rộng hoạt động của mình vì đối tượng để bán chính trong sản phẩm của họ là kiểu dáng sáng tạo, các công nghệ và/hoặc nhãn hiệu độc quyền - tất cả những đối tượng đó đều là tài sản tư hữu độc quyền nhờ sử dụng có hiệu quả việc bảo hộ do hệ thống sở hữu trí tuệ mang lại.

Nói tóm lại, bảo hộ sở hữu trí tuệ khiến cho tài sản vô hình trở nên “hữu hình hơn một chút" bằng cách biến chúng thành những tài sản độc quyền.

Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ thúc đẩy giới trẻ sáng tạo và mạnh dạn đầu tư

Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ thúc đẩy giới trẻ sáng tạo và mạnh dạn đầu tư

Leader talk -  7 năm

Ông Adam Sitkoff, Giám đốc điều hành Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam cho rằng, đẩy mạnh việc thực thi Quyền sở hữu Trí tuệ tại Việt Nam không phải là câu chuyện làm giàu cho các công ty lớn mà chính là để cải thiện môi trường kinh doanh tại Việt Nam.

Cách AI viết lại mô hình kinh doanh của doanh nghiệp

Cách AI viết lại mô hình kinh doanh của doanh nghiệp

Diễn đàn quản trị -  1 ngày

AI không còn là công cụ hỗ trợ, mà trở thành “nhân viên số” song hành cùng con người, giúp doanh nghiệp nhân rộng năng lực mà không tăng chi phí

Cách người làm L&D viết lại vai trò trong kỷ nguyên AI

Cách người làm L&D viết lại vai trò trong kỷ nguyên AI

Diễn đàn quản trị -  4 ngày

Đào tạo và phát triển (L&D) đang thoát khỏi vai trò một phòng ban hỗ trợ để trở thành bộ phận chiến lược mang tính tinh gọn, thông minh và gắn liền với hiệu quả kinh doanh.

Tổng giám đốc DKSH Việt Nam: Ngành logistics cần hợp lực tạo kỳ tích

Tổng giám đốc DKSH Việt Nam: Ngành logistics cần hợp lực tạo kỳ tích

Diễn đàn quản trị -  5 ngày

Ngành logistics sẽ chỉ có kỳ tích khi các doanh nghiệp từ lớn đến nhỏ nhận ra rằng, cách nhanh nhất để đi xa không phải là đi một mình, mà là đi cùng nhau.

Muốn bứt phá doanh thu, doanh nghiệp hãy học cách bán cảm xúc trước khi bán sản phẩm

Muốn bứt phá doanh thu, doanh nghiệp hãy học cách bán cảm xúc trước khi bán sản phẩm

Diễn đàn quản trị -  5 ngày

Khách hàng không chỉ mua sản phẩm, họ mua cảm xúc. Nắm được điều này, doanh nghiệp có thể bứt phá doanh thu ngoạn mục.

Quản trị nhân sự thời AI: Cách Home Credit thích nghi và chuyển mình

Quản trị nhân sự thời AI: Cách Home Credit thích nghi và chuyển mình

Diễn đàn quản trị -  5 ngày

Tại Home Credit, AI được xem là công cụ giúp nhân viên có cơ hội phát triển tốt hơn, tiếp cận các chính sách nhân sự cá nhân hóa hơn.

Vân Đồn chính thức khai thác các chuyến bay charter tới Thâm Quyến

Vân Đồn chính thức khai thác các chuyến bay charter tới Thâm Quyến

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

Từ ngày 1/11/2025, Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn (Quảng Ninh) chính thức khai thác chuyến bay charter từ Thâm Quyến (Trung Quốc), đánh dấu việc khôi phục đường bay quốc tế đầu tiên sau đại dịch cũng như sự tăng trưởng trở lại của khách Trung Quốc.

Bài 6: Vùng ven lên ngôi hay mầm họa khu đô thị ma?

Bài 6: Vùng ven lên ngôi hay mầm họa khu đô thị ma?

Bất động sản -  10 giờ

Khi cuộc di cư ra vùng ven đô để phát triển nhà ở trở thành xu thế tất yếu, nhưng nguy cơ hình thành các khu đô thị ma cũng đang rình rập, nếu các chủ đầu tư không có một chiến lược phát triển bài bản và tầm nhìn dài hạn.

Hai vướng mắc lớn trong thi hành Luật Đất đai và kiến nghị tháo gỡ từ TP.HCM

Hai vướng mắc lớn trong thi hành Luật Đất đai và kiến nghị tháo gỡ từ TP.HCM

Tiêu điểm -  14 giờ

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM đề xuất không hồi tố, thu tiền sử dụng đất bổ sung đối với các doanh nghiệp không có lỗi và cơ chế đặc thù để giải quyết vướng mắc về đất đai cho các doanh nghiệp cổ phần hóa.

SolarBK, Banpu Next và Amata VN 'bắt tay' phát triển 227MW điện mặt trời mái nhà

SolarBK, Banpu Next và Amata VN 'bắt tay' phát triển 227MW điện mặt trời mái nhà

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Hợp tác dự kiến bắt đầu triển khai từ đầu năm 2026, nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển dịch xanh cho khách hàng trong các Khu công nghiệp Amata.

HoREA đề xuất trừng phạt nghiêm vi phạm đấu giá đất

HoREA đề xuất trừng phạt nghiêm vi phạm đấu giá đất

Tiêu điểm -  15 giờ

HoREA đề xuất mức tiền đặt trước khi đấu giá đất tối thiểu 20% và tối đa 50% giá khởi điểm để hạn chế tình trạng trúng đấu giá rồi bỏ cọc.

Hàng loạt dự án điện tái tạo tắc giữa 2 quy hoạch

Hàng loạt dự án điện tái tạo tắc giữa 2 quy hoạch

Tiêu điểm -  16 giờ

Nhiều dự án năng lượng tái tạo tại Lâm Đồng và Quảng Ngãi - hai “thủ phủ” mới của điện gió, điện mặt trời – đang tắc nghẽn bởi quy hoạch và thủ tục đầu tư, khiến hàng chục nghìn tỷ đồng vốn tư nhân chưa thể chảy vào lưới điện quốc gia.

Chân dung tân Chủ tịch VCCI Hồ Sỹ Hùng

Chân dung tân Chủ tịch VCCI Hồ Sỹ Hùng

Tiêu điểm -  1 ngày

Với 100% đại biểu tán thành, ông Hồ Sỹ Hùng, Bí thư Đảng ủy VCCI nhiệm kỳ 2025 - 2030 được bầu giữ chức Chủ tịch VCCI nhiệm kỳ 2021 - 2026.