Trong báo cáo cập nhật mới nhất, World Bank (Ngân hàng Thế giới) nhận định tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ đạt mức 5,3% trong năm 2022, và ổn định lại quanh mức 6,5% vào 2023 và 2024, theo kịch bản các biện pháp hạn chế đi lại được nới lỏng cả trong và ngoài nước.
Lạm phát dự kiến sẽ ở mức 3,6% trong năm nay, và tăng lên ngưỡng 4% trong hai năm sau.
Cụ thể, lĩnh vực dịch vụ được kỳ vọng sẽ phục hồi từng bước khi lòng tin của người tiêu dùng trở lại, và du lịch khách quốc tế dự kiến sẽ được khôi phục dần từ giữa năm 2022.
Dự báo kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng chế biến, chế tạo sẽ tăng với tốc độ chậm hơn, do tăng trưởng ở các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam (như Mỹ, Liên minh châu Âu và Trung Quốc) chững lại.
“Tuy nhiên, triển vọng trên còn phải đối mặt với những rủi ro đang gia tăng”, World Bank nhấn mạnh.
Theo đó, tăng trưởng chậm lại ở các đối tác thương mại chính cùng với cú sốc thương mại liên quan đến xung đột Nga - Ukraine cùng các biện pháp trừng phạt liên quan có thể ảnh hưởng đến quá trình phục hồi.
“Các yếu tố này có thể trở nên trầm trọng hơn nếu phát sinh biến chủng Covid-19 mới”, World Bank cảnh báo.
Phục hồi kinh tế của Việt Nam còn phụ thuộc vào tốc độ phục hồi nhu cầu tư nhân trong nước, khi yếu tố này hiện còn tương đối chậm, thể hiện tâm lý thận trọng của người tiêu dùng và nhà đầu tư.
Cùng với đó, giai đoạn lây nhiễm mạnh có thể dẫn đến tạm thời gián đoạn cung lao động và sản xuất.
Tổ chức này đánh giá vì nền kinh tế đã phục hồi mạnh mẽ từ đầu năm, nên nếu chính phủ triển khai gói hỗ trợ mạnh mẽ bằng chính sách tài khóa thì tác động đến tăng trưởng kinh tế có thể sẽ giảm nhẹ.
Ngoài ra, chính sách tiền tệ vẫn cần nới lỏng, nhưng phải tiếp tục thận trọng nhằm kiềm soát rủi ro trong khu vực tài chính.
Tỷ lệ nghèo được kỳ vọng sẽ giảm trong năm 2022, với giả định tăng trưởng GDP phục hồi về mức trước đại dịch, nhưng tác động của khủng hoảng sẽ để lại ảnh hưởng lâu dài làm tăng bất bình đẳng. Điều này có thể dẫn đến những hệ quả về vốn con người và kinh tế cho đất nước.
Tại khu vực Đông Á – Thái Bình Dương, trong lúc các nền kinh tế vừa bắt đầu phục hồi sau cú sốc do đại dịch gây ra, cuộc xung đột tại Ukraine lại tạo thêm áp lực cho đà tăng trưởng.
Mặc dù những quốc gia sản xuất hàng hóa hoặc có chính sách tài khóa thận trọng có thể đương đầu với những cú sốc này, tác động dội của những sự kiện sẽ làm triển vọng tăng trưởng của hầu hết quốc gia trong khu vực xấu đi.
Dự báo tăng trưởng kinh tế của khu vực đạt tốc độ 5% trong năm 2022, giảm 0,4 điểm phần trăm so với dự báo hồi tháng 10/2021. Nếu tình hình toàn cầu xấu đi và các quốc gia có các chính sách ứng phó yếu ớt, tăng trưởng có thể giảm chỉ còn 4%.
World Bank khuyến nghị bốn nhóm hành động chính sách.
Theo đó, thay vì kiểm soát giá cả và hỗ trợ toàn diện, cần áp dụng hỗ trợ có mục tiêu cho hộ gia đình và doanh nghiệp để vừa hạn chế nỗi đau do các cú sốc gây ra, vừa tạo dư địa đầu tư để kích thích tăng trưởng.
Các tổ chức tài chính cần được đánh giá sức chịu đựng để giúp xác định rủi ro tiềm ẩn sau quy định cho phép gia hạn thời gian trả nợ.
Ngoài ra, cải cách chính sách thương mại hàng hóa, và đặc biệt về thương mại các ngành dịch vụ đang được bảo hộ, sẽ tạo điều kiện cho các quốc gia tận dụng quá trình chuyển dịch trong thương mại toàn cầu.
Bên cạnh đó, cần cải thiện kỹ năng và đẩy mạnh cạnh tranh để tăng cường năng lực và động lực áp dụng công nghệ số mới ra đời.
