Quảng Ninh tạo nền tảng cho chu kỳ tăng trưởng mới

Sự dịch chuyển trong 5 năm qua mở ra một nền tảng vững chắc để Quảng Ninh bước vào chu kỳ tăng trưởng tiếp theo với ba đặc điểm nổi bật: nguồn lực phát triển được tích lũy bền vững hơn, cơ chế quản trị tài chính linh hoạt hơn và môi trường đầu tư hấp dẫn hơn đối với cả khu vực tư nhân lẫn dòng vốn quốc tế.

Hoàn thành kế hoạch tài chính giai đoạn 2021 - 2025

Giai đoạn 2021 - 2025, Quảng Ninh ở trong một chu kỳ tài chính đầy thách thức khi vừa phải duy trì đà tăng trưởng, vừa chuẩn bị nguồn lực cho những thay đổi mang tính cấu trúc.

Kết quả đến thời điểm này cho thấy tỉnh đã đạt và vượt hầu hết các chỉ tiêu, qua đó định hình một mô hình tài chính công mới, ít phụ thuộc hơn vào nguồn thu ngắn hạn và ưu tiên mạnh mẽ cho đầu tư dài hạn.

Tổng thu ngân sách của tỉnh trong 5 năm ước đạt hơn 276 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 30% so với giai đoạn 2016 - 2020 và vượt dự toán do trung ương và địa phương giao. Điểm đáng chú ý là cơ cấu thu có sự thay đổi rõ rệt. Thu nội địa chiếm hơn 70% tổng thu, tương đương gần 196.000 tỷ đồng. Điều này phản ánh sự mở rộng của các ngành vốn được xác định là trụ cột mới của nền kinh tế tỉnh như sản xuất, dịch vụ, du lịch và thương mại.

Trái ngược với giai đoạn trước, khi nguồn thu từ đất và thuế nhập khẩu chiếm tỷ trọng lớn, xu hướng hiện tại cho thấy sự giảm dần phụ thuộc vào các khoản thu dễ biến động.

Đây là kết quả của chính sách phát triển kinh tế đa ngành, khuyến khích doanh nghiệp tư nhân mở rộng đầu tư, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý thuế thông qua chống thất thu và áp dụng công nghệ vào quản lý.

Trong tổng chi ngân sách hơn 136 nghìn tỷ đồng của giai đoạn này, khoảng 70 nghìn tỷ đồng được dành cho đầu tư phát triển. Nguồn lực này được phân bổ cho các dự án hạ tầng giao thông, giáo dục, y tế và cải cách hành chính. Sự dịch chuyển cơ cấu chi theo hướng tăng tỷ trọng đầu tư phản ánh mục tiêu xây dựng nền tảng dài hạn, thay vì tập trung vào chi thường xuyên.

Theo phân tích của Sở Tài chính, cách phân bổ này giúp tỉnh giữ được kỷ luật tài khóa, đồng thời tạo hiệu ứng lan tỏa khi hạ tầng mới và các dịch vụ công chất lượng cao trở thành yếu tố thu hút dòng vốn đầu tư trong và ngoài nước.

Đằng sau các con số là sự cải cách trong cách thức quản trị tài chính công. Ngành thuế mở rộng cơ sở thu bằng cách tập trung nhiều hơn vào khu vực kinh tế tư nhân và các ngành dịch vụ tiềm năng. Quá trình này được hỗ trợ bởi các biện pháp số hóa và phân tích dữ liệu, cho phép cơ quan thuế vừa nâng cao khả năng kiểm soát vừa giảm thiểu sự phiền hà cho doanh nghiệp.

Ngành hải quan cũng chuyển mình mạnh mẽ với việc áp dụng công nghệ vào thông quan, rút ngắn thời gian xử lý và giảm chi phí giao dịch. Nhờ đó, hoạt động xuất nhập khẩu đóng góp hơn 78.000 tỷ đồng trong giai đoạn 2021-2025, trở thành một trong những động lực chính của nguồn thu ngân sách.

Cùng lúc, tỉnh bắt đầu triển khai cách tiếp cận mới trong quản trị chi ngân sách. Thay vì chỉ chú trọng vào việc giải ngân, các cơ quan tài chính đã đưa tiêu chí “đánh giá hiệu quả sau chi” vào quy trình, nhằm đo lường mức độ tác động của từng dự án tới tăng trưởng kinh tế - xã hội. Đây được coi là bước khởi đầu để tiệm cận các chuẩn mực quốc tế về quản trị tài chính công.

Quảng Ninh tái định hình nền tảng tăng trưởng

Với nền tảng hiện tại, Quảng Ninh đã xây dựng kế hoạch ngân sách trung hạn cho giai đoạn 2025 - 2027. Tổng thu dự kiến gần 200 nghìn tỷ đồng, trong đó thu nội địa tiếp tục duy trì trên 70%.

Hơn một nửa tổng chi sẽ được dành cho đầu tư phát triển, với ưu tiên cho các dự án hạ tầng liên kết vùng và các chương trình hỗ trợ khu vực miền núi, hải đảo. Đây là những khu vực đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển cân bằng và bền vững của tỉnh.

Điểm khác biệt trong kế hoạch trung hạn này là tỉnh chủ động xây dựng nhiều kịch bản tài chính để ứng phó với biến động kinh tế. Theo lãnh đạo Sở Tài chính, cách tiếp cận này giúp địa phương tránh bị động, đồng thời vẫn giữ được khả năng huy động vốn cho các dự án chiến lược khi cần thiết.

Rõ ràng, một hệ thống tài chính công được vận hành theo hướng minh bạch và có khả năng hoạch định dài hạn tạo ra mức độ dự đoán cao hơn về chính sách, từ đó giảm rủi ro trong quá trình ra quyết định đầu tư.

Đối với các ngành sản xuất và dịch vụ, đặc biệt là những lĩnh vực phụ thuộc vào hạ tầng và logistics, chiến lược chi tiêu công tập trung vào các dự án liên kết vùng sẽ tạo điều kiện thuận lợi để mở rộng quy mô và giảm chi phí vận hành.

Với khu vực doanh nghiệp tư nhân, quá trình số hóa thuế và hải quan không chỉ tăng tính tuân thủ mà còn giúp cải thiện năng lực cạnh tranh thông qua việc tiết kiệm thời gian và chi phí giao dịch.