Quốc hội thông qua luật sửa 8 luật về tài chính, đấu thầu, đầu tư

Nhật Hạ Thứ tư, 25/06/2025 - 18:02
Nghe audio
0:00

Luật sửa đổi 8 luật quan trọng đã được Quốc hội thông qua, mở rộng phân quyền, đơn giản thủ tục và tăng tính linh hoạt trong cơ chế chia sẻ doanh thu dự án PPP.

 Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 8 luật. Ảnh: trang tin Quốc hội

Quốc hội hôm nay đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 8 luật gồm Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế giá trị gia tăng; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, với tỷ lệ tán thành gần như tuyệt đối – 432/434 đại biểu tham gia biểu quyết.

Luật sửa đổi này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Mục tiêu là tháo gỡ rào cản pháp lý, tăng tính linh hoạt trong quản trị và đẩy nhanh tốc độ triển khai dự án.

Trình bày trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh việc sửa đổi các điều khoản quan trọng của Luật Đấu thầu nhằm trao quyền lớn hơn cho doanh nghiệp nhà nước trong hoạt động mua sắm.

Theo đó, nếu không sử dụng vốn ngân sách, doanh nghiệp được quyền tự quyết định cách lựa chọn nhà thầu, với điều kiện bảo đảm minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình.

Với dự án sử dụng vốn nhà nước, hoạt động lựa chọn nhà thầu của bất kỳ đối tượng nào đều phải theo quy định của Luật Đấu thầu. Song song, luật mới cũng siết lại công tác kiểm tra, giám sát và đánh giá hiệu quả, nhằm đảm bảo quyền tự chủ của doanh nghiệp nhà nước, phòng ngừa rủi ro và sử dụng vốn hiệu quả.

Đáng chú ý, luật mới cho phép trao quyền cho chủ đầu tư được ưu tiên áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu đơn giản như chỉ định thầu, đặt hàng, lựa chọn trong trường hợp đặc biệt, hay các hình thức khác như đấu thầu rộng rãi, chào hàng cạnh tranh và các hình thức khác phù hợp với quy mô, tính chất của gói thầu.

Đồng thời, mở rộng trường hợp được áp dụng hình thức chỉ định thầu. Chính phủ được giao thẩm quyền quy định chi tiết về các hình thức còn lại – một động thái được kỳ vọng giúp rút ngắn tiến độ triển khai các dự án công.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP), cơ chế chia sẻ doanh thu giữa Nhà nước và nhà đầu tư các dự án BOT, BTO, BOO được điều chỉnh theo hướng linh hoạt hơn. Khi doanh thu thực tế vượt 110 - 125% so với phương án tài chính, nhà đầu tư phải chia sẻ 50% phần chênh lệch với Nhà nước, sau khi đã điều chỉnh giá, phí dịch vụ và thời hạn hợp đồng; tỷ lệ cụ thể do cơ quan có thẩm quyền đàm phán và được Kiểm toán nhà nước kiểm toán.

Ngược lại, nếu doanh thu thực tế giảm xuống dưới 75-90% mức dự tính, Nhà nước sẽ chia sẻ 50% phần hụt với nhà đầu tư.

Cơ chế chia sẻ phần giảm doanh thu không được áp dụng với trường hợp phương án tài chính được điều chỉnh theo lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu, lãi suất vốn vay, phương án trả nợ sau thỏa thuận không bảo đảm tính khả thi.

Đối với các dự án PPP trong lĩnh vực khoa học – công nghệ, nhà đầu tư được miễn chia sẻ phần tăng doanh thu trong 3 năm đầu vận hành.

Riêng các dự án BOT trước năm 2021 gặp khó khăn do thay đổi chính sách hoặc quy hoạch, cơ chế chia sẻ chỉ áp dụng một lần nếu doanh thu 3 năm gần nhất dưới 75% kế hoạch.

Chính phủ sẽ quy định chi tiết phương pháp xác định, trình tự và thủ tục chia sẻ doanh thu; Bộ trưởng hoặc Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ quyết định việc áp dụng, bảo đảm không làm tăng giá dịch vụ hay kéo dài thời gian thu phí.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng, việc bổ sung cơ chế xử lý rủi ro giảm doanh thu cho các dự án BOT trước năm 2021 là cần thiết để tháo gỡ vướng mắc tồn đọng. Hiện có 11 dự án BOT giao thông bị giảm doanh thu, chủ yếu do nguyên nhân khách quan hoặc lỗi từ phía cơ quan Nhà nước, nên Nhà nước cần có trách nhiệm xử lý.

Điểm mới khác trong lần sửa đổi này là phân quyền cho UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư đối với bảy nhóm dự án thay vì phải trình Thủ tướng. Bao gồm: dự án xây mới sân bay, nhà ga có công suất từ 1 triệu tấn/năm; đầu tư kinh doanh vận chuyển hành khách bằng đường hàng không; bến cảnh, khu cảng biển thuộc cảng đặc biệt hoặc quy mô từ 2.300 tỷ đồng; đầu tư chế biến dầu khí; dự án xây nhà ở, khu đô thị từ 50 ha hoặc từ 15.000 dân trở lên; và các dự án sử dụng đất từ 100 ha trở lên hoặc quy mô nhỏ hơn nhưng dân số từ 10.000 người trở lên.

Sắp tới, Chính phủ cũng sẽ ban hành nghị định hướng dẫn, theo hướng đơn giản tối đa thủ tục hành chính chấp thuận chủ trương đầu tư và cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

Đây là một phần trong chương trình cắt giảm thủ tục hành chính năm 2025 được nêu tại Nghị quyết số 66/NQ-CP. Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, các bộ ngành đang được giao nhiệm vụ loại bỏ ít nhất 30% các điều kiện đầu tư kinh doanh được cho là không cần thiết, góp phần tạo ra môi trường đầu tư thuận lợi và hiệu quả hơn.

Việc sửa đổi đồng bộ 8 luật trong một đạo luật chung được giới chuyên gia đánh giá là bước đi chiến lược, phù hợp với yêu cầu cải cách thể chế và thúc đẩy giải ngân đầu tư công.

Chỉ sửa nội dung cấp bách của 4 luật Quy hoạch, Đầu tư, PPP và Đấu thầu

Chỉ sửa nội dung cấp bách của 4 luật Quy hoạch, Đầu tư, PPP và Đấu thầu

Tiêu điểm -  9 tháng
Đây là nhấn mạnh của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn về phương châm làm việc của Quốc hội với 4 dự án sửa luật nói trên.
Chỉ sửa nội dung cấp bách của 4 luật Quy hoạch, Đầu tư, PPP và Đấu thầu

Chỉ sửa nội dung cấp bách của 4 luật Quy hoạch, Đầu tư, PPP và Đấu thầu

Tiêu điểm -  9 tháng
Đây là nhấn mạnh của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn về phương châm làm việc của Quốc hội với 4 dự án sửa luật nói trên.
Luật Doanh nghiệp sửa đổi siết phát hành trái phiếu riêng lẻ

Luật Doanh nghiệp sửa đổi siết phát hành trái phiếu riêng lẻ

Tiêu điểm -  1 tháng

Quốc hội thông qua Luật Doanh nghiệp sửa đổi, trong đó siết điều kiện phát hành trái phiếu riêng lẻ nhằm kiểm soát rủi ro thanh toán của doanh nghiệp.

Quốc hội chốt giảm thuế VAT 2% đến hết năm 2026

Quốc hội chốt giảm thuế VAT 2% đến hết năm 2026

Tiêu điểm -  1 tháng

Quốc hội thông qua nghị quyết giảm thuế VAT còn 8%, áp dụng tới cuối năm 2026 nhằm hỗ trợ sản xuất, kinh doanh.

Quốc hội thông qua nghị quyết sửa Hiến pháp

Quốc hội thông qua nghị quyết sửa Hiến pháp

Tiêu điểm -  1 tháng

Với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã thông qua nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Rào cản ngăn doanh nghiệp tiếp cận các ưu đãi thuế quan

Rào cản ngăn doanh nghiệp tiếp cận các ưu đãi thuế quan

Tiêu điểm -  28 phút

Thực tế cho thấy, việc đáp ứng đầy đủ tiêu chí xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế quan không hề đơn giản.

Cần Thơ cần tháo gỡ nhiều nút thắt

Cần Thơ cần tháo gỡ nhiều nút thắt

Tiêu điểm -  16 giờ

Cần Thơ được kỳ vọng là cực dẫn dắt tăng trưởng vùng Đồng bằng sông Cửu Long nhưng đang phát triển chưa tương xứng với tiềm năng do vướng nhiều điểm nghẽn.

Doanh nghiệp ngành điện ‘đỏ mắt’ tìm vốn

Doanh nghiệp ngành điện ‘đỏ mắt’ tìm vốn

Tiêu điểm -  1 ngày

Cửa duy nhất cho doanh nghiệp có thể huy động vốn phục vụ các dự án ngành điện theo quy hoạch là kêu gọi đầu tư trực tiếp từ nước ngoài và vay lãi suất cao.

Chuyển động mới tại 2 dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Chuyển động mới tại 2 dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Tiêu điểm -  1 ngày

Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn đặt mốc thời gian hoàn thành đàm phán với các đối tác Nga, Nhật Bản nhằm hợp tác đầu tư xây dựng điện hạt nhân Ninh Thuận.

Quảng Ninh tạo nền tảng cho chu kỳ tăng trưởng mới

Quảng Ninh tạo nền tảng cho chu kỳ tăng trưởng mới

Tiêu điểm -  1 ngày

Tỉnh Quảng Ninh khép lại giai đoạn 2021 - 2025 bằng việc đạt các chỉ tiêu ngân sách, sự thay đổi cách thức tổ chức và vận hành tài chính công.

Rào cản ngăn doanh nghiệp tiếp cận các ưu đãi thuế quan

Rào cản ngăn doanh nghiệp tiếp cận các ưu đãi thuế quan

Tiêu điểm -  28 phút

Thực tế cho thấy, việc đáp ứng đầy đủ tiêu chí xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế quan không hề đơn giản.

Bất động sản Hải Phòng bứt tốc: Đòn bẩy từ trục đô thị chiến lược Vũ Yên - Dương Kinh

Bất động sản Hải Phòng bứt tốc: Đòn bẩy từ trục đô thị chiến lược Vũ Yên - Dương Kinh

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Vinhomes Royal Island (Vũ Yên) và Vinhomes Golden City (Dương Kinh) không chỉ định hình diện mạo mới cho đô thị Hải Phòng, mà còn xác lập vị thế “cặp bài trùng” dẫn dắt bất động sản thành phố cảng bước vào một thập kỷ vàng bứt phá. Đáp ứng trọn vẹn nhu cầu đầu tư, an cư, tích sản, bộ đôi này đang trở thành đích đến của dòng tiền từ khắp miền Bắc, hứa hẹn cơ hội tăng giá tài sản gấp 3 - 4 lần trong chu kỳ tăng trưởng tiếp theo.

Ông lớn phần mềm doanh nghiệp rót hơn 4.000 tỷ mở trung tâm nghiên cứu tại Việt Nam

Ông lớn phần mềm doanh nghiệp rót hơn 4.000 tỷ mở trung tâm nghiên cứu tại Việt Nam

Doanh nghiệp -  15 giờ

SAP Labs Vietnam là trung tâm thứ hai của SAP tại Đông Nam Á và thứ sáu tại châu Á - Thái Bình Dương.

Cần Thơ cần tháo gỡ nhiều nút thắt

Cần Thơ cần tháo gỡ nhiều nút thắt

Tiêu điểm -  16 giờ

Cần Thơ được kỳ vọng là cực dẫn dắt tăng trưởng vùng Đồng bằng sông Cửu Long nhưng đang phát triển chưa tương xứng với tiềm năng do vướng nhiều điểm nghẽn.

Doanh nghiệp địa ốc phía Nam rầm rộ 'bung hàng', đón sóng sau sáp nhập

Doanh nghiệp địa ốc phía Nam rầm rộ 'bung hàng', đón sóng sau sáp nhập

Bất động sản -  17 giờ

Trong bối cảnh pháp lý dự án dần được tháo gỡ, hạ tầng phát triển, một làn sóng 'bung hàng' đang nở rộ ở nhiều doanh nghiệp địa ốc, giúp lấp đầy khoảng trống nguồn cung thời gian qua.

Khi thành phố thiên niên kỷ cửa ngõ phía Nam Sài Gòn hóa thành sàn diễn nghệ thuật đỉnh cao

Khi thành phố thiên niên kỷ cửa ngõ phía Nam Sài Gòn hóa thành sàn diễn nghệ thuật đỉnh cao

Bất động sản -  18 giờ

Tháng 8 này, T&T City Millennia (xã Cần Giuộc, tỉnh Tây Ninh) – đại đô thị biểu tượng do Tập đoàn T&T Group đầu tư phát triển sẽ trở thành tâm điểm của giới mộ điệu khi lần đầu tiên tổ chức một đại nhạc hội âm nhạc – ánh sáng – công nghệ quy mô lớn, đánh dấu bước chuyển mình của một vùng đất giàu tiềm năng thành điểm đến văn hóa – du lịch – đầu tư sôi động bậc nhất khu vực Nam Sài Gòn.

Thủ tướng yêu cầu thí điểm bỏ 'room' tín dụng từ 2026

Thủ tướng yêu cầu thí điểm bỏ 'room' tín dụng từ 2026

Tài chính -  18 giờ

Thủ tướng yêu cầu thí điểm gỡ 'room' tín dụng từ năm 2026, đồng thời tăng giám sát hoạt động các ngân hàng để ngăn ngừa nợ xấu mới phát sinh.