Sổ tay quản trị

Quyền cổ đông trong quản trị công ty: Cần làm gì để bảo vệ?

Công Hiếu Thứ hai, 23/09/2024 - 10:37

Cổ đông là một trong những thành phần chủ chốt quyết định đến sự phát triển và bền vững của doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, vai trò của họ lại bị lãng quên hoặc chưa được bảo vệ đúng mức, đặc biệt là cổ đông nhỏ lẻ.

Để nâng cao hiệu quả trong quản trị công ty, việc bảo vệ quyền lợi của tất cả cổ đông và tạo cơ chế minh bạch là điều tất yếu.

Vai trò quyền lực của cổ đông trong quản trị công ty

Cổ đông, đặc biệt là những người nắm giữ cổ phần lớn, thường có ảnh hưởng trực tiếp đến các quyết định quan trọng của doanh nghiệp. Thông qua quyền bỏ phiếu tại đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ), họ có thể quyết định về cơ cấu hội đồng quản trị (HĐQT), thông qua các chiến lược phát triển dài hạn, và giám sát quá trình hoạt động của ban điều hành.

Tuy nhiên, những quyền lợi này không chỉ giới hạn cho các cổ đông lớn. Các cổ đông nhỏ lẻ, dù không sở hữu khối lượng cổ phần đáng kể, cũng có quyền bỏ phiếu và tham gia vào các quyết định của công ty.

Trên lý thuyết, họ có quyền tiếp cận thông tin, được bảo vệ lợi ích và có tiếng nói trong các vấn đề trọng yếu. Nhưng trên thực tế, quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ thường bị "lu mờ" trước quyền lực của các cổ đông lớn.

Bảo vệ quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ: Những thách thức lớn

Mặc dù quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ được quy định rõ trong các văn bản pháp lý và bộ nguyên tắc quản trị công ty, nhưng trong thực tế, họ gặp không ít thách thức. Các vấn đề lớn như xung đột lợi ích, sự thiếu minh bạch từ phía ban điiều hành hay thậm chí là sự lạm quyền từ các cổ đông lớn là những yếu tố ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của cổ đông nhỏ.

Một trong những thách thức đáng chú ý là việc cổ đông nhỏ lẻ khó có thể tác động đến các quyết định lớn của công ty. Dù có quyền bỏ phiếu, nhưng số phiếu của họ thường chiếm tỷ trọng thấp và không đủ mạnh để ảnh hưởng đến quyết định của HĐQT.

Điều này khiến họ dễ rơi vào tình trạng bị bỏ qua, nhất là khi các quyết định có lợi ích thiên vị cho các nhóm cổ đông lớn.

Quyền tiếp cận thông tin: Yếu tố cốt lõi của quản trị minh bạch

Đối với cổ đông nhỏ lẻ, quyền tiếp cận thông tin chính là công cụ quan trọng nhất giúp họ nắm bắt tình hình công ty và bảo vệ lợi ích của mình. Tuy nhiên, tình trạng thiếu minh bạch trong công bố thông tin vẫn còn diễn ra phổ biến, đặc biệt là ở những doanh nghiệp có mô hình quản trị yếu kém hoặc thiếu cam kết với các chuẩn mực quốc tế.

Công bố thông tin không đầy đủ hoặc chậm trễ sẽ khiến cổ đông nhỏ không thể nắm bắt kịp thời các thay đổi quan trọng trong doanh nghiệp, dẫn đến việc họ không thể đưa ra quyết định đầu tư hợp lý hoặc không kịp thời tham gia vào các cuộc họp ĐHĐCĐ với đầy đủ thông tin. Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự bất bình đẳng trong quản trị công ty và làm tổn thương quyền lợi của cổ đông nhỏ.

Để bảo vệ cổ đông nhỏ lẻ, các doanh nghiệp cần tăng cường tính minh bạch trong hoạt động công bố thông tin. Điều này bao gồm công khai tài chính kịp thời, báo cáo rõ ràng về các giao dịch bên liên quan, và cập nhật thường xuyên về tình hình hoạt động kinh doanh.

Doanh nghiệp cần tạo điều kiện thuận lợi để cổ đông có thể dễ dàng truy cập vào các thông tin cần thiết, không chỉ để giám sát mà còn tham gia đóng góp ý kiến xây dựng.

Thúc đẩy quyền bỏ phiếu bình đẳng trong doanh nghiệp

Một trong những nguyên tắc cơ bản của quản trị công ty là quyền bỏ phiếu bình đẳng giữa các cổ đông. Mỗi cổ phần phải có giá trị tương ứng với một phiếu bầu, không phân biệt giữa cổ đông lớn và cổ đông nhỏ. Tuy nhiên, trong thực tiễn, không ít doanh nghiệp có xu hướng tập trung quyền lực bỏ phiếu vào tay một số ít cổ đông lớn, làm ảnh hưởng đến sự công bằng của cổ đông nhỏ lẻ.

Việc tập trung quyền lực này không chỉ tạo ra sự chênh lệch trong việc ra quyết định mà còn tạo điều kiện cho các giao dịch có thể thiên vị lợi ích của cổ đông lớn, từ đó dẫn đến xung đột lợi ích trong doanh nghiệp. Để tránh tình trạng này, cơ chế bỏ phiếu cần được thực hiện một cách minh bạch và công bằng, đảm bảo mọi cổ đông đều có quyền tham gia vào các quyết định quan trọng của công ty.

Giải pháp tăng cường bảo vệ cổ đông nhỏ lẻ

Để bảo vệ quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ, cần có những giải pháp mạnh mẽ từ cả phía doanh nghiệp và các cơ quan quản lý. Đầu tiên, doanh nghiệp cần cải thiện cơ chế phản hồi và giải quyết khiếu nại từ phía cổ đông. Các quy định rõ ràng về quyền bỏ phiếu, các vấn đề liên quan đến lợi ích nhóm và công bố thông tin cần được thực thi một cách nghiêm túc và kịp thời.

Ngoài ra, việc xây dựng các kênh phản hồi minh bạch như tổ chức các diễn đàn cổ đông, buổi gặp mặt định kỳ hoặc mở rộng các hình thức họp trực tuyến sẽ giúp cổ đông nhỏ lẻ có cơ hội tiếp cận và tham gia nhiều hơn vào các vấn đề của công ty. Điều này không chỉ giúp cổ đông bảo vệ được quyền lợi của mình mà còn giúp doanh nghiệp cải thiện mối quan hệ với các nhà đầu tư.

Cuối cùng, các cơ quan quản lý nhà nước cần đẩy mạnh giám sát và ban hành các quy định chặt chẽ hơn về quyền lợi của cổ đông nhỏ, nhằm giảm thiểu sự lạm quyền từ các nhóm cổ đông lớn và thúc đẩy tính công bằng trong quá trình quản trị doanh nghiệp.

Cổ đông, dù lớn hay nhỏ, đều đóng vai trò không thể thiếu trong quản trị công ty. Bảo vệ quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ không chỉ là vấn đề công bằng mà còn là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tạo dựng niềm tin, duy trì mối quan hệ tốt đẹp với nhà đầu tư và đảm bảo sự phát triển bền vững.

Tài liệu tham khảo: Bộ Nguyên tắc quản trị công ty theo thông lệ tốt nhất của Việt Nam do IFC và UBCKNN biên soạn.

Lầm tưởng của doanh nghiệp khi người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu

Lầm tưởng của doanh nghiệp khi người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu

Diễn đàn quản trị -  11 tháng

Một trong những lầm tưởng phổ biến của doanh nghiệp F&B là tập trung vào các chương trình khuyến mãi để thu hút người tiêu dùng trong bối cảnh họ hạn chế chi tiêu.

NextBold Capital tài trợ 100 triệu USD cho các doanh nghiệp tại Đông Dương

NextBold Capital tài trợ 100 triệu USD cho các doanh nghiệp tại Đông Dương

Tài chính -  11 tháng

Mục tiêu của NextBold Capital không chỉ là cung cấp vốn mà còn hỗ trợ chuyên môn vận hành thực tế để giúp các doanh nghiệp trong những thị trường này mở rộng quy mô một cách bền vững.

Hàng tỷ USD sẽ chảy vào đâu khi chứng khoán Việt Nam nâng hạng?

Hàng tỷ USD sẽ chảy vào đâu khi chứng khoán Việt Nam nâng hạng?

Tiêu điểm -  11 tháng

Các công ty phân tích nhìn nhận, dòng tiền khối ngoại sẽ sớm chảy vào các cổ phiếu bluechip của những doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam.

10 sai lầm khiến doanh nghiệp bị truy thu thuế và cách phòng tránh

10 sai lầm khiến doanh nghiệp bị truy thu thuế và cách phòng tránh

Sổ tay quản trị -  2 tuần

Truy thu thuế xảy ra với hàng chục nghìn doanh nghiệp mỗi năm, chủ yếu do sai sót thủ tục. Đâu là những sai lầm doanh nghiệp cần tránh?

Thuế TNDN từ 1/10/2025: Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, khuyến khích đổi mới sáng tạo

Thuế TNDN từ 1/10/2025: Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, khuyến khích đổi mới sáng tạo

Sổ tay quản trị -  3 tuần

Từ 1/10/2025, Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) điều chỉnh với thay đổi về thuế suất theo quy mô cùng ưu đãi cho đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển bền vững.

Chính sách thuế GTGT mới tác động thế nào đến doanh nghiệp?

Chính sách thuế GTGT mới tác động thế nào đến doanh nghiệp?

Sổ tay quản trị -  3 tuần

Những quy định mới về thuế GTGT áp dụng từ 1/7/2025 có tác động mạnh mẽ tới doanh nghiệp sản xuất, xuất nhập khẩu và thương mại điện tử.

Sáu nhóm đối tượng mới bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội từ năm 2025

Sáu nhóm đối tượng mới bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội từ năm 2025

Sổ tay quản trị -  2 tháng

Luật BHXH 2024 bổ sung 6 nhóm đối tượng phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm người lao động bán thời gian, chủ hộ kinh doanh và dân quân.

Giấy chứng nhận xuất xứ: 'Chìa khoá vàng' hay 'con dao hai lưỡi' trước thuế Mỹ

Giấy chứng nhận xuất xứ: 'Chìa khoá vàng' hay 'con dao hai lưỡi' trước thuế Mỹ

Sổ tay quản trị -  3 tháng

Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp Việt Nam tận dụng lợi thế thuế quan tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

TPBank từ lựa chọn số hóa trong khó khăn đến khát vọng E-Vietnam

TPBank từ lựa chọn số hóa trong khó khăn đến khát vọng E-Vietnam

Nhịp cầu kinh doanh -  5 phút

Việc lựa chọn công nghệ trong giai đoạn khó khăn đã đưa TPBank đi đúng xu thế trên con đường E-Vietnam và yếu tố then chốt là xuất phát từ nhu cầu của người dân.

VinUni ra mắt tân hiệu trưởng và dàn lãnh đạo tinh hoa

VinUni ra mắt tân hiệu trưởng và dàn lãnh đạo tinh hoa

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

VinUni vừa tổ chức lễ khai giảng năm học 2025 – 2026 chào đón hơn 700 tân sinh viên ưu tú của khóa 6 và ra mắt đội ngũ lãnh đạo học thuật tinh hoa.

HorecFex: Bệ phóng đưa du lịch, khách sạn Việt vươn tầm quốc tế

HorecFex: Bệ phóng đưa du lịch, khách sạn Việt vươn tầm quốc tế

Leader talk -  2 giờ

Chủ tịch HorecFex Việt Nam Nguyễn Đức Quỳnh tiết lộ tầm nhìn đưa sự kiện thành diễn đàn quốc tế hàng đầu ngành khách sạn, nhà hàng và dịch vụ ẩm thực ở Việt Nam.

Theo dấu bất động sản hàng hiệu biểu tượng vòng quanh thế giới

Theo dấu bất động sản hàng hiệu biểu tượng vòng quanh thế giới

Bất động sản -  2 giờ

Bất động sản hàng hiệu không đơn thuần là tài sản gắn với tên tuổi thương hiệu, mà là hành trình trải nghiệm chuẩn mực sống khác biệt, nơi đặc quyền, dấu ấn cá nhân được khắc họa một cách tinh tế.

Thị trường lớn nhất ngừng nhập gạo: Việt Nam xoay xở thế nào?

Thị trường lớn nhất ngừng nhập gạo: Việt Nam xoay xở thế nào?

Tiêu điểm -  2 giờ

Bộ Nông nghiệp và môi trường khẳng định thị trường gạo Việt Nam không chịu tác động lớn khi Philippines và Indonesia tạm ngừng nhập khẩu gạo.

Doanh nghiệp công nghiệp chủ lực Hà Nội tìm lời giải cho 'điểm nghẽn' nhân lực

Doanh nghiệp công nghiệp chủ lực Hà Nội tìm lời giải cho 'điểm nghẽn' nhân lực

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Hội nghị kết nối doanh nghiệp công nghiệp chủ lực và cơ sở đào tạo được kỳ vọng thu hẹp khoảng cách kỹ năng, đáp ứng yêu cầu công nghiệp 4.0.

Hà Nội tổ chức Hội chợ triển lãm sản phẩm công nghiệp chủ lực 2025

Hà Nội tổ chức Hội chợ triển lãm sản phẩm công nghiệp chủ lực 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Hà Nội sẽ tổ chức Hội chợ triển lãm sản phẩm công nghiệp chủ lực 2025 tại Trung tâm triển lãm quốc tế ICE nhằm thúc đẩy hợp tác và phát triển ngành công nghiệp.