Sổ tay quản trị

Quyền cổ đông trong quản trị công ty: Cần làm gì để bảo vệ?

Công Hiếu Thứ hai, 23/09/2024 - 10:37

Cổ đông là một trong những thành phần chủ chốt quyết định đến sự phát triển và bền vững của doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, vai trò của họ lại bị lãng quên hoặc chưa được bảo vệ đúng mức, đặc biệt là cổ đông nhỏ lẻ.

Để nâng cao hiệu quả trong quản trị công ty, việc bảo vệ quyền lợi của tất cả cổ đông và tạo cơ chế minh bạch là điều tất yếu.

Vai trò quyền lực của cổ đông trong quản trị công ty

Cổ đông, đặc biệt là những người nắm giữ cổ phần lớn, thường có ảnh hưởng trực tiếp đến các quyết định quan trọng của doanh nghiệp. Thông qua quyền bỏ phiếu tại đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ), họ có thể quyết định về cơ cấu hội đồng quản trị (HĐQT), thông qua các chiến lược phát triển dài hạn, và giám sát quá trình hoạt động của ban điều hành.

Tuy nhiên, những quyền lợi này không chỉ giới hạn cho các cổ đông lớn. Các cổ đông nhỏ lẻ, dù không sở hữu khối lượng cổ phần đáng kể, cũng có quyền bỏ phiếu và tham gia vào các quyết định của công ty.

Trên lý thuyết, họ có quyền tiếp cận thông tin, được bảo vệ lợi ích và có tiếng nói trong các vấn đề trọng yếu. Nhưng trên thực tế, quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ thường bị "lu mờ" trước quyền lực của các cổ đông lớn.

Bảo vệ quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ: Những thách thức lớn

Mặc dù quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ được quy định rõ trong các văn bản pháp lý và bộ nguyên tắc quản trị công ty, nhưng trong thực tế, họ gặp không ít thách thức. Các vấn đề lớn như xung đột lợi ích, sự thiếu minh bạch từ phía ban điiều hành hay thậm chí là sự lạm quyền từ các cổ đông lớn là những yếu tố ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của cổ đông nhỏ.

Một trong những thách thức đáng chú ý là việc cổ đông nhỏ lẻ khó có thể tác động đến các quyết định lớn của công ty. Dù có quyền bỏ phiếu, nhưng số phiếu của họ thường chiếm tỷ trọng thấp và không đủ mạnh để ảnh hưởng đến quyết định của HĐQT.

Điều này khiến họ dễ rơi vào tình trạng bị bỏ qua, nhất là khi các quyết định có lợi ích thiên vị cho các nhóm cổ đông lớn.

Quyền tiếp cận thông tin: Yếu tố cốt lõi của quản trị minh bạch

Đối với cổ đông nhỏ lẻ, quyền tiếp cận thông tin chính là công cụ quan trọng nhất giúp họ nắm bắt tình hình công ty và bảo vệ lợi ích của mình. Tuy nhiên, tình trạng thiếu minh bạch trong công bố thông tin vẫn còn diễn ra phổ biến, đặc biệt là ở những doanh nghiệp có mô hình quản trị yếu kém hoặc thiếu cam kết với các chuẩn mực quốc tế.

Công bố thông tin không đầy đủ hoặc chậm trễ sẽ khiến cổ đông nhỏ không thể nắm bắt kịp thời các thay đổi quan trọng trong doanh nghiệp, dẫn đến việc họ không thể đưa ra quyết định đầu tư hợp lý hoặc không kịp thời tham gia vào các cuộc họp ĐHĐCĐ với đầy đủ thông tin. Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự bất bình đẳng trong quản trị công ty và làm tổn thương quyền lợi của cổ đông nhỏ.

Để bảo vệ cổ đông nhỏ lẻ, các doanh nghiệp cần tăng cường tính minh bạch trong hoạt động công bố thông tin. Điều này bao gồm công khai tài chính kịp thời, báo cáo rõ ràng về các giao dịch bên liên quan, và cập nhật thường xuyên về tình hình hoạt động kinh doanh.

Doanh nghiệp cần tạo điều kiện thuận lợi để cổ đông có thể dễ dàng truy cập vào các thông tin cần thiết, không chỉ để giám sát mà còn tham gia đóng góp ý kiến xây dựng.

Thúc đẩy quyền bỏ phiếu bình đẳng trong doanh nghiệp

Một trong những nguyên tắc cơ bản của quản trị công ty là quyền bỏ phiếu bình đẳng giữa các cổ đông. Mỗi cổ phần phải có giá trị tương ứng với một phiếu bầu, không phân biệt giữa cổ đông lớn và cổ đông nhỏ. Tuy nhiên, trong thực tiễn, không ít doanh nghiệp có xu hướng tập trung quyền lực bỏ phiếu vào tay một số ít cổ đông lớn, làm ảnh hưởng đến sự công bằng của cổ đông nhỏ lẻ.

Việc tập trung quyền lực này không chỉ tạo ra sự chênh lệch trong việc ra quyết định mà còn tạo điều kiện cho các giao dịch có thể thiên vị lợi ích của cổ đông lớn, từ đó dẫn đến xung đột lợi ích trong doanh nghiệp. Để tránh tình trạng này, cơ chế bỏ phiếu cần được thực hiện một cách minh bạch và công bằng, đảm bảo mọi cổ đông đều có quyền tham gia vào các quyết định quan trọng của công ty.

Giải pháp tăng cường bảo vệ cổ đông nhỏ lẻ

Để bảo vệ quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ, cần có những giải pháp mạnh mẽ từ cả phía doanh nghiệp và các cơ quan quản lý. Đầu tiên, doanh nghiệp cần cải thiện cơ chế phản hồi và giải quyết khiếu nại từ phía cổ đông. Các quy định rõ ràng về quyền bỏ phiếu, các vấn đề liên quan đến lợi ích nhóm và công bố thông tin cần được thực thi một cách nghiêm túc và kịp thời.

Ngoài ra, việc xây dựng các kênh phản hồi minh bạch như tổ chức các diễn đàn cổ đông, buổi gặp mặt định kỳ hoặc mở rộng các hình thức họp trực tuyến sẽ giúp cổ đông nhỏ lẻ có cơ hội tiếp cận và tham gia nhiều hơn vào các vấn đề của công ty. Điều này không chỉ giúp cổ đông bảo vệ được quyền lợi của mình mà còn giúp doanh nghiệp cải thiện mối quan hệ với các nhà đầu tư.

Cuối cùng, các cơ quan quản lý nhà nước cần đẩy mạnh giám sát và ban hành các quy định chặt chẽ hơn về quyền lợi của cổ đông nhỏ, nhằm giảm thiểu sự lạm quyền từ các nhóm cổ đông lớn và thúc đẩy tính công bằng trong quá trình quản trị doanh nghiệp.

Cổ đông, dù lớn hay nhỏ, đều đóng vai trò không thể thiếu trong quản trị công ty. Bảo vệ quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ không chỉ là vấn đề công bằng mà còn là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tạo dựng niềm tin, duy trì mối quan hệ tốt đẹp với nhà đầu tư và đảm bảo sự phát triển bền vững.

Tài liệu tham khảo: Bộ Nguyên tắc quản trị công ty theo thông lệ tốt nhất của Việt Nam do IFC và UBCKNN biên soạn.

Lầm tưởng của doanh nghiệp khi người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu

Lầm tưởng của doanh nghiệp khi người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu

Diễn đàn quản trị -  1 năm

Một trong những lầm tưởng phổ biến của doanh nghiệp F&B là tập trung vào các chương trình khuyến mãi để thu hút người tiêu dùng trong bối cảnh họ hạn chế chi tiêu.

NextBold Capital tài trợ 100 triệu USD cho các doanh nghiệp tại Đông Dương

NextBold Capital tài trợ 100 triệu USD cho các doanh nghiệp tại Đông Dương

Tài chính -  1 năm

Mục tiêu của NextBold Capital không chỉ là cung cấp vốn mà còn hỗ trợ chuyên môn vận hành thực tế để giúp các doanh nghiệp trong những thị trường này mở rộng quy mô một cách bền vững.

Hàng tỷ USD sẽ chảy vào đâu khi chứng khoán Việt Nam nâng hạng?

Hàng tỷ USD sẽ chảy vào đâu khi chứng khoán Việt Nam nâng hạng?

Tiêu điểm -  1 năm

Các công ty phân tích nhìn nhận, dòng tiền khối ngoại sẽ sớm chảy vào các cổ phiếu bluechip của những doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam.

'Nhân văn hoá' công nghệ: Cách doanh nghiệp lắng nghe bằng dữ liệu

'Nhân văn hoá' công nghệ: Cách doanh nghiệp lắng nghe bằng dữ liệu

Sổ tay quản trị -  4 tuần

Doanh nghiệp thời AI không chỉ chuyển đổi công nghệ, mà còn phải “nhân văn hóa” công nghệ để dữ liệu và quy trình thấu hiểu con người hơn.

AI thay đổi “cuộc chiến” bán hàng trong kỷ nguyên số

AI thay đổi “cuộc chiến” bán hàng trong kỷ nguyên số

Sổ tay quản trị -  1 tháng

Dù công nghệ ngày càng phát triển, yếu tố con người vẫn giữ vai trò trung tâm trong hoạt động kinh doanh, đặc biệt ở lĩnh vực B2B.

Doanh nghiệp với AI và Data: Chiến lược khôn ngoan là 'âm thầm hành động'

Doanh nghiệp với AI và Data: Chiến lược khôn ngoan là 'âm thầm hành động'

Sổ tay quản trị -  1 tháng

Thay vì chạy theo tuyên bố “AI-first”, lựa chọn khôn ngoan là thực hiện các dự án nhỏ, đo lường tác động và song song chuẩn hoá hạ tầng.

Quản trị rủi ro mạo danh bảo hiểm xã hội

Quản trị rủi ro mạo danh bảo hiểm xã hội

Sổ tay quản trị -  1 tháng

Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã cảnh báo về thủ đoạn mạo danh cán bộ cơ quan BHXH gọi điện, gửi link hoặc mã QR để lừa chiếm đoạt thông tin và tiền.

VSME - Tiêu chuẩn ESG dành riêng cho doanh nghiệp nhỏ và hướng triển khai

VSME - Tiêu chuẩn ESG dành riêng cho doanh nghiệp nhỏ và hướng triển khai

Sổ tay quản trị -  1 tháng

Tiêu chuẩn VSME giúp doanh nghiệp nhỏ Việt Nam báo cáo ESG theo cách đơn giản, minh bạch và phù hợp quy mô, đáp ứng yêu cầu chuỗi cung ứng quốc tế.

VietABank tích cực huy động vốn qua kênh trái phiếu

VietABank tích cực huy động vốn qua kênh trái phiếu

Tài chính -  1 phút

Hoạt động tập trung vào tín dụng, quy mô nhỏ của VietABank khiến nhà băng chịu áp lực tăng chi phí huy động vốn và bào mòn biên lãi ròng.

VARS công bố dự án nghiên cứu bộ tiêu chuẩn nghề môi giới bất động sản

VARS công bố dự án nghiên cứu bộ tiêu chuẩn nghề môi giới bất động sản

Bất động sản -  48 phút

Hội Môi giới bất động sản Việt Nam vừa công bố dự án nghiên cứu Bộ Tiêu chuẩn hành nghề môi giới bất động sản, do Viện VARS IRE thực hiện, dưới sự bảo trợ của Bộ Xây dựng.

Giải cơn khát nhà ở vừa túi tiền: Lời gan ruột từ Chủ tịch HoREA

Giải cơn khát nhà ở vừa túi tiền: Lời gan ruột từ Chủ tịch HoREA

Video -  51 phút

Giải cơn khát nhà ở vừa túi tiền không chỉ là khẩu hiệu.

Nhà ở vừa túi tiền bùng nổ 10 năm tới

Nhà ở vừa túi tiền bùng nổ 10 năm tới

Video -  58 phút

Tổng giám đốc Thắng Lợi Group Nguyễn Thanh Quyền dự báo, 10 năm tới sẽ là thời kỳ bùng nổ của nhà ở vừa túi tiền, khi chính sách, hạ tầng và nhu cầu thật cùng hội tụ.

Ba yếu tố cốt lõi giúp startup 'lên sàn' thành công

Ba yếu tố cốt lõi giúp startup 'lên sàn' thành công

Diễn đàn quản trị -  3 giờ

Lên sàn là bước khởi đầu cho hành trình chuẩn hóa dòng tiền, mô hình kinh doanh, quản trị doanh nghiệp và chiến lược phát triển bền vững trên thị trường đại chúng.

Dư địa nới lỏng lãi suất nhờ ‘khoảng trống’ từ Fed?

Dư địa nới lỏng lãi suất nhờ ‘khoảng trống’ từ Fed?

Leader talk -  3 giờ

Việt Nam cần đảm bảo việc nới lỏng lãi suất phải đi cùng với chất lượng của tín dụng, thận trọng các rủi ro khi dòng tiền đổ vào bất động sản và chứng khoán gây nên 'bong bóng tài sản'.

Quốc hội chốt tăng GDP 2026 từ 10% trở lên

Quốc hội chốt tăng GDP 2026 từ 10% trở lên

Tiêu điểm -  3 giờ

Ngoài phấn đấu mục tiêu tăng trưởng GDP 2026, Quốc hội cũng giao Chính phủ quản lý chặt chẽ thị trường vàng, bất động sản.

Đọc nhiều