Tìm giải pháp số biến đau thương thành cơ hội mùa Covid

Đại dịch Covid-19 tác động lên xã hội, làm thay đổi hành vi của người dân. Trong quá khứ, mọi người có thể làm việc tập trung, nhưng giờ đây tất cả đều phải chuyển sang làm việc từ xa, phải phân tán.

Thứ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông Nguyễn Huy Dũng cho rằng, điều quan trọng trong bối cảnh Covid-19 diễn biến phức tạp như hiện nay là việc các doanh nghiệp tận dụng sự thay đổi thói quen người dùng để thúc đẩy công nghệ số và chuyển đổi số phát triển mạnh mẽ hơn. 

Covid-19 là đại dịch "trăm năm mới có một lần" và tác động rất lớn đến con người. Lúc này, cách ứng xử tích cực nhất, theo ông Dũng, là tìm cách tận dụng được sự thay đổi về mặt nhận thức của xã hội để thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của những điều tốt đẹp hơn. Theo ông Dũng, không nên gọi Covid-19 là động lực cho chuyển đổi số bởi không ai gọi một thứ tiêu cực là động lực.

“Chúng ta phải tìm cách biến thiệt hại và đau thương thành cơ hội”, Thứ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông nói. Một trong những cách giải quyết, theo ông Dũng, chính là áp dụng công nghệ.

Lãnh đạo Bộ Thông tin và truyền thông chia sẻ, việc phát triển doanh nghiệp công nghệ số, đặc biệt biệt là những doanh nghiệp công nghệ số mang tính đổi mới sáng tạo là nhân tố rất quan trọng để tạo ra giá trị mới cho nền kinh tế.

Nhưng trong quá trình này, việc tìm được thị trường để các doanh nghiệp công nghệ số, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo phát triển lại là điều khó khăn nhất. Chỉ khi có thị trường thì mới có công nghệ, mới có doanh nghiệp, từ đó mới tạo ra các sản phẩm tốt.

Ông Dũng cũng cho rằng, chuyển đổi số là câu chuyện về sự chấp nhận những cái mới.

“Chỉ khi chúng ta dám chấp nhận cái mới thì mới chuyển đổi số được. Ví dụ như chấp nhận cho học sinh học trực tuyến hay chấp nhận cho người bệnh được khám chữa bệnh trực tuyến là chấp nhận những cái mới”, thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cho hay.

Do vậy, công cuộc chuyển đổi số quốc gia chỉ thành công khi có nhiều người tham gia. Khi càng nhiều người tham gia, giá trị tạo ra càng lớn và chi phí càng rẻ. Nói cách khác, chuyển đổi số chỉ thành công nếu thu hút được sự tham gia của toàn dân.

Để thu hút được sự tham gia của toàn dân, công nghệ số bắt buộc phải dễ sử dụng: ai cũng có thể dùng được, ai cũng có thể hiểu được, ai cũng có thể tiếp cận được. Vì vậy, nền tảng số là lời giải để làm cho công nghệ số trở nên dễ dàng và có thể tiếp cận được đến với mọi người một cách nhanh nhất.

Đó là lý do Bộ Thông tin và truyền thông coi nền tảng số là giải pháp quan trọng nhất để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.

Hiện nay, trên thị trường có vô số nền tảng số nước ngoài, vốn đã phát triển rất mạnh với công nghệ cao. Tuy nhiên, lý do cần thúc đẩy phát triển những nền tảng số trong nước là bởi người Việt Nam cũng có những nhu cầu mà chỉ riêng người Việt Nam mới có, không giống với người dân các quốc gia Nhật Bản, Trung Quốc hay Mỹ. Hơn nữa, chỉ khi có nền tảng số “make in Vietnam”, người Việt Nam mới làm chủ được thị trường, giải quyết các nhu cầu nhanh, theo ý mình.

Thứ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông cho biết, thông qua mùa giải thứ 3 – Viet Solutions 2021, Bộ Thông tin và truyền thông muốn tìm cách đưa ra các bài toán, tìm ra các “nỗi đau” của xã hội, tìm ra những thách thức hiện nay để từ đó định hướng, dẫn dắt và thu hút sự tham gia của các doanh nghiệp cùng giải quyết bài toán đấy. Đây là cuộc thi nhằm tìm kiếm giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.

Ông Dũng kỳ vọng, sản phẩm của năm nay nên là lời giải cho những bài toán lớn hơn. Điển hình như làm sao để chuyển đổi số cho cả 5 triệu hộ kinh doanh, làm sao để 9 triệu hộ nông dân sớm thoát nghèo bằng công nghệ.

Chia sẻ về chương trình Viet Solutions 2021, ông Dũng nhấn mạnh ba điểm khác biệt lớn nhất so với các năm trước.

Đầu tiên là thời điểm cuộc thi. Viet Solutions 2021 diễn ra khi Việt Nam đang ở trên đỉnh dịch, ghi nhận số ca nhiễm lớn nhất từ trước đến nay.

Khác biệt thứ hai là cách đặt ra các bài toán. Năm ngoái, ban tổ chức chỉ đặt ra định hướng. Song đến năm nay, cuộc thi lại đặt ra những bài toán tương đối cụ thể trong 8 lĩnh vực ưu tiên chuyển đổi số quốc gia.

Khác biệt cuối cùng là điều lệ cuộc thi. Trong khi năm trước, Viet Solutions chỉ chấp nhận giải pháp hoàn chỉnh, đã ứng dụng nhất định trong thực tế thì năm nay, cuộc thi còn tìm kiếm cả những ý tưởng mới.

Trong mùa giải năm 2021, ban tổ chức sẽ mở rộng tiếp nhận cả các ý tưởng công nghệ và tăng gấp ba giá trị giải thưởng. Với thông điệp “cộng hưởng để kiến tạo xã hội số”, đối tượng hướng đến của Viet Solutions 2021 là các cá nhân, tổ chức đang sinh sống, học tập và làm việc ở tất cả các quốc gia trên thế giới. 

Các ý tưởng, sản phẩm công nghệ tập trung vào 10 lĩnh vực gồm: y tế; giáo dục; tài chính – ngân hàng; nông nghiệp; giao thông vận tải – logistics; năng lượng; tài nguyên – môi trường; sản xuất công nghiệp, giải pháp giải trí – tiện ích và quản lý doanh nghiệp.

Ông Dũng nhấn mạnh, trên thực tế, có rất nhiều bài toán chỉ cần có một ý tưởng đúng là sẽ có lời giải đúng. Việc phát triển các giải pháp số thường cần một thời gian rất dài. Đưa ra một thời gian ngắn để làm một giải pháp thì không khả thi, nhưng để có một ý tưởng thì lại luôn luôn khả thi.

Giống như việc khi đặt ra câu hỏi đúng, chắc chắn sẽ có câu trả lời. Việc đi tìm kiếm giải pháp, đi tìm kiếm ý tưởng giống như đi tìm ra những câu hỏi đúng. Không bao giờ có câu trả lời cho những câu hỏi sai. Nhưng cứ khi có câu hỏi đúng thì khó thế nào cũng có một người trả lời được nó.

“Tôi hy vọng rằng các đội thi sẽ suy nghĩ với bài toán ở tầm lớn hơn và có mức độ làm chủ công nghệ sâu hơn, để từ đấy ra được những giải pháp thực sự đột phá và trở thành niềm tự hào của giới công nghệ Việt Nam”, Thứ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông kỳ vọng.