Theo dự báo của Hiệp hội Du lịch Việt Nam, đại dịch Covid-19 làm cho khách quốc tế đến Việt Nam năm 2020 giảm ít nhất 70% so với năm 2019, khách nội địa giảm một nửa, khách đi nước ngoài giảm 85% trong khi doanh thu (inbound và nội địa) giảm trên 61%.
Ông Đỗ Văn Thức, Giám đốc kinh doanh, đồng sáng lập Công ty CP Đầu tư thương mại dịch vụ du lịch Đất Việt (Đất Việt Tour) ước tính có tới 90% doanh nghiệp du lịch ở TP. HCM đã ngừng hoạt động và khoảng 70 – 80% lao động trong ngành du lịch phải nghỉ việc không lương.
Tuy nhiên, nhờ chủ động nắm bắt cơ hội mà đến nay, Đất Việt Tour vẫn đang vận hành tương đối ổn, vẫn đứng vững trước khủng hoảng do Covid-19, mặc dù việc đạt doanh số bằng năm ngoái chắc chắn là điều không tưởng.
Ngay từ khi dịch bắt đầu bùng phát từ tháng 1/2020, ban lãnh đạo công ty đã đoán trước được rằng khó khăn sẽ nhiều hơn so với đợt khủng hoảng SARS năm 2003 và khủng hoảng tài chính năm 2008 - 2009. Dù thách thức rất nhiều nhưng doanh nghiệp này nhận thấy vẫn có cơ hội có thể nắm bắt để tiếp tục vận hành doanh nghiệp.
Cơ hội thứ nhất, theo ông Thức, mùa dịch là một trong những dịp để khám tổng quát “lục phủ ngũ tạng” của doanh nghiệp, để tái cơ cấu toàn bộ công ty cho phù hợp với trạng thái bình thường mới. Trước hết là thực hiện tái cơ cấu về mặt tổ chức, tinh gọn bộ máy, tối ưu chi phí vận hành. Một số chi phí trước đây từng được coi là chi phí cố định, như tiền thuê mặt bằng, nay được coi là chi phí biến đổi để thực hiện cắt giảm.
Đây cũng là lúc Đất Việt Tour tái cơ cấu lại toàn bộ hệ thống quản trị vận hành. Trong đó, ban lãnh đạo doanh nghiệp này xác định, một số năng lực trước kia từng tạo được sự khác biệt thì nay là điều kiện tiên quyết, chẳng hạn như đẩy nhanh việc áp dụng chuyển đổi số, xây dượng hệ thống e-tour (quản lý điều hành tour trực tuyến)…
Bên cạnh đó, Đất Việt Tour tận dụng thời gian nhàn rỗi để đào tạo lại toàn bộ nhân viên, bổ sung cho họ những kiến thức còn thiếu.
Cơ hội thứ hai được ban lãnh đạo Đất Việt Tour xác định là cơ hội sàng lọc và đào thải. Theo ông Thức, trong dịp này, có nhiều doanh nghiệp du lịch có “sức đề kháng” yếu, nền tảng không đủ vững chắc sẽ bị đào thải. Sự đào thải này sẽ tạo ra một sân chơi mới cho những doanh nghiệp thực sự tâm huyết “sống chết” với nghề du lịch.
“Các doanh nghiệp như chúng tôi gần như phải đập đi xây lại, quay lại điểm xuất phát đầu tiên mà chúng tôi gọi là tái khởi nghiệp. Sau dịch, chúng tôi bớt đi đối thủ, miếng bánh được phân chia lại nên phải chuẩn bị điều kiện tốt nhất để có thể chiếm lĩnh thị trường sau khi quay lại”, ông Thức nói trong hội thảo trực tuyến “Làm thế nào để thấy cơ trong nguy” do Hội Doanh nhân Trẻ Việt Nam, Câu lạc bộ Doanh nhân Sao đỏ và Deloitte Việt Nam đồng tổ chức.
Cơ hội thứ ba là cơ hội liên minh, liên kết chặt chẽ trong và ngoài ngành. Theo lãnh đạo Đất Việt Tour, trước đây, các doanh nghiệp chủ yếu hoạt động theo kiểu “mạnh ai người nấy lo” nhưng sau những biến cố do dịch Covid-19 gây nên, các doanh nghiệp đã tích cực chủ động liên kết.
Ngay sau đợt dịch Covid-19 thứ nhất, chuỗi du lịch, hàng không, dịch vụ lưu trú đã tổ chức các buổi hội thảo, họp bàn để đưa ra các chương trình kích cầu nội địa. Các tỉnh, cụm cũng liên kết để tạo ra các sản phẩm du lịch mới hấp dẫn nhằm kích thích du khách đi du lịch. Ông Thức cho biết, Đất Việt Tour đã đứng ra tạo các liên minh kết nối các công ty du lịch khác cùng bán sản phẩm để có đủ số lượng khách khởi hành tour, để sản phẩm đến tay khách hàng nhiều nhất, bán được nhanh nhất.
Cơ hội thứ tư, theo ông Thức, là khoảng lặng, điểm chùng sau một thời gian quay cuồng với công việc. Mùa dịch Covid-19 là lúc các lãnh đạo doanh nghiệp có thời gian nghỉ ngơi, đồng thời nhìn lại nội tại bản thân doanh nghiệp và nhân viên.
Còn với nhân viên, bối cảnh hàng loạt lao động trong ngành du lịch thất nghiệp khiến họ cảm thấy trân trọng công việc, khi quay lại sẽ yêu nghề và gắn bó với nghề. Với công ty, những nhân sự không đủ nhiệt huyết sẽ bị lọt ra khỏi tấm lưới sàng lọc, sẽ không thể tiếp tục gắn bó và đi đường dài cùng doanh nghiệp.
Ông Đỗ Văn Thức, Giám đốc kinh doanh, đồng sáng lập Đất Việt TourLạc quan để thấy khe sáng trong mây đen
Theo lãnh đạo Đất Việt Tour, nhiều doanh nghiệp trong ngành du lịch quá vội vàng, hết tháng 3/2020 đã cho đóng cửa toàn bộ công ty, ngưng mọi hoạt động vì cho rằng dịch bệnh sẽ kéo dài hết năm nay.
Với ông Thức, bình tĩnh mới nhìn được cơ hội, mới thấy trong đám mây có khe sáng. Chỉ bi quan thì sẽ không tìm ra được giải pháp cho công ty; còn bình tĩnh, lạc quan và không bỏ cuộc thì sẽ phải nỗ lực suy nghĩ để tìm ra giải pháp. Đồng thời, bình tĩnh để lắng nghe phản biện khi tìm thấy cơ hội, để chọn ra được những cơ hội tốt nhất cho doanh nghiệp.
“Doanh nghiệp mình gần như tê liệt trong sáu tháng qua. Tuy nhiên, theo một góc nhìn tích cực, tâm lý lạc quan, ban lãnh đạo Đất Việt Tour vẫn luôn tin tưởng vào phương pháp chống dịch của Việt Nam và lên các phương án chuẩn bị cho giai đoạn kích cầu du lịch, sẵn sàng ngay sau khi dịch ngưng lại”, ông Thức nói.
Trong suốt thời gian diễn ra dịch bệnh, hầu hết các công ty lữ hành tại Việt Nam đều cho toàn bộ nhân viên nghỉ việc nhưng Đất Việt Tour vẫn có tới 30% cán bộ nhân viên đi làm. Trong đó, ban lãnh đạo công ty chú trọng đầu tư cho hoạt động marketing suốt thời gian này.
Kết thúc đợt dịch bệnh đầu tiên, khoảng đầu tháng 5/2020, Đất Việt Tour khởi động lại những tour kích cầu và 100% nhân viên đi làm lại bình thường. Cùng với sự kiện Sở Du lịch TP. HCM phát động Ngày hội Du lịch, Đất Việt Tour đã phối hợp nhịp nhàng với các đối tác hàng không, khu vui chơi giải trí, nhà hàng, khách sạn, khu nghỉ dưỡng trên toàn quốc tung ra nhiều kỳ nghỉ với mức giá tốt.
Đến tháng 6 và tháng 7/2020, lượng khách quay lại đặt tour của Đất Việt Tour rất nhiều. Theo lãnh đạo Đất Việt, sau năm tháng dài trói chân trong nhà, không khí đã thay đổi hẳn. Một ngày trên bàn chất đầy hợp đồng, công ty nhộn nhịp hẳn lên.
Tháng 8/2020, ban giám đốc Đất Việt Tour kỳ vọng công ty sẽ đạt được doanh thu kỷ lục. Nhưng dịch bệnh bùng phát lần hai đã khiến các doanh nghiệp lữ hành tại Việt Nam nói chung và Đất Việt Tour nói riêng tiếp tục nhận cú đánh bồi lần nữa.
Mặc dù trong đợt dịch thứ hai, các hợp đồng đã ký với khách đều bị không thể thực hiện nhưng nhờ sự tin tưởng với công ty cùng với việc đã trình ký, đã đặt cọc và Đất Việt Tour cũng đã đặt cọc cho các nhà cung cấp nên các hợp đồng đều được bảo lưu mà không bị huỷ. Nhờ đó, từ cuối tháng 9/2020, Đất Việt Tour đã tiếp tục triển khai các hợp đồng này, và mở ra các hợp đồng mới.
Riêng với khối nhân viên hoạt động mảng outbound (đưa khách Việt đi du lịch nước ngoài), ban giám đốc Đất Việt Tour đã điều toàn bộ nhân viên kinh doanh sang phục vụ du lịch free & easy (du khách chỉ cần đặt trước các dịch vụ cơ bản để chuẩn bị cho chuyến đi thay vì mua tour trọn gói). Điều này vừa góp phần tạo được công ăn việc làm cho nhân viên, vừa đảm bảo đa dạng hơn về sản phẩm, dịch vụ.
Để trụ vững sau hai đợt dịch, ban lãnh đạo Đất Việt Tour cũng đã chuyển đổi đối tượng khách hàng, hướng đến những khách hàng nhóm nhỏ, các gia đình, khách lẻ thay vì khách đoàn lớn như trước đó. Đồng thời, Đất Việt Tour cũng định hướng lại sản phẩm du lịch của mình, ưu tiên bán những điểm đến gần, giá bán thấp, những sản phẩm du lịch xanh, trekking, du lịch thiên về nghỉ dưỡng và tốt cho sức khỏe.
Bên cạnh hoạt động kinh doanh tour trong và ngoài nước, team building, bán vé máy bay thì Đất Việt Tour còn sở hữu đội xe đông đảo từ 4 - 45 chỗ chuyên phục vụ khách hàng trên các đường tour. Trong giai đoạn dịch bệnh, công ty này đã chuyển một lượng xe đi tour sang kinh doanh xe đưa đón cán bộ công nhân viên phục vụ các cơ quan, doanh nghiệp, mang lại một nguồn thu ổn định.
