Tại báo cáo về "Chính sách kinh tế vĩ mô và ngoại hối của các đối tác thương mại lớn của Mỹ" công bố ngày 14/1, Mỹ cho biết không có đối tác thương mại nào thao túng tiền tệ, nhưng đặt 10 nước vào danh sách giám sát gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Italy, Ailen, Singapore, Malaysia, Thụy Sỹ và Việt Nam.
Kết luận này dựa trên 3 tiêu chí gồm thặng dư thương mại hàng hóa song phương với Mỹ ít nhất 20 tỷ USD; Thặng dư cán cân vãng lai tương đương ít nhất 2% GDP; Can thiệp một chiều và kéo dài trên thị trường ngoại tệ, thể hiện qua việc mua ròng ngoại tệ trong ít nhất 6 tháng trên giai đoạn 12 tháng với tổng lượng ngoại tệ mua ròng tương đương ít nhất 2% GDP trong giai đoạn 12 tháng.
Trước đó, tại báo cáo tháng 5/2019 của Mỹ, lần đầu tiên Việt Nam trở thành một trong 9 quốc gia nằm trong danh sách giám sát do đáp ứng hai tiêu chí về thặng dư thương mại song phương với Mỹ và thặng dư cán cân vãng lai. Báo cáo tháng 5/2019 cũng nêu một quốc gia vào danh sách giám sát sẽ tiếp tục được theo dõi trong hai kỳ báo cáo tiếp theo.
Do đó, tại báo cáo tháng 1/2020, Việt Nam tiếp tục nằm trong danh sách giám sát dù chỉ đáp ứng một tiêu chí về thặng dư thương mại song phương.
Cụ thể, thặng dư thương mại hàng hóa song phương với Mỹ đạt 47 tỷ USD; Thặng dư cán cân vãng lai tương đương 1,7% GDP; Can thiệp mua ròng trên thị trường ngoại tệ tương đương 0,8% GDP.
Bộ Tài chính Mỹ cho biết, Việt Nam không công bố dữ liệu về can thiệp ngoại hối tuy nhiên đã cung cấp dữ liệu đáng tin cậy rằng, các giao dịch mua ngoại hối ròng trong 4 quý tính đến tháng 6/2019 chỉ tương đương 0,8% GDP. Mỹ cũng xác nhận Việt Nam đã can thiệp cả hai chiều trong suốt 4 quý này.
Bên cạnh đó, Mỹ khuyến nghị Việt Nam nên ưu tiên cải thiện chất lượng và độ chính xác của dữ liệu tài chính, cho phép nhà điều hành giám sát và ứng phó tốt hơn với các lỗ hổng tài chính.
Đồng thời, Việt Nam cũng nên giảm sự phụ thuộc vào các mục tiêu tăng trưởng tín dụng để các tổ chức tài chính phân bổ vốn và quản lý rủi ro tốt hơn. Khi tăng cường khung chính sách tiền tệ và dự trữ đạt mức phù hợp, Việt Nam cũng nên giảm bớt sự can thiệp và cho phép điều chỉnh tỷ giá theo nguyên tắc kinh tế căn bản.
Với việc Việt Nam tiếp tục nằm trong danh sách giám sát, trong thời gian tới, Bộ Tài chính Mỹ sẽ tiếp tục theo dõi các thông tin, số liệu về thương mại, cán cân vãng lai, các chính sách kinh tế vĩ mô, tiền tệ của Việt Nam.
Trước đó, Thống đốc Ngân hàng nhà nước Lê Minh Hưng cũng khẳng định, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước không bao giờ có ý định dùng chính sách tiền tệ nói chung và tỷ giá nói riêng để cạnh tranh không lành mạnh với các đối tác thương mại. Một trong những ưu tiên của Việt Nam trong năm nay là tiếp tục làm việc với các đối tác thương mại lớn để chứng minh Việt Nam không thao túng tiền tệ.
