Có hay không việc trục lợi nhà ở xã hội?

Phương Linh Thứ bảy, 31/05/2025 - 11:08
Nghe audio
0:00

Chính sách nhà ở xã hội có nguy cơ bị trục lợi nếu không đến đúng đối tượng người mua nhà có nhu cầu.

Mua nhà ở xã hội để 'đầu cơ'

Băn khoăn với câu hỏi, liệu việc mua bán nhà ở xã hội có đang bị đầu cơ, trục lợi, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Uỷ ban Kinh tế, tài chính của Quốc hội nêu thực trạng, nhiều trường hợp mua nhà ở xã hội, hoặc trả tiền thuê nhưng không ở. Thay vào đó, họ cho thuê và sau năm năm, họ chuyển nhượng lại để kiếm tiền chênh lệch do giá nhà ở xã hội tăng lên theo thời gian.

“Nếu có nhu cầu mua nhà ở xã hội thật thì tại sao họ lại đi cho thuê, mà không ở?”, ông Hiếu đặt dấu hỏi.

Thực tế cũng cho thấy, nhiều dự án nhà ở xã hội đã tăng giá bằng lần trong thời gian vừa qua.

Như dự án nhà ở xã hội Ecohome 3 ở Bắc Từ Liêm (Hà Nội) được mở bán từ năm 2019 với giá 15,6 - 16,5 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, hiện nay nhiều căn nhà ở xã hội tại dự án này đang được rao bán lại với mức giá dao động từ 54,8-62,9 triệu đồng/m2.

Tương tự, dự án nhà ở xã hội Đồng Mô ở quận Hoàng Mai (Hà Nội) được mở bán từ năm 2016 với giá hơn 14 triệu đồng/m2, bàn giao từ cuối năm 2017, nhưng hiện đang chào giá từ 54,1 – 62,2 triệu/m2.

Việc giá nhà ở xã hội tăng mạnh, đã khiến phân khúc nhà ở này trở thành một "kênh đầu tư" đối với nhiều người có tiền. Luật sư Nguyễn Văn Đỉnh, chuyên gia pháp lý bất động sản khẳng định, có hiện tượng đầu cơ nhà ở xã hội.

Ông Đỉnh cho rằng: "Nếu nhà ở xã hội để bán sẽ luôn tiềm ẩn nguy cơ trục lợi. Thậm chí, có chủ đầu tư biết được tình trạng này song vẫn không thể giải quyết. Bởi đây là quy luật cung - cầu. Nhiều đối tượng người dân bắt tay nhau giữa nhóm thụ hưởng nhà ở xã hội không có khả năng mua và các đối tượng có tiền.

Do đó, có tình trạng trên hợp đồng thì đúng đối tượng ở nhà ở xã hội, song đối tượng sử dụng lại là người khác.

Mặc dù, Khoản 6 Điều 62 Luật Nhà ở cũ có quy định, mọi trường hợp cho thuê, cho thuê mua, bán nhà ở xã hội không đúng quy định của luật này thì hợp đồng cho thuê, thuê mua, mua bán nhà ở không có giá trị pháp lý và bên thuê, thuê mua, mua phải bàn giao lại nhà ở cho đơn vị quản lý nhà ở xã hội. Trường hợp không bàn giao lại nhà ở thì ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có nhà ở tổ chức cưỡng chế để thu hồi lại nhà ở đó.

Thế nhưng, ông Đỉnh nhìn nhận đây là vấn đề liên quan đến quyền tài sản nên sẽ khó giải quyết.

Bên cạnh vấn đề đối tượng mua nhà ở xã hội, tại Toạ đàm “Hiện thực hoá giấc mơ nhà ở xã hội” do Báo Tiền Phong tổ chức, ông Nguyễn Văn Luyến, Tổng giám đốc UDIC cũng cho biết, hiện việc phê duyệt đối tượng được mua nhà ở xã hội còn nhiều vướng mắc.

Cụ thể là câu chuyện trục lợi chính sách mua nhà ở xã hội. Hiện doanh nghiệp đang liên danh với các đơn vị khác thực hiện dự án nhà ở xã hội Hạ Đình, quận Thanh Xuân. Tuy nhiên, trên các trang mạng, sàn giao dịch đã xuất hiện các hội nhóm bất động sản, nhận làm tư vấn đặt cọc, giữ chỗ, mua bán suất ngoại giao để tiếp cận, đề nghị người dân đặt cọc.

"Chúng tôi khẳng định chưa từng ký văn bản hồ sơ hợp tác với sàn giao dịch, tổ chức, cá nhân nào liên quan trong việc đặt chỗ ngoại giao. Vấn đề này chúng tôi đã bốn lần gửi thông cáo báo chí và gửi cơ quan công an, đồng thời tiếp tục mong muốn thông tin tuyên truyền của truyền thông", ông Luyến nhận định.

Ông Lê Quang Huy, Phó tổng giám đốc Công ty CP BIC Việt Nam tại Toạ đàm “Hiện thực hoá giấc mơ nhà ở xã hội”.

Ông Lê Quang Huy, Phó tổng Giám đốc Công ty CP BIC Việt Nam cũng nêu thực trạng, trên thị trường xuất hiện nhiều đối tượng quảng cáo về dịch vụ hướng dẫn hồ sơ, còn gọi là “cò mồi” mua nhà ở xã hội.

Qua các đối tượng “cò mồi”, nhiều người lao động đã được một số doanh nghiệp xác nhận thu nhập không đúng theo quy định. Điều này có thể dẫn đến rủi ro khi chủ đầu tư xác minh hồ sơ. Nếu nghiêm trọng có thể bị quy trách nhiệm vì xác minh hồ sơ chưa đúng.

Điều này vừa gây thiệt hại cho người dân khi đã đặt cọc tiền vào các đối tượng cò mồi này, vừa gây ảnh hưởng đến chính sách nhà ở xã hội, có nguy cơ hướng đến không đúng đối tượng người mua.

Người dân cần cẩn trọng

Trước thực trạng này, ông Huy khuyến cáo người dân cần tìm hiểu thông tin từ các nguồn chính thống, tránh tin vào các dịch vụ mở hồ sơ không chính thống, làm sai lệch hồ sơ, lợi dụng chính sách.

Với BIC Việt Nam, ông Huy cho biết, hiện doanh nghiệp đã tiến hành hướng dẫn hồ sơ online, rất thuận tiện và nhanh chóng. Khi áp dụng công nghệ, doanh nghiệp có thể phục vụ hướng dẫn hàng nghìn người cùng lúc.

"Chúng tôi kiến nghị thời gian tới, Chính phủ cần có hành lang pháp lý cho phép áp dụng công nghệ trong việc thu và xét duyệt hồ sơ mua nhà ở xã hội. Việc thu và xét duyệt hồ sơ đang thực hiện thủ công. Nếu áp dụng công nghệ vào quá trình này sẽ vừa tránh được tiêu cực vừa bám sát hành lang pháp lý, chính sách", ông Huy chia sẻ.

Đồng quan điểm, ông Đỉnh cũng cho rằng, các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường kiểm soát chặt chẽ để ban hành các chính sách hiệu quả hơn, về đúng bản chất, người thu nhập thấp được hưởng chính sách mua nhà ở xã hội.

Các cơ quan quản lý cần kiện toàn việc thu thập thông tin người tiêu dùng và niêm yết. Như vậy, việc quản lý chính sách sẽ dần hiệu quả hơn. Đó là việc mà các chủ đầu tư đều mong mỏi nhằm đảm bảo tránh sự tiêu cực.

Về lâu dài, ông Đỉnh kiến nghị nhà ở xã hội không nên bán mà chỉ để cho thuê, như vậy sẽ triệt tiêu hiện tượng trục lợi. “Nếu vẫn giữ tư duy xây nhà ở xã hội để bán thì sẽ khó giải quyết câu chuyện trục lợi”, ông Đỉnh nhìn nhận.

Tình hình đầu tư dự án nhà ở xã hội ở Hà Nội

Được biết, theo báo cáo của các địa phương, cả nước hiện có 679 dự án nhà ở xã hội, với quy mô 62.3051 căn, trong đó có 108 dự án hoàn thành, 155 dự án đã khởi công và 416 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư. 

Riêng tại Hà Nội, có bảy dự án đã lựa chọn chủ đầu tư, đang triển khai đầu tư xây dựng. Trong đó, một dự án đã hoàn thành trong quý I/2025 là dự án xây dựng khu nhà ở xã hội cho cán bộ chiến sĩ Bộ Công an tại phường Cổ Nhuế 2, quận Bắc Từ Liêm quy mô 1.340 căn. 

Tại sáu dự án còn lại, có bốn dự án có khả năng hoàn thành trong năm 2025 là dự án khu nhà ở đô thị Kim Hoa, huyện Mê Linh do Công ty Thương mại và xây dựng Thân Hà làm chủ đầu tư, quy mô 720 căn; dự án khu nhà ở tại xã Uy Nỗ, huyện Đông Anh do Tổng Công ty 319 - Bộ Quốc phòng làm chủ đầu tư, quy mô 952 căn; dự án khu đô thị mới Thanh Lâm, Đại Thịnh quy mô 500 căn. 

Bên cạnh đó là dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội tại khu đô thị mới Kim Chung tại huyện Đông Anh do Liên danh Tổng Công ty Viglacera và Tổng Công ty Đầu tư và phát triển nhà Hà Nội làm chủ đầu tư, quy mô 1.104 căn. 

Hai dự án còn lại đang triển khai có điều kiện đặc thù hơn. Trong đó, dự án khu nhà ở xã hội Thượng Thanh do Công ty CP Him Lam Thủ đô và Công ty CP BIC Việt Nam làm chủ đầu tư, quy mô 1.980 căn. Dự án có hầm, cao 22 tầng, mới triển khai phần hầm. Nếu chủ đầu tư tập trung triển khai, có thể xong phần thô năm nay. 

Dự án còn lại là nhà ở xã hội tại ô đất NO1 Khu đô thị mới Hạ Đình tại xã Tân Triều, huyện Thanh Trì, quy mô 440 căn đang thi công phần hầm. Dự án khó có thể hoàn thành trong năm 2025, do điều kiện thi công khó khăn, thời gian bị hạn chế vì gần khu vực trung tâm.


Khu nhà ở xã hội tiện ích cao cấp tại Đà Nẵng

Khu nhà ở xã hội tiện ích cao cấp tại Đà Nẵng

Bất động sản -  1 ngày
The Ori Garden là dự án nhà ở xã hội kết hợp thương mại nằm tại khu đô thị xanh Bàu Tràm, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng với 10 khối nhà 21 tầng.
Khu nhà ở xã hội tiện ích cao cấp tại Đà Nẵng

Khu nhà ở xã hội tiện ích cao cấp tại Đà Nẵng

Bất động sản -  1 ngày
The Ori Garden là dự án nhà ở xã hội kết hợp thương mại nằm tại khu đô thị xanh Bàu Tràm, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng với 10 khối nhà 21 tầng.
Nhà ở xã hội có nên bán theo giá thị trường?

Nhà ở xã hội có nên bán theo giá thị trường?

Bất động sản -  2 ngày

Nguồn tiền chênh lệch giữa giá vốn, lợi nhuận của doanh nghiệp với giá bán nhà ở xã hội theo cơ chế thị trường sẽ nộp vào quỹ nhà ở để tái đầu tư các dự án khác.

Đề xuất loạt cơ chế đặc thù đẩy mạnh nhà ở xã hội

Đề xuất loạt cơ chế đặc thù đẩy mạnh nhà ở xã hội

Tiêu điểm -  1 tuần

Chính phủ đề xuất loạt cơ chế đặc thù thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội như lập Quỹ nhà ở quốc gia, rút ngắn thời gian giao chủ đầu tư còn 75 ngày.

Chủ tịch Cen Land: 'Từ chỗ rất rụt rè, chúng tôi sẽ làm rất mạnh'

Chủ tịch Cen Land: 'Từ chỗ rất rụt rè, chúng tôi sẽ làm rất mạnh'

Doanh nghiệp -  1 tháng

Sau một năm không đạt kỳ vọng, Cen Land đang chuyển mình từ môi giới thuần túy thành nhà phát triển bất động sản với tham vọng doanh thu, lợi nhuận tăng gấp nhiều lần trong năm 2025.

Khi giới tinh hoa đưa chuẩn sống nghỉ dưỡng vào tổ ấm Lux-Well

Khi giới tinh hoa đưa chuẩn sống nghỉ dưỡng vào tổ ấm Lux-Well

Bất động sản -  4 giờ

Thay vì chỉ tìm kiếm cảm giác thư thái qua những kỳ nghỉ ngắn ngủi, giới tinh hoa ngày nay mong muốn kiến tạo một phong cách sống trọn vẹn – nơi mỗi khoảnh khắc thường nhật đều mang chất lượng của nghỉ dưỡng, được nâng tầm theo chuẩn mực Lux-Well.

Đồng Nai mở tiếp lối thoát cho dự án của Novaland và Nam Long

Đồng Nai mở tiếp lối thoát cho dự án của Novaland và Nam Long

Bất động sản -  18 giờ

Việc Đồng Nai phê duyệt điều chỉnh 1/5000 phân khu C4 được coi là “cứu tinh” đối với dự án Aqua City của Novaland và Waterfront của Nam Long.

Khu nhà ở xã hội tiện ích cao cấp tại Đà Nẵng

Khu nhà ở xã hội tiện ích cao cấp tại Đà Nẵng

Bất động sản -  1 ngày

The Ori Garden là dự án nhà ở xã hội kết hợp thương mại nằm tại khu đô thị xanh Bàu Tràm, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng với 10 khối nhà 21 tầng.

Phú Mỹ Hưng và nước cờ lớn tại Bắc Ninh

Phú Mỹ Hưng và nước cờ lớn tại Bắc Ninh

Bất động sản -  1 ngày

Sau hơn 30 năm xây dựng khu đô thị Phú Mỹ Hưng ở TP.HCM, ông Trương Quốc Hưng, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Phát triển Phú Mỹ Hưng đang cùng đội ngũ bước vào một chặng đường mới, đưa mô hình đô thị sinh thái văn minh, hiện đại ra Bắc.

Nhà ở xã hội có nên bán theo giá thị trường?

Nhà ở xã hội có nên bán theo giá thị trường?

Bất động sản -  2 ngày

Nguồn tiền chênh lệch giữa giá vốn, lợi nhuận của doanh nghiệp với giá bán nhà ở xã hội theo cơ chế thị trường sẽ nộp vào quỹ nhà ở để tái đầu tư các dự án khác.

Có hay không việc trục lợi nhà ở xã hội?

Có hay không việc trục lợi nhà ở xã hội?

Bất động sản -  4 giây

Chính sách nhà ở xã hội có nguy cơ bị trục lợi nếu không đến đúng đối tượng người mua nhà có nhu cầu.

Bước tiến nổi bật trên hành trình phát triển mảng thẻ của Eximbank

Bước tiến nổi bật trên hành trình phát triển mảng thẻ của Eximbank

Nhịp cầu kinh doanh -  6 phút

Eximbank đã vinh dự được JCB – tổ chức thẻ quốc tế hàng đầu trao tặng giải thưởng "Ngân hàng dẫn đầu về doanh số thanh toán thẻ năm 2024".

Giá vàng hôm nay 31/5: SJC giảm nhẹ 300 nghìn đồng trước biến động mạnh của quốc tế

Giá vàng hôm nay 31/5: SJC giảm nhẹ 300 nghìn đồng trước biến động mạnh của quốc tế

Vàng -  19 phút

Giá vàng hôm nay 31/5 giảm nhẹ từ 300 - 500 nghìn đồng/lượng đối với cả vàng miếng và vàng nhẫn SJC, trong khi thị trường quốc tế giảm tới gần 1%.

Phó tổng giám đốc Gtel vào Hội đồng thành viên MobiFone

Phó tổng giám đốc Gtel vào Hội đồng thành viên MobiFone

Hồ sơ quản trị -  29 phút

Nhiều nhân sự của Gtel được bổ nhiệm vào các vị trí quan trọng tại MobiFone sau khi nhà mạng này được chuyển giao về Bộ Công an.

C.P Việt Nam đang thu về hàng tỷ đô mỗi năm từ chăn nuôi, chế biến thực phẩm như thế nào?

C.P Việt Nam đang thu về hàng tỷ đô mỗi năm từ chăn nuôi, chế biến thực phẩm như thế nào?

Hồ sơ quản trị -  30 phút

Năm 2024, doanh thu của C.P Việt Nam đạt khoảng 96.600 tỷ đồng, chiếm 21% doanh thu của tập đoàn. Công ty cũng ghi nhận lợi nhuận hơn 15.500 tỷ đồng - những con số đưa Việt Nam trở thành thị trường nước ngoài lớn nhất của Tập đoàn C.P.

Thủ tướng lệnh cắt giảm thủ tục hành chính ngành xây dựng

Thủ tướng lệnh cắt giảm thủ tục hành chính ngành xây dựng

Tiêu điểm -  2 giờ

Thủ tướng Chính phủ có công điện chỉ đạo Bộ Xây dựng và các địa phương rà soát, cắt giảm mạnh thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh lĩnh vực xây dựng.

Khi giới tinh hoa đưa chuẩn sống nghỉ dưỡng vào tổ ấm Lux-Well

Khi giới tinh hoa đưa chuẩn sống nghỉ dưỡng vào tổ ấm Lux-Well

Bất động sản -  4 giờ

Thay vì chỉ tìm kiếm cảm giác thư thái qua những kỳ nghỉ ngắn ngủi, giới tinh hoa ngày nay mong muốn kiến tạo một phong cách sống trọn vẹn – nơi mỗi khoảnh khắc thường nhật đều mang chất lượng của nghỉ dưỡng, được nâng tầm theo chuẩn mực Lux-Well.