Cơ hội chấm dứt ưu đãi thuế

Phạm Sơn Thứ sáu, 31/03/2023 - 08:38

Cơ chế thuế suất tối thiểu toàn cầu được áp dụng kể từ năm 2024 có thể khiến Việt Nam đánh mất lợi thế ưu đãi thuế trong thu hút FDI, tuy nhiên cũng là cơ hội để thay đổi chiến lược tiếp cận và thu hút FDI chất lượng cao.

Thuế thu nhập doanh nghiệp thực tế mà doanh nghiệp FDI phải đóng ở Việt Nam trung bình là 12,3%, trong đó có một số tập đoàn lớn chỉ phải đóng thuế ở mức dưới 6%.

Với cơ chế thuế suất tối thiểu toàn cầu dự kiến áp dụng vào năm 2024, doanh nghiệp đa quốc gia có doanh thu toàn cầu trên 750 triệu euro (khoảng hơn 815 triệu USD) và có mức lợi nhuận trên 10% doanh thu sẽ phải áp mức thuế suất tối thiểu 15% trên lợi nhuận. Nếu thuế thu nhập doanh nghiệp các quốc gia tiếp nhận đầu tư dưới mức 15%, phần thuế chênh lệch sẽ được doanh nghiệp đóng về cho nước đầu tư.

Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban kinh tế Quốc hội, cho biết, trong suốt nhiều năm qua, Việt Nam đã sử dụng công cụ ưu đãi thuế, phí để thu hút FDI, cụ thể là chính sách “miễn 4 giảm 9” (miễn thuế 4 năm, giảm thuế 9 năm), ưu đãi thuế cho 23 lĩnh vực, trong đó có 7 lĩnh vực được ưu đãi đặc biệt.

Ước tính, thuế thu nhập doanh nghiệp thực tế mà doanh nghiệp FDI phải đóng ở Việt Nam trung bình là 12,3%, trong đó có một số tập đoàn lớn chỉ phải đóng thuế ở mức dưới 6%. Như vậy, nếu không có thay đổi gì về chính sách, Việt Nam sẽ đánh mất quyền thu một lượng lớn thuế thu nhập doanh nghiệp.

TS. Trần Du Lịch, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, cũng đưa ra nhận định Việt Nam khuyến khích đầu tư nước ngoài thông qua ưu đãi và hỗ trợ, trong đó ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp là biện pháp quan trọng. Do đó, việc áp dụng chính sách thuế tối thiểu toàn cầu tác động lớn đến hoạt động đầu tư sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam.

Cụ thể, khi doanh nghiệp FDI không còn được hưởng lợi từ ưu đãi thuế, chính sách thu hút đầu tư của Việt Nam sẽ trở nên kém hấp dẫn. Ông Lịch nhìn nhận, Việt Nam cần sớm có giải pháp ứng phó với cơ chế thuế tối thiểu toàn cầu cũng như tìm kiếm biện pháp mới để thu hút vốn FDI.

Trong nguy có cơ

Biện pháp thu hút FDI bằng ưu đãi thuế được không chỉ Việt Nam mà còn nhiều quốc gia và nền kinh tế trên thế giới áp dụng, thậm chí áp dụng triệt để đến mức tạo ra những “thiên đường thuế” cho doanh nghiệp như Hồng Kông, Macao, Qatar, Bahamas, Luxembourg…

Thu hút FDI thế nào khi không còn được ưu đãi thuế

Tại khu vực ASEAN, ưu đãi thuế trong nhiều năm qua đã trở thành vũ khí quan trọng trên chiến trường cạnh tranh thu hút đầu tư, được giới chuyên gia gọi là “cuộc đua xuống đáy”. Trong bối cảnh Covid-19 và biến động địa chính trị, “cuộc đua xuống đáy” là một phần nguyên nhân gây ra thâm hụt tài khóa ở các nước ASEAN, từ đó góp phần làm giảm mức chi cho hàng hóa công.

Chi phí cho biện pháp ưu đãi thuế là rất lớn bởi cắt giảm trực tiếp phần thu ngân sách để tạo điều kiện cho doanh nghiệp. Trong khi đó, đối tượng hưởng lợi lại là nhóm doanh nghiệp FDI vốn có nhiều tiềm lực về nguồn vốn, công nghệ, kinh nghiệm thị trường…, còn doanh nghiệp trong nước không nhận được lợi ích đáng kể.

Nhận xét về biện pháp thu hút FDI, ông Phan Vũ Hoàng, Phó tổng giám đốc Deloitte Việt Nam, cho biết, ưu đãi thuế, phí không quan trọng bằng chất lượng của môi trường đầu tư, kinh doanh. Do đó, cần nâng cao năng lực của nền kinh tế thông qua phát triển hạ tầng, tăng cường tính minh bạch…

Cơ hội chấm dứt ưu đãi thuế 1
Ông Phan Đức Hiếu nêu quan điểm tại tọa đàm Thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu – triển vọng và thách thức trong thu hút FDI trên địa bàn TP.HCM

Ông Hiếu nhìn nhận, như vậy, tuy thuế suất tối thiểu toàn cầu là thách thức nhưng lại đem đến cơ hội lớn để Việt Nam quyết tâm cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh. Đây cũng là biện pháp để Việt Nam thu hút được FDI chất lượng cao, đáp ứng tốt hơn nhu cầu phát triển của nền kinh tế.

Đồng quan điểm, ông Đỗ Thiên Anh Tuấn, chuyên gia kinh tế Trường Chính sách công và quản lý Fulbright, nhận xét, Việt Nam cần thay đổi cách tiếp cận thu hút FDI thông qua ưu đãi thuế. Thay vào đó, cần những chính sách thu hút đầu tư bằng nâng cao chất lượng nhân lực, cơ sở hạ tầng, cải thiện môi trường kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng xanh.

Các chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp đều đồng tình rằng, Việt Nam cần áp dụng cơ chế thuế suất tối thiểu nội địa (QDMTT) để giành được quyền đánh thuế. Đây cũng là cơ hội để Việt Nam tiếp cận phương pháp tính toán thuế được OECD hướng dẫn, từ đó vận hành hệ thống thuế minh bạch, hiệu quả theo chuẩn quốc tế.

Tổng giám đốc Samsung Việt Nam khuyến nghị về thuế tối thiểu toàn cầu

Tổng giám đốc Samsung Việt Nam khuyến nghị về thuế tối thiểu toàn cầu

Tiêu điểm -  2 năm

Nếu không kịp thời có giải pháp ứng phó với thuế tối thiểu toàn cầu, cộng đồng doanh nghiệp FDI tại Việt Nam sẽ phải đối diện với gánh nặng thuế, dẫn đến giảm năng lực cạnh tranh.

Doanh nghiệp FDI quan tâm đến kinh tế xanh

Doanh nghiệp FDI quan tâm đến kinh tế xanh

Tiêu điểm -  2 năm

Nghiên cứu của Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cho thấy, hơn 50% doanh nghiệp FDI có định hướng về kinh tế xanh.

Thu hút FDI thế nào khi không còn được ưu đãi thuế

Thu hút FDI thế nào khi không còn được ưu đãi thuế

Tiêu điểm -  2 năm

Nếu Việt Nam không có hành động kịp thời, việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu sẽ không chỉ gây ảnh hưởng tới thu hút vốn FDI mà còn làm mất đi quyền đánh thuế, thiệt hại về lợi ích.

Bức tranh bền vững từ góc nhìn của doanh nghiệp FDI

Bức tranh bền vững từ góc nhìn của doanh nghiệp FDI

Phát triển bền vững -  2 năm

Các lãnh đạo doanh nghiệp FDI tại Việt Nam cho rằng, chìa khóa quan trọng nhất để Việt Nam đẩy mạnh quá trình số hoá, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững nằm ở việc thay đổi tư duy của các bên liên quan.

Quốc hội chốt còn 34 tỉnh, thành phố

Quốc hội chốt còn 34 tỉnh, thành phố

Tiêu điểm -  23 giờ

Quốc hội thông qua nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc trung ương.

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường: Vẫn còn nhiều vướng mắc

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường: Vẫn còn nhiều vướng mắc

Tiêu điểm -  1 ngày

Nhiều ý kiến cho rằng, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường khó đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ thừa cân, béo phì.

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Tiêu điểm -  1 ngày

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đưa ra phương án để tăng khả năng tiếp cận nhà ở của người dân, mở rộng nguồn cung.

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Tiêu điểm -  1 ngày

Đảng bộ Ban Tuyên giáo và dân vận Trung ương sẽ đổi mới mạnh mẽ tư duy, nâng cao chất lượng tham mưu, ứng dụng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo trong kỷ nguyên số.

Tìm hướng 'dìu dắt' 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Tìm hướng 'dìu dắt' 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Tiêu điểm -  2 ngày

Nâng cấp 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động để đạt được mục tiêu cả nước có 2 triệu doanh nghiệp theo Nghị quyết 68 là hoàn toàn khả thi.

Cú sốc thuế Mỹ: Thức tỉnh để thoát khỏi thế bị động

Cú sốc thuế Mỹ: Thức tỉnh để thoát khỏi thế bị động

Leader talk -  36 phút

“Cơn lốc thuế quan” từ Mỹ đang khuấy đảo dòng chảy thương mại toàn cầu - đây chính là thời điểm doanh nghiệp Việt cần tái cấu trúc nền tảng, hành động linh hoạt và vững vàng hơn.

Giá vàng hôm nay 13/6: Trung Đông 'dậy sóng', vàng phi nước đại

Giá vàng hôm nay 13/6: Trung Đông 'dậy sóng', vàng phi nước đại

Vàng -  1 giờ

Giá vàng hôm nay 13/6 tăng 1 - 1,5 triệu đồng/lượng đối với cả vàng miếng và vàng nhẫn SJC, đà tăng tiếp tục mạnh hơn giữa căng thẳng leo thang tại Trung Đông.

Bất động sản Đà Nẵng: Nghỉ dưỡng hạ nhiệt, chung cư soán ngôi

Bất động sản Đà Nẵng: Nghỉ dưỡng hạ nhiệt, chung cư soán ngôi

Bất động sản -  18 giờ

Bất động sản nghỉ dưỡng ven biển tại Đà Nẵng đang ở giai đoạn trầm lắng sau thời gian tăng trưởng nóng, trong khi chung cư sở hữu lâu dài lại trở thành lựa chọn ưu tiên của các nhà đầu tư.

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Tài chính -  18 giờ

Năm nay, vốn điều lệ của Lotte Finance đã tăng hơn 726 tỷ đồng so với năm 2024, từ 4.186 tỷ đồng lên hơn 4.912 tỷ đồng để thúc đẩy cho vay tiêu dùng.

'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings

'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings

Doanh nghiệp -  19 giờ

Bán đi dự án "vàng" tại Cầu Giấy, CTX Holdings dự kiến ghi nhận kết quả kinh doanh cao nhất kể từ khi thành lập, đồng thời có nguồn lực để bước vào chu kỳ mới.

Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ

Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ

Diễn đàn quản trị -  20 giờ

Sự việc của C.P. Việt Nam là hồi chuông cảnh tỉnh cho các doanh nghiệp về hệ thống quản trị minh bạch và hiệu quả.

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Leader talk -  20 giờ

Với Tổng giám đốc BITEX Trần Thanh Thảo, muốn đất nước phát triển mạnh mẽ thì không có con đường nào bền vững hơn đầu tư vào giáo dục.

Đọc nhiều