Leader talk

Doanh nghiệp kiệt sức chờ 'ngấm' chính sách trợ lực

Phương Linh Thứ ba, 18/07/2023 - 10:59

PGS.TS. Trần Đình Thiên cho rằng, các chính sách luôn có độ trễ nên một số giải pháp bây giờ mới thực hiện khó có thể tạo ra bước tăng trưởng đột phá trong 6 tháng cuối năm.

Nhiều doanh nghiệp đang cạn kiệt dòng tiền. Ảnh: Hoàng Anh

PGS.TS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam đánh giá nền kinh tế đang đối diện thực trạng rất ảm đạm. Tính chung 6 tháng đầu năm, GDP tăng 3,72%, chỉ cao hơn tốc độ tăng 1,74% cùng kỳ năm 2020. Mức tăng trưởng GDP quý II/2023 chỉ đạt 4,14% so với cùng kỳ năm trước.

Theo ông Thiên, nền kinh tế Việt Nam chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của tình hình thế giới. Kinh tế thế giới đang trải qua "thập kỷ mất mát", không có tăng trưởng. Thời kỳ dòng tiền dễ, sôi động đã qua, hiện dòng tiền đầu tư trên toàn thế giới đang thắt chặt, cùng với đó là xung đột địa chính trị giữa các nước và suy giảm kinh tế toàn cầu đã tác động rất lớn đến Việt Nam.

Việt Nam là một nền kinh tế có độ mở rất lớn, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ kinh tế toàn cầu. Trong khi đó, ở trong nước, nội lực của nền kinh tế, sức khoẻ của các doanh nghiệp nội rất yếu càng làm trầm trọng thêm những khó khăn thách thức.

Ông Thiên đánh giá, tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm có thể vẫn có những dấu hiệu tích cực, nhưng chủ yếu là khối các doanh nghiệp nước ngoài. Còn các doanh nghiệp trong nước đang "kiệt sức", khát vốn, hoạt động sản xuất kinh doanh thu hẹp, đình trệ, phá sản do thị trường ngày càng khó khăn.

Trong 6 tháng đầu năm, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng lên, trong khi đó số mới gia nhập giảm so với cùng kỳ. Theo Tổng cục Thống kê, nửa đầu năm 2023, cả nước có 75.900 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, giảm 0,5% so với cùng kỳ năm trước; gần 37.700 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, giảm 7,4%; 60.200 doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn. 

Khoảng 31.000 doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể, tăng 28,9%; 8.800 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 2,8%.

Bên cạnh đó, chỉ số sử dụng lao động trong 6 tháng đầu năm cũng giảm mạnh, đặc biệt ở các tỉnh phát triển công nghiệp chế biến chế tạo như Bình Dương giảm 12,4%, Bắc Ninh giảm 8%, Thái Nguyên giảm 9,8%.

"Thực tế sức khoẻ của các doanh nghiệp cho thấy, rất khó để Việt Nam hoàn mục tiêu tăng trưởng 6,5% năm 2023. Trong 6 tháng cuối năm, nền kinh tế khó có những khởi sắc như mong đợi, có thể sẽ vẫn có sự tươi tỉnh hơn trong sự "kiệt sức" của doanh nghiệp, nhưng tươi sáng hơn để phục hồi và lấy lại đà tăng trưởng là điều không thể”, ông Thiên nhìn nhận.

Mặt khác, theo vị chuyên gia này, các chính sách luôn có độ trễ. Nhìn các giải pháp gỡ khó cho kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm có thể dự đoán được tăng trưởng 6 tháng cuối năm. Nhiều giải pháp bây giờ mới bắt tay vào thực hiện thì rất khó để có thể tạo được chuyển biến tích cực trong thời gian ngắn, nếu có, có thể sẽ bắt đầu từ đầu năm 2024.

"Hiện nay, tâm lý bi quan đang bao trùm nền kinh tế và các doanh nghiệp và phải thừa nhận rằng, với tâm lý bi quan này, rất khó để phục hồi kinh tế", ông Thiên nhận định.

Để chính sách ngấm vào đời sống doanh nghiệp

Một trong những nguyên nhân khiến các tâm lý bi quan đang đè nặng theo vị chuyên gia này là do các chính sách tháo gỡ khó khăn chưa thể ngấm sâu vào đời sống doanh nghiệp. 

Thời gian qua, Chính phủ đã liên tục và rất quyết liệt trong việc đưa ra những giải pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các doanh nghiệp và nền kinh tế. 

Tuy nhiên, theo ông Thiên, vấn đề là tại sao chính sách rất mạnh mẽ nhưng lại chưa thể ngấm sâu vào cuộc sống và nếu không nhìn rõ nguyên nhân, sẽ không thể thực thi chính sách một cách hiệu quả.

"Phải chăng là do nguyên nhân sâu xa từ cấu trúc thể chế của nền kinh tế, cấu trúc đầu cơ, mô hình đầu cơ quá nặng, tồn tại trong suốt một thời gian dài, làm suy yếu hệ thống. Điều này tồn tại trong thời gian quá dài đến lúc gỡ không được, người bệnh nhân yếu quá rồi, không chữa được", ông Thiên nhận định.

Bên cạnh đó, theo vị chuyên gia này, các chính sách từ Chính phủ ban hành rất đột phá, kịp thời, tháo gỡ nhanh những khó khăn của doanh nghiệp, nhưng khâu thực thi ở các bộ ngành, địa phương lại khác. Tâm lý sợ sai, sợ trách nghiệm vẫn đè nặng khiến lãnh đạo các bộ, ngành địa phương "chùn tay" trong thực thi.

Mặc dù các chính sách tốt cho các doanh nghiệp và nền kinh tế nhưng các cơ quan quản lý lại e ngại thực thi, sợ trách nhiệm trong bối cảnh các luật đang được sửa đổi, hành lang pháp lý chưa rõ ràng, cũng rất khó để các chính sách này ngấm vào cuộc sống.

Đó là lý do khiến thời gian vừa qua, Chính phủ liên tục ban hành các nghị định, thông tư, chỉ đạo tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, nền kinh tế, những tác động tích cực về mặt tâm lý là có, những tác động vào thực tế sản xuất kinh doanh vẫn chậm.

Trong khi đó, muốn đẩy nhanh quá trình phục hồi kinh tế, khó khăn của các doanh nghiệp cần sớm được tháo gỡ. Ông Thiên cho rằng, cần tìm mọi cách tiếp tục đẩy nhanh việc đưa chính sách vào cuộc sống, hoạt động của doanh nghiệp.

Trên tinh thần đổi mới, bảo vệ những người đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, cần có cơ chế chuẩn chỉ, rõ ràng, can đảm bảo vệ những người dám làm những điều mới, đột phá.

"Tại thời điểm nền kinh tế đang chịu tổn thương rất lớn, chúng ta cần những giải pháp khác thường và cần tập trung đi sâu vào cấu trúc thể chế, bộ máy hoạt động. Nếu không sẽ rất khó tạo được bước đột phá trong hồi phục và phát triển", ông Thiên nhấn mạnh.

'Giới hạn' của các doanh nghiệp bất động sản

"Giới hạn" của các doanh nghiệp bất động sản

Bất động sản -  1 năm
Các doanh nghiệp bất động sản đang rơi vào khó khăn rất lớn, đến "giới hạn" của sự chịu đựng. Nếu không tìm được “lối thoát” kịp thời, rất có thể thị trường sẽ phải đối mặt với kịch bản phá sản, giải thể của hàng loạt các doanh nghiệp trong thời gian tới.
'Giới hạn' của các doanh nghiệp bất động sản

"Giới hạn" của các doanh nghiệp bất động sản

Bất động sản -  1 năm
Các doanh nghiệp bất động sản đang rơi vào khó khăn rất lớn, đến "giới hạn" của sự chịu đựng. Nếu không tìm được “lối thoát” kịp thời, rất có thể thị trường sẽ phải đối mặt với kịch bản phá sản, giải thể của hàng loạt các doanh nghiệp trong thời gian tới.
Kinh tế số đóng góp 15% vào GDP trong 6 tháng đầu năm

Kinh tế số đóng góp 15% vào GDP trong 6 tháng đầu năm

Tiêu điểm -  1 năm

Nhiều điểm sáng, mô hình hay đã xuất hiện trong đầu năm nay như việc xây dựng nhận thức số, đào tạo nhân lực số tại Đà Nẵng; xây dựng hạ tầng số tại Quảng Ninh; triển khai "trợ lý ảo" trong ngành tòa án…. Kinh tế số đóng vai trò ngày càng quan trọng trong nền kinh tế, tỷ trọng kinh tế số/GDP nửa đầu năm nay đạt gần 15%.

Chữa bệnh ‘sợ sai’ để vượt qua ‘thời điểm khó khăn nhất của nền kinh tế’

Chữa bệnh ‘sợ sai’ để vượt qua ‘thời điểm khó khăn nhất của nền kinh tế’

Tiêu điểm -  1 năm

Nền kinh tế rơi vào giai đoạn đặc biệt khó khăn khiến doanh nghiệp không có động lực đầu tư sản xuất, kinh doanh. Trong bối cảnh đó, TS. Nguyễn Đình Cung khuyến nghị cần chữa căn bệnh “sợ sai” của cán bộ để thúc đẩy đầu tư công, tạo điểm tựa cho tăng trưởng kinh tế.

Kinh tế tuần hoàn ‘khát’ tín dụng xanh

Kinh tế tuần hoàn ‘khát’ tín dụng xanh

Phát triển bền vững -  1 năm

Ngành năng lượng chiếm đến khoảng một nửa giá trị các khoản vay xanh, trong khi nhiều lĩnh vực tiềm năng liên quan đến kinh tế tuần hoàn như xử lý nước thải, quản lý chất thải… chỉ chiếm chưa đến 10%.

Áp lực tăng trưởng kinh tế nửa cuối năm

Áp lực tăng trưởng kinh tế nửa cuối năm

Tiêu điểm -  1 năm

Với mức tăng trưởng GDP 3,72% trong 6 tháng đầu năm, áp lực tăng trưởng kinh tế 6 tháng cuối năm hết sức nặng nề, có quý sẽ phải tăng hơn 10% để đạt mục tiêu tăng trưởng 6,5% cho cả năm 2023.

Giám đốc SSI: Tài sản số sẽ tiến hóa nhanh gấp 10 lần chứng khoán

Giám đốc SSI: Tài sản số sẽ tiến hóa nhanh gấp 10 lần chứng khoán

Leader talk -  1 ngày

Với những tiềm năng của tài sản số, phía SSI mong muốn trở thành trung tâm của thị trường này, khi có cơ chế thí điểm sàn giao dịch.

Cú sốc thuế Mỹ: Thức tỉnh để thoát khỏi thế bị động

Cú sốc thuế Mỹ: Thức tỉnh để thoát khỏi thế bị động

Leader talk -  1 ngày

“Cơn lốc thuế quan” từ Mỹ đang khuấy đảo dòng chảy thương mại toàn cầu - đây chính là thời điểm doanh nghiệp Việt cần tái cấu trúc nền tảng, hành động linh hoạt và vững vàng hơn.

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Leader talk -  2 ngày

Với Tổng giám đốc BITEX Trần Thanh Thảo, muốn đất nước phát triển mạnh mẽ thì không có con đường nào bền vững hơn đầu tư vào giáo dục.

Chọn 'nhân tài làm việc nước' từ góc nhìn GS. Trần Văn Thọ

Chọn 'nhân tài làm việc nước' từ góc nhìn GS. Trần Văn Thọ

Leader talk -  4 ngày

Theo GS. Trần Văn Thọ, đội ngũ cán bộ hành chính cần được thi tuyển, đào tạo bài bản, cải thiện chế độ để nâng cao hiệu quả công việc, tránh nhũng nhiễu, tham nhũng.

Chủ tịch SHS tham vọng thay đổi tư duy 'chơi chứng khoán' của người Việt

Chủ tịch SHS tham vọng thay đổi tư duy 'chơi chứng khoán' của người Việt

Leader talk -  5 ngày

Hai thập kỷ qua, “chơi chứng khoán” đã trở thành cụm từ quen thuộc trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Mặc dù vậy, ông Đỗ Quang Vinh, Chủ tịch SHS muốn thay đổi tư duy “chơi” lâu đời đó, đặt niềm tin vào những giá trị dài hạn, bền vững hơn.

Giá cổ phiếu Viglacera ở mức cao, cổ đông lớn Gelex không có ý định mua thêm

Giá cổ phiếu Viglacera ở mức cao, cổ đông lớn Gelex không có ý định mua thêm

Doanh nghiệp -  11 giờ

Thay vào đó, Gelex chọn đồng hành cùng Viglacera theo lộ trình thoái vốn Nhà nước, tái cấu trúc doanh nghiệp.

Mcredit có tân tổng giám đốc

Mcredit có tân tổng giám đốc

Hồ sơ quản trị -  11 giờ

Ông Đinh Quang Huy vừa được bổ nhiệm giữ chức vụ thành viên Hội đồng thành viên kiêm Tổng giám đốc Công ty Tài chính TNHH MB Shinsei (Mcredit) kể từ ngày 11/6.

Việt Nam lần đầu công nhận tài sản số, đã có luật riêng quản lý

Việt Nam lần đầu công nhận tài sản số, đã có luật riêng quản lý

Tiêu điểm -  11 giờ

Từ nay, tài sản số tại Việt Nam sẽ được quản lý việc tạo lập, phát hành, lưu ký, kèm theo quy định điều kiện kinh doanh đối với dịch vụ tài sản mã hoá.

Chung cư Hà Nội tràn nguồn cung giá cao, áp lực bán hàng ngày càng lớn

Chung cư Hà Nội tràn nguồn cung giá cao, áp lực bán hàng ngày càng lớn

Bất động sản -  12 giờ

Thị trường chung cư Hà Nội đón làn sóng nguồn cung mới với giá bán cao, khiến nhiều chủ đầu tư đối mặt áp lực lớn trong việc tiêu thụ sản phẩm.

Thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp mới, bỏ ưu đãi với công ty con, liên kết

Thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp mới, bỏ ưu đãi với công ty con, liên kết

Tiêu điểm -  14 giờ

Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua với nhiều điểm mới như bỏ ưu đãi thuế với các công ty con, doanh nghiệp liên kết.

100 chuyện nghề: Lưu giữ ký ức và tiếp lửa nghề báo

100 chuyện nghề: Lưu giữ ký ức và tiếp lửa nghề báo

Tủ sách quản trị -  17 giờ

“100 chuyện nghề” không chỉ là một tuyển tập kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925–21/6/2025), mà còn là nơi lưu giữ ký ức và tiếp nối ngọn lửa nghề báo.

Ưu đãi cực hời chờ “Gai con” tại Ocean City

Ưu đãi cực hời chờ “Gai con” tại Ocean City

Nhịp cầu kinh doanh -  17 giờ

Diễn ra trong 2 ngày 14 và 15/6 tại Ocean City - “thành phố lễ hội” phía Đông Hà Nội, concert “Anh trai vượt ngàn chông gai” không chỉ là sự trở lại hoành tráng của dàn nghệ sĩ hot hit với đại tiệc âm nhạc mãn nhãn - mãn nhĩ mà còn là cơ hội vàng để săn loạt ưu đãi cực hời đến từ hệ sinh thái Vingroup. Từ di chuyển, ăn uống, vui chơi cho đến mua sắm hay thậm chí... mua xe, tất cả đều đang “trải thảm” ưu đãi dành riêng cho hội “Gai con”.

Đọc nhiều