Được định giá 235 tỷ USD nhưng thương hiệu Việt vẫn chưa được khai thác hiệu quả

Hiện nay, chiến lược cạnh tranh bằng thương hiệu đang diễn ra rất mạnh mẽ và sâu rộng, không chỉ dừng lại ở cấp độ doanh nghiệp mà đã phát triển lên mức độ địa phương, ngành hàng và thậm chí ở cấp quốc gia. Trên thế giới, đã có hơn 80 nước đang triển khai chương trình xây dựng thương hiệu quốc gia để phát triển thương hiệu sản phẩm ra thị trường nước ngoài.

Theo đánh giá của Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), sau 16 năm thực hiện Chương trình thương hiệu quốc gia Việt Nam, nhiều doanh nghiệp Việt đã ý thức được vai trò quan trọng của thương hiệu như chìa khoá giúp gia tăng giá trị cho sản phẩm cũng như giá trị của doanh nghiệp. 

Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết, số lượng doanh nghiệp được công nhận có sản phẩm đạt thương hiệu quốc gia tăng đều qua các thời kỳ. Cụ thể, năm 2008 có 30 doanh nghiệp, năm 2010 có 43 doanh nghiệp, năm 2016 có 88 doanh nghiệp và con số này trong năm 2018 là 97 doanh nghiệp.

Theo bảng xếp hạng 100 thương hiệu quốc gia giá trị nhất thế giới năm 2018 được Tổ chức Brand Finance công bố, “Vietnam” được định giá 235 tỷ USD và nằm trong nhóm thương hiệu mạnh. Vị trí của thương hiệu được cải thiện 2 bậc trên bảng xếp hạng, lên thứ 43.

Dù đạt thứ hạng cao, song PGS.TS Nguyễn Văn Thạo, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng lý luận Trung ương cho rằng, việc xây dựng thương hiệu quốc gia đang là yêu cầu cấp bách khi hàng Việt vẫn chủ yếu ở dạng xuất khẩu thô, gia công và xuất khẩu với thương hiệu của nước ngoài.

Trong khi đó, ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó trưởng ban Kinh tế Trung ương nhìn nhận mặc dù sức lan toả thương hiệu trong cộng đồng doanh nghiệp đã rõ nét hơn song vẫn còn hạn chế, Việt Nam vẫn chưa có nhiều cái tên uy tín của riêng mình.

Ông Nghĩa lý giải, những giá trị cốt lõi của thương hiệu quốc gia đều xuất phát và được khai thác từ góc độ doanh nghiệp, thế nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thực sự coi thương hiệu là công cụ để đưa sản phẩm đến người tiêu dùng. Việc thiếu quyết liệt trong xây dựng và quản trị thương hiệu vẫn đang một điểm yếu.

Ngoài ra, chưa có biện pháp hỗ trợ thực sự cho phát triển thương hiệu Việt. Nguồn lực cho đầu tư phát triển thương hiệu sản phẩm và doanh nghiệp còn hạn chế, công tác quảng bá, xúc tiến chưa làm một cách toàn diện và đồng bộ.

Trong khi đó, TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương cho rằng, sau mỗi thương hiệu thành công là một câu chuyện thành công, song vẫn chưa có nhiều thành công được biết đến. 

Do đó, nên làm việc với cộng đồng doanh nghiệp và các hiệp hội nhiều hơn, lấy ý tưởng của họ để tìm ra sáng kiến, cùng xây dựng thương hiệu quốc gia.

Chia sẻ kinh nghiệm đưa thương hiệu "made in Italy" xếp thứ 3 thế giới về độ bao phủ chỉ sau Coca-Cola và Visa, Trưởng ban Kinh tế và thương mại, Đại sứ quán Italy tại Hà Nội Antonino Tedesco nhận định, Việt Nam có thể xây dựng thương hiệu quốc gia nhờ sự tham gia của các nguồn lực khác, không nhất thiết từ nguồn lực của doanh nghiệp Việt, người Việt.

Ông Antonino Tedesco cho rằng, cần có sự ưu tiên thị trường và mặt hàng trong xây dựng, phát triển thương hiệu quốc gia. Khó khăn nhất là gìn giữ và bảo vệ thành quả từ xúc tiến và quảng bá, tránh việc sản phẩm bị làm giả, làm nhái trên thị trường. Do đó, cần gìn giữ và tiếp tục phát huy chỗ đứng của sản phẩm trên thị trường. 

"Có thể hơi sớm với Việt Nam trong giai đoạn này để nghĩ về bảo vệ thương hiệu nhưng không bao giờ là quá sớm để nghĩ đến khi đang trong quá trình xây dựng và xúc tiến", ông Antonino Tedesco khẳng định.

Để nâng cao thế mạnh của Thương hiệu quốc gia Việt Nam, tạo một chiến lược quảng bá đồng bộ, nhất quán và chuyên tghiệp về thương hiệu Việt Nam trên thị trường thế giới, ông Phú cho biết, Bộ Công thương đang xây dựng và sẽ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam trong giai đoạn mới và dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế quản lý và thực hiện Chương trình Thương hiệu quốc gia.