Phát triển bền vững

Kinh tế tuần hoàn có thể trở thành động lực tăng trưởng mới?

Phạm Sơn Thứ sáu, 07/02/2025 - 13:31
Nghe audio
0:00

Kinh tế tuần hoàn nhằm tiết kiệm tài nguyên, tối ưu hóa hiệu suất của doanh nghiệp, có thể trở thành động lực tăng trưởng theo lý thuyết kinh tế học.

Tối ưu hóa sử dụng tài nguyên là cách kinh tế tuần hoàn trở thành động lực tăng trưởng mới. Ảnh: Hoàng Anh

“Ưu tiên thực hiện kinh tế tuần hoàn để tạo động lực tăng trưởng mới” là một trong những quan điểm được Chính phủ đưa ra tại Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện kinh tế tuần hoàn đến năm 2035.

Kinh tế tuần hoàn với tiết kiệm và tăng trưởng

Kinh tế tuần hoàn có thể được hiểu theo cách đơn giản là việc tiết giảm tiêu thụ tài nguyên thông qua tối ưu hóa các nguồn lực đầu vào, hạn chế thải bỏ, thay bằng tái chế, tái sử dụng.

Nói cách khác, kinh tế tuần hoàn giúp tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp. Trên thực tế, không ít doanh nghiệp đã và đang áp dụng những giải pháp tuần hoàn nhằm mục tiêu tiết kiệm chi phí và đạt được kết quả tích cực.

Chẳng hạn, khu liên hợp thép ở Hải Dương và khu kinh tế Dung Quất của Tập đoàn Hòa Phát tiết kiệm được gần 4 nghìn tỷ đồng nhờ giải pháp đúc – cán liên tục, tận dụng nhiệt lượng từ phôi thép nóng, hay gần một nửa chi phí xử lý nước thải được tiết kiệm ở TCE Jeans khi áp dụng các giải pháp tuần hoàn nước thải.

Tăng trưởng kinh tế thực chất là sự tăng trưởng về tổng cầu vì GDP là tổng cầu của nền kinh tế. Do đó, tiết kiệm thường được coi là “kẻ thù” của tăng trưởng bởi ở góc nhìn hẹp, tiết kiệm tức là bớt đi phần đầu tư, tiêu dùng. Phần tiết kiệm được của doanh nghiệp, như một số trường hợp nêu trên, được coi là sự giảm tăng trưởng.

Tuy nhiên, quan điểm này không thực sự chính xác. Theo mô hình kinh tế học Harrod – Domar, tiết kiệm là nguồn gốc của đầu tư, nghĩa là về lý thuyết, tiết kiệm luôn bằng với đầu tư trong một nền kinh tế đóng (nền kinh tế không có xuất nhập khẩu).

Tức, tiết kiệm là một hình thức tích lũy vốn và đây được xem như động lực tăng trưởng chính trong mô hình Harrod – Domar. Các mô hình tăng trưởng kinh tế học khác đưa ra nhiều quan điểm về động lực tăng trưởng chính, không bó hẹp ở tích lũy vốn như Harrod - Domar nhưng không phủ nhận vai trò động lực của việc tích lũy vốn.

Ở góc độ doanh nghiệp, lý thuyết này có thể hiểu đơn giản là phần chi phí tiết kiệm được có thể sử dụng để tái đầu tư, giúp doanh nghiệp gia tăng năng lực sản xuất, kinh doanh, đóng góp nhiều hơn vào tăng trưởng kinh tế.

Đây cũng là lý do TS. Mai Huy Tân, vị doanh nhân từng thành công với thương hiệu Xúc xích Đức Việt và đưa Công ty CP Thực phẩm Đức Việt tăng trưởng ở mức ba con số trong nhiều năm, khẳng định kinh tế tuần hoàn là động lực tăng trưởng cho doanh nghiệp và cho cả nền kinh tế.

“Giải pháp để Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ, thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, trở thành nước phát triển chắc chắn phải là kinh tế tuần hoàn”, ông Tân nói với TheLEADER.

Kinh tế tuần hoàn với chính sách trọng cung

Để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, có hai trường phái chính sách thường được áp dụng. Đầu tiên là chính sách trọng cầu, tức thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng thông qua các động lực từ phía cầu, bao gồm chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa nghịch chu kỳ.

Hai chính sách này đóng vai trò rất quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Việc phối hợp nhịp nhàng chính sách tài khóa và tiền tệ giúp Việt Nam giữ được mức tăng trưởng dương trong suốt giai đoạn Covid-19, sau đó phục hồi đà tăng trưởng một cách nhanh chóng.

Tuy nhiên, chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa chỉ có dư địa nhất định, không thể lạm dụng nếu không muốn đánh mất ổn định vĩ mô. Muốn đạt được đà tăng trưởng hai con số như mục tiêu đề ra cho Kỷ nguyên mới, cần thiết phải phối hợp với loại chính sách thứ hai để thúc đẩy tăng trưởng là chính sách trọng cung.

Chính sách trọng cung là việc phát triển các yếu tố sản xuất, tức là thúc đẩy khu vực doanh nghiệp tư nhân nâng cao năng lực cạnh tranh.

Trong kinh tế học, đường tổng cung dài hạn là một đường thẳng vuông góc với trục sản lượng và song song với trục giá, thể hiện tổng cung dài hạn không bị tác động bởi giá, chỉ có thể dịch chuyển bởi các yếu tố tăng sản lượng.

Chính sách trọng cung, thông qua thúc đẩy năng lực doanh nghiệp tư nhân, giúp đẩy đường tổng cung dài hạn dịch chuyển sang phía bên phải, qua đó nâng cao tốc độ tăng trưởng tiềm năng nhưng không gây áp lực lạm phát.

Các giải pháp chính của chính sách trọng cung bao gồm tự do hóa kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, khuyến khích tư nhân hóa, xã hội hóa một số dịch vụ công để tạo cơ hội phát triển cho doanh nghiệp.

Kinh tế tuần hoàn có thể là mảnh ghép bổ sung hoàn hảo cho chính sách trọng cung, nhờ vào việc tiết giảm chi phí, tức là có thể tạo ra sản lượng cao hơn với cùng một đơn vị nguồn lực.

Nhìn từ góc độ doanh nghiệp, kinh tế tuần hoàn giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tối ưu hiệu quả hoạt động, nhờ đó nâng cao năng lực sản xuất và cung ứng sản phẩm, dịch vụ.

Chưa kể đến việc các tiêu chuẩn xanh đang dần trở nên phổ biến tại nhiều thị trường tiên tiến trên thế giới. Áp dụng kinh tế tuần hoàn để tiết giảm tiêu hao tài nguyên, năng lượng, giảm phát thải là giải pháp hữu hiệu để doanh nghiệp đáp ứng những tiêu chuẩn này, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh trên trường quốc tế.

Doanh nghiệp làm kinh tế tuần hoàn vì điều gì?

Doanh nghiệp làm kinh tế tuần hoàn vì điều gì?

Phát triển bền vững -  9 tháng
Tạo ra giá trị và lợi nhuận là động cơ quan trọng nhất để doanh nghiệp triển khai các giải pháp kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.
Doanh nghiệp làm kinh tế tuần hoàn vì điều gì?

Doanh nghiệp làm kinh tế tuần hoàn vì điều gì?

Phát triển bền vững -  9 tháng
Tạo ra giá trị và lợi nhuận là động cơ quan trọng nhất để doanh nghiệp triển khai các giải pháp kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.
Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ thực hành kinh tế tuần hoàn

Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ thực hành kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  4 tháng

Doanh nghiệp vừa và nhỏ cần có chính sách khuyến khích, hỗ trợ để đóng góp tích cực vào hệ sinh thái kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Kiến tạo giá trị từ kinh tế tuần hoàn

Kiến tạo giá trị từ kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  4 tháng

Kinh tế tuần hoàn giúp tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên và tạo ra chuỗi cung ứng bền vững, là "liều vaccine" giúp doanh nghiệp vững vàng trước những biến động không lường trước và kiến tạo giá trị cho cộng đồng.

Kinh tế tuần hoàn chờ cú huých đảo chiều

Kinh tế tuần hoàn chờ cú huých đảo chiều

Phát triển bền vững -  5 tháng

Một khung chính sách đồng bộ là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp đầu tư, thực hiện các dự án, ý tưởng kinh tế tuần hoàn.

Thách thức từ 'luật chơi xanh' ngành hàng hải

Thách thức từ 'luật chơi xanh' ngành hàng hải

Phát triển bền vững -  1 ngày

Ngành hàng hải đối diện với bài toán chuyển đổi xanh để đáp ứng yêu cầu của đối tác cũng như quy định pháp lý của thị trường quốc tế.

Tắt đèn Bật ý tưởng 2025: Hành trình 15 năm và bước tiến mới

Tắt đèn Bật ý tưởng 2025: Hành trình 15 năm và bước tiến mới

Phát triển bền vững -  1 tuần

Với thông điệp "Tắt sống nhanh - Bật sống xanh", chiến dịch Tắt đèn Bật ý tưởng 2025 đã chính thức quay trở lại để tiếp tục hành trình bảo vệ môi trường.

Sẽ thành lập khu công nghiệp chuyên về tái chế

Sẽ thành lập khu công nghiệp chuyên về tái chế

Phát triển bền vững -  1 tuần

Khu công nghiệp chuyên biệt được kỳ vọng sẽ thúc đẩy ngành công nghiệp tái chế theo hướng kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững.

Chuyển đổi số tạo nền tảng cho ESG

Chuyển đổi số tạo nền tảng cho ESG

Phát triển bền vững -  1 tuần

Chuyển đổi số và ESG là hai chiến lược song hành, tạo ra cả lực kéo và lực đẩy cho sự phát triển của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp Việt còn mơ hồ về chuyển đổi xanh

Doanh nghiệp Việt còn mơ hồ về chuyển đổi xanh

Phát triển bền vững -  2 tuần

Doanh nghiệp Việt vẫn mơ hồ về chuyển xanh, dù đây được coi là “thẻ bài” để hàng hoá thâm nhập vào thị trường Mỹ, Liên minh châu Âu, Nhật Bản.

Bài toán hóa đơn điện tử của doanh nghiệp Việt

Bài toán hóa đơn điện tử của doanh nghiệp Việt

Sổ tay quản trị -  2 giờ

Hóa đơn điện tử giúp tăng tính minh bạch, chống gian lận thuế nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức cho doanh nghiệp Việt trong bối cảnh hiện nay.

Hệ tiện ích 'khủng' của K-Home New City

Hệ tiện ích 'khủng' của K-Home New City

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Sở hữu 10 công viên và 35 tiện ích hiện đại, K-Home New City, đô thị nhà ở xã hội chuẩn Singapore đầu tiên tại Việt Nam như một thành phố thu nhỏ.

Hợp long cầu Máy Chai, từ Vinhomes Royal Island tới trung tâm Hải Phòng chỉ còn 5 phút

Hợp long cầu Máy Chai, từ Vinhomes Royal Island tới trung tâm Hải Phòng chỉ còn 5 phút

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

Tập đoàn Vingroup tiến hành hợp long cầu Hoàng Gia (cầu Máy Chai) bắc qua sông Cấm, đánh dấu cột mốc tròn một năm ra mắt “thành phố đảo Hoàng Gia” Vinhomes Royal Island.

Thấp tầng dưới 15 tỷ tại Ocean City: 'Cỗ máy' sinh lời vô hạn

Thấp tầng dưới 15 tỷ tại Ocean City: 'Cỗ máy' sinh lời vô hạn

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

Sở hữu vị trí đắc địa cùng hạ tầng giao thông phát triển mạnh mẽ, Ocean City ngày càng khẳng định sức hút vượt trội trên thị trường bất động sản. Không chỉ là chốn an cư lý tưởng, nơi đây còn mở ra vô vàn cơ hội kinh doanh đầy tiềm năng, sinh lời hấp dẫn.

CEO Amanaki Bùi Trung Đức vén màn sự thật về phát triển bền vững ngành khách sạn

CEO Amanaki Bùi Trung Đức vén màn sự thật về phát triển bền vững ngành khách sạn

Leader talk -  6 giờ

Ông Bùi Trung Đức, nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc Khách sạn Amanaki, chia sẻ đầy tâm huyết về bản báo cáo phát triển bền vững đặc biệt.

Sức mạnh quản trị ở Vinare: Khi nữ giới đánh bật 'hòn đá tảng'

Sức mạnh quản trị ở Vinare: Khi nữ giới đánh bật 'hòn đá tảng'

Diễn đàn quản trị -  6 giờ

Tại Vinare, đa dạng không chỉ là con số mà còn là một chiến lược giúp nâng cao hiệu quả quản trị và tạo ra giá trị bền vững.

Hòa Phát hưởng lợi lớn từ hàng rào thuế quan

Hòa Phát hưởng lợi lớn từ hàng rào thuế quan

Doanh nghiệp -  7 giờ

Trong khi chính sách bảo hộ ảnh hưởng tiêu cực tới các doanh nghiệp xuất khẩu thép thì Hoà Phát lại đang hưởng lợi lớn.