Bộ Kế hoạch và đầu tư đánh giá, quy trình thẩm định, phê duyệt quy hoạch còn phức tạp, tốn nhiều thời gian.
Cụ thể, theo quy định tại Nghị định 37/2019/NĐ-CP và Nghị quyết 77 của Chính phủ, hồ sơ quy hoạch phải qua 3 lần tham gia ý kiến thẩm định, rà soát của các Bộ, ngành và thành viên thẩm định, bao gồm: Rà soát, tham gia ý kiến thẩm định quy hoạch; Rà soát, tham gia ý kiến sau khi địa phương hoàn thiện báo cáo quy hoạch theo kết luận của Hội đồng thẩm định và rà soát khi địa phương trình Thủ tướng phê duyệt quy hoạch.
Bên cạnh việc đảm bảo chất lượng của quy hoạch được phê duyệt, quy trình này còn phức tạp, tốn nhiều thơi gian, cần được hoàn thiện, rút gọn.
Thứ hai, ‘thời gian các Bộ tham gia ý kiến và thời gian cơ quan lập quy hoạch hoàn thiện quy hoạch còn chậm’, Bộ Kế hoạch và đầu tư nhấn mạnh.
Đối với quy hoạch ngành quốc gia, thời gian bình quân tổ chức thẩm định là khoảng 190 ngày (cao nhất là Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 – 425 ngay); thời gian bình quân để xem xét phê duyệt quy hoạch là 160 ngày (cao nhất là Quy hoạch điện VIII đã trình phê duyệt từ cách đây khoảng 480 ngày).
Với quy hoạch tỉnh, bình quân tổ chức thẩm định khoảng 100 ngày (khoảng 3 tháng); thời gian hoàn thiện hồ sơ trình phê duyệt khoảng 100 ngày; thời gian xem xét phê duyệt quy hoạch khoảng 70 ngày.
Trung bình các địa phương cần khoảng 200 ngày để tiếp thu, giải trình, hoàn thiện hồ sơ quy hoạch theo ý kiến kết luận của Chủ tịch hội đồng thẩm định và Báo cáo thẩm định quy hoạch tỉnh. Trong đó, trường hợp nhanh nhất là tỉnh Quảng Bình (29 ngày), chậm nhất là Hà Tĩnh với 344 ngày.
Ngoài ra, do tính chất tính hợp, toàn diện của các quy hoạch, đặc biệt là các quy hoạch tỉnh, việc phối hợp, tham gia ý kiến trong quá trình lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch rất khó khăn; thời gian cho ý kiến thẩm định và phê duyệt quy hoạch thường kéo dài, đặc biệt là các Bộ có phạm vi quản lý liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực.
Trung bình các Bộ cần 35 ngày để tham gia ý kiến thẩm định, trong đó nhanh nhất là 3 Bộ (Bộ Tư pháp, Bộ Lao động – Thương binh và xã hội, Bộ Thông tin và truyền thông với khoảng 18 ngày); nhiều nhất là trên 40 ngày với 5 Bộ (Giáo dục và đào tạo, Giao thông vận tải, Công thương, Xây dựng, Tài nguyên và môi trường).
Một tồn tại khác, là nhiều địa phương khó khăn trong cân đối nguồn lực đất đai theo chỉ tiêu sử dụng đất được phân bổ tại Quyết định 326 ngày 9/3/2022 của Thủ tướng. Theo Bộ Kế hoạch và đầu tư, một số chỉ tiêu sử dụng đất chưa sát với thực tế của địa phương, chưa tạo được sự chủ động trong phát triển kinh tế - xã hội và có thể làm ảnh hưởng đến thực hiện các mục tiêu phát triển đề ra trong quy hoạch.
Đến nay, nhiều địa phương đã báo cáo Thủ tướng xem xét điều chỉnh chỉ tiêu quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phân bổ. Được biết, đầu tháng 3 vừa qua, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã có ý kiến chấp thuận đối với đề xuất của Bộ Tài nguyên và môi trường về điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất quốc gia 5 năm (2021-2030).
Hiện tại, đã có 58/111 quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh đã thẩm định xong.
Trong đó: 18 quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh đã được phê duyệt; 8 quy hoạch (thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050) đã được Thủ tướng xem xét nhưng chưa được phê duyệt như: Phát triển điện lực; Tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc; Hạ tầng thông tin và truyền thông; Phát triển mạng lưới cơ sở báo chí, phát thanh, truyền hình, thông tin điện tử, cơ sở xuất bản; Hệ thống du lịch…
