Cách mạng xanh hóa bắt đầu từ những chiếc xe máy điện

Từ "cần câu cơm" tới người bạn đường

Tiếng còi xe, khói bụi dường như đã trở thành một phần không thể thiếu tại những trung tâm lớn của cả nước như TP.HCM. Giữa những bộn bề ấy, đang dần xuất hiện một nhịp điệu mới, êm ái và lặng lẽ hơn: tiếng vút nhẹ của những chiếc xe máy điện.

Anh Minh Tuấn, người đã gắn bó hơn chục năm với nghề giao hàng, là một trong những người tiên phong cảm nhận rõ rệt sự thay đổi này.

Trước đây, chiếc xe máy xăng cũ kỹ là "cần câu cơm" không thể thiếu của anh. Mỗi ngày, anh Tuấn rong ruổi khắp các con phố, từ quận 1 sầm uất đến những con hẻm nhỏ ở Bình Thạnh, mang theo đủ loại hàng hóa.

Chi phí xăng xe mỗi tháng ngốn của tài xế này gần hai triệu đồng, chưa kể những lần bảo dưỡng, sửa chữa lặt vặt. "Nhiều khi nghĩ cũng thấy xót, chạy cả ngày trời, tiền xăng đổ vào chẳng thấy ra bao nhiêu", anh Tuấn tâm sự.

Bước ngoặt đến với anh cách đây gần một năm, khi anh quyết định "lên đời" chiếc xe máy điện nhờ một chương trình hỗ trợ của đối tác. Ban đầu, anh cũng không khỏi lo lắng. "Nghe nói xe điện bất tiện lắm, hết pin là đứng đường, sạc thì lâu", anh nhớ lại. Nhưng thực tế lại khác xa những gì nam tài xế này hình dung.

Với lịch trình giao hàng dày đặc, anh thường bắt đầu ngày mới từ 6 giờ sáng và kết thúc vào khoảng 8 giờ tối. Quãng đường di chuyển trung bình mỗi ngày của anh lên tới 200km. Chiếc xe máy điện giúp anh tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí. Thay vì phải ghé các cây xăng đông đúc, anh chỉ cần tới các trạm đổi pin, thực hiện thao tác nhanh gọn chỉ mất chưa đến hai phút.

"Cứ khoảng 100km là tôi đổi pin một lần. Trạm đổi giờ có mặt ở nhiều nơi, tìm trên app là thấy ngay. Tính ra, mỗi tháng tôi tiết kiệm được khoảng 500.000 đến 700.000 đồng tiền nhiên liệu so với trước đây", anh hào hứng chia sẻ.

Không chỉ vậy, chiếc xe điện còn vận hành êm ái, không còn mùi xăng khó chịu, và chi phí bảo dưỡng cũng thấp hơn hẳn.

Tuy nhiên, hành trình chuyển đổi của anh Tuấn cũng không hoàn toàn suôn sẻ. Thời gian đầu, số lượng trạm đổi pin còn hạn chế, đôi khi anh phải đi xa hơn một chút để tìm được trạm trống.

Bên cạnh đó, việc làm quen với cách vận hành của xe điện, ước tính quãng đường còn lại và vị trí các trạm đổi pin gần nhất cũng cần thời gian. "Nhưng nói chung, những bất tiện đó không đáng kể so với những lợi ích mà xe điện mang lại", tài xế khẳng định.

Dòng chảy xanh hóa

Câu chuyện của anh Tuấn giờ đây không còn là cá biệt. Theo ghi nhận, ngày càng có nhiều tài xế giao hàng tại các thành phố lớn chuyển sang sử dụng xe máy điện.

Một trong những minh chứng rõ ràng nhất cho xu hướng này là hợp tác gần đây giữa Ahamove, một nền tảng giao hàng hàng đầu tại Việt Nam và Selex Motors, đơn vị tiên phong trong việc xây dựng mạng lưới đổi pin chia sẻ.

Cụ thể, Ahamove đã chính thức đưa vào vận hành 1.000 chiếc xe máy điện Selex Camel, được quản lý và vận hành bởi đối tác Gopika.

Ông Phan Tường Bách, đại diện Ahamove không giấu kỳ vọng: "Chúng tôi mong muốn đạt mục tiêu chuyển đổi lên đến 100.000 xe điện Selex trong tương lai".

Tham vọng này không phải là không có cơ sở, khi trước đó Ahamove cũng đã từng thử nghiệm mô hình cho thuê xe điện, cho thấy sự quan tâm và quyết tâm của doanh nghiệp trong việc "xanh hóa" đội xe.

Từ góc độ nhà sản xuất xe điện, ông Nguyễn Hữu Phước Nguyên, nhà sáng lập và CEO Selex Motors tin rằng, chìa khóa để xe máy điện trở nên phổ biến chính là giải pháp nạp năng lượng tiện lợi và chi phí hợp lý.

"Hạ tầng nạp nhiên liệu cho xe điện phải giống như xe xăng. Tức là phải dùng chung cho các thương hiệu xe chứ không thể 100 hãng xe điện, 100 hạ tầng sạc khác nhau", ông Nguyên nhấn mạnh.

Công nghệ đổi pin siêu tốc của Selex, với thời gian chưa đến 2 phút và chi phí rẻ hơn xăng từ 25-35%, đang dần xóa bỏ những rào cản về thời gian sạc và phạm vi hoạt động, vốn là những lo ngại lớn nhất của người dùng.

Bà Bùi Thị Yến, Giám đốc vận hành Gopika, đơn vị trực tiếp triển khai giải pháp giao hàng bằng xe điện cho Ahamove chia sẻ: “Với mục tiêu tối ưu chi phí, nâng cao năng suất và hướng đến phát triển bền vững, Gopika chọn xe điện là lời giải phù hợp cho bài toán giao vận hiện đại".

Việc xe Selex Camel được thiết kế riêng cho nhu cầu vận chuyển hàng hóa, với tải trọng lớn và thùng hàng đa dạng càng củng cố thêm niềm tin vào hiệu quả của mô hình này.

Tiềm năng của xe máy điện

Không chỉ các doanh nghiệp logistics, chính quyền TP.HCM cũng đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc chuyển đổi sang giao thông xanh.

Thành phố đang ấp ủ kế hoạch chuyển đổi toàn bộ khoảng 400.000 xe máy xăng của tài xế công nghệ và giao hàng sang xe điện. Đây là một bước đi cụ thể nhằm hiện thực hóa cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 mà Việt Nam đã tuyên bố.

Thực tế, Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ sử dụng xe máy xăng cao nhất thế giới. Việc chuyển đổi sang xe điện không chỉ mang lại lợi ích về môi trường mà còn tạo ra động lực mới cho sự phát triển bền vững của các đô thị lớn như TP.HCM.

Thống kê của Bộ Công thương cho thấy, thị trường xe máy điện đang phát triển vượt bậc, với tỷ lệ thâm nhập thị trường hàng năm đạt mức cao nhất Đông Nam Á.

Hiện tại, thị trường hiện đang lưu hành hơn 3 triệu chiếc xe đạp điện, xe máy điện. Lĩnh vực xe máy điện đang ngày càng cho thấy tiềm năng lớn khi thị phần tăng trưởng đáng kể so với xe máy xăng, từ 5,4% vào năm 2019 lên 10% vào năm 2021 và tiếp tục tăng trưởng mạnh vào năm 2022.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu đầy tham vọng này, TP.HCM cần giải quyết nhiều thách thức, từ chi phí chuyển đổi ban đầu, xây dựng hệ sinh thái đồng bộ đến thay đổi thói quen của cả người dùng và doanh nghiệp.

Trong bối cảnh đó, chiến lược đổi pin của Selex Motors nổi lên như một giải pháp tiềm năng. Với khả năng tương thích với khoảng 80% xe máy điện đang lưu hành trên thị trường, Selex đang tạo ra một mạng lưới năng lượng chia sẻ, dùng chung cho mọi hãng xe. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí đầu tư hạ tầng mà còn mang lại sự tiện lợi tối đa cho người sử dụng.

CEO Selex Motors tin rằng, việc xây dựng một hạ tầng nạp nhiên liệu cho xe điện theo hướng mở, dùng chung là yếu tố then chốt để thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh. Khi việc "đổ xăng" bằng điện trở nên dễ dàng và nhanh chóng như hiện tại, không còn lý do gì để các shipper và người dân ngần ngại chuyển sang sử dụng xe máy điện.