Chiến lược nào để nông sản Việt chinh phục thị trường Hàn Quốc?

Theo ông Lê An Hải, Phó vụ trưởng Vụ Thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công thương), kể từ khi thiết lập mối quan hệ thương mại Việt - Hàn năm 1992, kim ngạch thương mại hai chiều tăng tới 123 lần lên 61,5 tỷ USD, chiếm 14,4% tổng xuất nhập khẩu của Việt Nam ra thế giới. 

Năm 2017, Hàn Quốc vươn lên trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam (sau Trung Quốc), Việt Nam cũng là thị trường xuất khẩu lớn thứ 8 của Hàn Quốc.

Hàn Quốc hiện cũng là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam tính theo tổng vốn đầu tư lũy kế với 59,2 tỷ USD và số lượng dự án với khoảng 7.000 dự án.

Đặc biệt sau khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc (VKFTA) có hiệu lực vào tháng 12/2015, đà tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang Hàn Quốc tiếp tục tăng mạnh, trong đó nhóm mặt hàng nông sản cũng có sự tăng trưởng khá.

Mặc dù đứng thứ 4 về xuất khẩu nông sản vào Hàn Quốc, ông Hải nhận định, tỷ trọng hàng nông sản Việt trong cơ cấu xuất khẩu sang nước này vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng của Việt Nam, chỉ chiếm khoảng 3,2 - 3,4%. 

Lý giải thực trạng này, ông Hải cho rằng, mặc dù là một thị trường lớn và có nhiều tiềm năng cho nông sản Việt, song Hàn Quốc cũng là thị trường áp dụng các tiêu chuẩn cao về kiểm dịch động thực vật và thực phẩm nhập khẩu, không ít doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam đã gặp phải khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu về kiểm dịch của Hàn Quốc. 

Từ ngày 1/1/2017, Hàn Quốc đã tiến hành áp dụng cơ chế mới về quản lý danh mục thuốc bảo vệ thực vật có trong quả hạt có dầu và hoa quả nhiệt đới. Theo đó, nếu dư lượng thuốc bảo vệ thực vật chưa được đăng ký thiết lập mức giới hạn cho phép (Maximum residue limit – MRLs) thì sẽ bị áp dụng mức mặc định chung là 0.01ppm.

Đại diện Bộ Công thương nhận định, biện pháp này sẽ hạn chế về số lượng, chủng loại thuốc bảo vệ thực vật được sử dụng trong phòng trừ sâu bệnh tại Việt Nam; nhiều loại thuốc bảo vệ thực vật chưa được đăng ký theo quy định mới của Hàn Quốc sẽ bị áp mức mặc định 0,01ppm. 

Cuối cùng, xuất khẩu các sản phẩm chủ lực của Việt Nam như cà phê, lạc nhân, hạt điều và các loại trái cây nhiệt đới sang thị trường Hàn Quốc sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp.

Nếu như đầu năm 2017, Hàn Quốc chỉ mới áp dụng hệ thống quản lý danh mục dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (PLS) cho các loại hạt, quả hạch và trái cây nhiệt đới bị áp dụng thì đến giai đoạn 2, kể từ 1/1/2019, hệ thống này sẽ áp dụng cho toàn bộ các mặt hàng nông sản. 

Giải thích việc áp dụng hệ thống PLS đối với các mặt hàng nông sản của Việt Nam, ông Lee Soon-Ho, đại diện Bộ An toàn thực phẩm và dược phẩm Hàn Quốc cho biết hiện nay, thực phẩm nhập khẩu vào Hàn Quốc ngày càng nhiều và chủng loại đa dạng tuy nhiên các hệ thống hiện có bị hạn chế trong việc bảo đảm tính an toàn đối với thực phẩm nhập khẩu; 

Ngoài ra, việc giới thiệu áp dụng hệ thống PLS cũng đang được triển khai ở các nước lớn giúp hướng dẫn nhập khẩu và phân phối hàng nông sản an toàn. 

Thông tin từ Bộ Công thương cho biết, trong thời gian tới 370 loại thuốc bảo vệ thực vật sẽ chịu sự kiểm tra chuyên sâu tại cảng nhập khẩu được chỉ định của Hàn Quốc, trong đó có gần 140 loại thuốc hiện chưa có tiêu chuẩn an toàn về dư lượng tại Hàn Quốc. 

Đại diện Bộ An toàn thực phẩm và dược phẩm Hàn Quốc khuyến cáo, doanh nghiệp Việt Nam cần nhanh chóng rà soát hàng trái cây xuất khẩu của mình có sử dụng loại thuốc bảo vệ thực vật nào chưa có tiêu chuẩn an toàn về dư lượng tại Hàn Quốc, đặc biệt là 20 sản phẩm nông sản Việt Nam được xuất khẩu nhiều nhất sang Hàn Quốc.

Trước tình hình này, ông Nguyễn Quốc Toản, quyền cục trưởng Cục Chế biến và phát triển thị trường nông sản, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn nhận định, mặc dù hàng nông sản của Việt Nam có tiềm năng xuất khẩu lớn nhưng để có thể nâng cao được khả năng xuất khẩu trực tiếp sang những thị trường đã phát triển như Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, châu Âu, nông sản Việt cần đáp ứng được những tiêu chuẩn kỹ thuật ngày một khắt khe trong sản xuất và bảo quản.