Cơ hội từ xu hướng cắt giảm nhân sự của các tập đoàn công nghệ

Trong khi số lượng nhân sự nói chung bị sa thải ở Mỹ đã giảm khá mạnh thì ngành công nghệ nói riêng từ đầu năm 2022 lại đi ngược xu hướng. Đối mặt với nền kinh tế bất ổn, nhiều doanh nghiệp đã mạnh tay sa thải nhân sự với quy mô chưa từng có để cắt giảm chi phí và chống khủng hoảng.

Dữ liệu trên trang web theo dõi tình trạng sa thải trong lĩnh vực công nghệ layoffs.fyi cho thấy, gần 17 nghìn lao động của hơn 70 công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ trên khắp thế giới đã bị sa thải vào tháng 5/2022. Con số này tăng tới 350% so với tháng Tư và cũng là con số cao nhất trong 2 năm qua.

Tập đoàn Microsoft đã đề ra biện pháp giảm tuyển dụng mới ở một số bộ phận quan trọng. Các ông lớn như Meta, Uber, Twitter… cũng liên tục đưa ra các thông báo cắt giảm nhân sự để đảm bảo công ty đứng vững trong thời kì suy thoái.

Đánh giá về bối cảnh khi các công ty công nghệ toàn cầu bước vào tình trạng ngưng tuyển dụng và cắt giảm nhân sự hiện nay, anh Chân Lê, kỹ sư quản lý tại TruEra (Mỹ) cho rằng, tình trạng này là bình thường và khuyên những sinh viên mới ra trường “không nên đặt hết trứng vào một rổ”. Họ cần biết tính toán để không bỏ lỡ cơ hội phỏng vấn và đặc biệt không áp lực phải vào những công ty công nghệ lớn.

Anh cho rằng, người trẻ không nên so sánh, thay vào đó, cần tìm kiếm đường đua riêng cho bản thân cũng là nơi họ muốn làm và bỏ tâm trí, tâm sức vào làm.

“Việc các công ty công nghệ lớn ngưng tuyển dụng có thể là cơ hội để startup tại Mỹ tăng cường chiêu mộ nhân tài. Du học sinh có thêm cơ hội để thử sức với mô hình công nghệ mới”, anh Chân nói trong tọa đàm trực tuyến về nhân lực công nghệ do Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam tại Hoa Kỳ và S-World tổ chức.

Ứng tuyển vào các startup công nghệ trong tình trạng các doanh nghiệp lớn ngưng tuyển dụng cũng là gợi ý của anh Khang Phạm, kỹ sư học máy tại Mỹ và tác giả cuốn sách Machine Learning Design. Anh cho rằng, du học sinh ra trường sẽ có thêm kỹ năng và ý tưởng mới khi làm việc tại môi trường startup.

Anh Khang cập nhật thêm, các công việc trong lĩnh vực học máy không ảnh hưởng nhiều do tình trạng ngưng tuyển dụng hay cắt giảm nhân sự, trong khi nhóm việc phát triển phần mềm có thể ảnh hưởng nhiều từ tình trạng này. Khoảng thời gian này có thể giúp các ứng viên trẻ “đi chậm hơn” trên định hướng dài hạn của bản thân, bình tĩnh xử lý vấn đề.

Từ góc độ nhà tuyển dụng của một tập đoàn đa quốc gia, chị Trang Trần, trưởng bộ phận tuyển dụng của Shopee Việt Nam cho rằng, tới thời điểm hiện nay, thị trường Việt Nam chưa chịu nhiều tác động tiêu cực từ tình trạng này. Tuy nhiên, nhiều công ty Việt hiện cân nhắc về dòng tiền cũng như việc lựa chọn ứng viên trong thời điểm này.

Các tiêu chí được đưa ra chủ yếu là: “Can you do it” (nhằm đánh giá kiến thức chuyên môn và kỹ năng cần thiết để thực hiện công việc, khả năng học những thứ mới), “Can you fit” (đánh giá về khả năng phù hợp với văn hoá doanh nghiệp) và “Why you do it” (đánh giá về lý do lựa chọn doanh nghiệp đó để làm việc).

Đại diện Shopee cho rằng, du học sinh sống và làm việc ở nước ngoài có lợi thế về tư duy toàn cầu, lối suy nghĩ cấu trúc và khả năng làm việc trong môi trường đa văn hoá, từ đó đưa đến những ý tưởng mới, tạo giá trị cho công ty. Ngoài ra, du học sinh lợi thế tiếp cận nhiều loại kỹ năng khá đặc biệt nhưng chưa hẳn phát triển tại Việt Nam như phân tích dữ liệu.

Ý tưởng mới sinh ra từ khủng hoảng

Trong bối cảnh thị trường có nhiều biến động, các chuyên gia trong làng công nghệ cho rằng, một trong những yếu tố cần thiết của du học sinh ra trường tìm việc làm trong ngành IT là dám nghĩ, dám làm, dám thử sức. Ông Tường Nguyễn, đồng sáng lập siêu ứng dụng thanh toán MoMo khẳng định, ngành công nghệ sẽ là trụ cột của Việt Nam trong 10 năm tới.

“Việc đặt mục tiêu ngắn hạn trong tầm với có thể khiến bản thân dễ thất vọng nếu đạt được mục tiêu. Hãy đặt những mục tiêu dài hạn”, anh Khang nói và cho biết, hiện có nhiều công nghệ mới, sân chơi mới mà sinh viên có thể thử sức và thử sai, không đắn đo trong khoảng thời gian cần trang bị nhiều kỹ năng và kinh nghiệm thực tế.

Với kinh nghiệm là nhà tư vấn và cố vấn, ông Tường cũng cho rằng, người trẻ cần đặt tầm nhìn đủ dài trong sự nghiệp và có ước mơ.

Phương châm "đặt mục tiêu cao - mơ giấc mơ lớn" cũng đã được ông áp dụng khi xây dựng MoMo. Ông chia sẻ, dù tự hào là tiên phong trong ngành thanh toán điện tử Việt Nam, song thời điểm 12 năm trước đây, không ai hiểu ví điện tử là gì.

Trước đó, ông Tường cũng trải qua một giai đoạn rất khó khăn trong giai đoạn học thạc sỹ quản trị kinh doanh tại Chicago và tìm công việc thực tập trên đất Mỹ thời khủng hoảng kinh tế năm 2004, khi những nhà tổ chức lớn như Lehman Brother lần lượt đóng cửa, các đối tác nhiều trường đại học như Google cũng tạm dừng tuyển dụng.

Việc chấp nhận hoàn cảnh không có nghĩa là chịu khuất phục, mà để an yên trong tâm và bắt đầu có sự thích nghi trong hành động.

Ông Tường Nguyễn

Đồng sáng lập MoMo

Trong công cuộc tranh đấu tìm kiếm thực tập sinh, ông có việc thực tập mùa hè tại Chicago, hỗ trợ nghiên cứu thu hẹp khoảng cách số cho Chính phủ Indonesia. Từ đây, việc tìm hiểu khái niệm thanh toán điện tử giúp ông có thêm ý tưởng ra đời và xây dựng MoMo.

Theo ông Tường, dù bối cảnh khủng hoảng khác nhau từ lạm phát, dịch bệnh, nhưng điểm chung của việc thích nghi chính là thái độ chấp nhận của bản thân. Việc chấp nhận hoàn cảnh không có nghĩa là chịu khuất phục, mà để an yên trong tâm và bắt đầu có sự thích nghi trong hành động.

“Ở khía cạnh nào đó, nhờ khủng hoảng kinh tế thì MoMo mới có thể ra đời và phát triển như ngày hôm nay”, ông Tường nói và chia sẻ về sự thích nghi của doanh nghiệp chuẩn bị khi đối mặt với giai đoạn khủng hoảng của xã hội. 

Ngoài yếu tố “tâm bình yên trong cơn bão” - tâm thế thích nghi và niềm tin về sự tốt đẹp, ông nhấn mạnh vai trò của đồng đội trong thời kỳ khó khăn. Sự gắn kết, tương trợ được thể hiện và kết nối rõ nhất trong thời điểm khó khăn.

Nhà sáng lập MoMo cho rằng, điều “sướng” nhất của startup là được sai, được sáng tạo và đặt ra mục tiêu lớn.

“Vì vậy, ngoài ví điện tử, doanh nghiệp đã mở rộng sang lĩnh vực tài chính, đầu tư chứng khoán, phát triển mini app và chuyển đổi số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa”, ông Tường nói.

Cho rằng ngành IT sẽ là trụ cột kinh tế Việt Nam trong 10 năm tới và hạn chế phụ thuộc nhiều vào việc khai thác tự nhiên, ông Tường mong muốn có trí thức trẻ Việt Nam tại Mỹ trong lĩnh vực công nghệ trở về chung tay phát triển đất nước.

“Tại Việt Nam, thị trường công nghệ đang phát triển rất tốt, nhà đầu tư nước ngoài có niềm tin vào Việt Nam khi tỷ lệ áp dụng công nghệ ngày một cao”, nhà sáng lập MoMo nói.