Đánh giá thế nào về kết quả giải ngân vốn đầu tư công?

Phạm Sơn Thứ tư, 10/05/2023 - 09:38

4 tháng đầu năm, giải ngân vốn đầu tư công ước đạt hơn 110 nghìn tỷ đồng, đạt 15,6% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cao hơn về con số tuyệt đối nhưng thấp hơn về tỷ lệ đạt kế hoạch so với cùng kỳ năm trước.

Bước sang năm 2023, nền kinh tế tiếp tục đối diện với “thách thức kép”, khi một mặt các động lực tăng trưởng đang bị suy giảm, minh chứng rõ nhất là mức tăng trưởng GDP tương đối thấp trong quý I/2023, đặc biệt thấp ở một số địa phương có nhiều tiềm lực. Mặt khác, đứt gãy chuỗi cung ứng cùng động thái tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương trên thế giới khiến nguy cơ lạm phát bị đẩy lên cao.

Trong bối cảnh đó, chính sách tài khóa, trọng điểm là đầu tư công, tiếp tục được xem là giải pháp quan trọng. Đầu tư công hiệu quả vừa có thể tăng cung tiền cho nền kinh tế, tạo công ăn việc làm, duy trì hoạt động của doanh nghiệp, đồng thời tạo ra hiệu ứng lan tỏa giúp củng cố nội lực kinh tế trong dài hạn nhưng ít làm gia tăng áp lực lạm phát.

Chính vì vậy, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công được Chính phủ xác định là nhiệm vụ then chốt để đạt được mục tiêu tăng trưởng trong năm 2023.

Những con số phản ánh trái chiều

Theo số liệu từ Bộ Kế hoạch và đầu tư, trong 4 tháng đầu năm, giải ngân vốn đầu tư công ước đạt hơn 110 nghìn tỷ đồng, đạt hơn 15% so với kế hoạch được Thủ tướng giao. Xét về tỷ lệ, con số hơn 15% thấp hơn nhiều so với tỷ lệ gần 18,5% cùng kỳ năm ngoái.

Xét trong bối cảnh năm 2023, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công không đến nỗi “đáng thất vọng”. Cụ thể, năm 2023, kế hoạch đầu tư công được Quốc hội thông qua rơi vào khoảng hơn 700 nghìn tỷ đồng, cao hơn 25% so với năm 2022. Cộng với nhiệm vụ giải ngân nốt số vốn tồn, giải ngân toàn bộ số vốn thuộc chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, có thể nói, công tác giải ngân năm 2023 áp lực hơn rất nhiều so với năm 2022.

Hơn 700 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư công trong 2023: Động lực hay sức ép?

Cùng với đó, bối cảnh thế giới cũng đang gây ra nhiều cản trở với tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt là về giá cả nguyên vật liệu đầu vào. Giá cả các loại vật liệu như sắt thép, xi măng, cát… vẫn tiếp tục đà tăng trong những tháng đầu năm 2023 dù thị trường tương đối ảm đạm. Dự kiến, giá vật liệu sẽ còn tăng tiếp trong năm 2023.

Trong thế khó, đầu tư công giải ngân được hơn 110 nghìn tỷ đồng, cao hơn mức hơn 95 nghìn tỷ đồng cùng kỳ 2022, có thể xem là con số tương đối tích cực.

Bên cạnh đó, theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng, giải ngân vốn đầu tư công tháng 4 đạt khoảng 37 nghìn tỷ đồng, cao gấp 1,5 lần so với bình quân 3 tháng đầu năm. Đây là tín hiệu tốt về sự chuyển biến của công tác giải ngân vốn đầu tư công.

Giải ngân đầu tư công những tháng đầu năm thường không cao do các bộ, cơ quan trung ương và địa phương phải tập trung phân bổ chi tiết vốn cho các dự án, hoàn thiện thủ tục đầu tư, đấu thầu lựa chọn nhà thầu. Do đó, tỷ lệ giải ngân đầu tư công những tháng đầu năm chưa nói lên nhiều điều.

Tuy nhiên, cũng cần phải nhìn nhận rằng tỷ lệ giải ngân thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái có thể làm gia tăng áp lực hoàn thành kế hoạch đầu tư công giai đoạn giữa và cuối năm, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế rất cần đầu tư công để kiến tạo động lực tăng trưởng.

Giải pháp thúc tiến độ đầu tư công

Công tác giải ngân vốn đầu tư công vẫn còn nhiều tồn đọng chưa được giải quyết, dẫn đến tình trạng tỷ lệ giải ngân đầu tư công có dấu hiệu giảm dần kể từ năm 2020. Trong đó, nhiều vướng mắc thuộc về khâu chuẩn bị đầu tư như chậm giải phóng mặt bằng, chủ đầu tư thiếu chủ động, hoặc dự án không có vốn để làm công tác chuẩn bị đầu tư do nằm trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, được phê duyệt không tách riêng vốn chuẩn bị và vốn thực hiện.

Thực tế cho thấy, giữa các bộ, cơ quan trung ương và địa phương có mức chênh lệch tương đối lớn về tỷ lệ giải ngân đầu tư công 4 tháng đầu năm. Có những địa phương giải ngân rất cao như Đồng Tháp đạt hơn 38%; Bến Tre đạt 37%; Tiền Giang đạt gần 34%... trong khi một số địa phương đạt kết quả giải ngân thấp, như Bình Dương, Trà Vinh, An Giang, TP.HCM…

Từ những điển hình về giải ngân vốn đầu tư công tốt, có thể thấy, không phải là điều bất khả thi để nâng cao tiến độ giải ngân, đặc biệt là với điều kiện như Phó thủ tướng Lê Minh Khái từng nói là môi trường pháp lý như nhau, Chính phủ chỉ đạo minh bạch, công bằng, không có sự ưu ái.

Theo Phó thủ tướng, địa phương khi gặp khó khăn cần phải chỉ rõ ra vướng mắc nằm cụ thể ở dự án nào, vướng mắc ở điều nào, văn bản nào, lấy đó làm cơ sở để đề xuất giải pháp. Đặc biệt, trách nhiệm của người cán bộ cũng cần phải được tăng cường, bởi “thành bại ở cán bộ”. Phó thủ tướng cho biết, kết quả giải ngân vốn đầu tư công sẽ là cơ sở để đề bạt hoặc xử lý cán bộ.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cũng đề nghị các địa phương phải chủ động tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong từng dự án.

Bên cạnh đó, những vướng mắc thuộc về cơ chế, chính sách cũng đang được Chính phủ và các bộ, ngành tích cực tháo gỡ. Hiện tại, Bộ Kế hoạch và đầu tư đang lấy ý kiến nhân dân để xây dựng nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách tháo gỡ vướng mắc quy định về xây dựng công trình giao thông đường bộ, bao gồm các nội dung về thẩm quyền đầu tư dự án; dự án đường bộ đi qua nhiều địa phương và tỷ lệ vốn nhà nước trong dự án hợp tác công tư.

Gian nan giải ngân vốn đầu tư công tại 9 tỉnh

Gian nan giải ngân vốn đầu tư công tại 9 tỉnh

Tiêu điểm -  2 năm

Tổng vốn đầu tư công giải ngân quý I/2023 của 9 tỉnh Trung du miền núi phía Bắc chưa tới 7,3%, thấp hơn bình quân chung của cả nước.

Kết quả đầu tư công là căn cứ đánh giá đề bạt, xử lý cán bộ

Kết quả đầu tư công là căn cứ đánh giá đề bạt, xử lý cán bộ

Tiêu điểm -  2 năm

Kết quả giải ngân vốn đầu tư công là căn cứ để đánh giá, khen thưởng, bồi dưỡng, đề bạt cán bộ, cũng như xử lý những trường hợp không hoàn thành nhiệm vụ…, nhất là hiện nay có những cán bộ e ngại, sợ trách nhiệm, dẫn tới việc giải ngân vốn đầu tư công chậm, theo Phó thủ tướng Lê Minh Khái.

‘Bộ, ngành và địa phương không được trả lại kế hoạch vốn đầu tư công’

‘Bộ, ngành và địa phương không được trả lại kế hoạch vốn đầu tư công’

Tiêu điểm -  2 năm

Các bộ, ngành, địa phương chủ động rà soát điều chuyển vốn theo thẩm quyền giữa các dự án chậm giải ngân sang các dự án có khả năng giải ngân tốt hơn, còn thiếu vốn theo quy định; kiên quyết không được trả lại kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023, Thủ tướng yêu cầu.

Thủ tướng: Phải giải ngân ít nhất 675 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư công năm nay

Thủ tướng: Phải giải ngân ít nhất 675 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư công năm nay

Tiêu điểm -  2 năm

Trong bối cảnh khó khăn, thách thức, thúc đẩy đầu tư công, giải ngân đầu tư công vừa là nguồn lực, vừa là động lực phát triển. Do đó, Thủ tướng nêu rõ mục tiêu phải giải ngân đạt ít nhất 95% trong tổng số hơn 711 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư công năm 2023.

Đà Nẵng vươn mình trở thành trung tâm kinh tế tích hợp mới

Đà Nẵng vươn mình trở thành trung tâm kinh tế tích hợp mới

Tiêu điểm -  4 giờ

Đà Nẵng đang từng bước tái định vị trong bản đồ kinh tế Việt Nam như một trung tâm hội tụ công nghiệp công nghệ cao, tài chính quốc tế, logistics và du lịch cao cấp.

Thép xanh Nam Định lăn bánh

Thép xanh Nam Định lăn bánh

Tiêu điểm -  4 giờ

Tổ hợp Thép xanh trị giá 98.000 tỷ đồng tại tỉnh Nam Định đã chính thức kích hoạt khởi công, thể hiện bước tiến mới trong tham vọng của Tập đoàn Xuân Thiện.

Thêm nhiều doanh nghiệp xuất khẩu cá tra sang Mỹ thoát thuế chống bán phá giá

Thêm nhiều doanh nghiệp xuất khẩu cá tra sang Mỹ thoát thuế chống bán phá giá

Tiêu điểm -  17 giờ

Xuất khẩu cá tra sang Mỹ dự kiến sẽ thuận lợi hơn khi nhiều doanh nghiệp Việt Nam không phải chịu thuế chống bán phá giá.

500.000 tỷ đồng đã sẵn sàng bơm vào các dự án hạ tầng

500.000 tỷ đồng đã sẵn sàng bơm vào các dự án hạ tầng

Tiêu điểm -  21 giờ

Chính phủ thúc tiến độ xây dựng hạ tầng, hệ thống ngân hàng sẵn sàng bơm 500.000 tỷ đồng cho các dự án trọng điểm.

Tập đoàn GEO đầu tư vào Bình Định

Tập đoàn GEO đầu tư vào Bình Định

Tiêu điểm -  2 ngày

Tập đoàn GEO (Đức) tham vọng sản xuất tuabin gió nhãn hiệu "Made in Việt Nam" tại Bình Định, với bước đà là Trung tâm phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo.

Vinhomes Royal Island nhận giải Vàng VUPA: Đô thị đảo kiểu mẫu cho cộng đồng tinh hoa toàn cầu

Vinhomes Royal Island nhận giải Vàng VUPA: Đô thị đảo kiểu mẫu cho cộng đồng tinh hoa toàn cầu

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Vinhomes Royal Island (Vũ Yên, Hải Phòng) vừa được vinh danh với giải Vàng tại giải thưởng Quy hoạch đô thị quốc gia lần thứ IV - cột mốc quan trọng tiếp theo khẳng định tầm vóc của dự án và tầm nhìn chiến lược của Vinhomes. Giải thưởng góp phần gia tăng sức hút của đô thị đảo nghỉ dưỡng với giới đầu tư và cộng đồng quốc tế giữa thời điểm Hải Phòng đang trên hành trình vươn mình trở thành siêu đô thị hàng đầu khu vực.

TP. Thủ Đức chấp thuận chủ trương 21 dự án nhà ở

TP. Thủ Đức chấp thuận chủ trương 21 dự án nhà ở

Bất động sản -  1 giờ

TP. Thủ Đức vừa chấp thuận chủ trương đầu tư 21 dự án nhà ở với tổng vốn hơn 54.000 tỷ đồng, nhằm bổ sung quỹ nhà ở.

Shophouse The Beverly Walk: 'Resort' tại gia ngay mặt tiền thương mại

Shophouse The Beverly Walk: 'Resort' tại gia ngay mặt tiền thương mại

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

The Beverly Walk là dòng shophouse thông tầng hiếm hoi tại Vinhomes Grand Park (TP. Thủ Đức), tích hợp không gian sống riêng tư và khả năng kinh doanh linh hoạt ngay giữa tuyến phố trung tâm. Sản phẩm này đang được cả nhà đầu tư lẫn các gia đình hiện đại đặc biệt quan tâm.

Vietnam Airlines được vinh danh tại chương trình Vinh quang Việt Nam 2025

Vietnam Airlines được vinh danh tại chương trình Vinh quang Việt Nam 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Tổng công ty Hàng không Việt Nam được vinh danh tại sự kiện do Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam phối hợp cùng Báo Lao Động tổ chức với chủ đề “Tự hào và Khát vọng”.

Bộ ba VinFast VF 9 độc bản gây chú ý tại sự kiện The Nine 2025

Bộ ba VinFast VF 9 độc bản gây chú ý tại sự kiện The Nine 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Tại sự kiện The Nine 2025 vừa diễn ra tại TP.HCM, VinFast không chỉ tái khẳng định vị thế thương hiệu ô tô điện tiên phong mà còn gây tiếng vang khi giới thiệu bộ sưu tập độc bản VF 9 phiên bản “di sản Việt” kết hợp cùng nghệ sĩ Việt Max.

Văn Phú Invest, Đèo Cả muốn đầu tư siêu dự án ven sông Hồng

Văn Phú Invest, Đèo Cả muốn đầu tư siêu dự án ven sông Hồng

Bất động sản -  2 giờ

UBND TP. Hà Nội đã chấp thuận đề xuất của liên danh Văn Phú Invest - Đèo Cả nghiên cứu phát triển dự án “đại lộ và cảnh quan ven sông Hồng” theo hình thức BT.

Phát Đạt muốn bán công ty con nghìn tỷ ở Bình Định

Phát Đạt muốn bán công ty con nghìn tỷ ở Bình Định

Doanh nghiệp -  2 giờ

Phát Đạt muốn chuyển nhượng toàn bộ 94% vốn tại Công ty CP Đầu tư Ngô Mây, doanh nghiệp có vốn điều lệ 1.120 tỷ đồng.