Nhiều cơ hội, nhưng không ít thách thức
Năm 2020, quy mô tổng sản phẩm toàn vùng (GRDP) theo giá hiện hành gấp gần 5 lần so với năm 2005, và 2,6 lần so với năm 2010. Đông Nam Bộ trở thành vùng có khu vực kinh tế tư nhân phát triển mạnh, năng động, với số lượng doanh nghiệp đứng đầu cả nước.
Đây là địa bàn thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) lớn nhất, chiếm hơn 41% tổng vốn FDI của cả nước.
Trong vùng, TP.HCM trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại, khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo của vùng và cả nước.
Tuy nhiên, vùng Đông Nam Bộ còn nhiều khó khăn, thách thức lớn, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Trần Quốc Phương phân tích tại Họp báo Hội nghị triển khai nghị quyết phát triển vùng Đông Nam Bộ.
Theo đó, phát triển của vùng chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, tăng trưởng kinh tế có xu hướng chậm lại và thấp hơn cả nước.
Bên cạnh đó, đóng góp vào tổng thu ngân sách nhà nước giảm, tốc độ tăng năng suất lao động thấp, công tác quy hoạch và triển khai thực hiện các quy hoạch còn chậm.
Không chỉ vậy, mạng lưới kết cấu hạ tầng cấp vùng, liên vùng, nhất là hạ tầng giao thông kết nối nội vùng và liên vùng còn thiếu, yếu, chưa đồng bộ, ảnh hưởng đến sự phát triển và sức lan toả của vùng.
Theo Thứ trưởng, những hạn chế, bất cập này nếu được khắc phục, kết hợp với những tiềm năng, lợi thế và nguồn lực còn chưa được khai thác hiệu quả, bên cạnh các cơ hội mới, sẽ là dư địa, cơ hội để Đông Nam Bộ phát triển mạnh trong thời gian tới.
Đưa Đông Nam Bộ thành 'đầu tàu phát triển'
Chính vì vậy, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 24-NQ/TW, với mục tiêu phát triển vùng Đông Nam Bộ trở thành vùng phát triển năng động, có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, động lực tăng trưởng lớn nhất cả nước.
Cùng với đó, phát triển vùng đi đầu trong đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số, kinh tế số, xã hội số; phát triển nhanh hệ thống đô thị thông minh và hiện đại.
Không chỉ vậy, mục tiêu phát triển TP.HCM phải là thành phố văn minh, hiện đại, năng động sáng tạo, là nơi thu hút nhân tài, chuyên gia, nhà khoa học, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao đến sinh sống và làm việc; trung tâm tài chính quốc tế, phát triển ngang tầm các thành phố lớn trong khu vực châu Á.
Để thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW, Chính phủ dự kiến đề ra bảy nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, bao gồm: công tác quán triệt, tuyên truyền, tạo sự thống nhất, đồng thuận của xã hội trong xây dựng, tổ chức thực hiện các chương trình, kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW; phát triển nhanh, bền vững tạo bước đột phá, lan tỏa trong phát triển kinh tế vùng, liên vùng.
Cùng với đó, tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách và đẩy mạnh phát triển liên kết vùng; phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và hoàn thiện kết cấu hạ tầng, đô thị; phát triển văn hóa - xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
Hai nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm còn lại là bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại; tập trung xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị.
Ngoài ra, Chương trình hành động của Chính phủ cũng đã đề ra 35 nhiệm vụ cụ thể và 29 dự án kết cấu hạ tầng và phân công cho các Bộ, ngành triển khai thực hiện, có lộ trình thời gian cụ thể.
Thứ trưởng Phương cho biết Chương trình hành động của Chính phủ dự kiến đưa ra nhiều điểm mới, có tính đột phá trong phát triển của vùng, nhất là về định hướng phát triển, mục tiêu cụ thể, giải pháp rõ ràng, nhiệm vụ cụ thể; gắn với một số chủ trương lớn về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và xây dựng cơ chế chính sách đặc thù.
Những điều này sẽ là cơ sở và là cơ hội cho vùng Đông Nam Bộ phát triển trong giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2045.
Nhằm sớm đưa Nghị quyết đi vào cuộc sống, dự kiến ngày 26/11/2022, Bộ Kế hoạch và đầu tư được Chính phủ giao phối hợp với các bộ ngành, địa phương tổ chức Hội nghị công bố Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Hội nghị sẽ được tổ chức dưới sự chủ trì của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Phó thủ tướng Lê Minh Khái và lãnh đạo các bộ ngành, địa phương, các hiệp hội doanh nghiệp, các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Đây là hội nghị “ba trong một”, được tổ chức không chỉ với mục đích công bố Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW, mà còn xúc tiến đầu tư, kêu gọi sự quan tâm của các nhà đầu tư, hiệp hội doanh nghiệp trong nước, quốc tế, các đối tác phát triển trong việc đồng hành với Chính phủ trong triển khai các chương trình, dự án đầu tư có ý nghĩa quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của vùng Đông Nam Bộ.
