'Doanh nghiệp khởi nghiệp cần tránh tư duy dựa dẫm vào ưu đãi'

Đặng Hoa Thứ tư, 17/01/2018 - 07:20

Việt Nam cần có sự thay đổi mạnh mẽ về mặt thể chế, ủng hộ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo nếu không chúng ta sẽ bị mất đi nguồn lực rất lớn, TS. Lê Đăng Doanh khẳng định.

Theo TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR), để hình thành một doanh nghiệp không khó nhưng để nó có thể tồn tại và phát triển thì không hề đơn giản. Ngoài các ý tưởng và sáng kiến độc đáo, sáng tạo, người sáng nghiệp phải có các kỹ năng cần thiết khác.

Thay đổi thể chế tạo điều kiện cho khởi nghiệp sáng tạo
TS. Nguyễn Đức Thành

Ông Thành cho rằng ý tưởng chỉ chiếm 10% thành công, còn thiếu kỹ năng và kiến thức thì việc dẫn đến thất bại sẽ ở mức 90%. Nếu những người khởi nghiệp không hiểu rõ điều này thì cái giá phải trả sẽ rất lớn.

Trong những năm vừa qua, số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam tăng lên mạnh mẽ. Chỉ trong năm ngoái đã có tới gần 127.000 doanh nghiệp đăng ký mới. Tuy nhiên, năm 2017 cũng ước tính có tới hơn 60.000 doanh nghiệp rút lui khỏi nền kinh tế.

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan nhìn nhận, hiện nay trình độ phát triển công nghệ ở Việt Nam còn thấp và cần phải nỗ lực rất nhiều bằng việc đưa ra các chính sách về công nghệ cũng như các chính sách về giáo dục, đào tạo cả ở hai mảng chuyên môn và kỹ năng để có thể làm việc được trong môi trường khởi nghiệp.

“Chúng ta đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ nhưng cấu trúc của nền kinh tế vẫn chủ yếu dựa vào khai thác các nguồn lợi sẵn có như lợi thế về lao động giá rẻ và tài nguyên thiên nhiên, chưa vượt lên được bằng các yếu tố như công nghệ, tính hiệu quả và năng suất lao động”, bà Lan đánh giá.

Có chung quan điểm, ông Thành cho rằng, các chính sách liên quan cần phải nằm trong tổng thể các chính sách của nhà nước bao gồm khuyến khích các doanh nghiệp khu vực tư nhân, khuyến khích việc làm ăn kinh doanh và chú trọng khuyến khích khởi nghiệp sáng tạo.

Các chuyên gia cũng đánh giá cao việc thay đổi vấn đề hỗ trợ tài chính do các chính sách hỗ trợ tài chính của Chính phủ hiện nay còn trải ra quá rộng ở nhiều lĩnh vực dẫn đến nhiều lúc việc hưởng lợi từ các chính sách của các doanh nghiệp khởi nghiệp không rõ ràng, không biết liệu có ưu đãi, ưu việt gì so với các doanh nghiệp khác.

Thay đổi thể chế tạo điều kiện cho khởi nghiệp sáng tạo 1
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan.

Theo bà Phạm Chi Lan, trong dự thảo hiện nay cho đặc khu kinh tế cũng đang có các ưu đãi lớn hơn cho các doanh nghiệp làm casino, cho các doanh nghiệp phát triển các khu nghỉ dưỡng so với các doanh nghiệp bên ngoài. 

Điều này sẽ khiến các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo khó cạnh tranh về thu hút tài chính cũng như khiến công nghệ cao khó phát triển và cũng khó mang lại sự thay đổi trong chuyển dịch cơ cấu của kinh tế Việt Nam.

Tuy nhiên theo ông Thành, ưu đãi chỉ là một phần để doanh nghiệp dựa vào phát triển, phần cốt yếu vẫn ở chính các doanh nghiệp.

“Trong môi trường đã có sẵn, ai đi được con đường riêng và tạo được thế mạnh riêng của mình thì người đấy sẽ thành công. Các doanh nghiệp khởi nghiệp cần tránh tư duy dựa dẫm vào ưu đãi để tạo sự khác biệt vì xét cho cùng thị trường vốn rất nghiệt ngã”, ông Thành khẳng định

Bên cạnh đó, các vấn đề về đất đai cũng được đánh giá là một trở ngại của các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp khởi nghiệp nói riêng, đặc biệt là quá trình thuê mặt bằng khởi nghiệp. 

Giá thuê cao và nếu có thuê được và làm tốt thì người cho thuê cũng thường đòi lại và bắt chước kinh doanh. Lúc này, các doanh nghiệp lại phải bắt tay làm lại từ đầu ở một nơi khác.

Đó là còn chưa kể đến việc lĩnh vực kinh doanh của họ là các lĩnh vực cạnh tranh khốc liệt trên thị trường toàn cầu mà Việt Nam đứng ở một thế yếu hơn hẳn so với các nước khác.

Theo TS. Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), Việt Nam cần có sự thay đổi mạnh mẽ về mặt thể chế, ủng hộ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo nếu không chúng ta sẽ bị mất đi nguồn lực rất lớn. Hiện nay, nhiều bạn trẻ Việt đã sang Singapore khởi nghiệp, đóng thuế cho Singapore và đóng góp vào sự tăng trưởng GDP của Singapore.

Có chung quan điểm với ông Doanh, nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại Trương Đình Tuyển nhìn nhận, mấu chốt vẫn là vấn để thể chế vì nó định ra giới hạn cho môi trường kinh doanh. Theo đó, cần đặt các doanh nghiệp vào thị trường và cạnh tranh, đồng thời tạo môi trường bình đẳng giữa các doanh nghiệp của các ngành kinh tế.

“Chúng ta còn phải cải thiện nhiều hơn nữa về mặt thể chế, chính sách để hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp. Tinh thần khởi nghiệp của nhiều người trẻ rất đáng hoan nghênh; nếu tạo được môi trường tốt thì sẽ có nhiều người khởi nghiệp thành công, đóng góp tích cực vào sự phát triển của Việt Nam, vào sự thay đổi về kết cấu của nền kinh tế”, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan nhận định. 

Năm chiếc 'vòng kim cô' cản trở các doanh nghiệp khởi nghiệp

Năm chiếc 'vòng kim cô' cản trở các doanh nghiệp khởi nghiệp

Tiêu điểm -  7 năm
Nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam đã trắng tay sau một thời gian kinh doanh do gặp phải rất nhiều vấn đề, nguyên nhân không chỉ đến từ môi trường kinh doanh mà còn là vấn đề nội tại trong chính các doanh nghiệp.
Năm chiếc 'vòng kim cô' cản trở các doanh nghiệp khởi nghiệp

Năm chiếc 'vòng kim cô' cản trở các doanh nghiệp khởi nghiệp

Tiêu điểm -  7 năm
Nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam đã trắng tay sau một thời gian kinh doanh do gặp phải rất nhiều vấn đề, nguyên nhân không chỉ đến từ môi trường kinh doanh mà còn là vấn đề nội tại trong chính các doanh nghiệp.
Doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam hấp dẫn nhà đầu tư Nhật Bản

Doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam hấp dẫn nhà đầu tư Nhật Bản

Leader talk -  7 năm

Doanh nghiệp khởi nghiệp của Việt Nam và Nhật Bản có nhiều điểm tương đồng và có những yếu tố thu hút riêng.

[Infographics] Những doanh nghiệp khởi nghiệp tỷ đô

[Infographics] Những doanh nghiệp khởi nghiệp tỷ đô

Quốc tế -  7 năm

Infographic dưới đây cho thấy một bức tranh tổng thể về những doanh nghiệp khởi nghiệp có giá trị từ 1 tỷ USD trở lên.

Những doanh nghiệp khởi nghiệp có giá nhất hành tinh

Những doanh nghiệp khởi nghiệp có giá nhất hành tinh

Ống kính -  8 năm

Xuất phát từ việc khởi nghiệp đầy khó khăn nhưng những doanh nghiệp dưới đây đang trở thành những doanh nghiệp có giá trị hàng tỷ đô.

Đăng ký sở hữu trí tuệ đối với doanh nghiệp khởi nghiệp

Đăng ký sở hữu trí tuệ đối với doanh nghiệp khởi nghiệp

Video -  8 năm

Hòa Phát và nút thắt pháp lý tại siêu cảng Dung Quất

Hòa Phát và nút thắt pháp lý tại siêu cảng Dung Quất

Tiêu điểm -  1 ngày

Siêu cảng tổng hợp - container Hòa Phát Dung Quất, cảng biển quan trọng bậc nhất miền Trung, đang vướng mắc pháp lý dù đã vận hành, khai thác một phần.

Thêm nhà đầu tư nước ngoài lo ngại vì gánh nặng tiền đất

Thêm nhà đầu tư nước ngoài lo ngại vì gánh nặng tiền đất

Tiêu điểm -  1 ngày

Sau khi Tập đoàn Lotte có văn bản xin chấm dứt đầu tư dự án Lotte Eco Smart City Thủ Thiêm, tới lượt chủ đầu tư khu phức hợp Tháp quan sát Thủ Thiêm phản ứng vì phải nộp khoản tiền sử dụng đất lên đến hơn 8.800 tỷ đồng.

Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh: Nóng chuyện giá vàng

Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh: Nóng chuyện giá vàng

Tiêu điểm -  2 ngày

Quy định yêu cầu giấy phép với kinh doanh vàng khiến doanh nghiệp không thể nhập nguồn liệu, nguồn cung thiếu ổn định, theo Hiệp hội Kinh doanh vàng.

Vận hành chính quyền 2 cấp ở TP.HCM đã 'vào guồng'

Vận hành chính quyền 2 cấp ở TP.HCM đã 'vào guồng'

Tiêu điểm -  2 ngày

Hơn hai tháng sau sáp nhập, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp ở TP.HCM, tinh thần làm việc tại các trụ sở hành chính công đã thực sự chuyển từ quản lý sang phục vụ, hướng tới sự đồng hành và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp một cách thiết thực.

Thủ tướng: Quyết tâm gỡ thẻ vàng IUU trong 2025

Thủ tướng: Quyết tâm gỡ thẻ vàng IUU trong 2025

Tiêu điểm -  2 ngày

Dự kiến trong tháng 10 tới đây, đoàn kiểm tra của Ủy ban châu Âu sẽ kiểm tra vấn đề IUU tại Việt Nam.

Vị thế vượt trội của BUV trong cộng đồng giáo dục quốc tế

Vị thế vượt trội của BUV trong cộng đồng giáo dục quốc tế

Nhịp cầu kinh doanh -  10 giờ

Việc được bình chọn vào top 3 toàn cầu về quy trình tuyển sinh đã khẳng định sức hút mạnh mẽ của BUV trên bản đồ giáo dục quốc tế.

Tín chỉ carbon và cơ hội 1,9 tỷ USD

Tín chỉ carbon và cơ hội 1,9 tỷ USD

Phát triển bền vững -  12 giờ

Tín chỉ carbon có thể đem về nguồn thu 1,9 tỷ USD mỗi năm, đóng góp 0,3 điểm phần trăm tăng trưởng GDP cho Việt Nam theo kịch bản giá cao.

Tại sao cần phát triển công nghệ AI của riêng Việt Nam?

Tại sao cần phát triển công nghệ AI của riêng Việt Nam?

Diễn đàn quản trị -  12 giờ

Công nghệ AI giờ đây giống như một mặt trận, mà nếu Việt Nam không sớm có chủ quyền sẽ khó phát triển kinh tế và đảm bảo an ninh quốc gia.

Doanh nghiệp với AI và Data: Chiến lược khôn ngoan là 'âm thầm hành động'

Doanh nghiệp với AI và Data: Chiến lược khôn ngoan là 'âm thầm hành động'

Sổ tay quản trị -  12 giờ

Thay vì chạy theo tuyên bố “AI-first”, lựa chọn khôn ngoan là thực hiện các dự án nhỏ, đo lường tác động và song song chuẩn hoá hạ tầng.

Sóng đầu cơ thổi giá nhà ở

Sóng đầu cơ thổi giá nhà ở

Bất động sản -  13 giờ

Bên cạnh vướng mắc pháp lý khiến nguồn cung tắc nghẽn, đẩy giá chung cư tăng cao, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, nhiều doanh nghiệp chủ ý nâng giá bán để gia tăng lợi nhuận.

Xu hướng lãnh đạo mới: Giám đốc tài chính am hiểu về ESG

Xu hướng lãnh đạo mới: Giám đốc tài chính am hiểu về ESG

Phát triển bền vững -  13 giờ

Trong dòng chảy thực hành ESG, một xu hướng lãnh đạo mới đang được hình thành là sự xuất hiện của các giám đốc tài chính có sự am hiểu về phát triển bền vững.

Vì sao lạm phát, tỷ giá tăng vọt nhưng giới chuyên gia tin rằng 'không đáng ngại'?

Vì sao lạm phát, tỷ giá tăng vọt nhưng giới chuyên gia tin rằng 'không đáng ngại'?

Tài chính -  13 giờ

Dù chịu nhiều áp lực từ vĩ mô và bất ổn địa chính trị, giới chuyên môn cho rằng áp lực giá cả và tỷ giá sẽ sớm hạ nhiệt vào cuối năm 2025.