Đừng để đất do Nhà nước quản lý thì thừa, người dân lại thiếu

Hạ Vũ Thứ hai, 18/11/2019 - 20:10

Thủ tướng yêu cầu Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo rà soát, đánh giá kỹ lại và thực hiện tốt nhiệm vụ cơ cấu và sắp xếp lại tại các Tổng công ty cà phê, cao su, lâm nghiệp, vì đây là những doanh nghiệp rất lớn, quản lý nhiều đất đai.

Việc sắp xếp các nông, lâm trường luôn là vấn đề nóng, phức tạp do liên quan đến đất đai.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, cả nước hiện có gần 260 công ty nông, lâm nghiệp, quản lý gần 1,86 triệu ha, chiếm 10% đất nông nghiệp cả nước.

Tuy nhiên, “1,8 triệu ha đất này đóng góp gì cho quốc kế dân sinh, cho phát triển nông nghiệp Việt Nam. Và làm sao để nông lâm trường dẫn dắt nông nghiệp Việt Nam phát triển".

Đây là vấn đề được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đặt ra tại Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 30 của Bộ Chính trị và Nghị định 118 của Chính phủ về sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty nông, lâm nghiệp.

Tính hết tháng 6/2019, đã có 160/256 công ty nông, lâm nghiệp đã sắp xếp chuyển sang hoạt động theo mô hình mới.

Còn 69/256 công ty (chủ yếu là cổ phần hóa và chuyển thành công ty TNHH hai thành viên trở lên), gồm: 44 công ty nông nghiệp, 25 công ty lâm nghiệp đang thực hiện sắp xếp chuyển sang hoạt động theo mô hình mới trong năm 2019, chiếm 26,95% tổng số công ty phải sắp xếp theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ.

Hiện còn 27/256 công ty chưa thực hiện sắp xếp, chiếm 10,54% tổng số công ty phải sắp xếp.

Sau khi thực hiện, vốn chủ sở hữu tại các công ty nông, lâm nghiệp đạt 28 nghìn tỷ đồng, tăng 12% (bình quân 127 tỷ đồng/công ty), tuy nhiên tổng doanh thu giảm 32%, còn 15 nghìn tỷ đồng (bình quân 68 tỷ đồng/công ty), lợi nhuận sau thuế 2,27 nghìn tỷ đồng, giảm 36% so với trước khi sắp xếp, đổi mới.

Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng sự chỉ đạo của các địa phương vẫn chưa đồng bộ, chặt chẽ, quyết liệt. Dư luận đã nêu lên một số trường hợp cố tình làm chậm, làm trái, còn tình trạng lợi ích nhóm, gây thất thoát lãng phí lớn nguồn lực, tài nguyên đất đai, xâm phạm lợi ích của doanh nghiệp, tổ chức và người dân.

Phương án sử dụng đất các nông lâm trường theo Nghị quyết 30 là đến năm 2015 phải hoàn thành nhưng đến nay vẫn còn 13 địa phương làm chưa xong, Thủ tướng cho rằng đây là khuyết điểm cần khắc phục.

Sau khi thực hiện sắp xếp (thời điểm 2012), các công ty nông, lâm nghiệp giữ lại quản lý, sử dụng hơn 2,85 triệu ha. Diện tích đất các nông, lâm trường trả về địa phương 529.510 ha; diện tích các lâm trường chuyển sang Ban Quản lý rừng là hơn 1,45 triệu ha.

Thủ tướng: Đừng để đất do Nhà nước quản lý thì thừa, người dân lại thiếu
Thủ tướng phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP/Quang Hiếu.

Nghiêm cấm tình trạng phát canh thu tô, hưởng lợi trung gian

Để phát triển các công ty nông lâm trường một cách thực sự bền vững, hiệu quả, theo Thủ tướng, phải có cơ chế chính sách khơi thông, có giải pháp quản lý thật sự chặt chẽ, hiệu quả các nguồn lực đất đai, tài nguyên rừng, nguồn nhân lực tại chỗ, trong đó có 3 nguyên tắc rất quan trọng.

Đó là đất đai và tài nguyên rừng phải được giao cho những chủ thể trực tiếp để quản lý sử dụng hiệu quả. Nghiêm cấm tình trạng phát canh thu tô, hưởng lợi trung gian.

Thứ hai là quan tâm đặc biệt đến tạo việc làm, đảm bảo sinh kế cho người dân địa phương, nhất là đồng bào thiểu số, góp phần giải quyết tốt vấn đề tái định cư gắn với quản lý, sử dụng đất đai, bảo vệ phát triển rừng.

Thứ ba là thu hút mạnh đầu tư, thúc đẩy sớm hình thành các vùng sản xuất nông lâm, sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn, thâm canh, ứng dụng công nghệ gắn với công nghiệp chế biến.

Về định hướng thời gian tới, Thủ tướng cho rằng cần tập trung chỉ đạo việc cơ cấu sắp xếp lại và phát triển nâng cao hiệu quả hoạt động các công ty nông lâm nghiệp theo Nghị quyết 30. 

Hoàn thành việc sắp xếp lại các công ty nông lâm nghiệp trong năm 2020. “Mục tiêu này không thể chậm hơn”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Đối với các công ty nông lâm nghiệp đã hoàn thành việc sắp xếp thì hoạt động theo pháp luật về doanh nghiệp, đặc biệt chú trọng hiệu quả các doanh nghiệp.

Tiếp tục nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn tổ chức thực hiện, nhất là vấn đề sử dụng đất, lập bản đồ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xử lý các trường hợp cho thuê, mượn, lấn chiếm, tranh chấp, liên doanh liên kết trái pháp luật.

Về các nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ làm tốt hơn nữa công tác tư tưởng nhận thức và thông tin tuyên truyền, nhất là cấp cơ sở. Không còn tư tưởng bao cấp, tư tưởng dựa vào đất đai của Nhà nước để làm lợi cá nhân mà Nhà nước không quản lý được.

“Phải có giải pháp cụ thể, thiết thực, tạo việc làm, sinh kế cho đồng bào, nhất là người dân địa phương”, Thủ tướng nhấn mạnh “đừng để tình trạng đất do Nhà nước quản lý thì thừa nhưng người dân bị thiếu đất nghiêm trọng, phải đi làm thuê, làm mướn”.

Rà soát, hoàn thiện hệ thống các quy định pháp luật liên quan đến sắp xếp, đổi mới công ty nông lâm nghiệp; ban hành một số cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy sớm hoàn thiện việc sắp xếp lại, nhất là giải quyết được những vướng mắc, bức xúc hiện nay.

Làm tốt công tác cán bộ, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp cố tình làm chậm, làm sai, lợi ích nhóm, tham nhũng lãng phí, đặc biệt là đừng để tình trạng làm chậm chạp như thời gian vừa qua.

Thủ tướng yêu cầu Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo rà soát, đánh giá kỹ lại và thực hiện tốt nhiệm vụ sắp xếp, đổi mới tại các Tổng công ty cà phê, cao su, lâm nghiệp vì đây là những doanh nghiệp rất lớn, quản lý nhiều đất đai.

Về trách nhiệm của địa phương, Thủ tướng yêu cầu, “phải làm mạnh hơn, giải quyết các tồn tại, nhất là tồn tại về đất đai, chủ động bố trí kinh phí từ ngân sách địa phương để thực hiện nhiệm vụ đo đạc, lập bản đồ địa chính, đưa ra các phương án với từng lâm trường cụ thể”.

Nhiều công ty nông, lâm nghiệp sau sắp xếp, đổi mới theo mô hình cổ phần hóa và hai thành viên trở lên đã thu hút được nhiều nhà đầu tư có tiềm lực góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động như Tổng công ty Lâm nghiệp Việt Nam sau 4 năm cổ phần hóa, vốn chủ sở hữu đạt 4.387 tỷ đồng (tăng đến 190%), lợi nhuận đạt 854 tỷ đồng (tăng 5 lần).

Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam sau cổ phần phần hóa, vốn chủ sở hữu tăng 115%, đạt 21.800 tỷ đồng, doanh thu năm 2018 đạt 22.900 tỷ đồng (tăng 1,5 lần), lợi nhuận tăng 1,1 lần, đạt 3.470 tỷ đồng.

Thêm nữa, Công ty TNHH Đầu tư sản xuất phát triển nông nghiệp VinEco là thành viên tham gia góp vốn tại Công ty TNHH MTV nông công nghiệp Tam Đảo, Vĩnh Phúc và Tổng công ty Công nghiệp thực phẩm Đồng Nai.

Riêng tại Đồng Nai, công ty VinEco đã góp đủ 310 tỷ đồng, chiếm 77,5% vốn điều lệ, đã giúp 2 đơn vị thuộc Tổng Công ty Công nghiệp thực phẩm Đồng Nai đẩy lợi nhuận trước thuế lên hơn 42 lần, đạt 17 tỷ đồng vào năm 2018, doanh thu đạt 26,6 tỷ đồng.

Việc tái cơ cấu Nông trường Sông Hậu (Cần Thơ) cũng đang thu hút một số nhà đầu tư trong nước có tiềm lực lớn như Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk).

Nữ tướng Lương Gia và khát vọng nâng tầm nông sản Việt

Nữ tướng Lương Gia và khát vọng nâng tầm nông sản Việt

Tiêu điểm -  5 năm

Gần 20 năm bám trụ trên thương trường, trải qua nhiều lĩnh vực kinh doanh, điều nữ doanh nhân Lương Thanh Thúy trăn trở nhất là làm thế nào để góp phần nâng tầm nông sản Việt.

Chưa cải thiện khâu chế biến thì nông sản Việt vẫn ‘được mùa, mất giá’

Chưa cải thiện khâu chế biến thì nông sản Việt vẫn ‘được mùa, mất giá’

Tiêu điểm -  5 năm

Để tránh tình trạng "được mùa, mất giá", Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng ngành nông nghiệp cần cải thiện được khâu chế biến và đẩy mạnh thương mại hóa.

Lý do khiến nông sản Việt chưa thoát 'đáy' trong chuỗi giá trị toàn cầu

Lý do khiến nông sản Việt chưa thoát 'đáy' trong chuỗi giá trị toàn cầu

Tiêu điểm -  5 năm

Các chuyên gia nước ngoài cho rằng, chuỗi sản xuất nông sản Việt Nam đang thiếu tính liên kết, công nghệ sản xuất và chế biến còn hạn chế, hơn nữa sự liên kết giữa các doanh nghiệp để nâng cao giá trị nông sản còn thấp.

Trung Quốc mất vị thế thị trường nhập khẩu nông sản Việt lớn nhất

Trung Quốc mất vị thế thị trường nhập khẩu nông sản Việt lớn nhất

Tiêu điểm -  6 năm

Trung Quốc nhiều năm liền là thị trường nhập khẩu nông sản Việt Nam lớn nhất. Tuy nhiên việc kiểm soát chặt tiểu ngạch và hàng rào kỹ thuật tại nước này trong năm nay khiến nông sản Việt xuất khẩu sang thị trường này giảm mạnh.

Bão số 10 tàn phá nặng nề các tỉnh miền Trung

Bão số 10 tàn phá nặng nề các tỉnh miền Trung

Tiêu điểm -  19 giờ

Bão số 10 được có tốc độ di chuyển nhanh, cường độ mạnh, phạm vi ảnh hưởng rộng, gây thiệt hại nặng nề cho các tỉnh ven biển miền Trung.

Ban hành quy chế phối hợp thủ tục IPO và niêm yết cổ phiếu

Ban hành quy chế phối hợp thủ tục IPO và niêm yết cổ phiếu

Tiêu điểm -  21 giờ

Quy chế phối hợp mới được kỳ vọng sẽ tăng sức cạnh tranh cho thị trường chứng khoán, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững và bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư.

Chạy nước rút cuối năm, ngành du lịch có thể làm gì?

Chạy nước rút cuối năm, ngành du lịch có thể làm gì?

Tiêu điểm -  1 ngày

Đặt mục tiêu đầy tham vọng 25 triệu lượt khách quốc tế năm 2025, ngành du lịch sẽ cần tập trung vào ba ưu tiên có thể thực hiện trong thời gian ngắn.

Quảng Ninh trước vận hội phát triển mới

Quảng Ninh trước vận hội phát triển mới

Tiêu điểm -  1 ngày

Quảng Ninh được kỳ vọng trở thành trung tâm phát triển năng động và toàn diện của miền Bắc, đóng góp quan trọng vào hành trình tự cường và vươn mình của đất nước.

Sáng kiến chuyển đổi số cho 1 triệu tiểu thương

Sáng kiến chuyển đổi số cho 1 triệu tiểu thương

Tiêu điểm -  2 ngày

Chuyển đổi số để không tiểu thương nào bị bỏ lại phía sau, nhất là khi các kênh bán lẻ hiện đại đang ngày một phát triển cả về nguồn hàng lẫn công nghệ.

Vietcap cập nhật những rào cản cuối cùng để nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam

Vietcap cập nhật những rào cản cuối cùng để nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam

Tài chính -  49 phút

Sau chuyến đi London cùng FTSE đồng tổ chức sự kiện Vietnam Access Day 2025, Vietcap đã cập nhật tiến trình nâng hạng lên Thị trường Mới nổi của Việt Nam.

VNG, FPT, Momo được vinh danh tại giải thưởng AI Awards 2025

VNG, FPT, Momo được vinh danh tại giải thưởng AI Awards 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Giải thưởng AI Awards 2025 xướng tên cả 3 doanh nghiệp hàng đầu nhờ những đóng góp nổi bật cho cộng đồng và ứng dụng trí tuệ nhân tạo hiệu quả.

Vinhomes công bố đại lý phân phối Vinhomes Green Paradise Cần Giờ

Vinhomes công bố đại lý phân phối Vinhomes Green Paradise Cần Giờ

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Với quy mô hệ thống vững mạnh, năng lực vận hành chuyên nghiệp cùng bề dày kinh nghiệm triển khai nhiều dự án lớn, Đông Tây Land chính thức trở thành đại lý chiến lược phân phối Vinhomes Green Paradise, siêu đô thị biển ESG++ xanh – thông minh – sinh thái và tái sinh đầu tiên tại Việt Nam.

Viễn cảnh chứng khoán Việt Nam được nâng hạng: Lạc quan đến đâu?

Viễn cảnh chứng khoán Việt Nam được nâng hạng: Lạc quan đến đâu?

Tài chính -  17 giờ

Nhiều tổ chức lạc quan về khả năng chứng khoán Việt Nam sẽ được FTSE Russell nâng hạng vào tháng 10 tới, mở ra thêm nhiều nguồn vốn mới.

FBC ASEAN 2026 sẽ viết tiếp hành trình đưa VEC thành sân khấu triển lãm quốc tế

FBC ASEAN 2026 sẽ viết tiếp hành trình đưa VEC thành sân khấu triển lãm quốc tế

Nhịp cầu kinh doanh -  17 giờ

Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC) tiếp tục khẳng định là điểm đến của các sự kiện tầm vóc quốc gia và quốc tế khi đăng cai Triển lãm giao thương ngành chế tạo và sản xuất - FBC ASEAN 2025

Bão số 10 tàn phá nặng nề các tỉnh miền Trung

Bão số 10 tàn phá nặng nề các tỉnh miền Trung

Tiêu điểm -  19 giờ

Bão số 10 được có tốc độ di chuyển nhanh, cường độ mạnh, phạm vi ảnh hưởng rộng, gây thiệt hại nặng nề cho các tỉnh ven biển miền Trung.

Dĩ An đang lặp lại kịch bản Thủ Đức một thập kỷ trước?

Dĩ An đang lặp lại kịch bản Thủ Đức một thập kỷ trước?

Bất động sản -  19 giờ

Một thập kỷ trước, Thủ Đức từ vùng ven đã trở thành “điểm nóng” khi giá bất động sản tăng gấp nhiều lần nhờ hạ tầng và quy hoạch. Giờ đây, nhiều chuyên gia cho rằng Dĩ An đang đi theo kịch bản tương tự, mở ra cơ hội cho những nhà đầu tư không muốn bỏ lỡ “chuyến tàu cuối”.