Giấc mơ hơn hai thập kỷ của TP. HCM

Hứa Phương Thứ bảy, 19/10/2019 - 10:14

Mặc dù có nhiều điều kiện nhưng dự án phát triển TP. HCM thành trung tâm tài chính khu vực và quốc tế từ năm 1996 vẫn chưa trở thành hiện thực.

TS. Vũ Thành Tự Anh, Giám đốc Trường chính sách công và quản lý Fulbright, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ nhận định, TP. HCM có nhiều lợi thế để trở thành trung tâm tài chính khu vực và quốc tế. 

Lợi thế đầu tiên theo ông Tự Anh đó là vị trí kinh tế nổi trội của TP.HCM so với cả nước. Cụ thể, TP.HCM chiếm 9,4% dân số nhưng giá trị xuất khẩu chiếm 13,9%, GRDP chiếm 24%, thu ngân sách chiếm 26,6%, dư nợ cho vay 28,1% và số lượng doanh nghiệp chiếm tới 51,8% của cả nước. Số công ty và tổ chức niêm yết tính đến ngày 10/5/2019 là 432 so với 377 của Hà Nội, quy mô vốn hóa đạt 3,176 triệu tỷ đồng so với 219 nghìn tỷ đồng của Hà Nội.

‘TP.HCM sẽ trở thành trung tâm tài chính quốc tế nếu...’ 1
Vị thế kinh tế TP.HCM so với cả nước năm 2018 (Nguồn GSO)

Tỷ trọng đóng góp cho quốc gia rất nổi trội như trong lĩnh vực xuất khẩu chiếm 40%, thu ngân sách 42%, đầu tư FDI 45%, số lượng doanh nghiệp chiếm 52%, kiều hối 65%, giá trị vốn hóa thị trường chứng khoán chiếm 94%...

TP. HCM còn có vị trí đặc biệt quan trọng và là địa điểm thuận lợi để kết nối với các đô thị lớn trong khu vực. Nếu lấy TP. HCM làm tâm, trong bán kính 3 giờ bay có thể tiếp cận được tất cả thủ đô của các nước trong khu vực Đông Nam Á.

Một lợi thế nữa đó là TP. HCM nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Khu vực này chiếm 45% GDP, 40% xuất khẩu, 42% thu ngân sách, 45% đầu tư FDI của cả nước.

Dù có nhiều thuận lợi nhưng theo ông Tự Anh, TP. HCM có xuất phát điểm thấp nên dù có tốc độ phát triển kinh tế nhanh nhưng vị thế so sánh quốc tế về năng lực cạnh tranh của thành phố với nhiều đô thị lớn khác trong khu vực còn hạn chế. Hiện TP. HCM chỉ đang đứng thứ 55 trên thế giới về thu hút thương mại và xếp thứ 128 về quy mô kinh tế năm 2018.

‘TP.HCM sẽ trở thành trung tâm tài chính quốc tế nếu...’
Chuyên gia kinh tế Vũ Thành Tự Anh

Cuộc đua trở thành trung tâm tài chính khu vực và quốc tế theo ông Tự Anh là một cuộc đua đường trường, TP. HCM còn nhiều khó khăn thách thức trong cuộc cua này. Quan trọng nhất là TP.HCM phải duy trì tốc độ tăng trưởng như hiện tại trong một thời gian dài. 

Điển hình như việc, tỷ lệ ngân sách được giữ lại giảm đang làm giảm động lực phát triển của địa phương. Năm 2004, tỷ lệ ngân sách được giữ lại của TP. HCM là 32% nhưng con số này hiện tại đã giảm xuống còn 18%. 

Bên cạnh đó những đặc trưng của hệ thống tài chính Việt Nam cũng làm ảnh hưởng đến tiến trình TP. HCM trở thành trung tâm tài chính. Hệ thống tài chính của Việt Nam do các ngân hàng đóng vai trò chủ đạo, đặc biệt là ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước.

Các doanh nghiệp nhà nước, đặc biệt là các tập đoàn, tổng công có quy mô lớn hoặc vẫn chưa cổ phần hóa hoặc đã cổ phần hóa nhưng tỷ lệ thấp.

Nhiều chính sách liên quan đến môi trường kinh doanh ở tầm quốc gia chưa thực sự tạo điều kiện cho sự phát triển năng động của thị trường tài chính. Đồng tiền Việt Nam chưa có khả năng chuyển đổi và tài khoản vốn chưa được tự do hóa.

Hay các luật liên quan như luật ngân hàng nhà nước, luật các tổ chức tín dụng, luật chứng khoán chưa giúp cho thị trường tiền tệ và thị trường vốn hoạt động hiệu quả, theo đúng chuẩn mực của các thị trường tài chính quốc tế.

Ngoài ra, một trong những thách thức lớn nhất để TP. HCM trở thành trung tâm tài chính quốc tế là nhiều chính sách của thành phố phụ thuộc vào Trung ương.

Do đó, ông Tự Anh khuyến nghị, lấy khu vực Thủ Thiêm làm trung tâm, xem xét các vấn đề giao thông công cộng, giao thông kết nối nội vùng và quốc tế nhằm giảm thiểu chi phí ùn tắc, tăng cường mức độ tiếp cận thuận lợi giữa TP.HCM và các trung tâm kinh tế, tài chính khu vực và toàn cầu.

‘TP.HCM sẽ trở thành trung tâm tài chính quốc tế nếu...’ 2
Tỷ lệ ngân sách TP.HCM được giữ lại giảm qua các thời kỳ

Đồng thời TP. HCM phải là địa phương thực hiện chính sách của Trung ương một cách sáng tạo nhất, được thử nghiệm những chính sách mới nhất để trở thành trung tâm tài chính của quốc gia trước khi trở thành trung tâm tài chính của khu vực và quốc tế.

"TP. HCM có thể trở thành trung tâm tài chính quốc tế nếu có sự ủng hộ và hậu thuẫn tối đa của Chính phủ. Chính sách phát triển TP. HCM thành trung tâm tài chính cần trở thành chính sách quốc gia. Điều kiện cơ chế chính sách vĩ mô là bệ đỡ không thể thiếu với sự phát triển của thành phố", ông Tự Anh nhấn mạnh.

Ông Tự Anh nhắc lại, TP. HCM đã từng có chuyến đi học tập kinh nghiệm tại Thượng Hải (Trung Quốc). Thượng Hải bắt đầu chương trình phát triển trung tâm tài chính từ năm 1992, đến năm 1996 TP. HCM cũng đã có dự án phát triển. Nhưng đến thời điểm hiện tại, Thượng hải đã có trung tâm tài chính khu vực, thậm chí đang tiến sát gần với tầm quốc tế.

"Thời gian 2 thành phố đưa ra chương trình cũng gần như nhau nhưng họ đã tiến rất nhanh, rất xa và chắc chắn, còn chúng ta thời điểm này mới mang ra thảo luận vấn đề đã nêu ra cách nay 20 năm. Phải nói rằng, quãng thời gian kéo dài vừa qua là do chúng ta quyết định chứ không phải do các yếu tố khách quan nào", ông Tự Anh nhấn mạnh thêm.

Do xuất phát điểm sau các trung tâm tài chính lớn trên thế giới nên ông Tự Anh cho rằng TP. HCM cần tìm đường ngách để phát triển. Hiện nay công nghệ đang phát triển mạnh nên TP. HCM cần dựa vào fintech (công nghệ tài chính) và tận dụng vị trí giao thương giữa vùng công nghiệp Đông Nam Bộ và vùng nông nghiệp Tây Nam Bộ chứ không thể đi theo con đường truyền thống như các thành phố khác.

TP.HCM kêu gọi tham gia phát triển Khu đô thị thông minh tại khu Đông

TP.HCM kêu gọi tham gia phát triển Khu đô thị thông minh tại khu Đông

Bất động sản -  6 năm
Khu đô thị sáng tạo phía Đông của TP.HCM được xem là một giải pháp quan trọng trong quá trình xây dựng TP.HCM trở thành đô thị thông minh, đang được thành phố huy động lực lượng tư vấn trong và ngoài nước triển khai thực hiện.
TP.HCM kêu gọi tham gia phát triển Khu đô thị thông minh tại khu Đông

TP.HCM kêu gọi tham gia phát triển Khu đô thị thông minh tại khu Đông

Bất động sản -  6 năm
Khu đô thị sáng tạo phía Đông của TP.HCM được xem là một giải pháp quan trọng trong quá trình xây dựng TP.HCM trở thành đô thị thông minh, đang được thành phố huy động lực lượng tư vấn trong và ngoài nước triển khai thực hiện.
Vingroup nhận Huân chương Lao động hạng Nhất

Vingroup nhận Huân chương Lao động hạng Nhất

Tiêu điểm -  8 giờ

Nhờ thành tích đặc biệt xuất sắc trong việc tổ chức triển khai xây dựng Trung tâm Hội chợ triển lãm Quốc gia, Tập đoàn Vingroup đã vinh dự đón nhận Huân chương lao động hạng Nhất.

Đồng loạt khánh thành, khởi công 250 dự án: Khí thế mới, tầm vóc mới

Đồng loạt khánh thành, khởi công 250 dự án: Khí thế mới, tầm vóc mới

Tiêu điểm -  11 giờ

Việc đồng loạt khởi công, khánh thành các dự án lớn thể hiện sự trưởng thành lớn mạnh, vươn lên, tự lực, tự cường, chủ động phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, tiến bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Tháo 'vòng kim cô' cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Tháo 'vòng kim cô' cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Tiêu điểm -  1 ngày

Nghị quyết 68 và Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị được kỳ vọng sẽ tháo gỡ nhiều nút thắt cho doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.

361 dự án bị Hà Nội loại khỏi danh mục thí điểm Nghị quyết 171

361 dự án bị Hà Nội loại khỏi danh mục thí điểm Nghị quyết 171

Tiêu điểm -  1 ngày

361 dự án đã bị thành phố Hà Nội loại trừ vì không đáp ứng tiêu chí đưa vào danh mục thí điểm theo Nghị quyết 171/2024 của Quốc hội.

Công an nhân dân là 'lá chắn' và 'thanh kiếm' bảo vệ chế độ, bảo vệ Nhân dân

Công an nhân dân là 'lá chắn' và 'thanh kiếm' bảo vệ chế độ, bảo vệ Nhân dân

Tiêu điểm -  1 ngày

Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, công an nhân dân là lực lượng nòng cốt, là "lá chắn" và "thanh kiếm" bảo vệ chế độ, bảo vệ Nhân dân.

Zalo – cầu nối chiến lược trong hành trình số hóa của TCBS

Zalo – cầu nối chiến lược trong hành trình số hóa của TCBS

Doanh nghiệp -  1 giờ

Trải nghiệm đầu tư nhanh, liền mạch và bảo mật là những ưu tiên hàng đầu mà công ty chứng khoán TCBS đã "chọn mặt gửi vàng" cho hệ sinh thái Zalo.

Chuyên gia KBSV: Giai đoạn tăng trưởng dễ dàng nhất của thị trường có thể đã qua

Chuyên gia KBSV: Giai đoạn tăng trưởng dễ dàng nhất của thị trường có thể đã qua

Tài chính -  2 giờ

Chuyên gia Trần Đức Anh cho rằng, thị trường chứng khoán sẽ khó có những nhịp tăng dốc, mà sẽ đi lên một cách thoai thoải, bền vững hơn.

Mất doanh thu vì bỏ thuế khoán, lợi nhuận Bóng đèn phích nước Rạng Đông giảm sâu

Mất doanh thu vì bỏ thuế khoán, lợi nhuận Bóng đèn phích nước Rạng Đông giảm sâu

Doanh nghiệp -  2 giờ

Công ty CP Bóng đèn phích nước Rạng Đông ghi nhận lợi nhuận sau thuế quý II/2025 giảm 50% so với cùng kỳ do đối mặt với nhiều thách thức.

T&T Group khởi công 1.241 căn nhà ở xã hội tại Cà Mau

T&T Group khởi công 1.241 căn nhà ở xã hội tại Cà Mau

Bất động sản -  4 giờ

T&T Group vừa chính thức khởi công công trình nhà ở xã hội tại phường An Xuyên, tỉnh Cà Mau, với quy mô hơn 1.200 căn hộ, góp phần hiện thực hóa đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030.

Sunshine Group khởi công 2 dự án hơn 3 tỷ USD trong ngày 19/8

Sunshine Group khởi công 2 dự án hơn 3 tỷ USD trong ngày 19/8

Bất động sản -  4 giờ

Sáng 19/8, Sunshine Group đồng loạt khởi công dự án Sunshine Legend City tại phía Đông Hà Nội và Sunshine Bay Retreat Vung Tau tại TP.HCM với tổng mức đầu tư hơn 3 tỷ USD.

Vingroup đồng loạt khánh thành, khởi công 6 đại dự án hạ tầng

Vingroup đồng loạt khánh thành, khởi công 6 đại dự án hạ tầng

Doanh nghiệp -  5 giờ

Các công trình hạ tầng mang tầm vóc quốc gia, tạo động lực phát triển kinh tế xã hội, giao thông, công nghiệp, đô thị và du lịch tại sáu tỉnh thành lớn trên cả nước.

Việt Nam có thương hiệu sữa được đánh giá tiềm năng nhất toàn cầu

Việt Nam có thương hiệu sữa được đánh giá tiềm năng nhất toàn cầu

Nhịp cầu kinh doanh -  6 giờ

Vinamilk vừa được Brand Finance vinh danh là thương hiệu sữa tiềm năng nhất thế giới, với chỉ số sức mạnh thương hiệu ở mức xếp hạng cao nhất – xuất sắc vượt trội. Điều gì đã giúp thương hiệu này tạo nên kỳ tích?