Trong khuôn khổ "Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2021: Phục hồi và Phát triển bền vững" sáng 5/12, các chuyên gia kinh tế đã đưa ra nhiều gợi ý chính sách và khuyến nghị cho chương trình phục hồi và phát triển kinh tế Việt Nam.
Đáng chu ý trong các khuyến nghị này có đề xuất xem xét việc Ngân hàng Nhà nước mua trái phiếu Chính phủ của TS. Trương Văn Phước, Nguyên quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia.
Theo ông Phước, với xu hướng lãi suất quốc tế đang tăng dần, nên việc vay nợ nước ngoài chưa thật phù hợp thì nguồn tài chính chủ yếu là vay nợ trong nước. Tham khảo kinh nghiệm các nước về việc NHTW vừa mua trực tiếp trái phiếu Kho bạc vừa tiến hành hoạt động repo (mua đi, bán lại trái phiếu) thì nên xem xét việc Ngân hàng Nhà nước mua trái phiếu Chính phủ.
"Đây vừa là hành động hỗ trợ Ngân sách Nhà nước vừa nắm công cụ để điều hành chính sách tiền tệ: Bơm tiền (mua trái phiếu), Hút tiền (bán trái phiếu) cho các tổ chức tín dụng", tham luận của của nguyên Tổng giám đốc EximBank nhấn mạnh.
Nội dung này cũng được đề cập trong nghiên cứu của nhóm chuyên gia và Thường trực Ủy ban kinh tế của Quốc Hội. Theo đó, nội dung cho phép NHTW mua trái phiếu Chính phủ để đáp ứng nhu cầu chi y tế, bảo trợ xã hội là một trong những kinh nghiệm tham khảo quốc tế về các giải pháp hỗ trợ người dân và doanh nghiệp sau đại dịch Covid-19.
Về các giải pháp khác của chính sách tiền tệ, TS Phước cho rằng, với mức lạm phát đến cuối tháng 10/2021 vẫn thấp (CPI < 2%, lạm phátcơ bản < 1%) và có khả năng dưới 3% đến cuối năm 2021, có thể giảm lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước ít nhất 1%, mở rộng và nới lỏng điều kiện cho vay tái chiết khấu,tái cấp vốn ... Nhờ đó mà đưa lãi suất cho vay thương mại bình quân giảm xuống.
Một số các chỉ tiêu như tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn nên được duy trì từ nay đến ít nhất cuối năm 2023 nhằm giảm áp lực về tăng lãi suất huy động. Về hệ số rủi ro tín dụng: trong khi vẫn đảm bảo hệ số an toàn vốn tối thiểu CAR thì các doanh nghiệp chịu tổn thất trong đại dịch có thể có hệ số rủi rotín dụng thấp hơn mức hiện nay để giúp các doanh nghiệp này tiếp cận được vốn tín dụng. Tiếp tục cơ chế khoanh nợ, giãn nợ đến giữa năm 2023.
Về mặt chính sách vĩ mô, ông Phước cho rằng Quốc Hội cần xem xét việc đặt ra mức lạm phát mục tiêu bình quân trong khoảng thời gian 3-5 năm. Không nhất thiết chính sách tiền tệ phải điều hành sao cho lạm phát hàng năm dưới mức mục tiêu (4%) như hiện nay. Lạm phát trong khoảng 3-5 năm (dù có năm cao năm thấp) nhưng bình quân dưới mức 4% là được.
