Phát triển bền vững

Kinh doanh có trách nhiệm: Khuyến khích hay bắt buộc?

Phạm Sơn Thứ sáu, 08/04/2022 - 08:09

Kinh doanh có trách nhiệm đang trở thành xu thế tất yếu. Tuy nhiên, một vấn đề đang được đặt ra là liệu có nên luật hóa những nội dung về kinh doanh có trách nhiệm hay chỉ cần khuyến khích doanh nghiệp, đơn vị thực hành theo?

Quý III/2021, Covid-19 bùng phát đỉnh điểm tại Việt Nam. Chính phủ đã phải ban hành một số biện pháp hỗ trợ trực tiếp cho người lao động bị mất việc, giảm thu nhập do tác động của dịch bệnh và các biện pháp giãn cách xã hội.

Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó chủ tịch Tổng liên đoàn lao động Việt Nam, cho biết, đến khi kê khai các giấy tờ, thủ tục để người lao động hưởng chính sách mới phát hiện ra nhiều doanh nghiệp không thực hiện giao kết hợp đồng với người lao động. Chính vì vậy, công tác rà soát, hỗ trợ gặp nhiều khó khăn.

Không chỉ câu chuyện giao kết hợp đồng, cơn bão Covid-19 quét qua, thổi bay lớp vỏ bên ngoài, phơi bày nhiều sự bất cập trong quan hệ giữa doanh nghiệp và người lao động. Trong mối quan hệ đó, người lao động luôn luôn nằm ở thế yếu.

Hình ảnh nhiều lao động phổ thông mắc kẹt trong những khu nhà trọ tồi tàn hay dòng người lũ lượt đổ về quê hương đặt ra nhiều dấu hỏi về mức thu nhập của người lao động, đặt ra vấn đề liệu mức lương “đủ sống” có còn đủ?

Sẽ có gói hỗ trợ lao động quay lại thành phố làm việc

Không ít những trường hợp doanh nghiệp dù không quá mức khó khăn nhưng vẫn dùng lý do Covid-19 để “đuổi” bớt nhân sự có tuổi, hòng tuyển thêm nhân sự trẻ. Hành động ấy khiến nhiều người là trụ cột của gia đình rơi vào cảnh điêu đứng, nhiều đứa trẻ chẳng biết lấy tiền đâu để đóng học.

Những bất cập ấy khiến thị trường lao động bị tổn thương nghiêm trọng và tác động tiêu cực tới chính tiến trình phục hồi của cộng đồng doanh nghiệp. Ngay sau khi kết thúc giãn cách, nhiều doanh nghiệp đã rất khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn lao động bổ sung.

Tuy nhiên, cũng có nhiều doanh nghiệp đã thể hiện trách nhiệm đối với người lao động khi tìm cách duy trì công việc, thu nhập ở mức nhất định, dù có khi đang phải đóng băng, tạm ngừng hoạt động. Vượt qua giai đoạn khó khăn nhất, những doanh nghiệp này nhanh chóng bắt nhịp phục hồi với đội ngũ nhân sự hết sức tận tâm và gắn bó.

Xét trên khía cạnh môi trường, hoạt động kinh doanh có trách nhiệm cũng đang tạo ra nhiều lợi thế cho doanh nghiệp. Với tiêu chuẩn ngày càng cao của thị trường thế giới và quy định về môi trường ngày càng thêm nghiêm ngặt, những doanh nghiệp nào có ý thức chuyển đổi mô hình sản xuất, kinh doanh theo hướng thân thiện với môi trường từ sớm chắc chắn sẽ không rơi vào cảnh “bỡ ngỡ”, thậm chí nhanh chóng chớp lấy cơ hội để phát triển.

Khuyến khích hay bắt buộc?

Trong bối cảnh hiện tại, việc thực hành các tiêu chuẩn về phát triển bền vững và kinh doanh có trách nhiệm như ESG (môi trường – xã hội – quản trị); CSR (trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp)… đang ngày càng phổ biến, trở thành xu thế trên thế giới cũng như tại Việt Nam.

Tuy nhiên, có một thực tế là việc đáp ứng các tiêu chuẩn cao hơn đồng nghĩa với doanh nghiệp phải bỏ ra một khoản chi phí không nhỏ để đầu tư ban đầu. Như vậy, hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp có thể phải tăng giá bán, là một yếu tố có phần bất lợi.

Để cam kết bền vững không chỉ là những ‘lời hứa suông’

Mặt khác, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ vốn đã không có nhiều tiềm lực tài chính, lại chịu tàn phá nặng nề từ Covid-19, theo lời bà Bùi Thu Thủy, Phó cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và đầu tư, là “trả lương cho người lao động còn khó chứ nói gì đến kinh doanh có trách nhiệm”.

Như vậy, theo bà Thủy, kinh doanh có trách nhiệm là điều kiện cộng thêm, mang tính chất khuyến khích. Thực tế, nhiều doanh nghiệp đang tự chủ động chuyển đổi sang hướng kinh doanh có trách nhiệm để đáp ứng yêu cầu của khách hàng, của thị trường chứ không phải vì tuân thủ quy định của Nhà nước.

Nói về vấn đề này, ông Phan Đức Hiếu, Thường trực Ủy ban kinh tế Quốc hội, nhận xét, thực tế việc doanh nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh không gắn với trách nhiệm đang bỏ qua nhiều loại chi phí. Những chi phí đó là thiệt hại về con người, môi trường, xã hội, trở thành gánh nặng chung cho toàn xã hội.

Như vậy, thực chất doanh nghiệp không đặt yếu tố trách nhiệm, bền vững trong sản xuất, kinh doanh là đang cạnh tranh không lành mạnh. Để tạo môi trường kinh doanh lành mạnh và công bằng, theo ông Hiếu, cần từng bước đưa những yếu tố gắn với kinh doanh có trách nhiệm vào các văn bản pháp luật.

“Đây là yêu cầu bắt buộc, không thể “mặc cả” và là xu hướng không thể đứng ngoài”, đại diện Ủy ban kinh tế Quốc hội khẳng định.

Tuy nhiên, bên cạnh những quy định mang tính bắt buộc, Nhà nước cũng cần tạo điều kiện để có cơ chế hỗ trợ cho những doanh nghiệp tiên phong, gương mẫu thực hành kinh doanh có trách nhiệm cũng như cộng đồng doanh nghiệp vừa và nhỏ, các hợp tác xã và hộ kinh doanh. Đây là điều kiện tối quan trọng để những quy định về kinh doanh có trách nhiệm có thể đi được vào thực tế.

Sẽ có gói hỗ trợ lao động quay lại thành phố làm việc

Sẽ có gói hỗ trợ lao động quay lại thành phố làm việc

Tiêu điểm -  3 năm
Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị Bộ Lao động, thương binh và xã hội xem xét có gói hỗ trợ người lao động quay lại thành phố làm việc, nhất là lao động nghèo, như nhiều nước trong khu vực nhằm khắc phục tình trạng thiếu hụt lao động hiện nay.
Sẽ có gói hỗ trợ lao động quay lại thành phố làm việc

Sẽ có gói hỗ trợ lao động quay lại thành phố làm việc

Tiêu điểm -  3 năm
Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị Bộ Lao động, thương binh và xã hội xem xét có gói hỗ trợ người lao động quay lại thành phố làm việc, nhất là lao động nghèo, như nhiều nước trong khu vực nhằm khắc phục tình trạng thiếu hụt lao động hiện nay.
AI mở lối hiện thực hóa ESG

AI mở lối hiện thực hóa ESG

Phát triển bền vững -  1 ngày

Ứng dụng AI gắn với quản trị dữ liệu chuẩn xác đang chứng minh ESG hoàn toàn có thể vận hành minh bạch, liên tục và mang lại giá trị bền vững cho doanh nghiệp.

AI là ‘đối tác chiến lược’ của ESG

AI là ‘đối tác chiến lược’ của ESG

Phát triển bền vững -  1 ngày

Trí tuệ nhân tạo (AI) được xem như “đối tác chiến lược” của phát triển bền vững, đồng hành xuyên suốt từ khâu lập kế hoạch, vận hành và báo cáo.

Bầu trời 'xanh' hơn nhờ nhiên liệu bay mới của Petrolimex

Bầu trời 'xanh' hơn nhờ nhiên liệu bay mới của Petrolimex

Phát triển bền vững -  2 ngày

Lần đầu tiên tại Việt Nam, Petrolimex ra mắt nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) giúp giảm 80% phát thải CO2, khẳng định cam kết hướng tới phát triển xanh.

EPR: Từ nghĩa vụ đến giá trị thương hiệu

EPR: Từ nghĩa vụ đến giá trị thương hiệu

Phát triển bền vững -  5 ngày

EPR mở ra cơ hội cho doanh nghiệp Việt bứt phá trong cuộc đua xanh nhưng để biến tiềm năng thành lợi thế cạnh tranh bền vững, cần đồng thời vượt qua rào cản pháp lý, hạ tầng thu gom và minh bạch thị trường tái chế.

Doanh nghiệp góp sức vì nông nghiệp xanh và trẻ em hạnh phúc

Doanh nghiệp góp sức vì nông nghiệp xanh và trẻ em hạnh phúc

Phát triển bền vững -  5 ngày

 Trước thách thức khí hậu và xã hội, nhiều doanh nghiệp đang chủ động đồng hành cùng nông dân và thế hệ trẻ, hướng đến phát triển bền vững toàn diện.

Lọc hóa dầu Bình Sơn: Hành trình phụng sự và khát vọng dẫn đầu

Lọc hóa dầu Bình Sơn: Hành trình phụng sự và khát vọng dẫn đầu

Doanh nghiệp -  46 phút

Với tinh thần phụng sự Tổ quốc, Lọc hóa dầu Bình Sơn trở thành biểu tượng cho bản lĩnh điều hành, năng lực quản trị và khát vọng dẫn dắt ngành lọc hóa dầu.

Vinmec lần thứ 2 nhận cú đúp giải thưởng tại HR Asia Awards 2025

Vinmec lần thứ 2 nhận cú đúp giải thưởng tại HR Asia Awards 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Hệ thống Y tế Vinmec ngày 14/8 vừa qua tiếp tục ghi dấu ấn khi lần thứ hai được vinh danh tại HR Asia Awards 2025 với hai giải thưởng: “Nơi làm việc tốt nhất châu Á” và “Doanh nghiệp có chính sách và hoạt động vì sức khỏe, hạnh phúc toàn diện của nhân viên”. Cú đúp giải thưởng một lần nữa khẳng định vị thế hàng đầu của Vinmec trong lĩnh vực quản trị nhân sự và xây dựng văn hóa doanh nghiệp tại khu vực châu Á.

Ba thập kỷ nuôi dưỡng vốn ngoại trên thị trường chứng khoán

Ba thập kỷ nuôi dưỡng vốn ngoại trên thị trường chứng khoán

Hồ sơ quản trị -  5 giờ

Ông Dominic Scriven, nhà sáng lập của quỹ Dragon Capital đã dành phân nửa cuộc đời mình đồng hành cùng những doanh nghiệp tiên phong của Việt Nam, đóng góp nhiều giá trị nền móng cho sự phát triển của thị trường chứng khoán.

Cập nhật tiến độ Triển lãm thành tựu 80 năm Quốc khánh

Cập nhật tiến độ Triển lãm thành tựu 80 năm Quốc khánh

Ống kính -  5 giờ

Hàng trăm công nhân của các nhà thầu đang gấp rút hoàn thiện các khu trưng bày cho triển lãm “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”.

VNGroup và khát vọng vươn mình cùng đất nước

VNGroup và khát vọng vươn mình cùng đất nước

Doanh nghiệp -  6 giờ

Từ thẩm định giá, bất động sản đến dịch vụ nghỉ dưỡng và F&B, mỗi lĩnh vực hoạt động đều là một mảnh ghép tạo nên bức tranh phát triển đa chiều của VNGroup - một tập đoàn tư nhân năng động, kiên định theo đuổi giá trị vững bền và góp phần vào hành trình phát triển kinh tế của đất nước.

Cởi trói để vươn ra biển lớn

Cởi trói để vươn ra biển lớn

Leader talk -  7 giờ

Nghị quyết 68 chính là chìa khóa mở ra cánh cửa cải cách thực sự, với một hệ thống pháp lý minh bạch và công bằng, để “cởi trói” cho doanh nghiệp tư nhân Việt Nam vươn ra biển lớn, trở thành động lực dẫn dắt nền kinh tế vươn tầm.

Nghị quyết 68 và bài toán thực thi

Nghị quyết 68 và bài toán thực thi

Tiêu điểm -  8 giờ

Nghị quyết 68 mở ra cơ hội phát triển bứt phá cho doanh nghiệp tư nhân Việt Nam, song vẫn còn nhiều thách thức trong khâu thực thi để đưa nghị quyết vào cuộc sống.