Mất nghề kế toán, kiểm toán vì trí tuệ nhân tạo?

Cơ hội và thách thức với nghề kế toán, kiểm toán

Từ lâu, kế toán - kiểm toán vẫn là một lĩnh vực được đông đảo người trẻ lựa chọn khi bước chân vào cánh cổng đại học.

Trái với niềm tin nghề kế toán - kiểm toán đang trở nên bão hòa, nghiên cứu của GMAC vào năm 2023 chỉ ra, trong khi thế hệ Millennials quan tâm tới lĩnh vực công nghệ, thì Gen Z ngày càng quan tâm nhiều hơn tới lĩnh vực kế toán - tài chính.

Thực tế, tại nhiều quốc gia trên thế giới, thu nhập của người lao động trong lĩnh vực kế toán - kiểm toán vẫn được đánh giá ở mức cao.

Tuy nhiên, kế toán - kiểm toán cũng được dự đoán là một trong những ngành có khả năng bị thay thế cao nhất trong kỷ nguyên số với sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), theo báo cáo của Oxford Martin Programme on Technology and Employment.

Chia sẻ về chủ đề "Kế toán và bối cảnh AI" tại Trường đại học Anh Quốc Việt Nam (BUV), Giáo sư Alan Parkison, chuyên ngành giáo dục tài chính thuộc Đại học London cho rằng, sự phát triển của AI thực chất lại đang hỗ trợ đắc lực cho các nhân sự ngành kế toán.

Công nghệ không thể cướp việc của những người làm kế toán. Thay vào đó là giúp giải phóng kế toán viên khỏi những công việc chân tay thuần tuý

Theo vị giáo sư, AI giúp giảm thiểu thời gian và công sức trong công việc, tăng tính chính xác và hiệu quả, đưa ra những mô hình dự đoán chính xác trong lĩnh vực kế toán, kiểm soát chi phí, hoạt động công ty…

Song song với lợi ích, AI cũng mang đến những thách thức không nhỏ cho nhân sự ngành kế toán - kiểm toán.

"Trí tuệ nhân tạo có thể thực hiện 46% công việc của kế toán khiến nhiều người lao động có nguy cơ mất việc tại Ấn Độ", Giáo sư Alan Parkison trích một nghiên cứu được thực hiện bởi Pearson vào năm 2023.

Dù đây là câu chuyện tại riêng Ấn Độ, nhưng đây là viễn cảnh chung của ngành trên toàn thế giới và Việt Nam không ngoại lệ.

Số liệu tại nhiều quốc gia cho thấy nhân sự ngành kế toán cũng đang giảm dần. Kể từ năm 2019, số lượng nhân sự trong ngành kế toán đã giảm 15,9%. Bên cạnh các nhân sự nghỉ hưu, nhiều kế toán trẻ trong độ tuổi từ 25-34 cũng như nhân sự tầm trung (45-54 tuổi) đã chuyển qua nghề khác.

Nghề kế toán và hành trang trong kỷ nguyên AI

Vẽ nên một bức tranh thực tế với cơ hội và thách thức, vị giáo sư người Anh cũng phân tích những điều mà người trẻ cần làm để thích ứng với sự thay đổi của ngành.

Theo ông, AI có thể thay thế nhân sự ngành kế toán trong nhiều công việc nhưng con người vẫn phải kiểm soát một số hoạt động kế toán cụ thể.

Vị chuyên gia tới từ Đại học London cho rằng, trong tương lai, con người sẽ chịu trách nhiệm kiểm soát các thông tin được tạo ra bởi AI. Ở các mảng cần những đánh giá chuyên nghiệp như kiểm toán, AI chưa thay thể con người.

"Công nghệ không thể cướp việc của những người làm kế toán. Thay vào đó, giúp giải phóng kế toán viên khỏi những công việc chân tay thuần tuý, để dành thời gian phát triển những kỹ năng cao hơn, từ đó giúp họ có thu nhập tốt hơn", Giáo sư Alan Parkison nhấn mạnh.

Ông khẳng định, AI và công nghệ không thể thay thế kế toán, nhưng nếu các kế toán viên không chủ động nâng cao kỹ năng và kiến thức, việc phát triển xa hơn trong ngành không phải điều dễ dàng.

Trong bài chia sẻ tại BUV, giáo sư Alan Parkison cũng giới thiệu với các sinh viên những kỹ năng mới phù hợp để thích ứng trong kỷ nguyên AI.

"Để có thể đón đầu những xu hướng trong ngành kế toán - kiểm toán, sinh viên cần trang bị cho mình những nhóm kỹ năng, phẩm chất như: đạo đức trong nghề nghiệp, khả năng tư duy phản biện, khả năng sáng tạo, khả năng sử dụng công nghệ số, trí thông minh cảm xúc, tầm nhìn", ông chia sẻ.

Như mọi ngành nghề khác trong tương lai, sự xuất hiện của AI vừa mang đến thách thức nhưng cũng mở ra cơ hội cho sinh viên.

Không chỉ sinh viên cần thay đổi, các chương trình đào tạo cũng cần cập nhật để bắt kịp xu hướng của ngành, trang bị cho sinh viên những kỹ năng cần thiết, phù hợp nhất.