Công ty Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (Tân Tạo) vừa thông báo xin tạm hoãn công bố báo cáo tài chính kiểm toán và báo cáo thường niên năm 2023. Nguyên nhân là Công ty Dịch vụ tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán phía Nam (AASCS) đột ngột gửi thông báo ngừng kiểm toán báo cáo tài chính kết thúc ngày 31/12/2023 vì không thu xếp được nhân sự và thời gian.
Trước đó, hai kiểm toán viên của AASCS là ông Phùng Văn Thắng và ông Tại Quang Long thực hiện kiểm toán cho Tân Tạo năm 2022 và bán niên 2023 đã bị Ủy ban chứng khoán Nhà nước tước giấy phép hành nghề.
"Đây là trường hợp bất khả kháng, sự việc xảy ra khách quan không lường trước được khi đã kết thúc năm tài chính nhưng công ty kiểm toán AASCS đột ngột ngừng kiểm toán", Tân Tạo giải trình.
Công ty Tân Tạo còn cho biết đã liên hệ tất cả doanh nghiệp kiểm toán trong danh sách được Ủy ban chứng khoán Nhà nước chấp thuận, nhưng không đơn vị nào nhận lời.
Doanh nghiệp này đồng thời xin cơ quan quản lý chấp thuận cho tạm hoãn công bố thông tin báo cáo kiểm toán và báo cáo thường niên năm 2023, đề nghị được hỗ trợ trong tìm kiếm đơn vị kiểm toán mới.
Thời gian gần đây nhiều trường hợp kiểm toán viên bị cơ quan quản lý xử phạt, đình chỉ, tước giấy phép hành nghề, thậm chí là truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trong vụ án cựu chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết, một số kiểm toán viên, lãnh đạo thuộc Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán Hà Nội, Công ty TNHH Kiểm toán ASC đã bị khởi tố về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Cụ thể, Nguyễn Ngọc Tỉnh, tổng giám đốc và Lê Văn Tuấn, kiểm toán viên của công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán Hà Nội bị khởi tố khi kiểm toán các báo cáo tài chính năm 2014, năm 2015 và 3 tháng đầu năm 2016 của Công ty CP Xây dựng Faros để lập hồ sơ đề nghị niêm yết.
Dù biết báo cáo tài chính của Faros chưa đủ cơ sở để chấp nhận toàn phần nhưng công ty kiểm toán vẫn ban hành các báo cáo kiểm toán có nội dung chấp nhận toàn phần đối với các báo cáo tài chính, báo cáo vốn góp của chủ sở hữu của Faros.
Tại cơ quan điều tra, Nguyễn Ngọc Tỉnh, Lê Văn Tuấn thừa nhận hành vi trên và cho biết vẫn ban hành báo cáo kiểm toán trái quy định pháp luật là do Tập đoàn FLC và các công ty trong hệ sinh thái là khách hàng lớn, thường xuyên nên ban hành báo cáo kiểm toán trái quy định theo ý muốn của doanh nghiệp để được thanh toán tiền.
Cũng trong vụ án của Faros, Trần Thị Hạnh, Phó tổng giám đốc và Nguyễn Thị Thu Hương, kiếm toán viên công ty TNHH Kiểm toán ASC cũng bị khởi tố.
Mặc dù hồ sơ, bằng chứng kiểm toán thu thập được không đủ cơ sở để đưa ra ý kiến kiểm toán chấp nhận toàn phần nhưng Trần Thị Hạnh vẫn cùng Nguyễn Thị Thu Hương ký, phát hành các báo cáo kiểm toán với ý kiến kiểm toán chấp nhận toàn phần, trái quy định pháp luật về kiểm toán.
Một báo cáo tổng hợp kết quả kiểm tra chất lượng dịch vụ kiểm toán năm 2023 của Bộ Tài chính và Ủy ban chứng khoán Nhà nước ghi nhận, trong 10 công ty được kiểm tra có 1 công ty không đạt yêu cầu chất lượng dịch vụ kiểm toán là công ty TNHH Kiểm toán TTP.
Căn cứ kết quả kiểm tra, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước xử lý nghiêm đối với các vi phạm của công ty kiểm toán và các kiểm toán viên liên quan đến pháp luật về kế toán, kiểm toán độc lập và các quy định khác có liên quan.
Cụ thể, đối với công ty TNHH Kiểm toán TTP có kết quả kiểm tra không đạt yêu cầu bị đình chỉ tư cách được chấp thuận kiểm toán năm 2023 đến ngày 31/12/2023. Đồng thời không xem xét chấp thuận năm 2024 đối với TTP và 6 kiểm toán viên có hồ sơ kiểm toán không đạt yêu cầu.
Đối với công ty kiểm toán có kết quả kiểm tra đạt yêu cầu nhưng có hồ sơ kiểm toán không đạt yêu cầu, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước xử lý bằng cách đình chỉ tư cách được chấp thuận kiểm toán năm 2023 đến 31/12/2023. Đồng thời không xem xét chấp thuận năm 2024 đối với 23 kiểm toán viên ký báo cáo kiểm toán các báo cáo tài chính có hồ sơ kiểm toán không đạt yêu cầu.
Danh sách các kiểm toán viên này thuộc các công ty Kiểm toán và Tư vấn A&C, CPA VIETNAM; Kiểm toán Nhân Tâm Việt; Kiểm toán Chuẩn Việt; Kiểm toán Nam Việt; RSM Việt Nam và Moore AISC.
Bên cạnh đó, đối với các thiếu sót của các công ty kiểm toán, Uỷ ban chứng khoán Nhà nước đã gửi công văn thông báo kết luận, đồng thời yêu cầu các công ty này gửi báo cáo giải pháp khắc phục và thực hiện kiến nghị của đoàn kiểm tra.
