Giải quyết nông sản ùn ứ cần chính sách điều tiết

Minh Tuệ Thứ bảy, 01/01/2022 - 16:07

Câu chuyện hàng nghìn xe nông sản ùn tắc ở các cửa khẩu xuất khẩu qua thị trường Trung Quốc đang khiến dư luận xôn xao.

Hàng trăm xe hàng hóa nằm chờ thông quan ở cửa khẩu

Theo số liệu mới nhất do lãnh đạo Sở Công thương Lạng Sơn cung cấp, tổng lượng xe tồn tính đến sáng 28/12 tại khu vực cửa khẩu Tân Thanh, Hữu Nghị, Chi Ma là 3.838 xe. So với một ngày trước, lượng xe tồn đã giảm 154 xe do các chủ hàng lựa chọn giải pháp quay đầu xe, chuyển tiêu thụ nội địa do nhiều lô hàng sắp hết hạn bảo quản nhằm gỡ lại phần nào chi phí.

Hiện, chưa có tính toán chính xác về thiệt hại, song theo một số thông tin ước tính, thiệt hại có thể lên tới 3.000-4.000 tỷ đồng.

Khó chồng khó

Bộ Công thương cho biết, nguyên nhân trực tiếp và chủ yếu dẫn đến hiện tượng ùn tắc hàng hoá là Trung Quốc dừng hoàn toàn hoạt động thông quan tại cửa khẩu, trong đó có những cửa khẩu quan trọng, lượng hàng hoá xuất khẩu bình thường rất lớn như Kim Thành (Lào Cai), Tân Thanh (Lạng Sơn) và Móng Cái (Quảng Ninh).

Ngay cả với các cửa khẩu còn tạm thời mở cửa như Hữu Nghị, Chi Ma quy trình giao nhận hàng hoá cũng được siết rất chặt để kiểm soát dịch bệnh dẫn đến việc ùn tắc trên diện rộng. Dù phía Việt Nam cũng đã chủ động giao thiệp ở tất cả các cấp để giữ cho lưu thông hàng hoá được thông suốt nhưng phía Trung Quốc vẫn quan ngại và chủ động tăng cường thêm các biện pháp.

Thời gian thông quan kéo dài lên tới 20-30 ngày/chuyến thay vì 3-4 ngày như trước đây khiến doanh nghiệp phải chịu thêm chi phí phát sinh với xe lạnh chở nông sản, mất "cả chì lẫn chài" với xe nóng.

Nhiều đơn vị không chịu nổi chi phí và hàng hoá sắp hết hạn bảo quản phải đưa về Hà Nội, các tỉnh phía Nam để tiêu thụ tại các chợ đầu mối với giá "giải cứu" vì không thể chờ đợi thông quan.

Giá vốn thanh long trắng mua tại vườn là 17.000 – 18.000 đồng/kg nhưng đến lúc xả hàng chỉ còn 2.000 – 3.000 đồng/kg; giá thanh long đỏ mua vào 25.000 – 30.000 đồng/kg nhưng bán ra chưa được một nửa.

Hay như mít Thái, dưa hấu cũng được bày bán la liệt tại các tuyến phố của Hà Nội với mức giá dao động từ 5.000 - 15.000 đồng/kg...

Trên nhiều tuyến phố của Hà Nội xuất hiện nhiều điểm bán mít Thái theo dạng "giải cứu" từ các container quay đầu từ cửa khẩu về
Trên nhiều tuyến phố của Hà Nội xuất hiện nhiều điểm bán mít Thái theo dạng "giải cứu" từ các container quay đầu từ cửa khẩu về

Ùn ứ không chỉ ảnh hưởng tới giá trái cây "nằm chờ" tại cửa khẩu mà còn tác động tới giá cả của nhà vườn. Theo đó, giá thanh long mua tại vườn cũng giảm mạnh về còn 4.000-5.000 đồng/kg, mít Thái còn 5.000 đồng/kg, thậm chí nhiều nông dân ở vùng sâu còn phải ra giá mít 2.000-3.000 đồng/kg.

Các loại khác như dưa hấu, thanh long ở các tỉnh miền Tây và Tây Nguyên cũng giảm mạnh từ 8.000 đồng xuống 3.000-5.000 đồng/kg cho hàng xuất khẩu.

Cần nhiều hơn lời kêu gọi

Thực tế tình trạng tắc nghẽn tại cửa khẩu đã xảy ra liên tục từ nhiều năm nay mặc dù giữa hai nước đã làm việc và trao đổi nhiều lần ở các cấp độ khác nhau. Năm nay tình hình diễn ra nghiêm trọng hơn, thậm chí có thể kéo dài bởi Trung Quốc theo đuổi chiến lược "Zero Covid-19".

Nông sản Việt còn chưa xây dựng được thương hiệu riêng, mang tính quốc tế, cùng với đó là sự thiếu đa dạng trong sản phẩm xuất khẩu, phụ thuộc vào một số thị trường.

Do vậy, muốn giải quyết vấn đề thông thương cửa khẩu trong quan hệ thương mại với Trung Quốc không chỉ là trao đổi liên quan đến thông thương ở cửa khẩu, mà theo chuyên gia, yếu tố sâu xa đó là cần nhìn nhận thẳng vào nội tại nền kinh tế, là cách tổ chức sản xuất và liên kết sản phẩm của Việt Nam.

Có một thực tế là khó có thể thay thế được Trung Quốc trong xuất khẩu nông sản của Việt Nam bởi đây là thị trường có sức tiêu thụ mạnh nhất. Theo số liệu của Cục Xuất nhập khẩu cho biết 11 tháng năm 2021, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc đạt 1,7 tỷ USD, chiếm 54% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả.

Đã có rất nhiều các biện pháp đưa ra như UBND các tỉnh sản xuất nông sản lớn phối hợp chặt chẽ với Bộ Công thương và Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp để nâng tầm nông sản Việt, từ đó đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa phương thức vận chuyển, giảm dần sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc cũng như sự phụ thuộc vào hình thức xuất khẩu "tiểu ngạch".

Thế nhưng, cũng như câu chuyện ùn ứ, những biện pháp giải quyết đưa ra cũng không hề mới. Muốn xuất khẩu chính ngạch sản phẩm phải đạt tiêu chuẩn cao, cần một chương trình quốc gia về sản phẩm nông sản chính ngạch và có biện pháp hạn chế, điều tiết tiểu ngạch.

Sản xuất nông sản Việt bộc lộ rõ điểm yếu cố hữu mỗi dịp cuối năm

Sản xuất nông sản Việt bộc lộ rõ điểm yếu cố hữu mỗi dịp cuối năm

Tiêu điểm -  3 năm
“Tình trạng ùn tắc tại các khu vực cửa khẩu dịp cuối năm” đã liên tục xảy ra trong nhiều năm qua. Bên cạnh nguyên nhân từ phía Trung Quốc, vấn đề này cũng đến từ những điểm yếu cố hữu của sản xuất và xuất khẩu nông sản Việt Nam trong thời gian qua như sản xuất không theo tín hiệu và nhu cầu thị trường…
Sản xuất nông sản Việt bộc lộ rõ điểm yếu cố hữu mỗi dịp cuối năm

Sản xuất nông sản Việt bộc lộ rõ điểm yếu cố hữu mỗi dịp cuối năm

Tiêu điểm -  3 năm
“Tình trạng ùn tắc tại các khu vực cửa khẩu dịp cuối năm” đã liên tục xảy ra trong nhiều năm qua. Bên cạnh nguyên nhân từ phía Trung Quốc, vấn đề này cũng đến từ những điểm yếu cố hữu của sản xuất và xuất khẩu nông sản Việt Nam trong thời gian qua như sản xuất không theo tín hiệu và nhu cầu thị trường…
Hình thành thế hệ nhân sự mới mang tư duy AI

Hình thành thế hệ nhân sự mới mang tư duy AI

Tiêu điểm -  18 giờ

Khi AI dần trở thành “mã gen” của nhiều doanh nghiệp, thế hệ nhân sự tương lai cần được trang bị tư duy AI-First - tư duy hiểu, hợp tác và sáng tạo cùng AI để trở nên khác biệt.

Trung ương thống nhất nhân sự giới thiệu Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV

Trung ương thống nhất nhân sự giới thiệu Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV

Tiêu điểm -  19 giờ

Tại Hội nghị Trung ương 14, Ban Chấp hành đã quyết định nhiều nội dung quan trọng, trong đó thống nhất số lượng và nhân sự giới giới thiệu tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV.

TP.HCM lập tổ công tác điều hành dự án Thủ Thiêm

TP.HCM lập tổ công tác điều hành dự án Thủ Thiêm

Tiêu điểm -  21 giờ

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được sẽ làm Tổ trưởng Tổ công tác điều hành dự án Thủ Thiêm với mục đích đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành khu đô thị mới Thủ Thiêm trước năm 2030.

Trung ương chốt tiêu chí lựa chọn nhân sự khóa XIV

Trung ương chốt tiêu chí lựa chọn nhân sự khóa XIV

Tiêu điểm -  1 ngày

Ban chấp hành Trung ương sẽ cho ý kiến về số lượng và lựa chọn nhân sự giới thiệu tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV, tại Hội nghị Trung ương 14.

Masterise được giao nghiên cứu đầu tư cầu Phú Mỹ 2

Masterise được giao nghiên cứu đầu tư cầu Phú Mỹ 2

Tiêu điểm -  1 ngày

UBND TP.HCM chấp thuận giao Tập đoàn Masterise nghiên cứu, lập hồ sơ báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư xây dựng cầu Phú Mỹ 2 theo hình thức đối tác công tư (PPP).

Hãng hàng không Việt Nam đầu tiên ra mắt mùi hương thương hiệu riêng

Hãng hàng không Việt Nam đầu tiên ra mắt mùi hương thương hiệu riêng

Nhịp cầu kinh doanh -  11 giờ

Vietnam Airlines ra mắt mùi hương thương hiệu riêng mang tên Nhã, đánh dấu bước tiến mới trong hành trình không ngừng nâng tầm trải nghiệm khách hàng.

Chủ tịch BRG được vinh danh 2 giải thưởng lớn tại Vietnam Golf Excellence Awards 2025

Chủ tịch BRG được vinh danh 2 giải thưởng lớn tại Vietnam Golf Excellence Awards 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  11 giờ

Hệ thống giải thưởng Vietnam Golf Excellence Awards 2025 đã tôn vinh bà Nguyễn Thị Nga - Chủ tịch Tập đoàn BRG với 2 giải thưởng lớn “Thành tựu trọn đời” và “Tầm nhìn Golf Việt Nam”.

Cake trao quyền tiếp cận tài chính từ sớm cho người trẻ

Cake trao quyền tiếp cận tài chính từ sớm cho người trẻ

Tài chính -  17 giờ

Hai đột phá hướng đến người dùng trẻ và sự tiện lợi trong thanh toán đang giúp ngân hàng số Cake nâng cao trải nghiệm tài chính trong kỷ nguyên số.

Grab Việt Nam và Dat Bike hỗ trợ tài xế chuyển đổi xanh

Grab Việt Nam và Dat Bike hỗ trợ tài xế chuyển đổi xanh

Phát triển bền vững -  18 giờ

Grab Việt Nam và Dat Bike sẽ giúp các tài xế công nghệ tiếp cận và chuyển đổi sang phương tiện giao thông thân thiện với môi trường một cách dễ dàng hơn.

Hình thành thế hệ nhân sự mới mang tư duy AI

Hình thành thế hệ nhân sự mới mang tư duy AI

Tiêu điểm -  18 giờ

Khi AI dần trở thành “mã gen” của nhiều doanh nghiệp, thế hệ nhân sự tương lai cần được trang bị tư duy AI-First - tư duy hiểu, hợp tác và sáng tạo cùng AI để trở nên khác biệt.

FE Credit – 15 năm tự hào, tiếp sức triệu ước mơ

FE Credit – 15 năm tự hào, tiếp sức triệu ước mơ

Nhịp cầu kinh doanh -  18 giờ

Trải qua 15 năm phát triển, FE Credit không chỉ là một trong những đơn vị tiên phong khai phá lĩnh vực tín dụng tiêu dùng, mà còn là biểu tượng của sự đổi mới, bền bỉ và nỗ lực không ngừng để nâng cao chất lượng cuộc sống cho hàng triệu người dân Việt Nam. Bước vào giai đoạn phát triển mới, FE Credit tiếp tục chuyển mình bền vững, giữ vững cam kết “Nhanh chóng – Dễ dàng – Đáng tin cậy”, mang đến trải nghiệm tài chính minh bạch, tiện lợi và an tâm cho khách hàng.

Vietravel Airlines triển khai chương trình 'chuyên chở yêu thương' hướng về miền Trung

Vietravel Airlines triển khai chương trình 'chuyên chở yêu thương' hướng về miền Trung

Nhịp cầu kinh doanh -  19 giờ

Nhằm hỗ trợ vận chuyển miễn phí hàng hóa cứu trợ đến đồng bào miền Trung, Vietravel Airlines chính thức triển khai chương trình không vận tới Đà Nẵng.

Đọc nhiều