Tại sao các bệnh viện công khó giữ chân nhân tài?

Vì đâu nên nỗi?

Giống như rất nhiều ngành nghề khác, lĩnh vực y tế tại Việt Nam đang đối mặt với biến động nhân sự lớn trong giai đoạn đất nước chuyển mình.

Bà Thái Thụy Thy Trúc, chuyên gia về quản trị nhân sự y tế của Trung tâm Nghiên cứu Cải tiến y tế (CHIR) cho hay, từ sau dịch bệnh Covid-19 đến nay, tình trạng nhân viên y tế nghỉ việc tại các bệnh viện công đang diễn ra trên diện rộng, đặc biệt là các bác sĩ, điều dưỡng và kỹ thuật viên ở các chuyên khoa sâu.

"Sự chuyển đổi trong mô hình hoạt động của bệnh viện, từ cơ chế bao cấp sang tự chủ đã tạo ra áp lực lớn về tài chính và nhân lực. Đồng thời, sự phát triển của các bệnh viện tư nhân tạo ra sự cạnh tranh gay gắt trong việc thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao", bà Trúc lý giải.

Theo vị chuyên gia, hiện tượng nghỉ việc ở bệnh viện công do áp lực công việc và thu nhập thấp chiếm tới 95%. Chính điều này đã gây ra tình trạng "chảy máu chất xám" và trở thành thách thức lớn đối với ngành y tế.

"Các bệnh viện tư nhân sẵn sàng trả lương và phúc lợi cao hơn để thu hút nhân tài, khiến cho việc giữ chân nhân viên giỏi ở các bệnh viện công càng trở nên khó khăn", bà Trúc nhấn mạnh.

Chuyên gia của CHIR dự báo, giai đoạn 2025 - 2026, thị trường lao động ngành y tế sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng bởi nhiều xu hướng quan trọng, như dân số già hóa và sự gia tăng của các bệnh mãn tính, các bệnh tâm thần sau đại dịch.

Lời giải cho bài toán này, theo bà Trúc chính là công nghệ và hoạt động số hóa. Về phía cơ quan quản lý, quyết định 5316/QĐ-BYT về chương trình chuyển đổi số y tế đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030 cho thấy sự quan tâm của nhà nước đến việc ứng dụng công nghệ trong ngành y.

Việc ứng dụng nền tảng số trong quản lý nhân sự, hiệu suất và quản trị công việc được kỳ vọng sẽ giúp tối ưu hóa vận hành, hỗ trợ ra quyết định và giữ chân nhân tài ngành y.

TS.BS Trần Khánh Thu, Trưởng phòng Kế hoạch tài chính Sở Y tế Thái Bình chia sẻ: "Câu chuyện chuyển đổi số đối với ngành y tế còn nhiều khó khăn, chưa thực sự tương xứng với vị thế về phát triển khoa học kỹ thuật của Việt Nam".

Theo bà Thu, mặc dù các cơ sở y tế đều nhận thấy tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ trong quản trị, nhưng thực tế tại nhiều bệnh viện mới bắt đầu những bước đi đầu tiên của chuyển đổi số, đặc biệt là trong y tế công lập.

Nhìn vào thực trạng nghỉ việc ở bệnh viện công, đại diện Sở Y tế Thái Bình nhìn nhận, đây là cơ hội đề ngành y tế nhìn lại về vấn đề quản trị nhân lực, cũng như môi trường làm việc để giữ chân nhân tài.

Bệnh viện công cần trải nghiệm làm việc hạnh phúc

Theo các chuyên gia, để đối phó với những thách thức và tận dụng được cơ hội, các tổ chức y tế cần xây dựng và triển khai các chiến lược quản trị nhân sự hiệu quả.

Dựa trên nền tảng tháp nhu cầu Maslow, các chiến lược này cần tập trung vào việc đáp ứng các nhu cầu cơ bản của nhân viên, đồng thời tạo điều kiện cho họ phát triển và khẳng định bản thân.

Trong đó, chiến lược bài bản là cần xây dựng lộ trình nghề nghiệp rõ ràng, cung cấp các chương trình đào tạo chuyên sâu, tăng cường chính sách đãi ngộ và phúc lợi.

Bà Nguyễn Kim Cúc, Giám đốc kinh doanh phát triển khu vực phía nam Base.vn tin rằng, công nghệ sẽ là một trong những chiến lược hàng đầu của ngành y tế Việt Nam giúp giữ chân nhân tài trong những năm tới đây.

Đại diện Base.vn gợi ý, các đơn vị y tế có thể sử dụng công cụ đo lường hiệu suất tự động, đánh giá hiệu suất liên tục, triển khai phương pháp KPI, OKRs và theo dõi hiệu suất theo thời gian thực.

Cùng với đó là triển khai phần mềm HRM tích hợp AI, ứng dụng các giải pháp trong quản trị bệnh viện và quản lý chuyên môn, và sử dụng các công cụ quản trị công việc để thúc đẩy hiệu suất làm việc.

Theo bà Cúc, giải pháp Base HRM+ hiện có thể đáp ứng được nhu cầu quản trị nhân sự của các bệnh viện, cơ sở y tế,... về quản lý hồ sơ nhân viên, chấm công, tính lương theo các ca kíp từ đơn giản tới phức tạp, đồng thời xây dựng các hoạt động đào tạo, cơ chế ghi nhận và lộ trình thăng tiến cho nhân sự.

Thông qua nền tảng Base.vn, phòng nhân sự của các cơ sở y tế sẽ giảm tải được rất nhiều khối lượng công việc, tạo trải nghiệm làm việc hạnh phúc giúp giữ chân nhân tài.

Đồng quan điểm, TS.BS Trần Khánh Thu đánh giá cao hiệu quả của nền tảng Base Platform. Tuy nhiên, bà cũng cho rằng nên sử dụng phần mềm một cách linh hoạt để vừa đảm bảo tính kế thừa của các đơn vị y tế vừa đảm bảo tính công nghệ hiện đại.

Theo bà Thu, quản trị nhân sự y tế trong năm 2025 và những năm tiếp theo đòi hỏi sự thay đổi tư duy và hành động. Các tổ chức y tế cần chủ động nắm bắt xu hướng, đối mặt với thách thức và triển khai các chiến lược quản trị nhân sự hiệu quả để thu hút, giữ chân và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

"Chỉ khi đó, ngành y tế Việt Nam mới có thể vượt qua những khó khăn, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của xã hội và phát triển bền vững", vị chuyên gia nhấn mạnh.